Phân Tích Worldcoin: Liệu Có Phải Một Khoản Đầu Tư Xứng Đáng Cho Chu Kì Lần Này?

Khi phân tích Worldcoin một cách chuyên sâu mình nhận ra những ưu và nhược điểm của Worldcoin một cách toàn diện. Trong bài viết này mình sẽ chia sẻ tới mọi người những thông tin mới nhất, cũng như là những phân tích Worldcoin thú vị để mọi người có thêm nhiều góc nhìn, đánh giá một cách khách qua về một trong những dự án nổi đỉnh nổi đám trong thời gian gần đây.

Phân Tích Worldcoin: Ưu Điểm

Worldcoin đóng vai trò quan trọng với xu hướng AI

Trong bối cảnh xu hướng AI ngày càng bùng nổ đi kèm với đó là những câu chuyện xung quanh lừa đảo, mạo danh trực tuyến, một người có nhiều danh tính, Deepfake (được chính AI tạo ra) thì sự cần thiết của Proof of Personhood (PoP) là điều thật sự quan trọng, từ PoP giúp cho chúng ta xác định được chúng ta có thật sự đang tương tác với một người thật không. Việc sử dụng công nghệ AI trong việc lừa đảo, mạo danh, Deepfake sẽ ngày càng trở nên phổ biến vì nó có chi phí sử dụng là cực kì thấp. 

Worldcoin sử dụng một thiết bị gọi là Orb để xác minh danh tính người dùng. Quy trình xác minh bao gồm các bước chính sau:

• Quét mống mắt (Iris Scan): Orb thực hiện quét mống mắt của người dùng để tạo ra một mã nhận dạng duy nhất (IrisHash). Mống mắt là một đặc điểm sinh trắc học độc nhất của mỗi người, giúp đảm bảo tính duy nhất của danh tính.
• Tạo mã nhận dạng duy nhất: Dữ liệu quét mống mắt không được lưu trữ nguyên bản. Thay vào đó, Orb mã hóa thông tin này thành một mã nhận dạng duy nhất, giúp bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.
• Xác minh "Proof of Personhood": Mã nhận dạng này được đối chiếu với cơ sở dữ liệu của Worldcoin để đảm bảo rằng mỗi người chỉ có thể tạo một tài khoản, ngăn chặn việc tạo nhiều tài khoản giả.

Từ đây có thể thấy rằng Worldcoin nói riêng và các dự án định danh nói chung sẽ ngày càng trở nên quan trọng trong xu hướng AI trong thời gian sắp tới. Điểm khác biệt của Worldcoin nằm ở việc thiết bị quét mống mắt ORB sử dụng cảm biến tiên tiến để chụp ảnh mống mắt với độ phân giải cao và kiểm tra các đặc điểm phức tạp không thể nhận ra bằng mắt thường, từ đó gần như không thể có thể tình trạng mạo danh.

Sam Altman chính là trái tim của Worldcoin

Nhắc đến Worldcoin không thể nào không nhắc tới Sam Altman. Sam Altman là một doanh nhân và nhà đầu tư nổi tiếng trong lĩnh vực công nghệ, đặc biệt được biết đến với vai trò lãnh đạo OpenAI, tổ chức đứng sau ChatGPT. Ông cũng là người sáng lập một số công ty công nghệ nổi bật và đã để lại dấu ấn lớn trong ngành startup toàn cầu. Nhìn lại sự nghiệp của Sam Altman với một số các điểm nổi bật như:

• Sam Altman đồng sáng lập Loopt vào năm 2005, một ứng dụng mạng xã hội dựa trên vị trí. Sau đó, Loopt huy động được hơn 30 triệu USD vốn đầu tư nhưng không đạt được thành công lớn và sau đó được bán cho Green Dot Corporation với giá 43 triệu USD vào năm 2012.
• Sau đó, Altman được bổ nhiệm làm Chủ tịch của Y Combinator (YC), một trong những vườn ươm startup nổi tiếng nhất thế giới. Altman đã góp phần mở rộng YC, đầu tư vào hàng trăm startup thành công như Airbnb, Dropbox, Stripe, và Reddit.
• Đến năm 2015, Altman cùng Elon Musk, Greg Brockman, và một số nhà khoa học khác sáng lập OpenAI, với mục tiêu phát triển Trí tuệ nhân tạo (AI) an toàn và có ích cho nhân loại. Từ năm 2019, ông giữ vai trò CEO của OpenAI. Dưới sự lãnh đạo của ông, OpenAI ra mắt nhiều sản phẩm quan trọng như GPT-3, DALL·E, và ChatGPT.
• Năm 2021, Altman chính thức bước chân vào thị trường Crypto khi trở thành đồng sáng lập dự án Worldcoin, với mục tiêu xây dựng một hệ thống nhận diện toàn cầu dựa trên sinh trắc học (quét mống mắt) và phân phối tài sản kỹ thuật số rộng rãi.

