EIP 1559 Là Gì? Ethereum Bước Vào Giai Đoạn Giảm Phát

EIP 1559 là gì? EIP 1559 là một trong những đề xuất cải tiến rất tâm huyết của Vitalik Buterin từ những năm 2019. Có thể nói rằng EIP 1559 là một trong những bước ngoặt trong tokenomics của Ethereum. Vậy EIP 1559 có điều gì thú vị thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong các bài viết dưới đây nhé.

Để hiểu hơn về EIP 1559 mọi người có thể tham khảo thêm một số nội dung như sau:

EIP 1559 Là Gì?

Lịch sử phát triển của EIP 1559

EIP là viết tắt của Ethereum Improvement Proposal tạm dịch là Đề Xuất Cải Tiến Ethereum. EIP 1559 là một trong những đề xuất vô cùng quan trọng đối với mạng lưới Ethereum, nó lần đầu được chia sẻ tới cộng đồng vào tháng 4/2019 với Vitalik Buterin và Eric Conner, và sau đó được phát triển và trình diễn bởi các nhà phát triển Ethereum trong suốt hơn 2 năm.

Trong quá khứ Ethereum đã từng trải qua nhiều đề xuất cải tiến như:

EIP 20: Đưa ra những tiêu chuẩn cho các loại token trên Ethereum, giúp cải thiện khả năng tương tác giữa các token.
EIP 150: Cải thiện tính bảo mật và hiệu suất cho các node trên Ethereum bằng cách thêm một hệ thống kiểm tra chữ ký cho các khối mới.
EIP 196 và EIP 197: Đưa ra một số opcode mới cho phép các phép tính như hash SHA3 và mật mã đối xứng tốc độ cao hơn trên Ethereum.
EIP 140: Đưa ra các opcode để cho phép lập trình viên gán dữ liệu văn bản cho các giao dịch và thông điệp trên mạng lưới Ethereum

Trên đây chỉ là một phần các EIP đã từng được triển khai trên mạng lưới Ethereum. Khác với các EIP trong quá khứ không được cộng đồng quan tâm nhiều thì EIP 1559 lại được cộng đồng quan tâm và chú ý cho tận tới khi mà nó thành công.

Những vấn đề trong mô hình phí của Ethereum

Với mô hình phí giao dịch của Ethereum ở thời điểm hiện tại sẽ hoạt động theo cơ chế First-price Action. Với cơ chế này, người dùng sẽ tự do đưa ra mức phí giao dịch khi đó giao dịch của người dùng sẽ được đưa tới Mempool - nơi các giao dịch được lưu trữ trước khi được đưa vào block. Tại đây, thợ đào sẽ lưạ chọn các giao dịch phí cao để đưa vào khối trước.

Điều này dẫn tới trong những trước hợp thị trường có biến động, người đến sau sẽ đề xuất mức phí cao hơn so với người đến trước và cứ thể mức phí trên Ethereum bị đẩy lên ngưỡng cao ngất ngưởng. Tại đây, người dùng trước đó bắt buộc phải chợ đợi gas thấp xuống để giao dịch của mình được hoàn thành hoặc phải thêm tiền vào giao dịch trước đó.

Nhược điểm lớn nhất của mô hình này đó chính là phí gas trên Ethereum không ổn định, dễ bị đẩy lên quá cao khi thị trường bị FOMO hay FUD. Từ đó, chúng ta có sự ra đời của EIP 1559.

Tổng quan về EIP 1559

Nội dung chung chính của EIP 1559 đó chính là thay đổi cơ chế định phí gas trên mạng lưới Ethereum. Với EIP 1559 thì phí gas sẽ được bóc tách sẽ thành 2 loại phí khác nhau bao gồm:

Base Fees: Đây là khái niệm được giới thiệu lần đầu tại EIP 1559 đây là khoản phí tối thiệu mà người dùng phải trả cho giai dịch của mình. Base Fee cao hay thấp phụ thuộc vào mức độ bận rộn của mạng lưới. Đặc biệt, Base Fee sẽ bị đốt cháy.
Tips: Là là phí mà người dùng sẽ tặng cho thợ đào để giao dịch của mình được ưu tiên hơn

Bên cạnh đó, với EIP 1559 lượng phí max gas limit cho mỗi block cũng được tăng từ 12.5M lên thành 25M.

