Mô Hình Hoạt Động Của Lido Finance (LDO)

Nhiều giao thức tài chính phi tập trung (DeFi) đã ra đời để xóa bỏ biên giới tài chính giữa thế giới thực và thế giới blockchain. Một trong số đó là Lido Finance.

Dự án ra đời nhằm mục đích loại bỏ các rào cản tham gia tài chính đáng kể đối với việc staking Ethereum (vì việc trở thành trình xác thực (validator) yêu cầu lên tới 32 ETH) và làm cho việc chạy các node trên trình xác thực trở nên dễ dàng hơn về mặt kỹ thuật.

Trong bài viết ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu Lido Finance là gì, mô hình hoạt động của Lido Finance ra sao và Lido có thể giúp bạn tạo thu nhập thụ động như thế nào? Và làm thế nào mà một giao thức DeFi duy nhất lại chiếm hơn 30% tổng số ETH được staking trên Beacon Chain? Bạn hãy đọc tiếp bên dưới nhé!

Lido Finance Là Gì?

Trước tiên chúng tôi sẽ nói sơ qua về dự án Lido Finance: Đây là một ứng dụng phi tập trung (Dapp) cung cấp tính năng đặt cược thanh khoản (liquid staking). Lido hiện có tổng giá trị bị khóa (TVL) gần 6 tỷ đô la trên nền tảng với hơn 199 nghìn người stakers được đảm bảo giao thức. Lido đã được đảm bảo bởi một số công ty bảo mật blockchain hàng đầu trong ngành, bao gồm Quantstamp và Mixbytes.

Về cơ bản, Lido Finance là một giao thức đặt cược thanh khoản (liquid staking protocol), cho phép người dùng staking các loại tiền điện tử dựa trên bằng chứng cổ phần (proof-of-stake) như Ethereum và Solana mà không cần phải khóa chúng. Điều này có nghĩa là các token (hay đúng hơn là phiên bản do Lido phát hành) có thể được giao dịch tự do trong khi vẫn đang staking vào giao thức.

Cơ Chế Hoạt Động Của Lido

Một trong những lợi thế lớn nhất của Lido là nó hạ thấp các rào cản gia nhập đối với việc đặt cược ETH, vì việc chạy nút xác thực (validator) trên Ethereum yêu cầu số lượng staking tối thiểu là 32 ETH, trị giá gần $42k ở mức giá hiện tại.

Với Lido, người dùng có thể staking một phần nhỏ của token Ether mà không gặp khó khăn kỹ thuật khi thiết lập nút xác thực (validator node) của riêng họ. Lượng token được staking vẫn có thể được giao dịch tự do trên thị trường mở, do đó chúng ta có thuật ngữ đặt cược thanh khoản (liquid staking). Nhưng Lido làm việc này bằng cách nào?

Người dùng staking ETH của họ với Lido sẽ nhận được một lượng Lido Staked Ether (stETH) tương đương. Chúng có thể được giao dịch và vận chuyển tự do giữa các giao thức DeFi, tăng hiệu quả sử dụng vốn cho các bên liên quan. Lido Finance hiện đang hỗ trợ Beacon Chain của Ethereum (còn được gọi là Ethereum 2.0), Solana, Polkadot, Kusama và Polygon. Phần thưởng staking phụ thuộc vào giá trị tiền điện tử, bắt đầu từ tỷ lệ hàng năm (APR) là 3,8% đối với liquid Ethereum staking, lên đến 16,5% APR đối với liquid Polkadot staking.

Với tính năng đó, nền tảng Lido Finance giúp người dùng dễ dàng tham gia vào các hoạt động của Ethereum. Do đó, nó làm cho Ethereum trở nên phi tập trung hơn và bao trùm hơn cho tất cả người dùng bất kể số tiền họ có.

Mục tiêu và ràng buộc thiết kế

Staking trong giai đoạn đầu tiên của Ethereum 2.0 có nghĩa là chấp nhận rủi ro rằng ETH của bạn sẽ bị đóng băng cho đến khi các giao dịch có thể vận chuyển trong Ethereum 2.0 (Phase 1.5 or Phase 2), dự kiến sẽ xảy ra sớm nhất vào năm tới. Cho đến thời điểm đó, không ai có thể rút ether đã staking hoặc phần thưởng staking và bán chúng trên một sàn giao dịch chẳng hạn.

