Các Dự Án DeFAI Tiếp Tục Giảm, Liệu Còn Cơ Hội Hồi Phục

Từ khi xuất hiện, khái niệm DeFAI đã tạo nên một làn gió mới trong thị trường Crypto. Tuy nhiên sau đợt sụt giảm lớn vào giai đoạn cuối tháng 1 vừa rồi thì nhiều người đang đặt ra nghi ngờ liệu các dự án DeFAI còn cơ hội phục hồi. Để đưa ra đáp án cho câu hỏi trên thì hãy cùng Hak Research tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Xu Hướng Giảm Bao Trùm Thị Trường DeFAI

Kể từ khi khái niệm DeFAI lần đầu xuất hiện trên thị trường Crypto khi được đặt ra bởi Daniele - người sáng lập dự án Hey Anon. Khái niệm này đã ngay lập tức thu hút sự chú ý của cộng đồng và tạo ra một làn sóng mạnh mẽ trên thị trường. 

Với ý tưởng từ sự kết hợp giữa tài chính phi tập trung (DeFi) và trí tuệ nhân tạo (AI). Mục đích của nó là đơn giản hóa các quy trình phức tạp của DeFi thông qua công nghệ AI để người dùng thông thường có thể dễ dàng sử dụng các dịch vụ DeFi. Đây là hướng đi tuyệt vời để giải quyết các vấn đề nhức nhối mà người dùng gặp phải khi tiếp cận với các dự án DeFi.

Dù mang lại nhiều tiềm năng, DeFAI đã không tránh khỏi những biến động dữ dội của thị trường Crypto. Sự xuất hiện của Token Trump và đặc biệt là cú sốc lớn diễn ra vào cuối tháng 1/2024 khi một loạt đồng coin lớn bao gồm ETH đã mất hơn 50% giá trị chỉ trong chưa đầy 48 giờ. Đây được xem là một trong những đợt sụt giảm mạnh nhất trong thời gian gần đây và đã kéo theo sự lao dốc của hàng loạt dự án DeFAI.

Theo dữ liệu từ Cookie DAO, chỉ trong vòng hai tuần tổng vốn hóa thị trường của các dự án DeFAI đã giảm hơn 50% so với mức đỉnh giữa tháng 1 và tới hơn 70% so với đỉnh vào cuối tháng 1. Sự điều chỉnh mạnh mẽ này khiến nhiều nhà đầu tư bắt đầu nghi ngờ về tính bền vững của xu hướng DeFAI, đặc biệt là khi dòng tiền liên tục bị rút khỏi các dự án liên quan.

Câu hỏi lớn nhất lúc này là liệu DeFAI có thể phục hồi hay không. Nhiều nhà đầu tư đã mất niềm tin vào xu hướng này, cho rằng DeFAI chỉ là một trào lưu ngắn hạn giống như nhiều xu hướng trước đây trên thị trường Crypto. Tuy nhiên, từ góc nhìn cá nhân, mình vẫn tin tưởng rằng DeFAI không chỉ là một xu hướng thoáng qua mà sẽ có sự hồi phục mạnh mẽ khi thị trường chung bước vào chu kỳ tăng trưởng tiếp theo. Điều này dựa trên nhiều yếu tố và mình sẽ trình bày chi tiết trong phần tiếp theo của bài viết.

Liệu Còn Cơ Hội Phục Hồi Cho Các Dự Án DeFAI

Mặc dù DeFAI vừa trải qua một đợt sụt giảm mạnh, nhưng mình vẫn giữ vững niềm tin rằng xu hướng này sẽ phục hồi và tiếp tục bùng nổ trong tương lai. Điều này không chỉ dựa trên sự lạc quan đơn thuần, mà còn có nhiều cơ sở thực tiễn chứng minh rằng DeFAI vẫn có tiềm năng tăng trưởng rất lớn. Dưới đây là ba yếu tố chính giúp củng cố niềm tin vào sự trở lại mạnh mẽ của DeFAI. 

Nhu cầu thực tế vẫn tồn tại và đang ngày càng tăng

Một trong những rào cản lớn nhất của DeFi là sự phức tạp trong trải nghiệm người dùng. Đối với người dùng phổ thông, việc tham gia vào hệ sinh thái DeFi không hề dễ dàng, từ kết nối ví, quản lý khóa cá nhân, thực hiện giao dịch on-chain cho đến tìm kiếm các chiến lược đầu tư hiệu quả.

