Phân Tích Friend.tech: Thấy Gì Từ Sự Thất Bại Của Friend.tech

Trong năm 2023, Friend.tech nổi lên như một ngôi sao sáng trong lĩnh vực SocialFi, với mục tiêu tạo ra một nền tảng giao dịch độc đáo trên blockchain và nhanh chóng thu hút sự chú ý của cộng đồng Crypto toàn cầu. Tuy nhiên, chỉ trong một thời gian ngắn, dự án này đã gặp phải không ít thách thức, từ những đợt bán tháo airdrop đến các vấn đề bảo mật, và đỉnh điểm là quyết định từ bỏ quyền kiểm soát dự án của đội ngũ phát triển. Bài viết này sẽ Phân Tích Friend.tech, từ những thành công ban đầu đến những nguyên nhân dẫn tới sự suy thoái của dự án, cung cấp cái nhìn tổng quan về những bài học rút ra cho các dự án tương lai trong thị trường tiền mã hóa.

Để hiểu thêm về Friend.tech mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:

• Giải Mã Sự Thành Công Của Friend.Tech
• Các Phiên Bản Fork Friend.tech Có Đang Hiệu Quả

Phân Tích Friend.tech: Thấy Gì Từ Sự Thất Bại Của Friend.tech

Tổng quan về Friend.tech

Friend.tech là một nền tảng mạng xã hội phi tập trung được xây dựng trên Layer 2 Base và sử dụng cơ sở dữ liệu người dùng từ X (Twitter). Người dùng khi tham gia Friend.tech không cần thiết lập thông tin mới mà có thể tận dụng dữ liệu từ tài khoản Twitter của mình. Với cách tiếp cận độc đáo và việc thu hút nhiều người nổi tiếng (KOL), Friend.tech đã nhanh chóng phát triển và đạt được hàng trăm ngàn người dùng chỉ trong thời gian ngắn. Đồng thời, nền tảng này cũng ghi nhận khối lượng giao dịch lớn với hàng chục ngàn ETH được chuyển vào, thậm chí có thời điểm vượt qua cả các nền tảng NFT về giao dịch hàng ngày.

Cơ chế hoạt động của Friend.tech dựa trên việc mua và bán key của những người nổi tiếng. Key là một dạng token ERC, nhưng thông tin được lưu trữ off-chain. Người dùng phải mua key để tham gia trò chuyện riêng với KOL trong các nhóm riêng tư. Giá của mỗi key không được cố định mà thay đổi theo cung và cầu, được tính theo công thức y = x^2 / 16000, trong đó y là giá của key tính bằng ETH và x là tổng số key hiện tại. Ngoài ra, Friend.tech áp dụng mức phí 10% cho mỗi giao dịch key, trong đó 5% được trả cho KOL và 5% được trả cho giao thức.

Khởi đầu như mơ cùng Base

Đội ngũ phát triển của Friend.tech thật sự là những con người có đầu óc kinh doanh nhạy bén khi tận dụng nhiều xu hướng khác nhau để thu hút sự quan tâm của cộng đồng khi lần đầu tiên triển khai sản phẩm vào tháng 7/2023. Đội ngũ phát triển của Friend.tech đã triển khai một số chiến lược bao gồm:

• Đội ngũ chia sẻ thẳng thắng về một đợt Airdrop cho những người dùng sớm trên nền tảng trong tương lai dựa trên số điểm kiếm được.
• Đội ngũ hé lộ về việc đang tương tác với Paradigm về một thường vụ đầu tư lớn.
• Đội ngũ sử dụng một mô hình giới thiệu đa tầng khi người dùng cũ sẽ kiếm được nhiều điểm hơn dựa trên những người mà họ mời được.
• Friend.tech có một sản phẩm thực sự khác biệt so với thị trường Web3 Social hiện tại khi lựa chọn hướng đi Private Social.