Để xác thực Beacon Chain, người staking cần gửi 32 ether, chỉ định khóa công khai xác thực (validating public key) và xác nhận địa chỉ rút tiền nơi tài sản và phần thưởng của người staking sẽ bị đóng băng cho đến khi việc vận chuyển được kích hoạt. Cho đến lúc đó, hai hoạt động duy nhất bạn có thể thực hiện trên beacon chain là xác thực và dừng xác thực. Trong thời gian này, những người staking phải chạy cơ sở hạ tầng xác thực, đối mặt với nguy cơ bị giảm cổ phần trong trường hợp cấu hình sai.

Nếu người xác thực (validator) có hành vi vi phạm, họ sẽ có nguy cơ bị khoá hoặc mất phần thưởng. Ví dụ, điều này có thể xảy ra do lỗi trong các đoạn mã nút của trình xác thực hoặc do sự cố kết nối. Rủi ro này khiến việc staking Ethereum trở nên đặc biệt kém hấp dẫn trong Phases 0 and 1, khi người stakers phải chịu rủi ro thị trường và nhận ít phần thường trong khi không thể hủy staking.

Lido nhằm mục đích cho phép người dùng staking ether mà không mất khả năng giao dịch hoặc sử dụng token của họ. Lido sẽ là một cơ sở hạ tầng phi tập trung để phát hành token thanh khoản có mức độ linh hoạt hơn so với việc người dùng tự staking.

Các mục tiêu chính của Lido là:

• Để cho phép người dùng kiếm phần thưởng staking mà không cần khóa hoàn toàn vốn của họ;
• Để cung cấp sự linh hoạt cho người dùng để kiếm phần thưởng cho các khoản tiền gửi nhỏ hơn 32 ether và không hạn chế các khoản tiền gửi khác với bội số của 32 ether;
• Để giảm rủi ro mất tiền staking do lỗi phần mềm hoặc bên thứ ba độc hại;
• Để cung cấp token stETH dưới dạng building block cho các ứng dụng và giao thức khác (ví dụ: làm tài sản thế chấp trong cho vay hoặc các giải pháp DeFi giao dịch khác);
• Để cung cấp một giải pháp thay thế cho việc staking trao đổi, tự staking và các giao thức phi tập trung khác.

Lido được thiết kế như một giao thức dễ sử dụng do cộng động quản trị. Giao thức phải tuân theo những thay đổi trong cơ chế chuỗi khối cơ bản.

Các thành phần cấu trúc của Lido:

1. Staking pool: giao thức để quản lý tiền gửi, phần thưởng staking và rút tiền

• Node operators registry
• Withdrawal credentials
• Oracles
• Rewards

2. stETH: liquid staking token duy trì số dư tương ứng 1 trên 1 với phần ether trên beacon chain của bạn

3. DAO: Aragon DAO điều chỉnh các tham số giao thức

Dưới đây là mô tả tổng quát về các thành phần chính của giao thức staking Lido:

Staking pool

Staking Pool là hợp đồng thông minh cốt lõi của Lido. Hợp đồng chịu trách nhiệm về việc gửi và rút tiền ether; đúc và đốt token stETH; ủy thác tiền cho các node operators; áp dụng phí cho các phần thưởng staking; và chấp nhận các bản cập nhật từ hợp đồng oracle. Logic quản lý của Node operators được trích xuất thành một hợp đồng riêng là NodeOperatorsRegistry.

Người dùng sẽ gửi ether đến hợp đồng Staking Pool để được nhận token stETH. Số ether đó sẽ được phân phối giữa các node operators để duy trì sự thống nhất và được ký gửi để được xác thực bởi validators của họ. Thông tin xác thực rút tiền cho ether đó sẽ được đặt thành ngưỡng chữ ký của quyền giám sát phân tán hoặc, nếu việc rút tiền đến địa chỉ eth1 sẽ được cộng đồng chấp nhận, trở thành một hợp đồng thông minh có thể nâng cấp sẽ xử lý việc rút tiền khi chúng được kích hoạt.

Các Node operators cũng sẽ xác thực các giao dịch trên beacon chain. DAO sẽ chọn các node operators và thêm địa chỉ của họ vào hợp đồng NodeOperatorsRegistry. Các node operators được ủy quyền phải tạo một bộ khóa để xác thực và họ sẽ được cung cấp hợp đồng thông minh. Khi ether được nhận từ người dùng, nó sẽ được phân phối theo khối 32 Ether giữa tất cả các node operators đang hoạt động. Hợp đồng staking pool chứa danh sách các node operators, khóa của họ và logic để phân phối phần thưởng giữa họ.

