Tổng Hợp Những Dự Án Tiềm Năng Trên Hệ Sinh Thái Sui Network

Sui Network là một hệ sinh thái vô tùng tiềm năng với nhiều dự án khởi đàu tương đối chất lượng và đi kèm với đó là một trong những chiến lược phát triển tuyệt vời của đội ngũ phát triển. Vậy đâu là những dự án tiềm năng trên Sui Eocsystem thì mọi người cùng mình tìm hiểu, nghiên cứu và phân tích những điểm mạnh, yếu trong bài viết dưới đây nhé.

Để hiểu hơn về Sui Network, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:

• Sui (SUI) Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Sui
• SuiFrens Là Gì? Tổng Quan Về Bộ Sưu Tập NFT SuiFrens
• Hệ Sinh Thái Sui & Các Mảnh Ghép Đầu Tiên Trên Hệ Sinh Thái

Sui & Những Bước Xây Dựng Sui Ecosystem Đầu Tiên

Bullshark Quest - Các thu hút người dùng hoàn hảo

Bullshark Quest là chương trình đầu tiên để có các nhà phát triển Sui Network có thể thu hút người dùng đến với hệ sinh thái của mình thông qua những trải nghiệm trực tiếp trên các giao thức. Tổng phần thưởng cho những người tham gia lên đến 5.000.000 SUI và người dùng sẽ tham gia sử dụng các tựa game trên Sui Ecosystem như DeSuiLabs Coin Flip, Mini Miners, Sui 8192,...

Chương trình này của Sui đã đạt được một số những thành tựu nhất định bao gồm:

• Gần 130K người tham gia
• Hơn 700M transaction được xử lý

Không thể phủ nhận rằng Bullshark Quest đã tạo ra một cơn sốt cho Sui Ecosystem khi mà lượng transaction mỗi ngày trên mạng lưới đã tăng từ mức vài ngàn và đạt mức ATH với con số 3M và ngay cả khi Bullshark Quest 1 kết thúc và Bullshark Quest 2 mở ra thì số lượng transactions vẫn được duy trì con số hơn 300K transactions mỗi ngày.

Hiện tại, sau khi chương trình Bullshark Quest 2 diễn ra và người dùng sẽ trải nghiệm các dự án DeFi trên Sui Network như Navi, Turbos Finance, Scallop, Typus Finance,... cũng đang diễn ra tương đối thành công mặc dù không thu hút như Bullshark Quest 1, điều này là chính xác vì trải nghiệm các dự án về Game dễ dàng hơn rất nhiều so với các dự án DeFi.

Trong quá trình diễn ra Bullshark Quest 1 mình thấy có một điểm đó là DeSuiLabs Coin Flip và Mini Miners bị dừng hoạt động giữa chừng do một số các vấn đề liên quan tới quá tải mạng lưới. Điều này là tốt cho Sui Network vì đội ngũ phát triển cần phải biết họ sẽ phải cải thiện, nâng cấp hay thay đổi những gì để có thể xử lý được hàng triệu các transactions mỗi ngày.

Thông qua  Bullshark Quest mình thấy Sui Network đã làm được một số thành tựu bao gồm:

• Thu hút một số lượng người lớn tham gia vào Sui Ecosystem và từ đó sẽ có những người dùng ở lại lâu dài cùng với hệ sinh thái.
• Việc có những con số so sánh giữa Quest 1 và 2 giúp cho đội ngũ phát triển của Sui có thể biết rằng người dùng trên Sui Ecosystem hứng thú với Game hay DeFi hơn từ đó có những định hướng phát triển lâu dài.
• Các vấn đề xảy ra với Quest 1 cũng là điều cần thiết để đội ngũ phát triển nâng cấp mạng lưới trong tương lai.

Những sự kiện đầu tiên thu hút nhà phát triển

Sui Network đã kết hợp với nhiều các tổ chức lớn khác nhau như Houbi, Ethereum Foudation, Jump Crypto,... để triển khai các sự kiện Hackathon để thu hút các nhà phát triển và đã có rất nhiều các dự án đã tham gia vào Sui Ecosystem. Một số sự kiện đã được diễn ra bao gồm Sui Builder Hacker House, Sui Liquid Staking Hackathon, Sui x Houbi Summer Hackathon,...

Đáng chú ý là Sui Foundation đã ngay lập tức muốn nắm bắt xu hướng LSD với Sui Liquid Staking và bản đề xuất PIP 6.

