Series 4: Tham Vọng | Dolion Liệu Có Trở Thành Pump.fun Cho AI Agents Trên Solana

Trong bối cảnh làn sóng phát triển AI Agents đang trở thành một xu hướng mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ và tài chính số, các hệ sinh thái như Solana hay Base đều tập trung xây dựng nền tảng hạ tầng nhằm hỗ trợ các dự án AI Agents phát triển. Bên cạnh các dự án đã ghi dấu ấn trong mảng AI Agents, Dolion nổi lên như một giải pháp đột phá, tương tự với mô hình mà Pump.fun từng làm trong làn sóng Memecoin. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích về Dolion – một nền tảng giúp bất kỳ ai cũng có thể tạo ra AI Agents mà không cần kiến thức lập trình, đồng thời đánh giá vai trò tiềm năng của Dolion trong việc thúc đẩy làn sóng AI Agents trên hệ sinh thái Solana.

Bối Cảnh Của Các Mảnh Ghép Cơ Sở Hạ Tầng Cho AI Agents

Nhìn vào bức tranh hệ sinh thái AI Agents ở thời điểm hiện tại chúng ta có thể phân loại ra 2 mảnh ghép chính bao gồm Infastructure & AI Agents. Tuy nhiên trong khuôn khổ bài viết này chúng ta sẽ chỉ tập trung vào mảnh ghép cơ sở hạ tầng, đối với AI Agents thì cơ sở hạ tầng bao gồm 2 mảnh ghép chính là:

• Agents Launchpad: Nơi các dự án AI Agents thực hiện bước đi đầu tiên của mình đó chính là ra mắt Native Token.
• Framework: Nơi để các nhà phát triển xây dựng ra các AI Agents.

Đối với mọi hệ sinh thái muốn phát triển theo hướng AI Agents thì đều phải xây dựng các mảnh ghép cơ sở hạ tầng trước rồi sau đó mới đến sự xuất hiện của các AI Agents thuộc nhiều mảng khác nhau như Investment DAO, Music & Art, Influencer Agents, DeFi Agents, Gaming & Agentic Metaverse,.. Chúng ta có nhiều hệ sinh thái đã, đang đi theo chiến lược này như Base và Solana.

Nếu như trên Base thì nền tảng Agents Launchpad lớn nhất chính là Virtuals Protocol thì bên cạnh đó nền tảng Framework phổ biến trên Base chính là G.A.M.E (dự án cũng được triển khai trên Virtuals Protocol). Ở một bối cảnh khác hơn là hệ sinh thái Solana thì chúng ta chứng kiến một cuộc tranh đấu thật sự giữa các dự án trong mảng AI Agents khi mà cả Agents Launchpad và Framework đều là sự cạnh tranh của nhiều dự án:

• Agents Launchpad: Vvaifu, ai16z, Holoworld AI,...
• Framework: ElizaOS, Zerepy, SendAI, Dolion,...

Đây là lộ trình xây dựng một AI Agents trong toàn bộ giai đoạn phát triển (nó cũng tương ứng với nhiều các xu hướng khác trên thị trường như Layer 2s hay các Appchains). Trong giai đoạn ban đầu thì các nhà phát triển cần nhiều kiến thức để có thể tự mình xây dựng một AI Agents theo đúng ý mình mong muốn, thường ở giai đoạn này muốn phát triển một  AI Agents thì cần tới một đội ngũ phát triển hùng hậu. Giai đoạn tiếp theo là khi các nhà phát triển bắt đầu xây dựng ra những bộ công cụ giúp các nhà phát triển có thể dễ dàng xây dựng một AI Agents tuy nhiên giai đoạn này vẫn yêu cầu các nhà phát triển cần có kiến thức về AI, biết về ngôn ngữ lập trình được sử dụng trong bộ công cụ.

