Liquid Staking Sẽ Còn Phát Triển Mạnh Mẽ Trong Tương Lai

Liquid Staking đang cùng với DEX và Lending & Borrowing dẫn dắt thị trường Crypto trong mùa động lạnh giá. Vậy Liquid Staking hay các dự án trong mảng này sẽ còn tiếp tục phát triển trong tương lai hay không và lí do vì sao thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Liquid Staking Và Giải Pháp Đem Lại Cho Thị Trường

Thông thường khi bản sở hữu một đồng coin nền tảng (ví dụ: Etherreum, Polkadot, Near Protocol, Cosmos, Avalanche,...) và bạn mong muốn có thêm lợi nhuận từ các tài sản nhàn rỗi này thì bạn sẽ mang đi stake (tương tự hoạt động gửi tiết kiệm ngoài truyền thống).

Tuy nhiên sẽ có một số vấn đề xảy ra khi bạn tham gia stake thông thường này đó là:

• Tài sản bị khoá trên các hợp đồng thông minh và không thể sử dụng được.
• Muốn rút ra đôi khi mất thời gian (ví dụ: muốn unstake Near mất khoảng 2 ngày, muốn unstake Cosmos mất đến vài chục ngày thậm chí với Etherreum thì không thể rút được sau khoảng 6 - 9 tháng từ khi The Merge thành công. Điều này đôi khi làm người dùng không thể đối phó với các sự kiện bất ngờ khi Luna sập hay không rút tiền kịp dẫn đến việc đánh mất cơ hội đầu tư.

Với các lí do trên thì Liquid Staking đã rời nhằm giải quyết các vấn đề trên. Chúng ta sẽ lấy ví dụ về Lido và cách hoạt động của Lido giống đến 90% các nền tảng Liquid Staking trên thị trường.

Người dùng có ETH và muốn tham gia stake trên Beacoin Chain tuy nhiên người dùng không có đủ 32 ETH nên người dùng gửi 5 ETH vào Lido để staking trên Ethereum với APR rơi vào khoảng từ. 8 - 10% và Lido sẽ trả về cho người dùng 5 stETH đại diện cho 5 ETH người dùng gửi vào Lido Finance.

Với stETH thì nó có giá trị tương đương ETH vì giá của stETH được gắn peg với giá của ETH và người dùng có thể sử dụng stETH để tham gia Lending & Borrowing trên AAVE, Maker DAO,... hay giao dịch trên Uniswap, Sushiswap, Curve Finance và rất nhiều các hoạt động khác nữa.

Từ đó, vấn đề về thanh khoản bị khoá đã được giải quyết một cách tương đối cụ thể.

Vì Sao Liquid Staking Sẽ Còn Phát Triển Trong Tương Lai

Layer 1 Mãi là Xu Thế

Chúng ta không thể phủ nhận rằng Layer 1 đã luôn là một xu hướng của thị trường từ khi ra đời. Điển hình chúng ta có thể nhìn lại:

• L1 trong 2016 - 2018: Neo (Ethereum Trung Quốc), Cardano (Ethereum Killer), Monero, Stellar, EOS, Vechain,...
• L1 trong 2020 - 2022: Solana, Near Protocol, Polkadot, Avalanche, Fantom, Cosmos, Mina Protocol, Celo, BNB Chain,...
• L1 chu kì tiếp theo: Aptos, Sui Blockchain, Celestia, Aleo, Espresso,...

Hầu hết các các L1 ra đời đều tập trung giải quyết các vấn đề tồn tại trên Ethereum là Tốc độ giao dịch và Phí giao dịch theo những cách khác nhau tuy chưa một hệ sinh thái nào vượt qua được Ethereum tuy nhiên không vì vậy mà số lượng L1 ngày càng ít đi.

Số lượng các L1 được xây dựng và phát triển ngay càng nhiều bên cạnh đó định giá của các L1 cũng ngày càng cao như Aptos với Sui Blockchain mặc dù còn chưa mainet hay hệ sinh thái còn rất mới nhưng đã được định giá lên đến hàng tỷ đô.

Nhiều ý kiến cho rằng Ethereum 2.0 sẽ là kết thúc dành cho cuộc chiến L1 tuy nhiên kể cả khi tiến lên thành công Ethereum 2.0 thì nó vẫn sẽ xuất hiện các vấn đề mới hơn và lúc đó chúng ta sẽ có những L1 đi theo hướng mới hơn.

Bời vì hầu hết các dự án Liquid Staking đều gắn với các L1 nên nếu các L1 vẫn tiếp tục được sinh sôi và phát triển thì các dự án trong mảng Liquid Staking vẫn sẽ tiếp tục cho ra mắt các sản phẩm mới và tiến lên phía trước.

