Kể từ khi DeFi bắt đầu xuất hiện và phát triển trong thị trường Crypto thì nó đã mở ra một xu hướng mới về ngành tài chính phi tập trung. Giờ đây trải qua vài năm phát triển thì thị trường này đã trở nên rộng lớn và mở ra nhiều phân khúc khác nhau, một trong số đó là InfoFi. Vậy khái niệm mới này có gì đặc biệt hãy cùng Hak Research tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Tổng Quan Về InfoFi

InfoFi viết tắt của "Information Finance" (Tài chính Thông tin) là một khái niệm mới nổi trong DeFi, tập trung vào việc tài chính hóa thông tin, dữ liệu, sự chú ý và ảnh hưởng trong nền kinh tế kỹ thuật số. Thay vì để các thuật toán tập trung quyết định giá trị nội dung, InfoFi sử dụng cơ chế thị trường phi tập trung để định giá thông tin dựa trên cung - cầu thực sự. Người tiên phong đưa ra khái niệm này là Vitalik Buterin - đồng sáng lập Ethereum trong bài viết năm 2024 của ông có tựa đề "From Prediction Markets to Info Finance".

Tổng quan về InfoFi

Tổng quan về InfoFi

InfoFi thay đổi cách thông tin, dữ liệu và sự chú ý được định giá và giao dịch bằng cách:

  • Token hóa sự chú ý: Biến sự chú ý thành một tài sản tài chính có thể giao dịch được
  • Thị trường hóa thông tin: Định giá thông tin dựa trên phản ứng của thị trường thay vì thuật toán tập trung
  • Dân chủ hóa quyền lợi: Cho phép mọi cá nhân tham gia vào việc tạo, xác thực và giao dịch thông tin.

Tại Sao Cần InfoFi?

Nền kinh tế chú ý hiện tại đặc biệt trên các nền tảng như X, YouTube hay TikTok đang gặp phải hai vấn đề lớn: thiếu hiệu quả và bất công.

Thiếu hiệu quả:

  • Nội dung Viral trên các nền tảng này không nhất thiết là nội dung có giá trị thực sự
  • Các thuật toán trên các nền tảng mạng xã hội này thường đẩy mạnh nội dung có lợi cho nền tảng. Điều này khiến thông tin bị bóp méo và chưa chắc đã đúng sự thật.
  • Người dùng chỉ tiếp cận với những thông tin họ muốn nghe thay vì thông tin đa chiều

Bất công đối với người dùng:

  • Người sáng tạo chỉ nhận được một phần nhỏ giá trị mà họ tạo ra trong khi các nền tảng mạng xã hội nắm giữ phần lớn lợi nhuận.
  • Người dùng đóng góp vào nhu cầu thông qua sự tương tác nhưng không nhận được phần thưởng tài chính
  • Nền tảng có quyền kiểm soát lớn, chẳng hạn như đình chỉ tài khoản tùy ý mà không có trách nhiệm giải trình rõ ràng.

Đối mặt với những thách thức trên thì InfoFi đã xuất hiện như một giải pháp tất yếu. Nó sử dụng sức mạnh của thị trường để quyết định luồng thông tin của sự chú ý, hứa hẹn phân phối hiệu quả hơn và công bằng hơn, giảm sự phụ thuộc vào thuật toán tập trung.

Cách Thức Hoạt Động Của InfoFi

Cách thức hoạt động của InfoFi

Cách thức hoạt động của InfoFi

InfoFi tận dụng công nghệ Blockchain, trí tuệ nhân tạo và các cơ chế thị trường để tái cấu trúc cách thông tin và sự chú ý được định giá và phân phối

Cơ chế thị trường (Market Forces)

Thay vì để thuật toán của các nền tảng như Youtube hay Tiktok quyết định nội dung nào được ưu tiên, InfoFi sử dụng cơ chế thị trường phi tập trung để xác định:

  • Thông tin nào có giá trị thực sự
  • Ai xứng đáng nhận được lợi ích từ việc cung cấp hoặc xác thực thông tin

Các cơ chế chính bao gồm:

  • Thị trường dự đoán (Prediction Markets): Người dùng đặt cược vào các sự kiện dựa trên thông tin có sẵn. Ví dụ: trên Polymarket thì người dùng có thể đặt cược vào kết quả bầu cử tổng thống Mỹ dựa trên dữ liệu thực tế.
  • Token hóa sự chú ý: Biến sự chú ý thành một tài sản có thể định giá và giao dịch. Ví dụ: Một bài viết có thể có giá trị như một NFT, và người sở hữu có thể bán nó trên thị trường mở.
  • AI-powered Market Curation: AI giúp tổng hợp và xác minh thông tin, đảm bảo dữ liệu chính xác trước khi được đưa vào thị trường.