Giai đoạn tiếp theo chính là giai đoạn khi mà có những bộ công cụ mà không yêu cầu các nhà phát triển cần có kiến thức về AI thậm chí là không cần biết về ngôn ngữ lập trình để có thể xây dựng một nền tảng AI Agents.

Dolion Liệu Có Trở Thành Pump.fun Cho AI Agents Trên Solana

Tại sao lại nói Dolion tương tự như Pump.fun?

Nền tảng Pump.fun giúp bất kì ai không cần có kiến thức về Blockchain, không cần kiến thức về lập trình đều có thể tự tạo cho mình một dự án Memecoin, tương tự Dolion cũng giúp các nhà phát triển AI Agents những điều tương tự. Đối với Dolion các nhà phát triển có thể phát triển một dự án AI Agents chỉ bằng việc tích vào các đặc điểm mà mình mong muốn với dự án của mình. 

Một số những tính năng nổi bật mà người dùng có thể tích hợp vào AI Agents thông qua sự hỗ trợ của Dolion của mình bao gồm:

• Tính cách: Hiền lành, thân thiện, thẳng tính, tích cực, tiêu cực,...
• Mạng xã hội hoạt động: Twitter, Facebook, Instagram, Tik Tok và nhiều nền tảng xã hội phổ biến hiện nay.
• Công việc: Trading, Tương tác mạng xã hội và nhiều công việc đòi hỏi kĩ năng chuyên sâu.
• ...

Nếu nhớ lại thị trường gần nhất khi người ta vẫn thường nói về siêu chu kì Memecoin (Memecoin Supercycle) thì sự khởi đầu đến từ những dự án lớn như Pepe hay Dogwifhat thì làn sóng Memecoin cũng mới chỉ thật sự bùng nổ khi chứng kiến sự ra đời của Pump.fun trên Solana, sau này mô hình Pump.fun có trên tất cả các hệ sinh thái khác muốn định hướng phát triển xu hướng Memecoin. Từ đây chúng ta thấy rằng Pump.fun là chìa khóa cho sự bùng nổ của làn sóng Memecoin và cũng có thể rút ra kết luận rằng Dolion hoặc các dự án tương tự cho phép người dùng xây dựng AI Agents mà không cần kiến thức về lập trình cũng có thể đóng vai trò then chốt cho sự bùng nổ của AI Agents.

Điểm khác biệt cũng chính là điểm yếu chí mạng

Nếu như Pump.fun phù hợp cho tất cả mọi người từ những người dùng không có kiến thức lập trình tới những nhà phát triển muốn tiết kiệm thời gian thì câu chuyện của Dolion là một câu chuyện hoàn toàn khác. Mặc dù các tính năng của Dolion mang tính nhấp và thả nhưng khả năng nó không thể đáp ứng được hàng triệu các nhu cầu khác nhau từ phía người dùng với những mong muốn khác nhau. 

Bên cạnh đó việc xây dựng theo hướng của Dolion vô tình khiến cho các nhà phát triển có ít sự lựa chọn hơn từ đó ít sự tùy biến hơn và ít sự linh hoạt hơn trong việc xây dựng sản phẩm. Tóm lại nếu như phát hành một Memecoin Token thì không cần có sự khác biệt nhưng đó lại là điều hoàn toàn khác biệt so với việc phát triển, xây dựng một AI Agents. Tuy nhiên nếu như Dolion có thể tạo ra được hàng trăm thậm chí là hàng ngàn những tùy chọn khác nhau thì cũng sẽ giúp cải thiện điểm yếu cố hữu này của Dolion.

Bên cạnh câu chuyện về Memecoin hãy nhìn sang câu chuyện của Layer 2s:

• Với các đội ngũ phát triển chuyên nghiệp, họ muốn xây dựng một nền tảng Layer 2s đáp ứng đúng nhu cầu của mình như câu chuyện của Optimism, Arbitrum, Starknet nay hay zkSyc.
• Đối với các đội ngũ phát triển muốn nắm bắt xu hướng thì họ xây dựng Layer 2s dựa trên các dự án Rollup As a Service một cách nhanh chóng, dễ dàng và tiện lợi.