Đây tuy không phải là những bước tiến lớn nhưng đây chắc chắn là những bước đầu tiên trong việc phát triển Sui Ecosystem ngày càng mở rộng hơn nữa. Mình tin chắc rằng với một non EVM thì kế hoạch phát triển trong tương lai gần của Sui Network có thể là một trong hai lộ trình bao gồm:

• Tổ chức các Hackathon Global với giải thưởng lên đến hàng triệu đô để có thể lôi kéo hàng trăm ngàn nhà phát triển tới để xây dựng các Protocol, DApp,...
• Phát triển một EVM để các nhà phát triển của Ethereum, Layer 2s hay các EVM Blockchain khác có thể triển khai dự án của mình trên Sui Network. Tuy nhiên, mình thấy có vẻ như đội ngũ phát triển của Sui Network sẽ không đi theo hướng này và sẽ có một đội nhà phát triển khác độc lập với Sui Foundatuon phát triển.

Theo mình, trên đây là những bước chạy đà tuyệt với cho Sui Network và Sui Ecosystem với những thành tựu lẫn vấn đề đã xảy ra với mạng lưới.

Tổng Hợp Những Dự Án Tiềm Năng Trên Sui Ecosystem

Scallop - Dự án Lending & Borrowing hàng đầu trên Sui Ecosystem

Scallop là dự án về mảng Lending & Borrowing trên hệ sinh thái Sui Network. Hiện tại, dự án đóng một vai trò tương đối quan trọng trong hệ sinh thái của Sui với 5 giải thưởng khác nhau trong các Hackathon được tổ chức bởi Sui Foundation và Scallop cũng là dự án DeFi đầu tiên nhận được Grant từ phía Sui. Điều này có thể thấy rằng Scallop mà một trong những dự án DeFi tiềm năng trên Sui.

Một vài điều đặc biệt ở Scallop đó chính là các mô hình sản phẩm của mình:

• Scallop học tập từ Compound với mô hình cToken. Scallop phát hành sCoin cho những người sử dụng sản phẩm của nền tảng và sCoin sẽ được áp dụng phổ biến trong DeFi trên Sui trong tương lai dài hạn.
• Scallop học tập từ Solend với mô hình Isolated Pool. Với Isolated Pool, Scallop có thể tách biệt rủi ro giữa các tài sản thế chấp với nhau. Việc một tài sản gặp vấn đề sẽ không ảnh hưởng tới những tài sản khác trong cùng giao thức.
• Scallop học tập từ Euler Finance trong việc làm sao để hỗ trợ tối đa nhiều loại tài sản khác nhau kể cả những tài sản cs tính rủi ro cao và thanh khoản thấp. 

Scallop được phát triển bởi một đội ngũ 7 thành viên và đã có nhiều kinh nghiệm trong ngành Crypto. Bên cạnh đó, đã có một vài VCs đầu tư vào Scallop có thể kể đến như Mysten Labs, Comma3 Ventures, Credit Scend, Suprra Oracles, OttecSec,... Hiện tại, Scallop & Navi đang chia nhau vị trí thứ 2 và 3 trên bảng xếp hàng TVL của Sui Ecosystem với khoảng cách tương đối ngắn.

Cetus Protocol - AMM với sự kết hợp của nhiều mô hình khác nhau

Cetus là một nền tảng AMM hướng tới mô hình thanh khoản tập trung với sự kết hợp của Uniswap V3 và Liquidity Book của Trader Joe. Cetus cung cấp các chiến lược cung cấp thanh khoản cho các nhà đầu tư với khẩu vị rủi ro khác nhau như:

• Conservative: Chế độ Conservative phù hợp với các TOP Coin như Sui, Aptos, Solana,... trong đó chế độ này sẽ dựa trên lịch sử biến độ 7 ngày qua của các Token nổi bật để đưa ra chiến lược rộng và hẹp phù hợp.
• Active: Tương tự như Chế độ Conservative thì chế độ Active thường được áp dụng với BTC và ETH.
• Full Range: Chế độ này tương tự như bạn cung cấp thanh khoản trong các mô hình AMM như Uniswap V2.
• Custom: Tương tự như Uniswap V3, bạn sẽ tự động lê chiến lược và điều chỉnh với nhu cầu của riêng mình.

Có thể nói rằng Cetus là một bản nâng cấp nhẹ so với Uniswap V3 trên Ethereum. Hiện tại, Cetus Protocol đã kêu gọi thành công đầu tư từ OKX Ventures, Kucoin Ventures và có sự tham gia của một số quỹ như Animoca Brands, NGC Ventures, Jump Crypto, Adaverse, Coin98 Ventures, Comma3 Ventures, IDG Capital, AC Capital, Leland Ventures.

SuiFrens - Dự án NFT được phát triển bởi chính Mysten Labs

SuiFrens là một dự án NFT bao gồm 2 chủ đề khác nhau được phát hành bởi chính Mysten Labs - là công ty đứng sau Sui Network. SuiFrens đã đồng hành cùng Sui Network từ thời điểm mạng lưới còn Devnet, Testnet và hiện tại là Mainnet. SuiFrens bao gồm:

• SuiFrens Capys: Là bộ sưu tập 380K chú chuột lang nước khác nhau với nhiều màu sắc, trạng thái, cảm xúc và các đặc điểm nổi bật khác nhau. Ngoài đặc tính về hình ảnh thì SuiFrens Capys cũng có nhiều Gens khác nhau.
• SuiFrens Bullsharks: Là bộ sưu tập với hơn 500K chú cá mập cũng là phần thưởng của Sui Network với người dùng của mình.