DeFAI giải quyết vấn đề này bằng cách tích hợp AI, giúp:

• Tự động hóa quy trình: Hướng dẫn người dùng thực hiện giao dịch, stake, swap một cách dễ dàng.
• Tối ưu hóa danh mục đầu tư: AI có thể phân tích dữ liệu thị trường theo thời gian thực để đưa ra quyết định giao dịch thông minh.
• Bảo vệ tài sản: Nhận diện rủi ro từ các dự án có dấu hiệu scam, giúp người dùng tránh được những khoản đầu tư nguy hiểm.

Trong khi DeFi vẫn đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận người dùng mới thì DeFAI chính là một chìa khóa quan trọng để mở rộng thị trường, giúp hạ thấp rào cản và thu hút nhiều người dùng hơn vào không gian Web3.

Dòng tiền vẫn chưa hoàn toàn rời khỏi DeFAI

Mặc dù thị trường DeFAI đã giảm mạnh nhưng không có nghĩa là nó đã kết thúc. Thanh khoản vẫn còn và nhiều nhà đầu tư lớn vẫn chưa rút hết vốn ra khỏi thị trường. Điều này chứng tỏ rằng:

• Có một lượng vốn lớn vẫn tin tưởng vào DeFAI và sẵn sàng quay trở lại khi thị trường ổn định hơn.
• Các dự án DeFAI vẫn tiếp tục phát triển, không bị bỏ hoang như nhiều dự án meme.

Nếu nhìn vào tổng vốn hóa thị trường DeFi hiện tại (khoảng 125 tỷ USD) và giả sử DeFAI có thể chiếm 10% thị phần thì quy mô của DeFAI có thể đạt ít nhất 12 - 15 tỷ USD trong tương lai. Điều này đồng nghĩa với việc vẫn còn cơ hội tăng trưởng gấp 15 - 30 lần so với thời điểm hiện tại.

Một số dự án DeFAI tiềm năng vẫn đang xây dựng sản phẩm và thu hút sự quan tâm từ quỹ đầu tư. Đây là dấu hiệu quan trọng cho thấy hệ sinh thái này chưa bị lãng quên mà chỉ đang trong giai đoạn điều chỉnh trước khi bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.

Vòng đời chu kì thị trường Crypto

Crypto luôn vận hành theo chu kỳ, với những đợt điều chỉnh mạnh mẽ nhưng sau đó sẽ là giai đoạn phục hồi và tăng trưởng. Nếu nhìn lại lịch sử:

• DeFi từng sụt giảm mạnh vào 2018 - 2019 nhưng chỉ vài năm sau, nó đã bùng nổ và trở thành một trong những trụ cột quan trọng của Web3.
• NFT cũng từng bị coi là bong bóng vào 2021 nhưng hiện tại vẫn đang phát triển với nhiều ứng dụng thực tế hơn.
• AI Agents, LLM (Large Language Models) đang bùng nổ và DeFAI có thể là sự kết hợp hoàn hảo giữa hai xu hướng này.

Lịch sử cho thấy các xu hướng có tiềm năng thực sự đều có ít nhất 2 - 3 chu kỳ tăng trưởng lớn trước khi đạt đến đỉnh cao thực sự. DeFAI không phải ngoại lệ. Nếu DeFi đã có một cú bật mạnh sau giai đoạn sụt giảm thì DeFAI cũng có thể đi theo con đường tương tự, đặc biệt khi công nghệ AI đang phát triển nhanh chóng và ngày càng có nhiều ứng dụng thực tế hơn trong không gian Web3.

Hướng Về Tương Lai, Các Dự Án DeFAI Phát Triển Như Thế Nào

Nhìn vào biểu đồ thị trường DeFAI hiện tại, có thể thấy phần lớn các dự án mới ra mắt vẫn chỉ dừng lại ở các tiện ích cơ bản trong DeFi, chưa có nhiều đổi mới đột phá. Điều này là do lĩnh vực DeFAI còn rất mới và việc xây dựng một hệ sinh thái hoàn chỉnh cần thời gian để phát triển công nghệ, sản phẩm và thu hút người dùng.

Hiện tại, các dự án DeFAI chủ yếu tập trung vào token nhưng phần lớn các token này chưa thực sự có giá trị ứng dụng rõ ràng trong hệ sinh thái DeFi. Do đó, dù DeFAI có tiềm năng dài hạn nhưng việc xác định đúng lĩnh vực và danh mục có khả năng tăng trưởng cao là yếu tố quyết định để nắm bắt cơ hội đầu tư tốt nhất. Về xu hướng phát triển của các dự án DeFAI, chúng ta sẽ có 3 xu hướng chính:

Abstraction: Tiếp cận nhanh nhưng giới hạn tiềm năng

Hiện tại, phần lớn giá trị thị trường DeFAI đang tập trung vào các dự án thuộc danh mục Abstraction. Các dự án này thay thế giao diện phức tạp của DeFi bằng AI, giúp người dùng tương tác với hệ sinh thái DeFi thông qua các đoạn văn bản đơn giản.

