Hệ Sinh Thái Sui & Các Mảnh Ghép Đầu Tiên Trên Hệ Sinh Thái

Kể từ khi chính thức ra mắt Mainnet vào ngày 03/05/2023, hệ sinh thái Sui đang trải qua những chuyển biến liên tục đặc biệt là khi ra mắt Bullshark quest do Mysten Labs điều hành đã mang lại sự gia tăng đột biến trong các hoạt động trên mạng lưới Sui. Trong bài viết này, hãy cùng Hak Research tìm hiểu về hệ sinh thái Sui và các mảnh ghép đầu tiên trên hệ sinh thái nhé.

Trước khi vào bài viết, mọi người có thể tham khảo một số bài viết để hiểu hơn về hệ sinh thái Sui nhé

• Sui là gì? Tổng quan về tiền điện tử Sui
• Toàn cảnh về hệ sinh thái Sui Blockchain năm 2022
• Cetus là gì? Tổng quan về tiền điện tử Cetus Protocol
• Navi Protocol là gì? Tổng quan về tiền điện tử Navi Protocol

Tổng Quan Về Các Chỉ Số On-Chain Trên Sui

Sui chính thức ra mắt Mainnet vào ngày 03/05/2023, tức là nó chỉ mới hơn 90 ngày tuổi tính đến thời điểm hiện tại. Theo dữ liệu từ Artemis, hệ sinh thái Sui đã chứng kiến số lượng Transactions và số lượng người dùng hoạt động hàng ngày tăng đáng kể đặc biệt vào tháng 07/2023 khi BullShark Quest 1 chính thức được ra mắt.

Đặc biệt vào ngày 27/07/2023, Sui đã đạt mức cao nhất về TPS khi xử lí 5.414 Transaction/1 giây. Tính đến thời điểm hiện tại, Sui đã ghi nhận hơn 1B Transaction với hơn 4.5M địa chỉ ví trên hệ sinh thái trong đó có tới 3.9M địa chỉ ví đang hoạt động và 350K địa chỉ hoạt động hàng ngày. 

Xét lượng gas trung bình phải trả cho mỗi giao dịch vẫn được duy trì ở mức tương đối ổn định đặc biệt là khi số lượng Transactions tăng đột biến từ các hoạt động của người dùng trong BullShark Quest.

Nhìn vào biểu đồ phía trên, chúng ta thấy số lượng Transactions gia tăng đáng kể tuy nhiên nhìn biểu đồ phía dưới lại cho thấy lượng phí gas phải trả cho mỗi giao dịch được duy trì ở mức ổn định. Điều này cho thấy Sui có khả năng xử lí lưu lượng truy cập lớn hơn nhiều thông qua khả năng mở rộng theo chiều ngang của nó.

Sui cũng chứng kiến tổng cộng 8.01M NFT trên mạng lưới của mình. Theo báo cáo của Ethos đã có hơn 1.75M NFT trong số đó là do trò chơi Sui 8192 tạo ra vì việc bắt đầu một trò chơi mới sẽ ngay lập tức tạo ra một đối tượng mới. Ethos cũng ghi nhận hơn 660M lượt di chuyển được thực hiện trong trò chơi. Cho dù trên Sui hay bất kì Blockchain nào khác với một ứng dụng có thể tạo ra một lưu lượng Transactions khổng lồ. Sui đã chứng minh rằng nó có thể đáp ứng nhu cầu và không làm giảm trải nghiệm của người dùng hoặc làm tăng phí gas phải trả.

Các Cập Nhật Xung Quanh Sui & Sui Foundation

Sui Foundation & các sự kiện

Mới đây vào ngày 27/07/2023 đã có một đề xuất cải tiến Sui (SIP) #6 cho phép chủ sở hữu token SUI tham gia Staking trên mạng lưới Sui. Người dùng có thể làm được điều này bằng cách gửi bất kì số lượng token SUI nào vào các Validator mà mình tin tưởng để kiếm về phần thưởng khi tham gia Staking. Động thái này cho thấy Sui muốn phát triển mảng Liquid Staking và hướng đến các thành tựu mà Ethereum đang đạt được.

