Hub Và Zone Là Gì? Cơ Chế Hoạt Động Của Hub & Zone

Cosmos hiện đang là dự án đi đầu trong mảng Internet of Blockchain, nó cũng mang cho mình thiết kế chuyên biệt để kết nối và xây dựng một hệ sinh thái Layer 1 rộng lớn. Cosmos Network là một hệ sinh thái Blockchain được thiết kế để kết nối các Blockchain khác nhau.

Cosmos được cấu tạo từ nhiều thành phần như Tendermint Core, Cosmos SDK, IBC,... Và đặc biệt là Cosmos Hub, ở bài biết này chúng ta cùng nhau khám phá chi tiết Hub và Zone, là 2 trong các thành phần chính trong Cosmos.

Vậy Hub và Zone là gì? Hub, Zone có gì khác biệt? Hãy cùng mình tìm hiểu ở bài viết này nhé!

Để hiểu thêm về Cosmos, bạn có thể đọc các bài viết sau:

Hub Và Zone Là Gì?

Hub là gì?

Hub trên Cosmos là một phần của kiến trúc Cosmos Network, nơi các blockchain được liên kết với nhau thông qua một lớp trung gian gọi là Cosmos Hub. Cosmos Hub là một Blockchain có khả năng kết nối các dApp và Blockchain khác với nhau, cho phép giao tiếp và trao đổi thông tin giữa các Blockchain khác nhau trong mạng lưới Cosmos.

Cosmos Hub là một Blockchain được tạo ra bởi Cosmos Network hoặc có thể nói Cosmos Hub chính là Hub đầu tiên trên Cosmos. Nó được sử dụng để kết nối các Blockchain khác lại với nhau và cho phép chúng có thể giao tiếp và trao đổi thông tin với nhau. Cosmos Hub cũng có chức năng đảm bảo tính an toàn và độ tin cậy của các giao dịch liên Blockchain.

Trên mạng Cosmos hiện tại chỉ có duy nhất một Hub chính là Cosmos Hub. Cosmos Hub là trung tâm của mạng Cosmos và là nơi các Zone khác trên mạng lưới đều kết nối tới để trao đổi thông tin và giá trị. Tuy nhiên, có thể sẽ có thêm các Hub khác trên mạng lưới trong tương lai nếu có nhu cầu mở rộng quy mô và phát triển.

Zone là gì?

Zone trên Cosmos là một phần của cơ chế điều hành của Cosmos Network, cho phép tạo và quản lý các Blockchain độc lập với Cosmos Hub, mỗi Blockchain có thể có các ứng dụng và chính sách riêng. Zone được quản lý bởi các Validator và nó có thể giao tiếp với nhau thông qua giao thức IBC của Cosmos.

Zone là một phần của kiến trúc mạng lưới Cosmos SDK. Mỗi Zone có thể chạy các ứng dụng và tiêu chuẩn Token khác nhau. Cosmos Zone cũng có thể được gọi là Subchain hoặc Sidechain.

Zone đầu tiên được xây dựng trên Cosmos là IRISnet (trước đây là Iris Hub). IRISnet được phát triển bởi công ty công nghệ Bianjie AI, và là một Blockchain dành cho các ứng dụng dịch vụ tài chính phân cấp, cho phép tích hợp các Blockchain khác và tạo các sản phẩm tài chính phân cấp, ví dụ như các ứng dụng DeFi, trao đổi Token, thanh toán mã nguồn mở và nhiều hơn nữa. IRISnet sử dụng mã nguồn Cosmos SDK để xây dựng và hoạt động trên mạng lưới Cosmos.

Cấu Tạo Của Hub Và Zone

Cấu tạo của Hub

Hub trong kiến trúc mạng Cosmos là một nút mạng lớn nhất và là trung tâm của mạng lưới. Cấu trúc của Cosmos Hub bao gồm các thành phần sau:

Validator: Các validator là các nút được chọn để tham gia vào việc xác thực các giao dịch và tạo khối mới trên mạng lưới. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính bảo mật và ổn định của mạng lưới.
Staking: Hệ thống Staking của Cosmos Hub là một cơ chế tính toán độ tin cậy và sức mạnh đóng góp của validator bằng cách yêu cầu họ đặt cược một số tiền token đối với chức năng của mình trên mạng, trong khi người dùng khác có thể đóng góp vào các validator và có lợi tức.
Governance: Cosmos Hub cung cấp một hệ thống quản trị dựa trên cộng đồng để đưa ra quyết định quản lý và phát triển của mạng lưới, và cung cấp cho người dùng cơ hội tương tác trong quá trình ra quyết định.
Inter-Blockchain Communication (IBC): IBC là một giao thức cho phép các blockchain khác trên mạng lưới Cosmos Hub liên kết và tương tác với nhau để trao đổi thông tin và giá trị, qua đó giúp Cosmos trở thành một mạng lưới phân tán lớn hơn và kết nối đến nhiều blockchain khác nhau.