Ưu và nhược điểm của EIP 1559

Cũng như mọi bản cập nhật trước EIP 1559 cũng có một số những ưu nhược điểm riêng như:

Ưu điểm	Nhược điểm
Phí giao dịch trên Ethereum ổn định và dễ đoán hơn. Sẽ không còn nhiều trường hợp phí bị đẩy lên cao ngất ngưởng.	Thu nhập của các thợ đào chắc chắc sẽ giảm khá nhiêu khi mà có thời điểm phí của thợ đào chiếm đến 50% doanh thu của họ
ETH sẽ giảm phát: Với việc Base Fee bị đốt thì chắc chắn ETh sẽ bước vào thời kì giảm phát tuy nhiên mức độ giảm phát nhanh hay chậm thì cần phải quan sát nhiều hơn.	Thợ đào hoàn toàn có thể cùng nhau tấn công mạng lưới để thể hiện việc không đồng tình với bản cập nhật.
Sau EIP 1559 kích thước của mỗi Block được tăng lên có thể dẫn tới việc giảm tắc nghẽn trên mạng lưới và có thể dẫn tới phí rẻ hơn vì có nhiều giao dịch trong cùng 1 block hơn.	Việc doanh thu bị giảm có thể dẫn tới việc thợ đào tắt máy và có thể ảnh hưởng tới tính phi tập trung của mạng lưới Ethereum.

Lộ Trình Phát Triển Của Ethereum Sau EIP 1559

The Merge

Sau EIP 1559, lộ trình phát triển của Ethereum còn rất dài phía trước và một trong những sự kiện quan trọng nhất trong thời gian tiếp theo đó chính là The Merge. The Merge là thời điểm mạng lưới của Ethereum chính thức chuyển từ cơ chế đồng thuận Proof of Work sang Proof of Stake.

Ngoài ra, sau The Merge sẽ có những sự thay đổi trên mạng lưới như sau:

Lượng tiêu thụ của mạng lưới Ethereum PoS giảm 99.95% so với Ethereum PoW. Điều này làm Ethereum bị loại khỏi những chỉ trích liên quan tới ô nhiễm môi trường, tiêu tốn điện năng,...
Tỷ lệ lạm phát của Ethereum giảm 90%. Số lượng ETH được mint ra mỗi ngày giảm từ mức 13.000 ETH xuống chỉ còn 1.6000. Kết hợp với bản cập nhật EIP 1559 thì chắc chắn Ethereum sẽ bước vào giai đoạn giảm phát.
Người dùng có thể stake ETH nhàn rỗi của mình với APY dự kiện từ 7 - 12%.
Thời gian hoàn thành 1 khối của Ethereum giảm xuống còn khoảng 13s.

Mọi người có thể đọc bài viết The Merge Là Gì? Bước Ngoặt Cho Sự Tăng Trưởng Của Ethereum để hiểu hơn về bản hardfork The Merge.

EIP 4488

EIP 4488 là một bản cập nhật giúp tối ưu các call data từ Layer 2 về Layer 1 từ đó giảm phí giao dịch trên các Layer 2. Tuy nhiên, EIP 4488 cũng có nhiều nhược điểm như khiến mạng lưới Ethereum trở nên nặng nề hơn.

Mọi người có thể đọc bài viết EIP 4488 Là Gì? Ưu & Nhược Điểm Của EIP 4488 Trên Ethereum để hiểu hơn về bản cập nhật EIP 4488.

Danksharding

Để tới được Danksharing thì là một chặng đường rất dài lên đến vài năm tuy nhiên chúng ta có thể mong chờ bản cập nhật EIP 4844 hay còn gọi là Proto Danksharding - là một bản cập nhật nhằm tạo bước đệm, cơ sở hạ tầng cho Danksharding.

EIP 4844 là một bản cập nhật giới thiệu một loại nén dữ liệu mới mang tên là Blob Data thay thế cho Call Data giúp cho mạng lưới Layer 2 rẻ đi rất nhiều. Mọi người có thể đọc bài viết Danksharding Là Gì? Tất Tần Tật Về Danksharding & EIP 4844 Của Ethereum để hiểu thêm về Danksharding và bản cập nhật EIP 4844.

Tổng Kết

EIP 1559 mang lại cho người dùng, nhà đầu tư và những giao thức được xây dựng và phát triển trên Ethereum nhiều lợi ích trông thấy tuy nhiên nó lại đi ngược lại với lợi ích của thợ đào. Liệu EIP 1559 có thành công hay sẽ bị phản đối dữ dội từ cộng đồng miner thì mọi người cùng mình chờ đợi nhé. Mong rằng qua bài viết này mọi người có thể hiểu được EIP 1559 là gì?