Bên cạnh đó, Sui Foundation đã triển khai cuộc thi Hackathon Staking Sui Liquid bắt đầu từ ngày 16/08/2023 và kết thúc bằng buổi trình diễn từ ngày 27 - 30/09/2023. Các dự án tham gia sẽ cạnh tranh cho phần thưởng lên tới 125.000 USD.

Chương trình Sui Foundation Developer Grant dùng để hỗ trợ các dự án xây dựng và phát triển trên hệ sinh thái Sui. Chương trình được triển khai từ đầu năm 2023 và đã được tổ chức xuyên suốt đến thời điểm hiện tại đã trải qua 4 vòng và đã tài trợ hơn 2.5M USD cho hơn 40 dự án khác nhau. 

Hoàn thành Bullsharks Quest 1 và bắt đầu với Bullsharks Quest 2

Bullsharks Quest 1 bắt đầu vào ngày 06/07/2023 và kết thúc vào ngày 27/07/2023 với tổng phần thưởng là 5M SUI. Trong thời gian này, những người nắm giữ Bullshark NFT có thể cạnh tranh để giành phần thưởng thông qua việc tham gia chơi các trò chơi sau:

• Journey to Mount Sogol của Polymedia: Một trò chơi phiêu lưu trỏ và nhấp trực tuyến thử thách trí thông minh của bạn.
• DeSuiLabs Coin Flip của DeSuiLabs: Một trò chơi xúc xắc được hỗ trợ bởi hợp đồng thông minh.
• Sui 8192 của Ethos: Một phiên bản trực tuyến và đầy thử thách hơn của trò chơi 2048 nổi tiếng.

Dù gặp phải một số vấn đề khiến DeSuiLabs Coin Flip và Mini Miners bị dừng hoạt động giữa chừng nhưng nhìn chung Bullsharks Quest 1 đã đạt được những thành công nhất định và được thể hiện qua các thông số sau:

• Số lượng người chơi tham gia Bullsharks Quest 1 đạt con số ấn tượng với 129.212 người.
• Đạt tổng cộng hơn 700M Transactions với trò chơi Sui 8192 của Ethos chiếm phần lớn đến hơn 660M Transactions.

Ngay sau khi Bullsharks Quest 1 kết thúc thì chỉ sau một thời gian ngắn, Mystenlabs đã thông báo ra mắt Bullsharks Quest 2 bắt đầu từ ngày 28/07/2023 và kết thúc vào ngày 05/09/2023 với tổng giá trị phần thưởng tương tự như Bullsharks Quest 1 với 5M Sui được chia đều cho 2 Pool với mỗi Pool chứa 2.5M Sui. 

• Cetus – DEX và giao thức thanh khoản
• Kriya – giao dịch trực tuyến cấp tổ chức
• NAVI – giao thức thanh khoản một điểm gốc
• Scallop – Thị trường tiền tệ thế hệ tiếp theo
• Turbos – thị trường tiền điện tử phi tập trung siêu hiệu quả
• Typus Finance – cơ sở hạ tầng năng suất thực

Người dùng sẽ kiếm điểm thông qua tương tác trực tiếp với 6 dApp nói trên. Chi tiết về cách kiếm điểm, mọi người có thể tham khảo tại đây. Một điểm cần lưu ý là để đủ điều kiện nhận thưởng thì người dùng cần phải:

• Kiếm điểm thông qua tương tác với ít nhất ba trong số sáu dApps trong Bullsharks Quest 2.
• Sở hữu Bullshark hoặc Capy (nếu số lượng sở hữu giảm xuống 0 tại bất kì thời điểm nào thì điểm tích lũy của người dùng sẽ được đặt lại về 0).
• Giữ tổng cộng ít nhất 5 SUI trên các dApp mà người dùng tương tác trong suốt thời gian nhiệm vụ. Nếu tổng số dư mà người dùng giữ trên các ứng dụng mà người dùng tương tác giảm xuống dưới 5 SUI tại bất kì thời điểm nào thì điểm tích lũy của người dùng sẽ được đặt lại về 0.