Friend.tech sở hữu tất cả những đặc điểm của một dự án tiềm năng trở thành kì lân trong thị trường Crypto không những vậy nhờ nắm bắt thêm xu hướng Airdrop, Airdrop trên Base và SocialFi giúp cho Friend.tech đã thành công lôi kéo hàng ngàn lượt người dùng sử dụng sản phẩm của mình. 

Dựa trên bảng biểu đồ trên chúng ta dễ dàng thấy rằng:

• Lượng người dùng trên Friend.tech tăng đột biến vào tháng 8/2023 và một lần tiếp theo vào tháng 9/2023. Đặc biệt sự quay trở lại của Friend.tech trong giai đoạn tháng 9/2023 có sự đóng góp rất lớn của nhiều các KOLs tên tuổi tại thị trường Việt Nam. Lượng người dùng trên Friend.tech nhanh chóng vượt mức 800K chỉ sau vài tháng ngắn ngủi.
• Số lượng transaction trên Friend.tech cũng nhanh chóng chạm mốc 11M transaction.
• Volume giao dịch trên Friend.tech cũng có những thời điểm chạm mốc gần 13K ETH trong một ngày.

Không chỉ dừng lại tại đó hệ sinh thái của Friend.tech bắt đầu được mở rộng với nhiều dự án khác nhau như FriendMEX, Friend Index, Friend Farm, The Creator Fund, Friend Lend,... Mọi người có thể đọc lại bài viết Những Mảnh Ghép Đầu Tiên Của Hệ Sinh Thái Friend.tech để có thêm góc nhìn khách quan về hệ sinh thái Friend.tech tại thời điểm tháng 9/2023, 

Làn sóng Friend.tech lan rộng sang nhiều hệ sinh thái khác

Friend.tech không chỉ thành công với dự án của mình mà nó còn tạo nên một cảm hứng mới trong thị trường Crypto. Với sự thành công của mình, mô hình của Friend.tech nhanh chóng được lan rộng dưới dạng nhiều bản fork trên các hệ sinh thái khác nhau như:

• Tomo - Fork Friend.tech trên Linea
• New Bitcoin City - Fork Friend.tech trên Bitcoin
• Stars Arena - Fork Friend.tech trên Avalanche
• Post.tech - Fork Friend.tech trên Arbitrum

Hầu hết các phiên bản "copy" đều góp phần làm cho hệ sinh thái bản địa có phần sôi động hơn giai đoạn trước đó.

Friend.tech bắt đầu bước vào giai đoạn bão hòa

Sau một thời gian phát triển sự chú ý của cộng đồng dành cho Friend.tech dần ít đi bởi một số những nguyên nhân chủ yếu bao gồm:

• KOLs được coi là nguồn sống, nguồn thu hút người dùng của Friend.tech, tuy nhiên Friend.tech đã không thu hút được thêm những KOLs nối tiếng và chất lượng đến với sản phẩm của mình.
• Friend.tech bắt đầu không nhận được nhiều sự chú ý bởi trong cùng khoảng thời gian đó cũng có thêm nhiều dự án mới tiềm năng với chiến lược Airdrop tương đồng như Blast ra đời.
• ...

Những bản cập nhật không được đón nhận bởi cộng đồng

Sau khi bước vào giai đoạn bão hòa, đội ngũ phát triển của Friend.tech bắt đầu nhận ra vấn đề về việc lượng Active Users trên nền tảng bắt đầu đi vào tốc độ giảm tương đối nhanh thì khi này, giải pháp được đội ngũ phát triển Friend.tech lựa chọn đó chính là tích hợp thêm nhiều trải nghiệm mới cho người dùng trên chính ứng dụng Friend.tech.

Đầu tiên, Friend.tech cho ra mắt tính năng "Post" cho phép người dùng có thể đăng tải các dòng trạng thái tương tự như Post trên Facebook hay Tweet trên Twitter. Bên cạnh đó, những người dùng khác có thể ủng hộ các bài Post của người dùng khác bằng việc ủng hộ tương tự như việc like, chia sẻ/retweet,... trên Facebook & Twitter.