Cấu tạo của Zone

Cấu trúc của mỗi Zone trên mạng Cosmos bao gồm các thành phần sau:

Validator: Các validator trên Zone đảm nhận trách nhiệm xác thực các giao dịch và tạo khối mới trên blockchain của Zone. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính bảo mật và ổn định của blockchain.
Staking: Hệ thống Staking của mỗi Zone cho phép các nhà đầu tư đặt cược một số token để giúp đảm bảo tính bảo mật và sức mạnh đóng góp của validator trên Zone.
Governance: Mỗi Zone có thể cung cấp một hệ thống quản trị dựa trên cộng đồng để đưa ra quyết định quản lý và phát triển của blockchain.
Blockchain: Blockchain của mỗi Zone có thể chạy các ứng dụng và chuẩn token khác nhau và được quản lý bởi các validator trên Zone.
Inter-Blockchain Communication (IBC): IBC cho phép các blockchain khác trên mạng Cosmos Hub và các Zone khác trên cùng một nền tảng Cosmos liên kết và tương tác với nhau để trao đổi thông tin và giá trị.

Cơ Chế Hoạt Động Của Hub Và Zone

Cơ chế hoạt động của Hub

Cosmos Hub là trung tâm của mạng Cosmos và hoạt động dựa trên cơ chế Proof-of-Stake (PoS), bao gồm các bước sau:

Đặt cược Token: Người dùng đặt cược số lượng Cosmos (ATOM) của mình vào hệ thống sẽ trở thành Validator hoặc đóng góp vào các Validator hiện có.
Xác thực giao dịch: Các Validator được chọn ngẫu nhiên thực hiện việc xác thực các giao dịch và tạo ra khối mới trên mạng lưới. Các giao dịch được bảo mật bởi một cơ chế mã hóa tiên tiến sử dụng trong Cosmos SDK.
Thưởng và phạt: Các Validator đóng góp vào mạng được thưởng bằng số lượng Token Cosmos và cũng có thể bị phạt nếu hành động của họ không đáp ứng tiêu chuẩn đóng góp vào mạng, ví dụ như không thực hiện đúng quy trình xác thực giao dịch.
Quản trị: Các quyết định quản trị, bao gồm các cập nhật phần mềm, quản lý định hướng phát triển mạng lưới và chính sách chi tiêu, được đưa ra thông qua một hệ thống quản trị dựa trên cộng đồng.
Liên kết IBC: Cosmos Hub cũng sử dụng giao thức Inter-Blockchain Communication (IBC) để kết nối với các Blockchain khác trên mạng Cosmos, cho phép trao đổi thông tin và giá trị giữa các Blockchain khác nhau.

Cơ chế hoạt động của Zone

Mỗi Zone trong mạng lưới Cosmos hoạt động độc lập và có cơ chế Proof-of-Stake (PoS) riêng để đảm bảo tính bảo mật và ổn định của Blockchain. Các bước cơ bản của cơ chế PoS cho mỗi Zone gồm:

Đặt cược Token: Người dùng đặt cược số lượng Token của Zone để trở thành Validator hoặc đóng góp vào các Validator hiện có trên Blockchain của Zone.
Xác thực giao dịch: Các Validator thực hiện việc xác thực các giao dịch và tạo ra khối mới trên Blockchain. Các giao dịch được bảo mật bằng cơ chế mã hóa được sử dụng trong Cosmos SDK.
Thưởng và phạt: Các Validator được thưởng bằng số lượng Token và cũng có thể bị phạt nếu hành động của họ không đáp ứng tiêu chuẩn của đóng góp vào mạng.
Quản trị: Mỗi Zone có thể cung cấp một hệ thống quản trị dựa trên cộng đồng để đưa ra quyết định quản lý và phát triển của Blockchain.
Liên kết IBC: Các Blockchain khác nhau trên Cosmos có thể tương tác với nhau thông qua giao thức Inter-Blockchain Communication (IBC), cho phép trao đổi thông tin và giá trị giữa các Blockchain trên mạng lưới Cosmos.

Một Số Ứng Dụng Của Hub Và Zone

Hub

Cosmos Hub là trung tâm của mạng lưới Cosmos và có nhiều ứng dụng quan trọng, bao gồm:

Interoperability: Cosmos Hub cung cấp khả năng liên kết các Blockchain khác nhau trên mạng lưới Cosmos thông qua giao thức IBC, cho phép trao đổi thông tin và giá trị giữa các Blockchain khác nhau.
Quản lý đa-điểm: Cosmos Hub cho phép quản lý đa-điểm của các Zone khác trên mạng lưới, giúp cho việc phát triển và quản lý các Blockchain trên mạng lưới trở nên dễ dàng hơn.
Governance: Cosmos Hub cung cấp một hệ thống quản trị dựa trên cộng đồng để đưa ra quyết định quản lý và phát triển của mạng lưới Cosmos, giúp cho các quyết định được đưa ra công khai, minh bạch và được đồng thuận bởi cộng đồng.
Tích hợp ứng dụng: Cosmos Hub có thể tích hợp các ứng dụng và dApp, cho phép các ứng dụng được phát triển trên các Blockchain khác nhau trên mạng lưới có thể tương tác với nhau.
Staking: Cosmos Hub cung cấp một hệ thống Staking cho phép người dùng đặt cược vào mạng để đóng góp cho hoạt động của mạng lưới và đóng góp để đảm bảo tính bảo mật của Blockchain.