Các Mảnh Ghép Đầu Tiên Trên Hệ Sinh Thái Sui

Ở thời điểm hiện tại, Sui đã thu hút được rất nhiều dự án xây dựng và phát triển trên hệ sinh thái của mình. Dưới đây là một số dự án nổi bật:

Navi Protocol - Nền tảng Lending số 1 trên Sui

Navi Protocol là một giao thức Lending & Borrowing phi tập trung được xây dựng trên hệ sinh thái của Sui Network. Navi cho phép người dùng vay và cho vay một cách đơn giản, nhanh chóng mà không cần phải thông qua một bên thứ ba nào cả.

Khác với các nền tảng Lending & Borrowing trên thị trường, Navi Oracle lấy giá từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các nhà cung cấp giá Oracle tập trung (Supra và Pyth) và các sàn giao dịch tiền điện tử (Binance, OKX, Bybit và Coinbase). Sau đó, nó sử dụng thuật toán TWAP (trung bình giá pondered theo thời gian) để tính toán giá trung bình của tất cả các nguồn này. 

Điều này giúp đảm bảo rằng price feed của Navi Oracle an toàn, đáng tin cậy và có thể mở rộng cho tất cả các tài sản được hỗ trợ. Người dùng khi đi vay trên Navi Protocol cũng có thể an tâm hơn với khoản vay của mình được đảm bảo một cách an toàn.

Hiện tại, Navi Protocol đang là nền tảng Lending số 1 trên Sui Network với tổng lượng TVL ở thời điểm hiện tại đang là 4.07M USD. Đây là một con số còn tương đối nhỏ và được hỗ trợ rất nhiều bởi những người tham gia làm nhiệm vụ Bullshark Quest 2 vì vậy chúng ta cũng thấy được mảng Lending trên Sui đang còn tương đối non trẻ và chưa được chú ý nhiều.

Cetus Protocol - Nền tảng Dex số 1 trên Sui

Cetus Protocol là một AMM Dex sử dụng mô hình thanh khoản tập trung (CLMM) được kết hợp từ sự tinh túy của Uniswap V3 và Trader Joe. Cetus được phát triển bằng ngôn ngữ lập trình Move và hỗ trợ cho hệ sinh thái Sui cũng như hệ sinh thái Aptos. 

Cetus Protocol đang xây dựng một giao thức thanh khoản có khả năng tùy biến cao dựa trên CLMM. Người dùng có thể thực hiện nhiều chiến lược giao dịch phức tạp tương tự như trên Cex thông qua các lệnh Limit Order, swap,... Bên cạnh đó, các nhà cung cấp thanh khoản cũng có thể thực hiện các chiến lược Maker khác nhau bằng CLMM để tối đa hóa hiệu quả thanh khoản của họ. 

Hiện tại, Cetus Protocol đang là nền tảng AMM Dex số 1 trên Sui Network. Việc được hỗ trợ rất nhiều bởi Mystenlabs và trở thành 1 trong 6 dApp trong Bullshark Quest 2 hứa hẹn sẽ giúp Cetus Protocol phát triển và thu hút một lượng người dùng lớn đến với nền tảng. 

Hyperspace - Nền tảng NFT Marketplace số 1 trên Sui

Hyperspace là một nền tảng NFT Marketplace số 1 trên Sui Network ở thời điểm hiện tại. Là một trong những thị trường hàng đầu dành cho NFT, Hyperspace thúc đẩy tính mở và khả năng kết hợp trong web3 thông qua bộ công cụ hỗ trợ đầy đủ các sản phẩm NFT thân thiện với người dùng cho phép họ khám phá, giao dịch và mint NFT cũng như thưởng thức các trò chơi web3 mới, hấp dẫn.

Trước đây, Hyperspace được biết đến là nền tảng NFT Marketplace được triển khai trên Solana. Nhưng thông qua quan hệ đối tác chiến lược với Mysten Labs và mở rộng sang chuỗi khối Sui. Hyperspace hứa hẹn sẽ mang đến những trải nghiệm tuyệt vời cho người dùng giao dịch NFT trên Sui Network.