Dolos: Sản phẩm đầu tiên được xây dựng trên Dolion

Dolos là AI Agents đầu tiên được tạo nên bởi bộ công cụ đến từ Dolion. Về bản chất thì Dolos được định hướng trở thành một Influencer trên các trang mạng xã hội và khởi đầu tư Twitter. Khác với các Ai Agents Influencer theo thiên hướng thân thiện thì Dolos được tạo ra để trở thành Anti Hero với một số các tính cách như thẳng thắn, sắc bén và có thể đưa ra những lời chỉ trích với mục tiêu giúp người dùng nhìn thấy được thực tế khắc nghiệt của thị trường Crypto.

Lộ trình phát triển của Dolos được chia thành các giai đoạn như:

• Giai đoạn 1: Phát triển nền tảng cốt lõi & triển khai ban đầu
• Giai đoạn 2: Mở rộng khả năng & nâng cấp tính năng
• Giai đoạn 3: Cộng đồng hóa & tăng tính cá nhân hóa
• Giai đoạn 4: Xây dựng thương hiệu & trở thành biểu tượng kỹ thuật số

Mặc dù mới ra đời nhưng số lượng người theo dõi của Dolos là khá đáng nể với hơn 40K người theo dõi với nhiều người nổi tiếng như 0xJeff - nổi tiếng trong mảng AI Agents, Luca Netz đến từ Pudgy Penguins, Toly đến từ Solana Labs, Ryan Kim đến từ Hashed Capital,...

Tuy nhiên những bài đăng của Dolos lại chưa thu về quá nhiều số lượng tiếp cận tự nhiên từ cộng đồng, bù lại số lượng người dùng phản bồi, tương tác từ phía người dùng với những nội dung mà Dolos đăng tải đang khá tốt. 

Theo góc nhìn của mình thì Dolos cần trải qua nhiều phiên bản nâng cấp hơn để có thể đưa ra những phân tích chuyên sâu về thị trường, điểm tên chỉ mặt những dự án xấu với những âm mưu lừa đảo trong thị trường thay vì chỉ viết về những sự thật hiển nhiên trong thị trường. Nếu như Dolos không có những sự nâng cấp và thay đổi trong nội dung thì cũng sẽ rất nhanh Dolos sẽ dần dần bị lãng quên trong cộng đồng.

Mô hình nền kinh tế của Dolion

Ở thời điểm viết bài mô hình nền kinh tế của Dolion vẫn chưa rõ ràng bởi vì dự án vẫn chưa tung ra thị trường sản phẩm chính thức. Tuy nhiên chúng ta có thể khẳng định BULLY (đóng vai trò là Native Token của Dolos) sẽ đóng vai trò trung tâm trong mô hình nền kinh tế của Dolion trong thời gian sắp tới khi mà Founder của dự án là Khouba đã chính thức nói rằng: "Để cá nhân triển khai được AI Agents cho riêng mình thì họ cần BULLY làm phí giao dịch & BULLY này sẽ được đốt ra khỏi nguồn cung".

Theo chia sẻ thêm từ phía Khouba thì số lượng BULLY cần thiết để khởi tạo một AI Agents phụ thuộc vào số lượng các tính năng mà người dùng mong muốn, số lượng các tính năng càng nhiều thì yêu cầu về số lượng BULLY sẽ càng lớn. Vậy nên chúng ta sẽ có một nền kinh tế BULLY khá đơn giản chính là càng nhiều người tham gia xây dựng AI Agents trên Dolion thì số lượng BULLY bị đốt sẽ càng nhiều.

Bên cạnh đó, BULLY còn được sử dụng để:

• Growth Ecosystem: Những nhà phát triển trên Dolion với những ý tưởng mới lạ có thể nhận được Grant là BULLY đến từ đội ngũ Dolion từ đó tạo ra động lực xây dựng cho các nhà phát triển.
• Governance: Những người nắm giữ BULLY có thể biểu quyết các quyết định ảnh hưởng tới chiến lược phát triển của Dolion.