Nhắc đến Sam Altman không thể nào không nhắc tới OpenAI, có thể thấy rằng OpenAI đang trở thành một trong những tập đoàn AI phát triển nhanh nhất trong thời gian vừa qua. Một số những điểm nổi bật trong hành trình phát triển của OpenAI bao gồm:

• Vào năm 2015, khi OpenAI được thành lập đã nhận cam kết tài trợ 1 tỷ USD từ những nhà sáng lập và nhà đầu tư ban đầu, bao gồm Elon Musk, Sam Altman, Reid Hoffman và Peter Thiel. Tuy nhiên, số tiền thực tế sử dụng trong giai đoạn này không đến 1 tỷ USD, nhưng nó cũng thể hiện tham vọng của các Angel Investor đối với OpenAI.
• Trong giai đoạn 2019, để huy động thêm vốn phục vụ nghiên cứu, OpenAI chuyển từ tổ chức phi lợi nhuận sang mô hình "lợi nhuận giới hạn", trong đó các nhà đầu tư sẽ nhận được lợi nhuận tối đa giới hạn từ số vốn đầu tư ban đầu. Cũng trong giai đoạn này OpenAI ký hợp tác với Microsoft, nhận được khoản đầu tư ban đầu trị giá 1 tỷ USD và Microsoft trở thành đối tác chiến lược, cung cấp hạ tầng đám mây Azure để OpenAI phát triển các mô hình AI quy mô lớn.
• Trong giai đoạn 2020 đến 2023, OpenAI ra mắt các sản phẩm quan trọng như GPT-3, Codex, DALL·E, và ChatGPT, thu hút sự chú ý lớn từ người dùng và nhà đầu tư. Bên cạnh đó, Microsoft tiếp tục đầu tư 10 tỷ USD vào OpenAI, nâng tổng mức đầu tư lên con số khổng lồ.

Nhìn vào những số liệu từ ChatGPT từ thời điểm ra mắt từ tháng 11/2022 cho tới nay chúng ta thấy được sự tăng trưởng người dùng ấn tượng trong thời gian ngắn. Dưới đây là tổng quan về số lượng người dùng thường xuyên của ChatGPT qua các mốc thời gian quan trọng:

• Tháng 11/2022: Ngay sau khi ra mắt, ChatGPT thu hút sự chú ý rộng rãi, đạt 1 triệu người dùng chỉ trong 5 ngày đầu tiên.
• Tháng 1/2023: Số lượng người dùng hoạt động hàng tháng đạt 100 triệu, với khoảng 13 triệu người dùng mỗi ngày, gấp đôi so với tháng 12/2022.
• Tháng 5/2023: Lượng truy cập hàng tháng đạt gần 1,8 tỷ lượt, tăng 180% so với tháng 2/2023 và gấp 7 lần so với tháng 12/2022.
• Tháng 6/2023: Lần đầu tiên, lượng truy cập giảm gần 10% so với tháng trước, với thời gian trung bình mỗi phiên dưới 8 phút, giảm 8,5% so với tháng 4.
• Tháng 8/2024: OpenAI thông báo ChatGPT đạt hơn 200 triệu người dùng hoạt động hàng tuần, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước.
• Tháng 12/2024: CEO OpenAI, Sam Altman, cho biết ChatGPT thu hút hơn 300 triệu người dùng hàng tuần, tăng từ 250 triệu chỉ trong một tuần.

Từ những thành công khổng lồ từ OpenAI các nhà đầu tư trong thị trường Crypto hi vọng Altman sẽ làm được những điều tương tự đối với Worldcoin trong không gian Web3.

