Anoma là gì? Anoma là kiến trúc Blockchain phi tập trung thế hệ mới, hỗ trợ xây dựng dApps toàn diện với khả năng khám phá đối tác, giải bài toán khớp lệnh, và thực hiện giao dịch một cách riêng tư, bảo mật và không tập trung. Anoma, một dự án mới nổi với tiềm năng phát triển mạnh mẽ, đang được cộng đồng quan tâm và đón nhận. Hãy cùng chúng tôi khám phá và hiểu rõ hơn về những yếu tố làm nên sức hút của Anoma qua bài viết sau.

Tổng Quan Về Anoma 

Anoma là gì?

Anoma là một kiến trúc mới trong hệ sinh thái Blockchain, được thiết kế để hỗ trợ xây dựng các ứng dụng phi tập trung (dApps) toàn diện từ đầu đến cuối. Khác với kiến trúc “Programmable Settlement” như Ethereum vốn chỉ tập trung vào khâu cuối của giao dịch (Settlement), Anoma đưa ra một mô hình mới dựa trên “Intent-Centricity”, cho phép người dùng biểu đạt ý định giao dịch (intent) thay vì chỉ gửi transaction cụ thể. Điều này mở rộng khả năng tương tác giữa các bên mà không cần phụ thuộc vào thành phần Web2 như Orderbook hay Relayer.

Với Anoma, các ứng dụng có thể tích hợp đầy đủ ba chức năng cốt lõi: khám phá đối tác giao dịch (Counterparty Discovery), giải bài toán khớp lệnh (Solving), và thực hiện giao dịch (Settlement). Nhờ đó, Anoma loại bỏ hoàn toàn các điểm tập trung, đồng thời giữ được quyền riêng tư, khả năng chịu lỗi và khả năng kháng kiểm duyệt.

Điểm khác biệt của Anoma bao gồm:

  • Intent-Centricity: Thay vì gửi transaction cố định, người dùng tạo và ký các intent mô tả điều họ muốn đạt được, giúp tăng tính linh hoạt và mở rộng khả năng giao tiếp giữa các bên chưa biết trước nhau.
  • Kiến Trúc Đồng Nhất, bảo mật đa dạng: Tất cả các ứng dụng tuân theo một mô hình kiến trúc thống nhất, nhưng người dùng và ứng dụng có thể lựa chọn các mô hình bảo mật khác nhau tùy vào nhu cầu riêng.
  • Counterparty Discovery gốc tầng: Anoma tích hợp lớp khám phá đối tác vào tận gốc của kiến trúc, thay vì phải xây dựng ngoài chuỗi.
  • Solver phi tập trung: Cho phép bất kỳ ai đóng vai trò solver và kết hợp nhiều intent để tạo thành transaction hợp lệ, từ đó đảm bảo phi tập trung và cạnh tranh tối ưu.
  • Composable Privacy: Hỗ trợ xử lý đồng thời ba loại dữ liệu: minh bạch (transparent), che chắn (shielded), và riêng tư hoàn toàn (private) bằng ZKP và FHE.
  • Multi-Chain Atomic Settlement: Cho phép thực hiện giao dịch xuyên chuỗi với tính toàn vẹn nguyên tử, không phụ thuộc vào bridge tập trung.

Mô hình & Cơ chế hoạt động

Mô hình hoạt động của Anoma bao gồm các thành phần chính như:

  • Intent: Là thông điệp được ký bởi người dùng, biểu đạt trạng thái mong muốn đạt được. Ví dụ: “muốn đổi 100 USDC lấy ETH nếu giá thấp hơn X”.
  • Intent Gossip Layer: Lớp mạng truyền bá intent, cho phép solver tìm và kết hợp các intent tương thích.
  • Solver: Các node thực hiện vai trò giải bài toán khớp lệnh giữa nhiều intent để tạo ra transaction hợp lệ.
  • Transaction: Là trạng thái đầy đủ sau khi intent được khớp, chuẩn bị để thực thi.
  • Mempool: Mạng lưu trữ transaction đã được khớp, nhưng đang chờ xác nhận.
  • Data Availability Layer: Đảm bảo dữ liệu (intents, transactions) có thể được giải mã đúng lúc theo các quy tắc cụ thể.
  • Consensus Layer: Dùng thuật toán đồng thuận để sắp xếp và xác nhận các transaction.
  • Execution Environment (Taiga & Typhon): Thực thi transaction trong môi trường hỗ trợ cả dữ liệu minh bạch và riêng tư.
  • Fractal Instance: Một chuỗi con (chain instance) độc lập theo mô hình kiến trúc fractal, có thể có thiết lập bảo mật riêng.

Các bước hoạt động cơ bản của Anoma bao gồm:

  1. Tạo Intent: Người dùng tạo một intent và ký số để biểu đạt mong muốn thực hiện hành động (ví dụ: swap token, vote, donate).
  2. Gửi Intent: Intent được truyền qua lớp Intent Gossip. Các node trong mạng tiếp tục truyền intent và nhận phí khuyến khích nếu nó được khớp thành công.
  3. Solver xử lý: Các solver nhận intent, kiểm tra trạng thái mạng và kết hợp nhiều intent để tạo thành một transaction hợp lệ.
  4. Nộp Transaction: Transaction (dưới dạng byte đã mã hóa bằng Ferveo) được nộp vào mempool để chờ xử lý.
  5. Đồng thuận: Transaction được giải mã sau khi được đồng thuận bởi đa số node. Dữ liệu được sắp xếp và thêm vào block mới.
  6. Thực thi: Execution Environment tiến hành thực hiện transaction, cập nhật trạng thái mới lên chuỗi.
  7. Cập nhật trạng thái: Người dùng và ứng dụng có thể truy vấn trạng thái đã cập nhật và tương tác tiếp.

Lộ Trình Phát Triển

Update…

Core Team

Update…

Investor

  • 31/05/2023: Anoma gọi vốn thành công $25M tại vòng undisclosed, được dẫn đầu bởi CMCC Global, với sự tham gia của The Spartan Group, Delphi Ventures, Electric Capital, MH Ventures, NGC Ventures và 11 quỹ khác.
  • 17/11/2021: Anoma gọi vốn thành công $26M tại vòng undisclosed, được dẫn đầu bởi Polychain Capital, cùng với sự tham gia của Electric Capital, Maven 11 Capital, Fifth Era, Zola Global Investors và CMCC Global.
  • 27/04/2021: Anoma kêu gọi thành công $6.75M tại vòng Private Token Sale, được dẫn đầu bởi Polychain Capital, với sự tham gia của Coinbase Ventures, Electric Capital, CMS Holdings, FBG Capital, Lemniscap và 2 quỹ khác.

Tokenomics

Update …

Sàn Giao Dịch

Update …

Kênh Thông Tin Của Dự Án

Tổng Kết

Anoma mang lại một mô hình hoàn toàn mới cho ứng dụng phi tập trung, vượt ra khỏi khuôn khổ truyền thống của các Blockchain như Ethereum hay Cosmos. Việc kết hợp intent-centricity, solving phi tập trung, và bảo mật đa lớp cho phép xây dựng dApps toàn diện, linh hoạt và thân thiện với người dùng cuối mà không đánh đổi sự phi tập trung hay quyền riêng tư. Với khả năng mở rộng cao và thiết kế modul hóa, Anoma hứa hẹn sẽ trở thành nền tảng cơ sở hạ tầng cho thế hệ ứng dụng Web3 tiếp theo, đặc biệt trong các lĩnh vực như DAO, DeFi, Quadratic Funding, Auctions, Games, hay Multi-Chain Settlement.