Đòn bẩy luôn là vũ khí của các nhà đầu tư

Sử dụng sản phẩm của các dự án Liquid Staking về bản chất là nhà đầu tư đang sử dụng đòn bẩy bởi vì ngoài APY/APR nhà đầu tư nhận về khi stake trên nền tảng thì họ dùng tài sản phái sinh mà nền tảng trả lại cho họ (có thể coi là giấy nợ của giao thức với nhà đầu tư) để tiếp tục đầu tư trong DeFi để kiếm thêm lợi nhuận.

Chúng ta không thể phủ nhận rủi ro của việc đòn bẩy nhưng thị trường nếu không có đòn bẩy thì không thể phát triển nhanh và nhà đầu tư không sử dụng đòn bẩy sẽ không thể kiếm được lợi nhuận nhiều như vậy.

Nếu không có đòn bẩy thì chúng ta sẽ không bao giờ có Three Arrow Capital, Alameda Research hay FTX tuy nhiên cũng vì đòn bẩy mà cả 3 tổ chức này đề đã phá sản hoặc cần kề phá sản.

Cho nên các dự án trong mảng Liquid Staking còn cung cấp đòn bẩy hiệu quả cho các nhà đầu tư thì nó vẫn tiếp tục tồn tại và phát triển.

Ví dụ về việc sử dụng đòn bẩy với stETH của Lido Finance

Thông thường bạn có cầm 32 ETH và đem stake trên Beacoin Chain đem lại APR cho bạn là khoảng 10%.

Nhưng thay vào đó bạn gửi 100 ETH vào nền tảng Lido Finance và nhận về 100 stETH để nhận về mức APR rơi vào khoảng 8%. Câu chuyện sẽ tiếp diễn như sau:

• Đem 100 stETH lên AAVE làm tài sản thế chấp để vay 80 ETH với lãi suất là 2.8% sau đó lại gửi 80 ETH này vào Lido Finance với APR là 8% và nhận về 80 stETH. Tổng lợi nhuận là 8 - 2.8% là 6.2%.
• Đem 80 stETH lên AAVE làm tài sản thế chấp để vay 64 ETH với lãi suất là 2.8% sau đó lại gửi 64 ETH này vào Lido Finance với APR là 8% và nhận về 64 stETH. Tổng lợi nhuận là 8 - 2.8% là 6.2%.
• Đem 64 stETH lên AAVE làm tài sản thế chấp để vay 64 ETH với lãi suất là 2.8% sau đó lại gửi 51 ETH này vào Lido Finance với APR là 8% và nhận về 51 stETH. Tổng lợi nhuận là 8 - 2.8% là 6.2%.
• Đem 51 stETH lên AAVE làm tài sản thế chấp để vay 51 ETH với lãi suất là 2.8% sau đó lại gửi 40 ETH này vào Lido Finance với APR là 8% và nhận về 40 stETH. Tổng lợi nhuận là 8 - 2.8% là 6.2%.
• Vòng lặp cứ sẽ tiếp diễn như vậy cho đến khi không thể vay ra ETH nữa thì bạn đã thấy sức mạnh kinh khủng của việc sử dụng đòn bẩy nói chung và đòn bẩy trong Liquid Staking nói riêng chưa.

Tại thời điểm thị trường trước tháng 5/2022, mọi người đều rất yên tâm vì các này không hề có rủi ro bởi vì tài sản thế chấp là stETH và tài sản vay ra là ETH luôn có giá trị bằng nhau nên sẽ không bao giờ có câu chuyện thanh lý.

Các làm trên và các suy nghĩ trên là suy nghĩ chung của hầu hết các VCs lớn và các nhà đầu tư tại thời điểm đó theo hướng NO RISK HIGH RETURN.

Tuy nhiêm điểm yếu chí mạng ở đây là stETH không thể redeem lại thành ETH trong thời điểm đó và nếu bạn muốn chuyển đổi từ stETH về ETH thì bắt buộc phải giao dịch cặp stETH/ETH trên Curve Finance nhìn thấy điểm yếu đó Alameda Researrch đã xả một lượng lớn stETH trên Curve Finance. Tất nhiên nhu cầu mua lại ETH quá lớn, lượng thanh khoản không đủ dẫn đến việc stETH depeg và các tài sản của các VC đứng trước nguy cơ thanh lý. Trong cơn panic sell, stETH đã mất peg quá sâu dẫn đến thanh lý và càng thanh lý lại càng depeg.

Cuối cùng chúng ta có những sự kiện ảnh hưởng cực kì lớn đến thị trường crypto dặc biệt là sự kiện 3AC phá sản.

Ví dụ trên cho chúng ta thấy những nguồn lợi khổng lồ và rủi ro lớn không kém khi sử dụng đòn bẩy.

Nhu cầu sử dụng của người dùng

Chúng ta sẽ không nhắc đến TVL vì TVL của toàn bộ trong thị trường trong downtrend xu hướng chung là xu hướng giảm. Tuy nhiên khi chúng ta nhìn vào doanh thu và lượng người dùng hàng ngày của Lido Finance đều đang tăng trưởng tương đối tốt trong downtrend.