Worldcoin liên tục phát triển nội tại

Worldcoin đã trải qua 2 bản nâng cấp kể từ khi ra mắt cho tới nay. Lần đầu tiên diễn ra vào tháng 12/2023 khi Worldcoin giới thiệu bản nâng cấp World ID 2.0. Trong phiên bản World ID 2.0 sẽ có những cấp độ khác nhau cho những cấp độ xác thực khác nhau bao gồm:

• World ID Device Level: Người dùng chỉ cần tạo thông tin cá nhân và không cần sử dụng Orb để xác minh danh tính.
• World ID Orb: Người dùng tạo hồ sơ và thực hiện xác minh danh tính bằng cách sử dụng Orb để quét mống mắt.
• World ID Orb+: Người dùng sẽ cần sử dụng thêm tính năng nhận dạng khuôn mặt.

Vào thời điểm tháng 12/2023, Worldcoin đã có khoảng 5 triệu người dùng trên toàn thế giới, trong đó có tới hơn 50% người dùng đã sử dụng Orb để quét mống mắt của mình.

Chưa đầy một năm sau Worldcoin tiếp tục có sự chuyển mình khi chính thức đổi tên từ Worldcoin thành World Network (gọi tắt là World). Đối với World thì CEO Sam Altman chia sẻ sẽ tập trung vào 3 điểm chính bao gồm:

• World Chain: Sẽ là nơi người dùng phát hành PoP của cá nhân mình với mức phí gần như bằng 0. Bên cạnh đó, World Chain cũng sẽ là nơi sản sinh ra các World App được xây dựng trên chính các PoP của người dùng.
• World ID: Sẽ hỗ trợ thêm những tài liệu mới như giấy tờ xe, bằng lái, Passport,... để xác minh danh tính người dùng.
• World App: Sẽ là những ứng dụng phi tập trung sử dụng nguồn thông tin đã xác minh từ phía người dùng.

Worldcoin thúc đẩy mở rộng thị trường ra toàn cầu

Một trong những yếu tố xác định được sự thành công trong cả ngắn, trung và dài hạn của Worldcoin chính là tập người dùng đã xác minh của họ. Tính đến tháng 4/2024 số lượng người dùng của Worldcoin đã tăng trưởng lên con số 10 triệu người dùng (so với 5 triệu người dùng từ tháng 12/2023), để thành công thì Worldcoin cần phải nhanh hơn nữa, để thực hiện mục tiêu này:

• Worldcoin bắt đầu mở rộng Orb sang nhiều các quốc gia khác nhau từ đó có thể tiếp cận nhiều người dùng hơn nữa trong tương lai gần.
• World ID 2.0 cũng chấp nhận nhiều loại giấy tờ hơn cho phép người dùng có thể dễ dàng tiếp cận đến Worldcoin nhiều hơn trong tương lai gần.

Phân Tích Worldcoin: Nhược Điểm

Lầm tưởng về Worldcoin là một dự án AI

Nhiều người cho rằng Worldcoin là một dự án về mảng AI nhưng thực tế không phải như vậy, thực tế Worldcoin là một dự án về định danh phi tập trung thông qua việc thu thập thông tin người dùng (mống mắt, giấy tờ tùy thân,...). Worldcoin hướng tới việc xây dựng một hệ thống định danh toàn cầu, được gọi là World ID, nhằm phân biệt con người thật với các bot hoặc tài khoản giả mạo trong bối cảnh AI phát triển mạnh mẽ.

Từ đây chúng ta có thể thấy rằng Worldcoin là một dự án thiên về xây dựng cơ sở hạ tầng phi tập trung cho mảnh ghép AI tương tự như mảnh ghép dePIN.

Những rắc rồi xoay quanh pháp lý của Worldcoin

Cùng nhìn lại những rắc rối về pháp lý của World từ thời điểm ra mắt cho tới hiện tại:

• 25/07/2023 - Vương Quốc Anh điều tra Worldcoin (WLD): Cơ quan ICO của Anh mở cuộc điều tra về cách Worldcoin thu thập và xử lý dữ liệu sinh trắc học người dùng thông qua thiết bị Orb, nhằm đảm bảo tuân thủ Quy định Bảo vệ Dữ liệu Chung (GDPR).
• 29/07/2023 - Pháp điều tra Worldcoin: CNIL, cơ quan giám sát dữ liệu Pháp, bày tỏ nghi vấn về tính hợp pháp của việc thu thập dữ liệu mống mắt người dùng và bắt đầu điều tra Worldcoin vì lo ngại vi phạm quyền riêng tư.
• 03/08/2023 - Kenya đình chỉ hoạt động của Worldcoin: Chính phủ Kenya cấm cửa Worldcoin sau khi nhận thấy nhu cầu xác minh quá lớn và lo ngại về rủi ro dữ liệu. Sau đó, cảnh sát đột kích nhà kho Worldcoin tại Nairobi để thu giữ thiết bị và dữ liệu.
• 11/08/2023 - Argentina điều tra Worldcoin: Chính phủ Argentina kiểm tra kỹ lưỡng cách Worldcoin thu thập và xử lý dữ liệu mống mắt tại quốc gia này, nhấn mạnh yêu cầu tuân thủ các quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân.
• 22/12/2023 - Worldcoin tạm dừng xác minh Orb tại Ấn Độ, Brazil & Pháp: Worldcoin tuyên bố tạm ngừng hoạt động xác minh ở ba quốc gia này để đánh giá tác động và đo lường rủi ro, đồng thời cam kết sẽ triển khai trở lại sau năm 2024.
• 31/01/2024 - 6 văn phòng Worldcoin bị điều tra Tại Hong Kong: PCPD, cơ quan bảo vệ dữ liệu Hong Kong, kiểm tra đột xuất các văn phòng Worldcoin vì nghi vấn vi phạm Pháp lệnh Dữ liệu Cá nhân (PDPO).
• 06/03/2024 - Tây Ban Nha đình chỉ hoạt động của Worldcoin: AEPD, cơ quan quản lý Tây Ban Nha, yêu cầu Worldcoin ngừng thu thập dữ liệu qua thiết bị Orb vì lo ngại ảnh hưởng đến quyền riêng tư, đặc biệt đối với trẻ vị thành niên.
• 26/09/2024 - Hàn Quốc phạt Worldcoin hơn 830.000 USD: Ủy ban PIPC Hàn Quốc xử phạt Worldcoin và Tools For Humanity vì thu thập và chuyển giao dữ liệu mống mắt trái phép ra nước ngoài, đồng thời không cung cấp biểu mẫu minh bạch bằng tiếng Hàn.

Việc thu thập thông tin người dùng một cách tự do nên việc Worldcoin bị chính phủ tại các nước sở tại sờ gáy là điều không tránh khỏi. Đã có nhiều quốc gia như Anh, Pháp, Argentina, Tây Ban Nha, Kenya,... đã điều tra về hoạt động thu thập thông tin của Worldcoin và yêu cầu Worldcoin tuân thủ luật pháp nước sở tại, bên cạnh đó cũng có một số quốc gia như Tây Ban Nha và Kenya đã chủ động đình chỉ hoạt động của Worldcoin, ngược lại từ phía Worldcoin cũng tạm dừng hoạt động tại các quốc gia như Ấn Độ, Brazil & Pháp.

Theo góc nhìn của cá nhân mình thì:

• Câu chuyện về pháp lý chắc chắn sẽ có những sự ảnh hưởng nhất định đến sự phát triển một cách bền vững và đều đặn của Worldcoin trong mọi thời điểm.
• Pháp lý cũng sẽ trở thành những tin tức tích cực hoặc tiêu cực ảnh hưởng trực tiếp tới giá cả của WLD. Trong trường hợp nếu như Worldcoin được hợp pháp hóa tại nhiều quốc gia lớn từ đó sẽ tạo ra những củ đổ domino làm cho thị phần của Worldcoin được mở rộng một cách nhanh chóng.

WLD đang chưa nhận được nhiều ưu ái khi Worldcoin phát triển

Mặc dù Worldcoin đang có những nổ lực phát triển từ thời điểm ra mắt cho đến nay thì vai trò của WLD - Native Token của Worldcoin vẫn chưa được đội ngũ phát triển chú ý tới quá nhiều. Tưởng chừng như việc ra mắt World Chain sẽ tạo ra nhiều Ultility cho WLD nhưng điều đó lại không diễn ra khi mà World Chain vẫn sử dụng ETH làm phí giao dịch.

Tính đến thời điểm hiện tại WLD chỉ được sử dụng trong một số các trường hợp như:

• Phần thưởng cho người dùng mới: WLD được phân phối miễn phí cho người dùng thông qua cơ chế airdrop khi họ xác minh danh tính bằng Orb. Điều này khuyến khích sự tham gia rộng rãi và đảm bảo rằng phần lớn token được phân phối cho người thật, không phải bot. 
• Quản trị (DAO): WLD có thể được sử dụng để tham gia vào cơ chế quản trị của mạng lưới trong tương lai, cho phép người dùng bỏ phiếu và định hình sự phát triển của hệ sinh thái.

Thực tế đã chỉ ra rằng đội ngũ phát triển của Worldcoin đã có những sự tích cực trong việc phát triển dự án nhưng lại để WLD không có quá nhiều ứng dụng!