Lợi thế của các dự án thuộc mảng Abstraction:

• Dễ tiếp cận: Không cần xây dựng từ đầu mà tận dụng các API và mô hình AI có sẵn.
• Thời gian triển khai nhanh: Dễ dàng tích hợp với các dự án DeFi hiện có.

Hạn chế của Abstraction:

• Không tạo ra giá trị thực sự mới: Chỉ cải thiện giao diện mà không nâng cấp cốt lõi của DeFi.
• Khả năng cạnh tranh thấp: Với nhiều dự án tương tự ra mắt, tiềm năng tăng trưởng sẽ bị giới hạn.

Tóm lại, Abstraction có thể giúp phổ biến DeFAI nhưng không phải là danh mục tiềm năng nhất trong dài hạn.

Tooling & Analysis: Mở rộng khả năng khai thác dữ liệu

Những dự án thuộc mảng Tooling & Analysis đóng vai trò cung cấp các công cụ hỗ trợ giao dịch, đánh giá token và phân tích thị trường. Đây là một danh mục đa dạng và đang phát triển mạnh mẽ.

Ứng dụng của Tooling & Analysis:

• Phân tích dữ liệu on-chain: Tạo ra các công cụ đánh giá token, nhận diện xu hướng thị trường.
• Đánh giá yếu tố xã hội: Theo dõi hoạt động của cộng đồng và phản ứng thị trường đối với từng dự án.
• Tối ưu hóa chiến lược đầu tư: Cung cấp các công cụ giúp trader ra quyết định chính xác hơn.

Tiềm năng tăng trưởng:

• Khi AI ngày càng mạnh hơn, các công cụ này sẽ trở nên thông minh hơn, giúp người dùng khai thác thông tin hiệu quả hơn.
• Vì Tooling & Analysis là xương sống của DeFAI nên danh mục này vẫn còn rất nhiều dư địa để phát triển và là cơ hội tốt cho các dự án mới.

Smart DeFi: Xu hướng tất yếu của DeFAI

Cuối cùng là Smart Defi, mình nghĩ nó sẽ chiếm phần vốn hóa thị trường của mảng DeFAI trong tương lai. Điều này xuất phát từ nhiều giá trị mà nó có thể mang lại cho người dùng, đặc biệt là khả năng tự động hóa, tối ưu hóa và ra quyết định thông minh hơn trong hệ sinh thái DeFi.

Smart DeFi không chỉ chuyển đổi thông tin thành hành động mà còn có khả năng khai thác, phân tích dữ liệu và thực hiện các giao dịch một cách tối ưu. Nếu DeFi truyền thống phụ thuộc nhiều vào quyết định của người dùng thì Smart DeFi có thể tự động tìm kiếm cơ hội lợi nhuận, đánh giá rủi ro và thực hiện các giao dịch mà không cần can thiệp thủ công.

Ví dụ:

• Tận dụng các cơ hội chênh lệch giá mà người dùng không kịp phát hiện.
• Tự động điều chỉnh chiến lược đầu tư dựa trên điều kiện thị trường.
• Tối ưu hóa lợi nhuận từ việc cung cấp thanh khoản bằng cách chọn các pool phù hợp với khẩu vị rủi ro.

Hiện tại, thị trường Smart DeFi chỉ khoảng 200 triệu USD, nhưng nếu DeFAI đạt mức vốn hóa 12 tỷ USD và Smart DeFi chiếm 50% thị trường này thì lĩnh vực này vẫn còn dư địa tăng trưởng ít nhất 30 lần. Đây là một cơ hội rất lớn cho các dự án đang phát triển trong lĩnh vực này.

Ngoài ra, AI không chỉ giúp tự động hóa giao dịch mà còn mở rộng thị trường DeFi sang các lĩnh vực mới. Khi các mô hình AI ngày càng thông minh hơn, chúng có thể học hỏi từ dữ liệu lịch sử, thích nghi với xu hướng thị trường và thậm chí tự phát triển các chiến lược đầu tư độc lập.

Tổng kết

DeFAI đang chứng minh đây không phải xu hướng nhất thời mà mang đến một tiềm năng phát triển dài hạn. Khi AI ngày càng trở nên thông minh hơn và thị trường DeFi tiếp tục mở rộng, những dự án thực sự đổi mới và có giá trị ứng dụng cao sẽ là những dự án dẫn đầu xu hướng.