Ngoài ra, Dolion có thể nghiên cứu và áp dụng thêm nhiều mô hình để tác động đến nền kinh tế của Dolion như:

• Stake: Những người dùng có thể stake BULLY để có thể nhận được một phần doanh thu từ dự án.
• Chương trình giới thiệu: Những người giới thiệu người dùng thành công cho nền tảng có thể nhận về một phần BULLY từ phía người dùng kia chi trả để tạo ra một AI Agents.
• ...

Đội ngũ phát triển

Khoubaieb B. khởi đầu sự nghiệp của mình với nền tảng học thuật vững chắc khi tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành quản lý và khởi nghiệp tại ISC Paris. Trong thời gian học, anh còn tích cực tham gia các hoạt động sinh viên với vai trò lãnh đạo tại tổ chức Cosmopol. Trước đó, anh đã có bằng cử nhân luật tại Đại học Paris-Pantheon-Assas và đạt thành tích xuất sắc tại Lycée Pierre Mendes France.

Bắt đầu sự nghiệp chuyên môn, Khoubaieb tích lũy kinh nghiệm trong lĩnh vực lập kế hoạch kinh doanh khi làm việc tại Meta với vai trò Business Planning Assistant và sau đó là Business Planning Analyst. Không dừng lại ở đó, anh tiếp tục phát triển kỹ năng của mình tại BlockFi với vai trò Business Development Specialist, nơi anh tham gia vào các hoạt động mở rộng kinh doanh từ xa, xây dựng và duy trì quan hệ khách hàng.

Tinh thần khởi nghiệp của Khoubaieb được thể hiện rõ nét khi anh thành lập TakeOff Agency, một công ty tập trung vào việc hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Pháp xây dựng sự hiện diện trên các nền tảng mạng xã hội. Sau thành công bước đầu với TakeOff, anh tiếp tục thử sức trong lĩnh vực công nghệ khi sáng lập Spoow – một dự án mang tính đột phá trong lĩnh vực thể thao và NFTs, hợp tác cùng giải đấu bóng đá hàng đầu nước Pháp Ligue 1.

Nhận thấy tiềm năng to lớn của công nghệ Web3, Khoubaieb trở thành một cố vấn độc lập, đồng hành cùng hơn 30 dự án Web3 trong các lĩnh vực như DeFi, DAO và bộ sưu tập NFTs. Trong vai trò này, anh không chỉ hỗ trợ các nhóm dự án về quản lý và xây dựng lộ trình mà còn tư vấn về phát triển hợp đồng thông minh, giúp tối ưu hóa quá trình triển khai sản phẩm.

Hiện tại, Khoubaieb đảm nhiệm vai trò CEO của Primis Protocol – một nền tảng tính toán phi tập trung với sứ mệnh thúc đẩy đổi mới và sáng tạo. Trước đó, anh từng giữ vị trí quản lý phát triển kinh doanh tại Solana Labs và AMUZED.io, nơi anh tập trung vào việc xây dựng chiến lược mở rộng và hợp tác với các đối tác quan trọng.

Nhìn vào chặng đường phát triển của Khoubaieb chúng ta thấy cả ưu và nhược điểm như:

• Khoubaieb từng làm việc tại nhiều tổ chức cũng như tập đoàn lớn như Blockfi, Solana hay Facebook tuy nhiên vai trò của Khoubaieb tại các tổ chức này lại không quá đặc biệt.
• Dự án gần nhất mà Khoubaieb xây dựng là Primis Protocol. Trước đó, Primis Protocol hướng đến là một nền tảng Liquid Staking tuy nhiên khi làn sóng AI Agents ập tới thì Primis Protocol lại có sự chuyển hướng sang mảng AI.

Tổng Kết