AI Agents Bùng Nổ, Mảnh Ghép Nào Hưởng Lợi?

AI Agents bùng nổ đang trở thành xu hướng trọng điểm trong năm 2025, mở ra một chương mới cho sự kết hợp giữa trí tuệ nhân tạo và công nghệ Blockchain. Khi các dự án AI Agents không ngừng giải quyết các vấn đề tồn đọng và tạo ra những câu chuyện đầy hấp dẫn, làn sóng này không chỉ thu hút sự chú ý từ cộng đồng Crypto mà còn cả giới công nghệ toàn cầu. Với khả năng cách mạng hóa cách chúng ta tương tác và vận hành, AI Agents đang định hình lại tương lai của nền kinh tế số và tạo nên sự bứt phá lớn trong hệ sinh thái Web3.

Tại Sao Tin Tưởng AI Agents Sẽ Bùng Nổ Trong 2025?

Giải quyết những vấn đề tồn động của thị trường

Nhìn lại toàn bộ thị trường Crypto trong giai đoạn 2023 - 2024 chúng ta thấy những yếu tố thúc đẩy dự án tăng trưởng, bùng nổ như trong giai đoạn 2021 thì tới giai đoạn này thì có tác dụng ngược với các dự án khi ra mắt. Những vấn đề đó là gì?

• Vị thế của các quỹ đầu tư & đội ngũ phát triển: Trong giai đoạn này các nhà đầu tư nhận ra rằng các quỹ đầu tư đã có mức lợi nhuận vài chục, thậm chí hàng trăm lần tại thời điểm token TGE. Khi các nhà đầu tư tăng trưởng 100% thì đồng nghĩa các quỹ đầu tư đã tăng trưởng 1.000 thậm chí là 10.000%. Bên cạnh đó, vị thế từ đội ngũ phát triển cũng gần như là tuyệt đối.
• FDV: Với việc triển khai 10 - 20% tổng cung token tại thời điểm TGE làm cho dự án mặc dù có mức vốn hóa nhỏ nhưng mức FDV (định giá) lại cực kì cao. Dự án có thể có mức vốn hóa $100M nhưng có thể FDV đang ở mức $1B do chỉ mở khóa 10% tổng cung token tại TGE. FDV tạo ra rào cản tâm lý đầu tư cho nhà đầu tư bởi vì các quỹ đầu tư cũng định giá dự án thông qua FDV chứ không phải Market Cap.
• Câu chuyện hấp dẫn: Các dự án trong năm 2023 - 2024 cũng có những câu chuyện hay nhưng chưa thật sự hấp dẫn người dùng.
• Mô hình nền kinh tế rõ ràng: Những dự án triển khai trong năm 2023 - 2024 đều sử dụng những mô hình nền kinh tế cũ kĩ của giai đoạn 2021 - 2022 mà không có những sự đột phá, thay đổi.

Vậy các dự án AI Agents đã và đang giải quyết các vấn đề tồn đọng này như thế nào?

• Vị thế của các quỹ đầu tư & đội ngũ phát triển: Các dự án AI Agents hiện tại đều đều triển khai TGE theo thiên hướng Fair Launch, điều này đồng nghĩa với đội ngũ phát triển và các quỹ đầu tư sẽ không có ai sở hữu token trước giai đoạn TGE, tất cả sẽ đều phải tham gia mua sau khi các dự án AI Agents triển khai các Pool trên DEX.
• FDV: Fair Launch, điều này đồng nghĩa 90 thậm chí 100% tổng cung token được mở dẫn tới Market Cap và FDV giống nhau từ đó loại bỏ vấn đề về việc một dự án có mức vốn hóa nhỏ nhưng lại có mức định giá trên trời.
• Câu chuyện hấp dẫn: AI Agents sở hữu một câu chuyện cực kì hấp dẫn trong cả góc nhìn hẹp lẫn rộng. AI Agents đưa ra những giải pháp thực tế cho con người hiện nay nói chung và người dùng trong thị trường Crypto nói riêng.
• Mô hình nền kinh tế rõ ràng: Các dự án AI Agents nhanh chóng ra mắt sản phẩm và người dùng cần phải sở hữu token để sử dụng sản phẩm của dự án AI Agents đó. Từ đó khởi tạo một nền kinh tế tương đối đơn giản bước đầu để vận hành.