Dấu hỏi về động lực phát triển của các sản phẩm Worldcoin

Nhìn vào sự phát triển của Worldcoin thì theo cảm quan của cá nhân mình thì mình thấy không có quá nhiều sự đặc biệt. Việc nâng cấp World App, World ID,... lên các phiên bản tiếp theo là điều dễ hiểu, không có gì để phân tích quá nhiều. Việc ra mắt World Chain cũng không thật sự cần thiết bởi vì việc xây dựng trên các nền tảng Layer 2 của Ethereum đã giúp cho Worldcoin có một mức phí đủ rẻ với người dùng khi tham gia mạng lưới, việc xây dựng Worldcoin mang nhiều nét của việc nắm bắt xu hướng thị trường hơn là hành động xây dựng một sản phẩm thực sự cần thiết. 

Theo góc nhìn của cá nhân mình thì điểm quan trọng nhất đối với Worldcoin lúc này chính là việc giải quyết bài toán về pháp lý đối với các quốc gia mà Worldcoin có mặt, đây mới chính là nút thắt trong việc phát triển Worldcoin chứ không phải là nâng cấp sản phẩm hay ra mắt Blockchain riêng mình. Chỉ khi nào bài toán pháp lý được giải quyết một cách triệt để thì lúc đó Worldcoin mới thật sự cất cánh.

Phân Tích Worldcoin: Tokenomics & Những Điểm Đáng Chú Ý

Vị thế của các quỹ đầu tư vào Worldcoin

Đầu tiên chúng ta sẽ đến với vị thế của các quỹ đầu tư ở thời điểm hiện tại thông qua việc nhìn lại những vòng kêu gọi vốn gần nhất

• 25/05/2023: Dự án gọi vốn thành công $115M tại vòng Series C, được dẫn đầu bởi Blockchain Capital, cùng với sự tham gia của Andreessen Horowitz (a16z), Bain Capital Crypto, và Distributed Global.
• 23/03/2022: Dự án kêu gọi được $100M tại vòng không công bố tên, với định giá đạt $3B. Vòng gọi vốn này có sự góp mặt của Andreessen Horowitz (a16z) và Khosla Ventures.
• 21/10/2021: Dự án huy động thành công $25M tại vòng không công bố tên, với định giá đạt $1B. Các nhà đầu tư tham gia bao gồm Andreessen Horowitz (a16z), Coinbase Ventures, Multicoin Capital, Digital Currency Group (DCG), Hashed Fund, CoinFund, cùng một số nhà đầu tư khác.

Tại thời điểm viết bài định giá của Worldcoin đã đạt mức $30B điều này tương đương với các nhà đầu tư tại vòng Series A đã đạt tăng trưởng gần 3.000%, trong khi đó các nhà đầu tư tại vòng Series B đã đạt mức gần 1000%, còn các nhà đầu tư vòng Series B mặc dù không có thông tin về định giá nhưng khả năng cao vẫn đang có lời từ khoảng 300 - 800% (thậm chí là cao hơn nếu Series B là một Down Round). Từ đây chúng ta thấy rằng các quỹ đầu tư đã có lời khá nhiều từ khoản đầu tư vào Worldcoin.

Token Release

Nhìn vào Token Release của dự án chúng ta thấy rằng:

• Quỹ đầu tư & Đội ngũ phát triển Worldcoin đã bị khóa trong 1 năm kể từ thời điểm TGE (24/07/2023) điều này đồng nghĩa với việc vào ngày 24/07/2024 thì quỹ đầu tư & đội ngũ phát triển sẽ chính thức được trả token.
• Bên cạnh quỹ đầu tư & đội ngũ phát triển, thì cũng trong khoảng thời gian này thì quỹ Reserve của Worldcoin cũng bắt đầu được trả dần trong vòng 24 tháng.

Có thể thấy rằng bắt đầu từ tháng 7/2024 thì chỉ số lạm phát của WLD bắt đầu tăng vọt khi nhiều bên bắt đầu nhận được token WLD, đặc biệt vị thế của các bên nhận token đều đang rất tốt so với định giá của Worldcoin (tại thời điểm viết bài).

Tổng Kết

Thông qua phân tích Worldcoin theo nhiều khía cạnh khác nhau về tốc độ phát triển, những vấn đề về pháp lý,... mong rằng mọi người sẽ có thêm những góc nhìn khách quan về dự án.