Tuy nhiên, Post không nhận được sự đón nhận đông đảo từ người dùng bởi tính năng này chẳng khác gì nhiều so với các Web2 Social ngoài kia. Chính vậy, một cuộc đại tu đã chính thức diễn ra với Friend.tech V2. Friend.tech V2 đã được phát hành vào ngày 03/03/2024, và sau thời gian chờ đợi, người dùng đã nhận được airdrop token FRIEND. Tuy nhiên, người dùng chỉ có thể yêu cầu claim 10% số airdrop nếu họ theo dõi ít nhất 10 người. Để nhận được 90% còn lại, người dùng cần tham gia vào các câu lạc bộ.

Một tính năng nổi bật trong bản cập nhật này là hệ thống câu lạc bộ, tương đương với các nhóm trả phí, nơi thành viên cần mua Keyholder để tham gia. Cơ chế hoạt động của câu lạc bộ như sau:

• Keyholder sẽ bầu chọn chủ tịch của câu lạc bộ.
• Chủ tịch sẽ quản lý câu lạc bộ và lựa chọn người điều hành.
• Mọi giao dịch Keyholder đều được thực hiện bằng token FRIEND và mỗi giao dịch sẽ chịu phí 1.5%, phần này sẽ được phân bổ cho quỹ thanh khoản cặp FRIEND/ETH.
• Giá của Keyholder tuân theo công thức S^2/100 (định giá bằng FRIEND), trong đó S là số lượng Key hiện có.

Bản cập nhật V2 cũng mang đến nhiều ưu đãi cho những người tham gia cung cấp thanh khoản (LP). LP sẽ nhận được 3 khoản lợi ích chính:

• 1.5% phí từ mỗi giao dịch trên BunnySwap.
• 1.5% phí từ mỗi giao dịch Keyholder.
• Được phân bổ 12 triệu token FRIEND trong vòng 12 tháng.

Friend.tech chết dần

Tại thời điểm TGE, giá của FRIEND đã giảm mạnh hơn 99%, từ mức đỉnh ngắn hạn 169 USD xuống còn khoảng 1,6 USD, theo dữ liệu từ DexScreener, đã có những thời điểm giá FRIEND thậm chí rơi xuống 0,75 USD trước khi hồi phục lên trên 1,2 USD. Nguyên nhân chính được cộng đồng dự đoán là do người dùng bán tháo sau khi nhận airdrop. Tuy nhiên, một số người dùng trên X (Twitter) phản ánh rằng họ không thể bấm claim token dù đã cố gắng liên tục, đành phải chứng kiến giá trị của airdrop giảm mạnh mà không thể làm gì. Ngoài ra, vấn đề thanh khoản thấp cũng được cho là một yếu tố góp phần khiến giá FRIEND sụt giảm nghiêm trọng.

Thanh khoản của FRIEND ban đầu chỉ khoảng 2 triệu USD khi token được giao dịch trên BunnySwap thông qua ứng dụng của dự án, trong khi vốn hóa đạt gần 47 triệu USD. Nhà giao dịch mcSleuth đã chỉ trích dự án vì thanh khoản thấp và cho rằng đội ngũ friend.tech đang tận dụng điều này để thu lợi từ người dùng.

Tiếp theo vào thời điểm 26/06/2024, đồng sáng lập mạng xã hội web3 Friend.tech là Racer đã công khai ý định rời khỏi mạng lưới Base. Racer treo thưởng 200.000 USD cho bất kỳ ai tìm ra cách chuyển Friend.tech khỏi Base mà không gây ảnh hưởng lớn đến người dùng. Anh cho biết mối quan hệ giữa Friend.tech và Base đang gặp vấn đề do sự hiểu lầm từ các nhà đầu tư của Farcaster, khiến dự án rơi vào tình trạng bị cô lập trong hệ sinh thái Base. Những phát biểu này nhanh chóng bị xóa, nhưng thông tin đã tạo nên một làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng.

