Liệu Có Nên Tham Gia ICO Octra Trên Sonar Không?

Octra là một dự án Blockchain tập trung vào quyền riêng tư, ứng dụng công nghệ Fully Homomorphic Encryption (FHE) để cho phép xử lý dữ liệu trong trạng thái mã hóa. Trong bối cảnh Octra chuẩn bị mở bán ICO trên nền tảng Sonar với mức định giá 200 triệu USD và Token được Unlock 100% tại TGE, dự án đang thu hút nhiều sự chú ý nhưng cũng đi kèm không ít tranh luận về rủi ro. Vậy việc Octra mở bán ICO trên Sonar có phải là một kèo "thơm" không? Hãy cùng Hak Research phân tích trong bài viết này nhé.

Trước khi bắt đầu, các bạn có thể tham khảo thêm một số bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về thị trường nhé:

• Phân Tích MetaDAO: Launchpad Futarchy Đầu Tiên Trên Solana
• Zama Là Gì? Dự Án FHE Bảo Mật Sau Lượng Tử Cho DeFi
• Cập nhật ICO: Lợi Nhuận Bùng Nổ Từ Các Đợt Mở Bán

Tổng Quan Về Octra

Octra là gì?

Octra là một mạng lưới Blockchain về điện toán mã hóa cho phép thực hiện tính toán trên dữ liệu mà vẫn giữ dữ liệu ở trạng thái mã hóa nhờ sử dụng công nghệ Fully Homomorphic Encryption – FHE. Octra có thể xử lý dữ liệu mà không cần giải mã, giúp bảo vệ tính riêng tư của thông tin một cách tối đa. Octra có thể hoạt động dưới hai hình thức: như một Blockchain Layer-1 độc lập với tính năng riêng tư tích hợp sẵn, hoặc như một lớp đồng xử lý bảo mật (Privacy Layer/Coprocessor) bổ sung cho các Blockchain hiện có. Chính sự linh hoạt này giúp Octra có thể tích hợp vào hệ sinh thái sẵn có thay vì buộc người dùng chuyển hoàn toàn sang một chuỗi mới.

Trong giai đoạn từ năm 2021 đến 2024, đội ngũ Octra hoàn toàn tự bỏ vốn phát triển dự án trong suốt ba năm, chỉ làm việc với một nhóm nhỏ gồm các kỹ sư và nhà nghiên cứu được tuyển chọn kỹ lưỡng nhằm xây dựng một đội ngũ tinh gọn nhưng có chuyên môn cao. Đến tháng 11/2023, Octra mới chính thức hình thành dưới dạng một nguyên mẫu nội bộ của mạng lưới, và sau đó dự án quyết định kêu gọi thêm nguồn vốn bên ngoài để đẩy nhanh tiến độ phát triển. Đầu năm 2024, Octra chủ động huy động một vòng Pre-seed trị giá 4 triệu USD từ những nhà đầu tư có cùng tầm nhìn với đội ngũ. Đến nay, Testnet của Octra đã xử lý hàng triệu giao dịch mà không gặp sự cố Downtime – bước đầu cho thấy tính ổn định của hệ thống. Dự kiến Octra sẽ nâng cấp lên Mainnet trước khi tiến hành ICO.

Các tính năng nổi bật của Octra bao gồm:

• Bảo mật dữ liệu người dùng: Octra cho phép xử lý dữ liệu trong trạng thái đã được mã hóa, giúp thông tin của người dùng không bị lộ trong quá trình giao dịch hay sử dụng các ứng dụng trên Blockchain.

• Xử lý thông tin nhạy cảm cho Dapp: Nhờ cơ chế mã hóa, các Dapp xây dựng trên Octra có thể xử lý số dư, dữ liệu tài chính hoặc thông tin cá nhân mà vẫn đảm bảo quyền riêng tư cho người dùng.

• Tích hợp lớp riêng tư cho các hệ sinh thái khác: Octra không chỉ hoạt động như một Blockchain riêng mà còn có thể tích hợp vào các hệ sinh thái khác như Ethereum hoặc Solana để bổ sung lớp xử lý riêng tư theo nhu cầu.

