Trong bối cảnh thị trường crypto liên tục biến động, các mô hình như cung cấp thanh khoản (LP) và staking đang trở thành công cụ phổ biến để tối ưu lợi nhuận. Tuy nhiên, không ít dự án đã tận dụng tâm lý FOMO để giăng bẫy nhà đầu tư. Bài viết này phân tích hai trường hợp điển hình: Binance Alpha & Virtuals Protocol – nơi mà những chiến lược tưởng như an toàn lại ẩn chứa rủi ro cao, đặc biệt với những người thiếu kinh nghiệm hoặc không kiểm soát tốt rủi ro.

Binance Alpha & Rủi Ro Cho Những Nhà Cung Cấp Thanh Khoản

Bối cảnh thị trường

Binance Alpha đã và đang là một trong những kênh kiếm tiền chủ đạo đến từ các nhà đầu tư trong thời gian qua. Trải qua giai đoạn đầu miễn phí thì Binance bắt đầu cho ra mắt chương trình Earn Point. Có rất nhiều cách để tham gia Earn Point như nắm giữ tài sản trên Binance Wallet hoặc Exchange (nắm giữ càng nhiều thì điểm sẽ càng cao), bên cạnh đó là tham gia Trade các token được niêm yết Trên Binance Alpha.

Lợi nhuận càng lớn thì cuộc chơi FOMO vào Binance Alpha càng nhiều. Sự FOMO ở đây không chỉ đến từ nhiều cá nhân tham gia mà còn là nhiều trang trại cũng tham gia vào cuộc chơi Binance Alpha.

Cách cạm bẫy hoạt động

Có 2 yếu tố khiến mô hình cung cấp thanh khoản trên Binance Alpha được hình thành bao gồm:

  • Volume giao dịch khổng lồ.
  • Giá Altcoin không biến động quá nhiều.

Với 2 yếu tố này bắt đầu kích thích các nhà đầu tư và cả các trang trại bắt đầu tham gia vào quá trình cung cấp thanh khoản cho các Altcoin có khối lượng giao dịch lớn nhất trên Binance Alpha với khoảng giá đâu đó chỉ là 0.1 – 2%. Thực tế chiến lược này đã hoạt động khá hiệu quả khi mang về từ 1 – 2% lợi nhuận dựa trên tổng vốn đầu tư cho các nhà cung cấp thanh khoản. Nhưng họ đâu biết rằng đây là một cái bẫy đã được giăng sẵn bởi các dự án.

Một cách thẳng thắn thì chất lượng các dự án được triển khai trên Binance Alpha là cực kì thấp, có thể nói rằng nhiều dự án tìm cách lên được Binance Alpha để Exit Liquidity. Trong bối cảnh các câu chuyện từ AI, Layer 2, RWA,… đã không còn thu hút được các nhà đầu tư thì việc các dự án muốn Exit thì rất khó để tạo ra được làn sóng FOMO chính vì vậy họ tìm cách Exit theo một hướng khác và hướng này nhắm tới các nhà cung cấp thanh khoản.

1 – 2% lãi suất mỗi ngày không khác gì miếng pho mát trên cái bẫy chuột của các đội ngũ phát triển. Nó nuôi cho chú chuột càng ngày càng lớn, những chủ chuột ngày hôm nay cung cấp thanh khoản $1.000 nhưng khi thấy miếng ngon quá béo bở thì có thể bỏ ra tới $10.000 thậm chí là hàng trăm ngàn đô để có thể kiếm được miếng pho mát lớn hơn. Nên nhớ rằng với range quá nhỏ thì về bản chất các LP cũng sẽ mua token đó với giá trị trong range đó khi giá token out range.

Chuyện gì tới cũng đã tới khi LP trở nên rủi ro nhất thì các dự án sụp đổ hàng loạt. Nổi bật như:

  • ZKJ – Native Token của Polyhera được coi là Stablecoin của thị trường đã giảm sốc từ mốc $2 xuống chỉ còn $0.3 trong vòng vài chục phút.
  • KOGE giảm 50% trong khoảtng thời gian rất ngắn từ mốc $63 về mốc $30.

Virtuals Protocol & Rủi Ro Khi Stake AI Agents

Đội ngũ phát triển của Virtuals Protocol luôn luôn tìm mọi cách để AI Agents có thể ít bị bán nhất bởi vì nhu cầu mua AI Agents gần như là không có đến từ các nhà đầu tư. Vì vậy muốn giá cả AI Agents được bền vững và hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư đang tham gia Genesis Point thì bắt buộc phải làm cho những người mua Pre Sales không được bán nó quá sớm.