Điều này chứng tỏ Lido Finance vẫn có những sức hút rất mạnh với các nhà đầu tư thời điểm hiện tại. Bởi vì khi downtrend người dùng có xu hướng quy đổi altcoin của mình về Bitcoin và Ethereum mà nếu là Ethereum để tận dụng tốt nhất đó chính là sử dụng dịch vụ của Lido Finance.

Một Số Rủi Ro Với Những Dự Án Liquid Staking

Rủi ro lớn nhất đối với dự án DeFi là những lỗ hổng trong smartcontract mặc dù có những dự án đã audit cẩn thận nhưng vẫn dính hack như thường.

Ví dụ: Trong thời gian vừa qua tận dụng lỗ hổng trên Stader Near, một hacker đã mint hàng tỷ NearX và sau đó xả toàn bộ NearX trên pool NearX/Near dẫn đến thiệt hại cho người dùng tương đối lớn.

Bên cạnh đó nếu dự án không rõ ràng trong nền tảng của mình rất dễ dẫn đến trường hợp các dự án mint nhiều hơn những gì mà mình có diều này thường xảy ra với các đơn vị làm Liquid Staking tập trung như các sàn giao dịch.

Còn việc depeg hầu hết trong nhiều trường hợp người dùng không cần lo lắng vì họ có thể redeem lại tải sản 1 - 1 thay vì là giao dịch trên các AMM.

Định Hướng Phát Triển Của Các Dự Án Liquid Staking Trong Tương Lai

Có 3 định hướng phát triển chính cho các dự án Liquid Staking bao gồm multichain, tích hợp use case cho các tài sản phái sinh và cross-chain.

Multichain

Multichain là xu hướng chung của tất cả các dự án Liquid Staking ở thời điểm hiện tại. Thường thì sau mỗi chu kì tăng trưởng thì hầu hết các L1 đều lụi tàn và việc bạn cung cấp 1 sản phẩm của 1 blockchain đã lụi tàn thì thạt sự không hiệu quả vì người dùng đã không còn.

Nên xu hướng multichain của toàn ngành Liquid Staking là điều không thể tránh khỏi bên cạnh đó việc phát triển sản phẩm cho các blockchain mới giúp dự án có thêm người dùng và thêm doanh thu.

Chúng ta sẽ cùng điểm qua các dự án Liquid Staking đang phát triển như thế nào thông qua thống kê trong bảng sau.

Tuy nhiên bên cạnh đó cũng có nhiều dự án chưa phát triển multichain như Marinade trên Solana, Metapool trên Lido Finance, BenQi trên Avalanche hay Rocket Pool trên Ethereum.

Tích hợp use-case

Ngoài yếu tố lợi nhuận thì use case là một trong các vấn đề mà các nhà đầu tư lựa chọn sử dụng dịch vụ Liquid Staking đến từ dự án nào và nó cũng là key chiến thắng của Lido Finance với stETH. Sự thật rằng, sản phẩm phái sinh được phát hành của dự án càng có nhiều use case, càng được tích hợp vào nhiều dự án DeFi thì nhà đầu tư lại càng ưa thích.

Ví dụ như stETH có mặt và sở thành tài sản thế chấp trên các nền tảng Lending lớn nhất trên Ethereum như AAVE, Maker DAO,... Bên cạnh đó người dùng có thể giao dịch stETH trên nhiều nền tảng AMM như Uniswap, Curve Finance, Sushiswap,...

Nên việc tích hợp use case cho các tài sản phái sinh của các nền tảng là cực kì quan trọng. Dự án nào càng tạo ra nhiều use case cho sản phẩm của mình thì khả năng thành công của dự án càng cao.

Phát triển cross-chain

Nếu đã được coi là tài sản thì nó phải được luân chuyển giữa nhiều hệ sinh thái khác nhau vì trong thị trường crypto, dòng tiền và xu hướng có thể đến với bất kì blockchain nào.

Khởi đầu cho xu hướng cross-chain thì Lido đã thành công khi thông báo sẽ triển khai stETH trên Arbitrum và Optimism dưới dạng wstETH. Với chiến lược này người nắm giữ stETH hay nói cách khác là sử dụng Lido Finance lại có thể tối ưu được tài sản của mình thay vì mang stETH đi thế chấp để vay ETH rồi vẫn chuyển qua các Layer 2.

Mình tin chắc đây cũng sẽ là xu hướng cho các dự án Liquid Staking trong tương lai tuy nhiên việc sử dụng các bridge cũng tồn tại nhiều rủi ro về rug pool.

Tổng Kết

Dựa trên các lí do trên mà mình tin tưởng rằng các dự án Liquid Staking vẫn sẽ tiếp tục phát triển trong tương lai dài hạn cùng với thị trường crypto. Tuy nhiên cuộc chiến này sẽ là vô cùng khốc liệt ở thời điểm hiện tại Lido Finance đang là dự án nắm tiên cơ khi đang làm rất tốt nhưng nếu Lido không phát triển và chiếm lĩnh thị trường sớm thì vị thế của Lido sẽ rất khó để đảm bảo.