Một số dự án tiềm năng

Ngoài 3 dự án hàng đầu ở thời điểm hiện tại thì hệ sinh thái Sui cũng có rất nhiều dự án đang xây dựng và phát triển. Dưới đây là một số dự án mà mình thấy tiềm năng trên Sui Network:

• Turbos Finance: Một AMM Dex sử dụng mô hình Concentrated Liquidity Market Maker (CLMM) với tầm nhìn phát triển những sản phẩm hoàn thiện như TurboStar, Bridge, Earn, Staking, Governance. Với việc nhận được sự đầu tư của Jump Crypto và Mysten Labs hứa hẹn sẽ giúp Turbos Finance có những chiến lược phát triển tốt và trở thành một trong những Dex hàng đầu trên Sui.
• Typus Finance: Một nền tảng Real Yield, giúp người dùng tìm kiếm lợi nhuận thật một cách an toàn. Typus là dự án được xây dựng trên Sui Blockchain và là mảnh ghép quan trọng trong hệ sinh thái Sui. Typus Finance kết hợp các giao thức Swap, Lending, Derivatives để tạo ra một thị trường Option cho tài sản dài hạn. Cách tiếp cận này không chỉ giúp cải thiện lợi nhuận được điều chỉnh theo LP mà còn tăng cường thanh khoản cho DeFi.
• Scallop: Là một thị trường tiền tệ ngang hàng thế hệ tiếp theo tiên phong cho hệ sinh thái Sui và cũng là giao thức Defi đầu tiên nhận được tài trợ chính thức của Sui Foundation. Scallop cung cấp các dịch vụ cho vay lãi suất cao, vay phí thấp, AMM và công cụ quản lí tài sản kĩ thuật số trên một nền tảng duy nhất và cung cấp SDK dành cho các nhà giao dịch chuyên nghiệp. 
• KriyaDEX: Là một sàn giao dịch phi tập trung trên Sui Blockchain. So với những sàn giao dịch khác thì KriyaDEX không chỉ là 1 AMM hay 1 sàn giao dịch phái sinh, KriyaDEX cung cấp tất cả các loại hình giao dịch trong thị trường DeFi, người dùng vừa có thể swap, trading hay giao dịch hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn chỉ trên một ứng dụng duy nhất là KriyaDEX.

Đánh Giá Về Hệ Sinh Thái Sui

Sui đã có những kế hoạch ban đầu để phát triển hệ sinh thái và thu hút nhiều dự án hơn đến xây dựng trên Sui. Kể từ thời điểm mainnet vào tháng 05/2023, mình thấy Sui đã triển khai 2 chiến lược song song để thu hút người dùng cũng như các dự án xây dựng trên Sui bao gồm:

• Triển khai chương trình Hackathon: Đây là chiến lược giúp Sui thu hút các dự án mới đến xây dựng và phát triển trên Sui. Tính đến nay Sui Foundation đã triển khai được 4 vòng và đã tài trợ cho hơn 40 dự án tiềm năng xây dựng trên Sui.
• Triển khai Bullshark Quest: Đối với một hệ sinh thái còn mới thì việc thu hút thêm người dùng đến với hệ sinh thái của mình là vô cùng quan trọng. Sui đã có một chiến lược rất hay khi thưởng cho người dùng tham gia trải nghiệm các dự án trên hệ sinh thái của mình. Các dự án trong Bullshark Quest cũng được đội ngũ của Sui kiểm duyệt để đảm bảo an toàn cho người dùng tham gia trải nghiệm.

Ngoài ra, trong thời gian gần đây thì Mystenlabs đang tích cực làm việc với các tên tuổi lớn như: Epic Games,.. để đưa các các game của các tên tuổi nổi tiếng triển khai trên hệ sinh của mình. Điều này cho thấy tham vọng lớn của Sui trong việc chiếm giữ thị phần và trở thành Blockchain hàng đầu dành cho mảng Gaming.    

Tổng kết

Hệ sinh thái Sui đang có những chuyển biến tích cực hơn nhiều so với thời điểm đầu mainnet vào tháng 05/2023. Thông qua các chiến lược khác nhau Sui Foundation đang nỗ lực để đưa người dùng cũng như nhiều dự án hơn đến với hệ sinh thái của mình. Trên đây là những thông tin cập nhật về hệ sinh thái Sui, hi vọng mọi người đã có được những kiến thức bổ ích.