• Linh hoạt trong mô hình triển khai: Octra vừa có thể vận hành như một nền tảng Layer 1 độc lập, vừa có thể đóng vai trò như một lớp bảo mật bổ sung cho các Dapp và hệ sinh thái hiện có, giúp dự án dễ dàng mở rộng phạm vi ứng dụng.

Công Nghệ Cốt Lõi Của Octra

Fully Homomorphic Encryption (FHE)

Công nghệ cốt lõi làm nên sự khác biệt của Octra chính là mã hóa đồng hình hoàn toàn (FHE). Về cơ bản, FHE cho phép thực hiện các phép tính toán học trên dữ liệu đã được mã hóa mà không cần giải mã dữ liệu đó. Kết quả tính toán thu được ở dạng mã hóa, chỉ người có khóa giải mã mới mở được kết quả cuối cùng. Đây là một bước tiến đột phá so với các phương pháp bảo mật truyền thống trong Blockchain. Thông thường, để xử lý dữ liệu riêng tư, các giải pháp khác phải chấp nhận một số đánh đổi – ví dụ như yêu cầu một bên thứ ba tin cậy (Trusted Setup), giới hạn loại hình tính toán, hoặc phải di chuyển dữ liệu ra xử lý Off-chain. FHE loại bỏ các hạn chế này khi cho phép xử lý trực tiếp trên dữ liệu mã hóa, đảm bảo dữ liệu luôn ở trạng thái bí mật trong toàn bộ quá trình xử lý. Chính vì vậy, FHE giải quyết được mục tiêu vừa tính toán được, vừa giữ kín được dữ liệu.

Octra tuyên bố sử dụng 100% thuật toán FHE tự phát triển (Proprietary) được xây dựng xung quanh cấu trúc Hypergraph. Chi tiết kỹ thuật về Hypergraph không được trình bày đầy đủ trong các nguồn công khai, nhưng có thể hiểu đây là một kiến trúc dữ liệu giúp triển khai FHE hiệu quả trên mạng lưới phi tập trung của Octra. Mỗi Node (nút) trên mạng Octra có thể tham gia tính toán trên dữ liệu mã hóa và đóng góp vào kết quả chung mà không cần biết giá trị thực của dữ liệu đó. Toàn bộ quá trình này diễn ra trong môi trường thực thi cách ly (Isolated Execution) để đảm bảo tính bảo mật.

Tích hợp Smart Contract

Octra hỗ trợ phát triển Hợp đồng thông minh với các ngôn ngữ lập trình như OCaml, ReasonML, C++… Đây đều là những ngôn ngữ cấp cao, mạnh mẽ, cho phép viết các thuật toán phức tạp cần thiết để tận dụng FHE. Việc hỗ trợ đa ngôn ngữ cho thấy Octra hướng tới việc mở rộng đối tượng nhà phát triển, không giới hạn ở cộng đồng Ethereum (vốn dùng Solidity). Bên cạnh đó, thư viện Hypergraph do Octra cung cấp sẽ giúp các hợp đồng và ứng dụng phi tập trung dễ dàng tương tác với tính năng FHE của Octra hơn, giảm bớt rào cản kỹ thuật khi tích hợp nền tảng này.

Quản lý dữ liệu và đồng thuận

Octra sử dụng IrminDB (mở rộng) làm nền tảng quản lý dữ liệu trạng thái trên Blockchain. IrminDB là một cơ sở dữ liệu bất biến được viết bằng OCaml (tương tự như cách dự án Tezos sử dụng Irmin). Phiên bản tùy biến của IrminDB trên Octra được tối ưu để làm việc với các Node Validator, giúp họ đồng bộ trạng thái một cách hiệu quả và an toàn. Mặc dù thông tin chi tiết về cơ chế Đồng thuận của Octra chưa được đề cập rõ trong các nguồn hiện có, ta có thể dự đoán Octra sẽ triển khai một cơ chế đồng thuận phù hợp với việc xử lý FHE (có thể là PoS kết hợp với tính toán đa bên an toàn, v.v.). Điều quan trọng cần nhấn mạnh là thiết kế của Octra hướng tới tính Phi tập trung và Bảo mật ở mọi lớp – từ thuật toán mã hóa, ngôn ngữ hợp đồng, cho tới cách lưu trữ dữ liệu Blockchain.