Nhà cái đến từ nước Mỹ

Nếu như trong quá khứ chúng ta thấy Trung Quốc là một trong những Player lớn trong thị trường Crypto thì theo thời gian vị thế này đang dần thay đổi. Người điều phối cuộc chơi ngày nay, đặc biệt là cuộc chơi về AI Agents chính là nước Mỹ với những dấu hiệu như:

• Trong cuộc thi Solana AI Hackathon (Hackathon về AI lớn nhất trong thị trường Crypto thời gian gần đây) cho thấy phần lớn các dự án chiến thắng khoảng 40% thuộc về những nhà phát triển đến từ Mỹ, 60% còn lại chia cho 12 quốc gia khác nhau, nếu chia đều thì mỗi quốc gia chỉ khoảng 5%. Rõ ràng các nhà phát triển đến từ Mỹ đang chiếm vị thế thượng phong trong cuộc đua về AI Agents.
• Giám đốc điều hành Nvidia Jensen Huang đã có bài phát biểu quan trọng tại CES 2025 với nhiều quan điểm quan trọng về AI nói chung và AI Agents nói riêng như: "AI agent có thể thực hiện 50% công việc, giúp tăng năng suất chứ không phải thay thế 50% nhân lực. Người biết sử dụng AI sẽ có việc làm, vì vậy hãy bắt đầu sử dụng AI càng sớm càng tốt.", "Quy mô ngành AI Agent có thể lên tới hàng nghìn tỷ USD",...
• Tổng thống nước Mỹ đương nhiệm đã phát biểu rằng: "Nước Mỹ sẽ là trung tâm của AI & Crypto" và sẽ kí thêm nhiều sắc lệnh liên quan đến Crypto & AI trong thời gian sắp tới.

Từ những điều trên chúng ta thấy rằng nước Mỹ sắp bước vào một chu kì bùng nổ mới sau cách mạnh công nghiệp, sau làn sóng các công ty công nghệ như Amazon, Apple, Facebook,... thì giờ đây sẽ là thời điểm của AI và Crypto.

AI Agents Bùng Nổ, Mảnh Ghép Nào Hưởng Lợi?

Các dự án về nền tảng

Khi một xu hướng bùng nổ mạnh mẽ thì mảnh ghép đầu tiên được hưởng thơm lây đó chính là các Blockchain nền tảng. Điều này chúng ta đã chứng kiến từ giai đoạn 2020 - 2021 cho tới nay khi làn sóng DeFi, NFT, Gaming & Metaverse bùng nổ thì các dự án cơ sở hạ tầng cũng có sự tăng trưởng đáng kinh ngạc. Tuy nhiên sẽ không thể kì vọng lợi nhuận lớn so với việc đầu tư trực tiếp vào các dự án trong xu hướng đó.

Một số những nền tảng đáng chú ý bao gồm:

• Các nền tảng đã rất mạnh về AI Agens chúng ta có 2 cái tên lớn nhất (đến từ nước Mỹ) chính là Base & Solana.
• Các nền tảng đang xây dựng hướng tới AI Agents với những cái tên như Bittensor, Mode Network, Phala Network, Avalanche hay Arbitrum, 
• Các nền tảng bắt đầu bước vào AI Agents như Starknet, zkSync, Near Protocol,...
• Các nền tảng lớn nhưng chưa quan tâm tới AI Agents như Optimism, Scroll, Cardano, Polkadot,

dePIN cung cấp cơ sở hạ tầng phi tập trung

Mọi xu hướng, dự án trong thị trường Crypto đều hướng tới mục tiêu cuối cùng đó chính là sự phi tập trung, bởi vì đây là một trong những điểm khác biệt lớn nhất của các AI Agents của Web3 so với Web2. Vậy rõ ràng dePIN sẽ được cho là bùng nổ song song hoặc có sự lệch pha nhẹ (chậm hơn) so với các dự án AI Agents. Vậy các mảnh ghép dePIN nào là quan trọng đối với các dự án AI:

• Compute Network: Kuzo, IO.net, GPU.net, Spheron Nework, Hyperbolic,...
• Wireless Network: DAWN, Blockmesh, Helium, UpLink,...
• Bandwidth Networks: Pipe Network, UpRock, Grasss, Network3,...