Zone

Mỗi Zone trên mạng lưới Cosmos có thể có nhiều ứng dụng và tiềm năng sử dụng khác nhau, một số ứng dụng chính bao gồm:

Phát triển ứng dụng: Các nhà phát triển có thể xây dựng các ứng dụng và dApp độc lập trên Blockchain của mỗi Zone, sử dụng các tiêu chuẩn khác nhau và tích hợp các tính năng riêng biệt.
Liên kết mạng lưới: Mỗi Zone có thể sử dụng giao thức IBC để kết nối và tương tác với các Blockchain khác trên mạng lưới Cosmos, cho phép trao đổi thông tin và giá trị giữa các Blockchain khác nhau.
Hosting Token: Mỗi Zone có thể chạy các chuẩn Token và tiêu chuẩn khác nhau trên Blockchain của mình, cho phép phát hành và quản lý các Token trên mạng lưới.
Staking: Mỗi Zone cung cấp hệ thống Staking để đóng góp vào tính bảo mật của Blockchain và nhận thưởng cho các đóng góp của mình.
Quản trị: Mỗi Zone có thể cung cấp một hệ thống quản trị dựa trên cộng đồng hoặc quản trị cắt cấp, cho phép cộng đồng tham gia đưa ra quyết định và quản lý phát triển của Blockchain trên mạng lưới.

So Sánh Hub Và Zone

Tính năng	Hub	Zone
Chức năng	Kết nối nhiều máy tính thông qua cổng Ethernet	Chia mạng thành các phân vùng (segment)
Kiểu kết nối	Kết nối broadcast	Kết nối broadcast hoặc unicast
Độ trễ	Cao	Thấp
Độ phản hồi	Điểm đến/điểm đi cao	Điểm đến/điểm đi thấp
Hiệu năng	Thấp	Cao
Khả năng mở rộng	Hạn chế	Tốt
Bảo mật	Không có	Cao

Giải thích thêm, Hub không có bảo mật vì nó chỉ là một thiết bị trung gian đơn giản để kết nối nhiều máy tính với nhau trong mạng. Khi các máy tính kết nối vào Hub, dữ liệu sẽ được gửi tới tất cả các máy tính khác kết nối vào thiết bị này, và không có cơ chế kiểm soát hay giới hạn quyền truy cập của từng máy tính.

Điều này có nghĩa là bất kỳ máy tính nào kết nối vào Hub đều có thể theo dõi và truy cập vào tất cả các dữ liệu được truyền tải trên mạng, bao gồm cả các thông tin nhạy cảm như mật khẩu và thông tin đăng nhập. Việc này tạo ra một lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn và có thể bị khai thác bởi Hacker hoặc tin tặc.

Để cải thiện bảo mật của mạng, các thiết bị mạng như Switch hoặc Zone Controller được sử dụng để thay thế Hub. Chúng có thể tạo các phân vùng hoặc Domains khác nhau trong mạng và giới hạn quyền truy cập của từng máy tính vào các Domain khác nhau.

Tổng Kết

Trong kiến trúc mạng, cả Hub và Zone đều là các công cụ quan trọng để quản lý lưu lượng dữ liệu và cải thiện hiệu năng của mạng. Tuy nhiên, sự quan trọng của Hub và Zone phụ thuộc vào mục đích sử dụng và quy mô của mạng.

Nếu mạng của bạn là một mạng nhỏ và chỉ muốn một giải pháp đơn giản để kết nối các máy tính với nhau, Hub có thể là một lựa chọn phù hợp và đáp ứng nhu cầu của bạn.

Tuy nhiên, nếu bạn muốn mở rộng hệ thống mạng, cải thiện bảo mật và hiệu năng của mạng, Zone sẽ hữu ích hơn. Nó cho phép bạn chia mạng thành các phân vùng (segment) và sử dụng các thiết bị mạng chuyên dụng để quản lý lưu lượng dữ liệu. Điều này giúp tăng tốc độ truyền dữ liệu và đảm bảo bảo mật của mạng.

Vì vậy, không có một công cụ nào quan trọng hơn mà sự lựa chọn giữa Hub và Zone phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau của mạng và mục đích sử dụng.

Như vậy mình đã làm rõ Hub và Zone là gì? Hy vọng bài viết mang đến cho bạn một góc nhìn mới và nhiều kiến thức hữu ích!