Cơ chế thị trường này giúp thông tin được người dùng quyết định dựa trên cung cầu. Điều này đảm bảo thông tin chất lượng sẽ thu hút được nhiều sự chú ý hơn và được định giá cao hơn trên thị trường InfoFi.

Sự tham gia của AI trong InfoFi

AI đóng vai trò quan trọng trong xử lý dữ liệu, xác minh thông tin và dự báo xu hướng:

  • Giải quyết vấn đề dài hạn: Không phải ai cũng có ý kiến về các chủ đề nhỏ hoặc ít phổ biến (ví dụ: Toyota có phổ biến hơn 3 tháng trước không?). AI giúp token hóa và định lượng các xu hướng này, tạo ra các thị trường khả thi.
  • Phân tích thời gian thực: AI xử lý dữ liệu từ mạng xã hội, hoạt động on-chain và các nguồn khác để cung cấp thông tin chính xác, kịp thời.
  • Tăng hiệu quả: AI lọc bỏ nhiễu và tập trung vào tín hiệu, đảm bảo thị trường thưởng cho chất lượng thay vì số lượng. 

Một ví dụ thực tế điển hình là Kaito - Một nền tảng InfoFi tiên phong, sử dụng AI và blockchain để phân tích dữ liệu thị trường crypto (cảm xúc xã hội, cập nhật token, hoạt động on-chain). Kaito biến sự chú ý thành tài sản và phân phối nội dung dựa trên nhu cầu thực sự của cộng đồng.

InfoFi Xuất Hiện Trong Thị Trường Crypto Như Thế Nào

Thị trường dự đoán là xu hướng đầu InfoFi trong thị trường Crypto, cho phép các nhà đầu cơ đặt cược vào các sự kiện cụ thể trong thế giới crypto cũng như trong thế giới thực dựa trên những thông tin có sẵn.

PolyMarket là dự án tiên phong trong xu hướng này với tâm điểm là cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024. Các nhà đầu tư và trader trên Polymarket có thể đặt cược vào kết quả của cuộc bầu cử dựa trên các dữ liệu chính trị, thăm dò dư luận và các sự kiện thực tế. Điều này giúp phản ánh chính xác hơn kỳ vọng của thị trường so với các cuộc thăm dò truyền thống, vốn có thể bị sai lệch do phương pháp khảo sát hoặc thiên kiến trong mẫu dữ liệu.

Sự bùng nổ về khối lượng giao dịch của Polymarket trong cuộc bầu cử tổng thống mỹ

Sự bùng nổ về khối lượng giao dịch của Polymarket trong cuộc bầu cử tổng thống mỹ

Sau thành công của Polymarket, hàng loạt nền tảng dự đoán khác trong Crypto cũng phát triển theo hướng tài chính hóa thông tin. Các dự án như Kalshi, Augur, Gnosis Prediction Markets đã mở rộng phạm vi của thị trường dự đoán sang nhiều lĩnh vực khác, bao gồm:

  • Dự đoán giá Bitcoin, Ethereum dựa trên tâm lý thị trường
  • Dự báo xu hướng công nghệ Web3, chẳng hạn như sự chấp nhận của Ethereum ETF
  • Định giá sự kiện vĩ mô như chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED)

Mô hình InfoFi không dừng lại ở thị trường dự đoán mà nhanh chóng mở rộng sang tài chính hóa dữ liệu on-chain và off-chain. Những nền tảng như Kaito đã bắt đầu kết hợp AI với dữ liệu Blockchain, giúp người dùng phân tích và giao dịch dựa trên tâm lý thị trường, hiệu suất dự án và xu hướng ngành Web3.

Một số ứng dụng InfoFi mới xuất hiện trong Crypto bao gồm:

  • SocialFi & Attention Economy: Token hóa sự chú ý và ảnh hưởng của người sáng tạo nội dung trên Web3. Ví dụ: nền tảng Friend.tech cho phép người dùng mua "Shares" của các KOLs để tiếp cận thông tin độc quyền.
  • Narrative ETFs: Token đại diện cho một xu hướng đang lên trong Crypto, ví dụ AI Narrative ETF, DeFi Revival ETF giúp nhà đầu tư đặt cược vào những xu hướng đang được quan tâm.
  • Memecoin Derivatives: Các hợp đồng phái sinh dựa trên dữ liệu viral của Memecoin, giúp người dùng giao dịch dựa trên xu hướng văn hóa trong Crypto.