Liệu Có Nên Tham Gia ICO Octra?

Thông tin mở bán

Đợt mở bán ICO của Octra sẽ diễn ra trên nền tảng Sonar – đây là launchpad do Cobie (một KOL nổi tiếng trong giới Crypto) sáng lập và hiện đã được Coinbase (thông qua công ty con Echo) mua lại để tích hợp vào hệ sinh thái của mình. Việc Octra lựa chọn Sonar/Echo cho thấy dự án đã được xác thực phần nào về mặt uy tín, đồng thời tận dụng được cộng đồng người dùng của nền tảng này. Thông tin cụ thể như sau

• Tổng cung: 1.000.000.000 OCT.

• Tỷ lệ phân phối: 10% tổng cung OCT (có thể mở rộng thêm tối đa 10% trong trường hợp Oversubscription). Ngoài ra, toàn bộ Token chưa phân phối sẽ bị đốt vĩnh viễn.

• Giá bán ICO: 0,20 USD / OCT.

• Mức định giá ICO: 200 triệu USD (FDV).

• Hình thức bán: Giá cố định, phân bổ theo tỷ lệ.

• Thời gian mở bán: Từ ngày 18/12 đến ngày 25/12.

• Thời giân phân bổ: 100% tại TGE.

• Nền tảng tham gia: Sonar by Echo.

• Yêu cầu tham gia: Tài khoản Sonar/Echo hợp lệ và hoàn tất đăng ký/KYC theo quy định của nền tảng.

Octra được thiết kế để thực hiện các phép tính trực tiếp trên dữ liệu đã được mã hóa, với tập validator riêng đảm nhiệm việc xử lý cả các yêu cầu nội bộ của mạng lưới lẫn các tác vụ đến từ những hệ sinh thái bên ngoài. Vì toàn bộ quá trình tính toán đều diễn ra trên dữ liệu mã hóa và đòi hỏi tài nguyên từ các node trong mạng, nên Token OCT được sử dụng như đơn vị thanh toán cho các hoạt động tính toán này. Người dùng trong hệ sinh thái Octra cũng như các bên bên ngoài khi gửi yêu cầu xử lý dữ liệu mã hóa đều phải trả phí bằng OCT, qua đó tạo ra vai trò tiện ích trực tiếp cho Token trong quá trình vận hành của mạng lưới.

Liệu có nên tham gia?

Xét trên bề mặt, Octra là một dự án có định hướng công nghệ rõ ràng, tập trung vào quyền riêng tư thông qua Fully Homomorphic Encryption và đã có thời gian nghiên cứu, phát triển kéo dài từ năm 2021. Việc đội ngũ duy trì hoạt động trong nhiều năm với nguồn vốn tự thân, sau đó chỉ huy động tổng cộng khoảng 8 triệu USD trước ICO cho thấy dự án không phụ thuộc quá nhiều vào dòng vốn đầu cơ ngắn hạn. Tuy nhiên, thời gian nghiên cứu dài cũng đặt ra câu hỏi về hiệu quả triển khai, trong khi quyền riêng tư trên Blockchain vốn không phải là một nhu cầu mới như cách đội ngũ mô tả.

Vấn đề lớn nhất nằm ở mức định giá 200 triệu USD tại vòng ICO. Đây là con số không hề thấp đối với một dự án chưa có Mainnet hoạt động trong môi trường kinh tế thực, chưa tạo ra dòng phí rõ ràng và chưa chứng minh được nhu cầu sử dụng thực sự từ các Dapp hoặc hệ sinh thái bên ngoài. Toàn bộ các số liệu tích cực hiện tại của Octra đều đến từ Testnet, nơi hành vi người dùng, chi phí vận hành và áp lực kinh tế chưa phản ánh đúng thực tế. Trong bối cảnh thị trường Crypto vẫn còn yếu và mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư suy giảm, việc yêu cầu thị trường chấp nhận ngay một định giá 200 triệu USD cho một hạ tầng kỹ thuật phức tạp như FHE là một bài toán không dễ.