Một dự án AI Agents chỉ thật sự phi tập trung khi nó sử dụng các cơ sở hạ tầng đến từ Web3 chứ không phải Web2. Hình dung một cách đơn giản chúng ta thấy rằng Solana có một số lượng lớn các Node tham gia bảo về mạng lưới nghe có vẻ rất phi tập trung những thực tế có tới 80% tổng các Node trên mạng Solana đang được vận hành trên nền tảng đám mây của Amazon thay vì chạy tại nhà.

Vì vậy các dự án dePIN đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo sự phi tập trung, sự sống (Liveness) cho các dự án Ai nói chung và AI Agents nói riêng.

Các dự án cung cấp môi trường TEE và công nghệ Zero-knowledge cho các 

Có bao giờ mọi người đặt ra những câu hỏi như liệu có một bên thứ ba, ai đó tác động vào quá trình các AI, AI Agents suy nghĩ và nghiên cứu không, kết quả cuối cùng mà dự án AI đưa ra có bị tác động của một bên nào đó không hay làm sao để biết được AI Agent này đang hoạt động một cách độc lập mà không bị can thiết bởi các bên thứ ba. Thì các dự án về cơ sở hạ tầng cung cấp công nghệ Zero-knowledge Proofs và môi trường TEE sẽ giải quyết vấn đề này.

Đầu tiên chúng ta đến với TEE. Môi trường TEE (Trusted Execution Environment) mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho các AI Agents, đặc biệt khi các ứng dụng này ngày càng yêu cầu tính bảo mật và tin cậy cao. Dưới đây là một số lợi ích chính:

• Bảo về dữ liệu nhạy cảm: TEE giúp đảm bảo rằng dữ liệu nhạy cảm (ví dụ: dữ liệu người dùng, thông tin đào tạo hoặc các mô hình AI độc quyền) chỉ được xử lý trong một môi trường an toàn và cách ly với hệ thống chính. 
• Đảm bảo tính toàn vẹn: AI Agents khi chạy trong TEE có thể đảm bảo rằng không bị thay đổi hoặc bị tấn công bởi phần mềm độc hại trong hệ điều hành hoặc phần cứng. Các mô hình AI phức tạp thường yêu cầu tính toàn vẹn để đảm bảo kết quả đầu ra đáng tin cậy.
• Bảo mật quá trình tính toán, suy luận: TEE cho phép thực hiện các tác vụ suy luận (inference) của AI mà không tiết lộ mô hình hoặc dữ liệu đầu vào. Điều này rất quan trọng khi xử lý các dữ liệu nhạy cảm như tài chính, y tế, hoặc thông tin cá nhân. Các AI Agents có thể thực hiện tính toán trên dữ liệu của bên thứ ba mà không làm lộ dữ liệu hoặc mô hình.
• ...

Công nghệ Zero-Knowledge Proofs (ZKP) mang lại nhiều lợi ích quan trọng đối với AI Agents, đặc biệt trong bối cảnh bảo mật, quyền riêng tư và tính minh bạch. Dưới đây là các lợi ích nổi bật bao gồm:

• Quyền riêng tư: ZKP cho phép AI Agents chứng minh rằng một thông tin hoặc phép tính nào đó là đúng mà không cần tiết lộ chi tiết dữ liệu đầu vào. Điều này rất quan trọng trong các tình huống như xác minh mà không tiết lộ dữ liệu nhạy cảm như danh tính, thông tin y tế hoặc tài chính.
• Minh bạch & Bảo mật: AI Agents có thể sử dụng ZKP để chứng minh rằng các hành động hoặc quyết định của mình tuân thủ một số quy tắc cụ thể mà không tiết lộ chi tiết thuật toán hoặc mô hình cơ bản.
• Xác minh tính chính xác: ZKP cho phép AI Agents chứng minh rằng một phép tính hoặc kết quả cụ thể là đúng mà không cần chia sẻ dữ liệu đầu vào hoặc cách tính toán.
• ...

Một số các dự án nổi bật trong việc cung cấp môi trường TEE và công nghệ Zero-Knowledge Proofs (ZKP) bao gồm Phala Network, Rena Labs, Nexus Labs, 0G Labs, Allora Network, Clustr Labs,...

Tổng Kết