Nhìn chung, InfoFi đang từng bước tạo ra một thị trường phi tập trung cho thông tin, dữ liệu và sự chú ý, mở ra một kỷ nguyên mới trong nền kinh tế Web3.

Các Dự Án InfoFi Đáng Chú Ý 

Polymarket - Thị trường dự đoán hàng đầu

Polymarket - Thị trường dự đoán hàng đầu

Polymarket - Thị trường dự đoán hàng đầu

Polymarket là một nền tảng thị trường dự đoán phi tập trung nơi người dùng có thể đặt cược vào kết quả của các sự kiện thực tế như chính trị, thể thao và giải trí bằng cách sử dụng tiền mã hóa, chủ yếu là USDC trên Blockchain Polygon. Nó cho phép người dùng mua và bán Shares với giá Shares phản ánh xác suất của kết quả và được biết đến với tính minh bạch và bảo mật nhờ công nghệ Blockchain.

Nhờ sự kiện bầu cử tổng thống Mỹ 2024 thì Polymarket đã nhanh chóng vươn lên trở thành thị trường dự đoán lớn nhất trên thế giới với khối lượng giao dịch đạt mức cao kỉ lục 100 triệu USD trong tháng 06/2024. Polymarket cũng là nơi được trích dẫn thường xuyên bởi các phương tiện truyền thông lớn để đánh giá tâm lí thị trường.

Kaito AI - Đưa khái niệm InfoFi ra ánh sáng

Kaito AI - Đưa khái niệm InfoFi ra ánh sáng

Kaito AI - Đưa khái niệm InfoFi ra ánh sáng

Mặc dù Polymarket là dự án InfoFi đầu tiên trên thị trường nhưng Kaito AI mới là cái tên thực sự đưa khái niệm InfoFi ra ánh sáng. Thông qua chương trình Yaps, KAITO thưởng điểm cho người dùng đăng nội dung chất lượng trên X. Ngoài ra, nền tảng này cũng sử dụng AI để lập chỉ mục và phân tích dữ liệu từ hàng nghìn nguồn bao gồm mạng xã hội, diễn đàn quản trị, nghiên cứu ngành, tin tức, podcast và bản ghi hội nghị, cung cấp cái nhìn sâu sắc thời gian thực cho nhà đầu tư, nhà nghiên cứu và nhà phát triển.

Nhu cầu ngày càng tăng về thông tin đáng tin cậy trong không gian crypto, mở ra thị trường lớn cho Kaito. Ngoài ra, dự án này cũng nhận được sự hợp tác tích cực với các dự án khác trong thị trường. Điều này giúp mở rộng phạm vi và sức ảnh hưởng của Kaito AI.

Cookie - Nền tảng InfoFi dành cho AI Agent

Cookie - Nền tảng InfoFi dành cho AI Agent

Cookie - Nền tảng InfoFi dành cho AI Agent

Cookie là một dự án đáng chú ý trong mảng InfoFi, nhắm mục tiêu vào thị trường ngách AI Agent. Cookie đã ra mắt Cookie.fun - một nền tảng theo dõi hiệu suất của các AI agents trong thời gian thực, cung cấp cho nhà đầu tư và người dùng cái nhìn toàn diện về hoạt động trên chuỗi và tương tác xã hội của các AI agents.

Token COOKIE được phát hành bởi Cookie DAO, đóng vai trò quan trọng trong việc mở khóa và phân phối lại giá trị tiếp thị trong hệ sinh thái. Nó cho phép người dùng truy cập vào các dịch vụ phân tích nâng cao đồng thời thưởng cho các nhà sáng tạo dựa trên mức độ ảnh hưởng của họ.

Tổng kết

InfoFi là một xu hướng mới, mang đến cơ chế thị trường phi tập trung để định giá thông tin, dữ liệu và sự chú ý thay vì dựa vào thuật toán tập trung của các nền tảng truyền thống. Dù vẫn còn những thách thức như độ tin cậy của dữ liệu, thanh khoản thị trường và kiểm soát thao túng, InfoFi vẫn có tiềm năng trở thành một ngành tài chính độc lập, mở ra kỷ nguyên mới trong nền kinh tế Web3 nơi thông tin và sự chú ý được giao dịch một cách minh bạch và phi tập trung.