Tại sao lại là SuiFrens? Hiện tại, không có nhiều thông tin về vai trò của SuiFrens trong Sui Ecosystem trong tương lai. Tuy nhiên, không phải tự nhiên Mysten Labs phát hành một bộ sưu tập NFT và đưa nó cùng với mạng lưới qua những giai đoạn khác nhau. Mình tin rằng trong tương lai Mysten Labs có thể đã có những kế hoạch cho các SuiFrens.

KriyaDEX - Hướng tới mảnh ghép Derivatives

Perp DEX là một trong những mảnh ghép quan trọng trong hệ sinh thái DeFi ngày nay. Cùng nhìn lại chúng ta thấy rằng Arbitrum với GMX hay Vertex Protocol, Ethereum với Perpetual, Optimism với Kwenta, rõ ràng để một hệ sinh thái DeFi đáp ứng được nhu cầu từ người dùng thì Perp DEX là mảnh ghép không thể thiếu. KriyaDEX không chỉ là một giải pháp về PerpDEX mà là còn một nền tảng AMM, Option và Oderbook. 

Hiện tại, KriyaDEX vẫn trong quá trình nghiên cứu và phát triển, mới chỉ cho ra mắt sản phẩm AMM đầu tiên. Tuy nhiên, với tham vọng với quá nhiều sản phẩm cũng có thể là một yếu tố làm cho KriyaDEX trở nên khó thành công trong tương lai. Mình tin rằng sẽ có thời điểm KriyaDEX bắt buộc phải lựa chọn một hướng đi chính xác cho mình.

Một số các dự án tiềm năng trên Sui Ecosytsem

Bên cạnh những dự án trên, mọi người có thể theo dõi thêm một số dự án khác bao gồm:

• Turbos Finance: Tubos là một nền tảng AMM hướng đến mô hình thanh khoản tập trung bên cạnh đó là sự kết hợp giữa Launchpad và Bridge. Turbos Finance được hậu thuẫn bởi nhiều VCs lớn như Jump Crypto, Mysten Labs và nhiều đối tác như Wormhole, Typus Finance, Suiet,...
• Navi Protocol: Navi Protocol là một giao thức Lending & Borrowing phi tập trung được xây dựng trên hệ sinh thái của Sui Network. Navi có nhiều nét tương đồng với Scallop bên cạnh đó đã có một số VCs đầu tư vào nền tảng như Gate.io hay Mysten Labs.
• Typus Finance: Là một dự án theo thiên hướng Real Yield khi chia sẻ doanh thu thực của mình với người dùng qua những chiến lược Option. 

Đánh Giá Về Hệ Sinh Thái Sui

Đầu tiên, mình thấy sự lựa chọn điểm chạm với thị trường, người dùng, LP,... của Sui Foundation là cực kì thông minh với Bulshark Quest điều đã đã thể hiện qua những con số thành công của Quest 1 và những gì đang diễn ra ở Quest 2. Đây là các tích tiếp cận thị trường mình thấy lần đầu tiên với một nền tảng Layer 1, cực kì thông minh và thú vị.

Tiếp theo, Sui Foundation đã không hề nghỉ ngơi sau khi mạng lưới chính thức Mainnet. Họ đã bắt đầu triển khai những bước đầu tiên với các chương trình, sự kiện, giải thưởng,... để thu hút các nhà phát triển đến với hệ sinh thái của mình. Tất nhiên, đây không phải yếu tố tiên quyết giúp hệ sinh thái Sui thành công trong tương lai nhưng đây là bước không thể bỏ qua. Việc Sui nắm bắt xu hướng Liquid Staking Derivatives cũng là một dấu hiệu tốt.

Cuối cùng, các dự án trên Sui Ecosystem mình đều thấy có sự liên kết và kết nối với nhau tuy không chặt nhẽ rõ ràng điều này cần thời gian. Nhưng việc các dự án DeFi hàng đầu đã phát triển các module giúp các giao thức khác tích hợp điều này làm thanh khoản trong tương lai trên Sui được liên mạch và hệ sinh thái có phần liên kết, gắn bó mật thiết với nhau.

Tổng Kết

Sui là một hệ sinh thái cực kì tiềm năng trong tương lai dài hạn. Đã có những dấu hiệu cho thấy rằng Sui hoàn toàn có thể trở thành một trong những Solana thế hệ tiếp theo. Bạn nghĩ sao về Sui Ecosystem?