Oracle là một hợp đồng theo dõi số dư của các trình xác thực của DAO trên beacon chain. Số dư có thể tăng lên do tích lũy phần thưởng và có thể giảm xuống do các hình phạt cắt giảm và staking. Oracles được chỉ định bởi DAO. Dữ liệu được gửi hàng ngày và được sử dụng để cung cấp số dư chính xác của token stETH cho người dùng. Vào những ngày có phần thưởng, một lượng nhỏ token stETH sex được đúc cho các node operators và quỹ phát triển và bảo hiểm của DAO, đại diện cho một khoản phí phần thưởng.

stETH token

stETH là token ERC20 đại diện cho ether được staking trong Lido. Số dư token stETH được cố định 1:1 với các ether được staking trên Lido. Số dư của token stETH được cập nhật khi các báo cáo oracle thay đổi về tổng số cổ phần mỗi ngày.

Lido DAO

Chúng tôi tin rằng DAO là cấu trúc tối ưu để khởi chạy Lido. Nếu Lido được khởi chạy mà không có quản trị phi tập trung, người dùng sẽ nghi ngờ khả năng để duy trì tỷ lệ 1:1 của ETH với stETH -- tương tự như cách Tether yêu cầu tin tưởng rằng USDT được hỗ trợ 1:1 bằng đô la.

Thay vào đó, chúng tôi tin rằng bằng cách phân phối quyền quản lý các tham số đó cho một cộng đồng phi tập trung, rủi ro cho người dùng sẽ được giảm xuống mức tối thiểu.

Hơn nữa:

• Lido phụ thuộc nhiều vào thiết kế và các hạn chế của beacon chain;
• Ethereum 2.0 staking protocol có thể thay đổi và do đó, Lido có thể được nâng cấp;
• Phải chọn một nhà cung cấp bảo hiểm và các điều khoản cắt giảm bảo hiểm phải được đàm phán;
• Quản trị DAO tốt hơn là một người hoặc nhóm của nhà phát triển để đưa ra quyết định về những thay đổi trong Lido;
• Một DAO sẽ có thể trang trải chi phí phát triển và nâng cấp giao thức từ kho bạc DAO token.

DAO sẽ tích lũy phí dịch vụ từ Lido, có thể được sử dụng trong quỹ bảo hiểm và phát triển do DAO phân phối.

Kết luận Lido / LDO

Chúng ta đã cùng tìm hiểu Lido Finance là gì, cơ chế hoạt động của nó như thế nào cũng như cách để tạo thêm lợi nhuận cho việc staking tài sản của mình. Mỗi ứng dụng có thể có một số rủi ro riêng. Do đó, vui lòng tiến hành tìm hiểu kĩ trước khi staking tài sản của bạn.

Lido Finance đã đóng một vai trò quan trọng trong mạng Ethereum, chiếm 30,3% ETH được đặt cọc trên Beacon Chain. Đây cũng là một trong những giao thức DeFi phổ biến nhất, với tổng số hơn 181.000 người staking và tổng tài sản staking trị giá 7,6 tỷ đô la.

Việc áp dụng giao thức trong tương lai phần lớn sẽ phụ thuộc vào lộ trình của nó và các token bằng chứng cổ phần khác sẽ được Lido hỗ trợ. Nhìn vào trang quản trị của Lido, đã có các đề xuất bổ sung hỗ trợ staking cho AVAX và NEAR - điều này sẽ dẫn đến việc chủ sở hữu staking chấp nhận nhiều giao thức hơn.

Đối với lộ trình của Lido, việc phi tập trung hóa quy trình lựa chọn trình xác thực cũng sẽ có nghĩa là nhiều trình xác thực hơn và rủi ro bị phạt thấp hơn - khi giao thức hoàn thành lộ trình phân quyền.

Cuối cùng, hiệu quả sử dụng vốn do stETH của Lido và các token khác như vậy sẽ khó có thể bỏ qua đối với các nhà đầu tư tổ chức, vì họ có thể đồng thời kiếm được phần thưởng staking trong khi vẫn triển khai stETH của mình làm tài sản thế chấp cho các sản phẩm tạo ra lợi nhuận khác. Đây có thể là lý do chính tại sao Lido đã chiếm 30% ETH được staking và đang trên đà tiến tới con số hơn 50% trong thời gian gần.

Chúng ta hãy cùng chờ xem Lido Finance sẽ phát triển đúng như kì vọng trong thời gian sắp tới không nhé!