Ban đầu, Virtuals Protocol đã đặt điều kiện là không cho phép các nhà đầu tư được phép bán các AI Agents sau khi mua tại vòng Pre Sales tối thiểu trong vòng 10 ngày, bên cạnh đó với việc nắm giữ các AI Agents trong ví người dùng sẽ nhận thêm Virgen Points. Tuy nhiên, điều này là chưa đủ và đội ngũ Virtuals tạo ra một cuộc chơi nghiêm khắc hơn đó là người dùng muốn có được Virgen Points từ việc nắm giữ AI Agents thì bắt buộc phải tham gia stake các AI Agents này. Một điều kiện nữa đi kèm chính là thời gian unstake sẽ kéo dài tới 14 ngày.

Các nhà đầu tư trong cơn sốt kiếm Virgent Point & tối ưu hoá lượng Virgent Point mình có thể nhận được thì đua nhau mang AI Agents đi staking mà không hề biết rằng họ sẽ không có bất kì một biện pháp nào để có thể kiểm soát vị thế của AI Agents trong khoảng thời gian stake & unstake. Và họ có vẻ như cũng chưa nhận ra được bài học của giai đoạn cuối 2024 và đầu 2025 với chính AI Agents.

Chiến tranh giữa Isarel & Iran bùng nổ, thị trường Crypto rung lắc dữ dội, tất nhiên BTC đã có sự điều chỉnh và đi kèm với đó là sự điều chỉnh mạnh mẽ đến từ thị trường AI Agents.

Tính đến thời điểm viết bài hầu hết các AI Agents từng khuynh đảo hệ sinh thái Virtuals Protocol trong thời gian qua như:

  • VIRGEN chia 6 lần từ đỉnh.
  • ARBUS chia 5 lần từ đỉnh.
  • MANEKI chia 25 lần từ đỉnh.
  • IRIS chia 10 lần từ đỉnh.
  • SOLACE chia 5 lần từ đỉnh.

Những Bài Học Xương Máu Được Rút Ra 

Đầu tiên với câu chuyện của Binance thì mình đã nhìn nhận ra được từ khá sớm nên không tham gia & cũng không chia sẻ tới cộng đồng bởi khi khi cần đối giữa Risk & Reward chúng ta có:

  • Reward: 1 – 2% lợi nhuận mỗi ngày. Tuy nhiên lợi nhuận này cũng không chắc chắn bởi trong một số trường hợp khi giá điều chính vài % có thể bay lợi nhuận trong ngày hôm đó.
  • Risk: Trong thị trường bất ổn Altcoin có thể giảm từ 20 – 50% trong khoảng thời gian chớp nhoáng nên có thể bay luôn 20 – 50% tổng giá trị tài sản một cách bất ngờ.

Vậy nên theo phương diện cá nhân mình thấy Risk trong việc cung cấp thanh khoản trên Binance Alpha là rất cao, đặc biệt trong bối cảnh thị trường xấu thì nó có thể bị đẩy cao hơn lý thuyết rất nhiều.

Với Virtuals thì với một nhà đầu tư lâu năm thì chắc chắn sẽ nhận ra đây là một cái bẫy bởi vì bạn sẽ không thể làm gì lượng token khi nó được stake hoặc trong 14 ngày unstake. Vậy nên mình cũng chia sẻ trong chiến lược của mình là không tham gia stake AI Agents mà để đó chờ thời điểm đẹp để có thể chốt lời thành công.

Vậy nên

  • Biết chốt lời khi cảm thấy vừa đủ (đừng đến khi no nê bởi no nê sẽ tạo FOMO và FOMO sẽ không chốt lời).
  • Biết dừng lại khi cảm thấy dự án bắt đầu bào ngược lại chính mình. 
  • Biết quản lý rủi ro. Bước vào mọi cuộc chơi phải tính toán được rủi ro cao nhất là gì & lợi nhuận thấp nhất ra sao, đừng như con thiêu thân lao vào cuộc chơi mà không có kiến thức.

Tổng Kết

Qua hai ví dụ từ Binance Alpha & Virtuals Protocol, có thể thấy rằng các mô hình LP và staking không phải lúc nào cũng “ngon ăn”. Khi phần thưởng được thiết kế hấp dẫn bất thường, đó có thể là dấu hiệu của một cái bẫy. Nhà đầu tư cần tỉnh táo, không nên chỉ nhìn vào ROI ngắn hạn mà bỏ qua khả năng mất kiểm soát vốn hoặc thanh khoản. Việc phân tích kỹ rủi ro, nhất là trong bối cảnh thị trường bất ổn, sẽ giúp hạn chế các khoản lỗ lớn không đáng có.