Sau đó không lâu, vào Friend.tech tiếp tục chia sẻ về việc xây dựng Friendchain - một Blockchain Layer 2 dựa trên bộ công cụ OP Stack với sự hợp tác của Conduit. 

Vào ngày 08/09/2024, đội ngũ phát triển friend.tech đã gây chấn động khi tuyên bố từ bỏ quyền kiểm soát dự án bằng cách chuyển hợp đồng thông minh của nền tảng sang địa chỉ null trên Ethereum. Động thái này có nghĩa là không ai, kể cả nhà phát triển, có thể can thiệp hoặc thực hiện bất kỳ thay đổi nào đối với dự án trong tương lai. Mặc dù đội ngũ friend.tech khẳng định rằng hoạt động của dự án sẽ không bị ảnh hưởng, nhưng nhiều nhà đầu tư lo ngại rằng điều này đồng nghĩa với việc dự án đã bị "bỏ rơi" và không còn tiềm năng phát triển thêm nữa.

Liệu đội ngũ phát triển của Friend.tech có thất bại?

Friend.tech đã thu về gần 20 triệu USD chỉ sau vài tháng hoạt động, dẫn đầu về doanh thu trên mạng lưới Base và đứng thứ hai trong toàn ngành Crypto. Tại thời điểm đó nhiều người tin rằng Friend.tech sẽ chạm mốc doanh thu $180M. Theo một số thông tin thì đội ngũ phát triển sẽ thu về khoảng 50% doanh thu của giao thức. Theo một số những thông tin bên lề Co Founder là Racer đã thu về hơn 440K từ nền tảng (tại thời điểm tháng 10/2023 khi mà Friend.tech vẫn đang bùng nổ).

Có thể thấy rằng nếu xét trên phương diện về dự án thì rõ ràng Friend.tech đã thất bại nhưng nếu nói về việc kinh doanh của đội ngũ Friend.tech thì họ vẫn thành công.

Phân tích Friend.tech: Tổng kết những nguyên nhân dẫn tới thất bại của Friend.tech

Rõ ràng nhìn lại trường hợp của Fiend.tech chúng ta dễ dàng thấy được những điểm giúp Friend.tech đi lên lại là chính những điểm yếu trong tương lai khiến Fiend.tech đi xuống như làn sóng Airdrop sẽ liên tục chuyển từ các dự án cũ sang các dự án mới hay việc hay việc làn sóng Airdrop trên Base cũng nhanh chóng hạ nhiệt do phải đối đầu với xu hướng Earn Point.

Ngoài ra đội ngũ phát triển Fiend.tech cũng tự áp lực cho chính mình khi mà không thể tạo ra những sản phẩm đột phá như sản phẩm đầu tiên của họ. Các nâng cấp sau này của Fiend.tech chủ yếu lấy từ những mô hình có sẵn tại Web2 Social từ đó dự án dần không nhận được sự quan tâm của người dùng. 

Có thể thấy rằng việc phát triển sản phẩm liên tục của Fiend.tech đã không đem lại sự hiệu quả và minh chứng cho điều đó là sự thờ ơ của người dùng, tất nhiên một dự án về Social khi không còn nhận được sự quan tâm của người dùng thì việc dự án "chết" chỉ là điều sớm muộn. Trường hợp của Fiend.tech cũng là một trường hợp để giúp các nhà đầu tư đầu tư hiệu quả hơn trong tương lai như:

• Đội ngũ phát triển hoạt động có năng nổ không? Các bản nâng cấp mới ra đời có những điểm nào mới so với thị trường hay so với chính dự án?
• Bản cập nhật có nhận được sự đón nhận từ cộng đồng hay không?
• Sau khi TGE, dự án có chiến lược nào để tiếp tục phát triển dự án hay không?

Tổng Kết