Sau đợt mở bán thành công trên Legion và Kraken Launch, YieldBasis đã trở thành tâm điểm chú ý trên thị trường. Không chỉ vậy nhờ cách tiếp cận táo bạo trong việc xử lý Impermanent Loss cũng như được khởi xướng bởi Michael Egorov (Curve Finance) và hậu thuẫn trực tiếp từ CurveDAO với hạn mức 60 triệu crvUSD, YieldBasis chắc chắn là một cái tên cực kì đáng quan tâm trong bản đồ DeFi trong thời gian tới. Hãy cùng Hak Research tìm hiểu chi tiết hơn về YieldBasis trong bài viết này nhé.

Trước khi vào bài viết, mọi người có thể tham khảo một số bài viết sau để hiểu rõ hơn về kiến thức trong thị trường Crypto nhé

Tổng Quan Về YieldBasis

YieldBasis là một giao thức DeFi được thiết kế chuyên biệt cho thanh khoản BTC/ETH. Điểm nổi bật nhất của dự án nằm ở mục tiêu giải quyết triệt để vấn đề Impermanent Loss – một rào cản lớn khiến nhiều nhà cung cấp thanh khoản (LP) thua lỗ so với việc chỉ giữ tài sản gốc. Thay vì chấp nhận IL như một cái giá phải trả, YieldBasis tái cấu trúc cơ chế AMM ngay từ đầu để loại bỏ rủi ro này.

YieldBasis được khởi xướng bởi Michael Egorov - nhà sáng lập Curve Finance. Bên cạnh yếu tố cá nhân, dự án còn nhận được sự hậu thuẫn quan trọng từ CurveDAO với hạn mức tín dụng 60 triệu crvUSD nhằm hỗ trợ thanh khoản giai đoạn đầu. Đây được coi là nền tảng vững chắc để YieldBasis mở rộng quy mô, thử nghiệm mô hình mới và hướng tới mục tiêu trở thành hạ tầng Yield bền vững cho cặp thanh khoản BTC/ETH và xa hơn là mở rộng sang các cặp thanh khoản khác dành cho các tài sản Bluechip như BNB, Sol,...trên thị trường.

Thành Công Ban Đầu Từ Quá Trình Mở Bán Public Sale

Trong thời gian vừa rồi, Yieldbasis đã triển khai mở bán Public Sale trên 2 nền tảng Legion và Kraken với giá bán được ấn định ở mức 0.2 USD/YB tương đương với FDV 200 triệu USD. Về phân bổ, đợt Public Sale chiếm 2.5% tổng cung tương ứng với 25 triệu YB và số Token này được chia đều giữa hai kênh phân phối là Kraken Launch và Legion. Riêng trên Kraken, lượng mở bán là 1.25% tổng cung và phần còn lại được mở bán trên Legion. Hình thức mở bán chủ yếu là FCFS tuy nhiên đối với Legion sẽ có thêm giai đoạn Merit Based Presale dành cho những người dùng có điểm Legion Score cao.

Toàn bộ quá trình mở bán đã diễn ra cực kì thành công khi YieldBasis đã thu hút sự quan tâm vượt xa kỳ vọng ban đầu. Theo thống kê trên Legion, có hơn 60.000 địa chỉ ví tham gia đăng kí với số tiền cam kết lên đến 195 triệu USD tức là Oversubscribe lên đến gần 98 lần. Còn đối với trên Kraken Launch, quá trình mở bán cũng kết thúc nhanh chóng chỉ vài giây sau khi mở bán, cho thấy sức hút của Yield Basis đang là rất lớn.

Hiện tại, YieldBasis đang được giao dịch PreMarket trên Whale Market với mức giá lên đến 0.92 USD tương đương với FDV 920 triệu USD. Đồng nghĩa với việc những ai đã mua được Token tại vòng Public Sale đã có lợi nhuận lến đến gần 5 lần. Tất nhiên đây mới chỉ là mức giá ban đầu và minh tin nếu YieldBasis có thông tin niêm yết trên các sàn Cex lớn như Binance, OKX hay Upbit thì giá Token còn được giao dịch ở mức cao hơn nữa.

Mô Hình Kiến Trúc Độc Đáo

Đòn bẩy 2x + vay crvUSD

Cơ chế hoạt động cốt lõi của YieldBasis bắt đầu từ việc LP nạp BTC hoặc ETH vào Vault. Sau khi nhận được tài sản từ người dùng, giao thức sẽ vay crvUSD để mua thêm một lượng BTC/ETH tương ứng. Nhờ vậy, vị thế của LP được khuếch đại thành 2x leverage so với số vốn gốc ban đầu. Điểm quan trọng là hệ thống luôn duy trì tỉ lệ Delta gần bằng 1 với tài sản gốc tức là biến động PnL (lợi nhuận – thua lỗ) của LP sẽ tiệm cận với việc chỉ đơn giản nắm giữ BTC/ETH thay vì cung cấp thanh khoản truyền thống.

Khi giá thị trường thay đổi, Vault sẽ tự động thực hiện tái cân bằng (Rebalance) để giữ tỉ lệ Delta ổn định. Trong mô hình toán học của YieldBasis, Impermanent Loss (IL) không còn bị coi là khoản lỗ như cách hiểu thông thường mà được chuyển hóa thành Implied Fee Stream. Nguồn phí ngụ ý này sẽ bù đắp cho chi phí tái cân bằng và lãi suất vay crvUSD nhờ đó về kỳ vọng dài hạn thì LP sẽ không thua so với Hodl nhưng lại có thêm phần lợi nhuận bổ sung từ Yield. 

Nguồn Yield

Lợi nhuận của LP trong YieldBasis đến từ nhiều lớp khác nhau. Đầu tiên là phí giao dịch AMM, được thu từ người dùng Swap trong Pool. Thứ hai là phần bù biến động phát sinh trong quá trình tái cân bằng – cơ chế này biến biến động giá thành lợi ích thay vì rủi ro. Ngoài ra, chiến lược sử dụng vốn vay crvUSD giúp tối ưu chi phí vốn: LP không cần bỏ toàn bộ tài sản ban đầu mà vẫn có vị thế gấp đôi.

Một lợi thế quan trọng là YieldBasis tích hợp trực tiếp với hệ sinh thái Curve. CurveDAO đã phê duyệt hạn mức tín dụng 60 triệu USD crvUSD để hỗ trợ giao thức khởi chạy, đóng vai trò như bệ phóng thanh khoản. Nhờ đó, các Pool của YieldBasis được hưởng lợi từ thanh khoản sẵn có của Curve và crvUSD, giúp giảm chi phí giao dịch và cải thiện khả năng mở rộng ngay từ ngày đầu. 

Ngoài ra, YieldBasis cũng đang có kế hoạch phát hành tài sản đại diện cho vị thế gửi vào Vault. Ví dụ: khi người dùng nạp BTC vào Vault, họ có thể nhận về token dạng ybBTC - đây là một loại Wrapped Asset đại diện cho khoản gửi. Token này vừa giữ được Delta~1 với BTC (tức giá trị di chuyển gần tương đồng với BTC) vừa phản ánh phần Yield tích lũy mà Vault tạo ra. Điều này mang lại tính linh hoạt: người dùng có thể giao dịch, chuyển nhượng hoặc sử dụng ybBTC trong các ứng dụng DeFi khác mà không cần rút tài sản gốc ra khỏi Vault.

Liệu YieldBasis Có Phải Hướng Đi Mới Cho Xu Hướng AMM?

Trong các mô hình AMM truyền thống, Impermanent Loss là một vấn đề nan giải nhất đối với các LP. Khi giá tài sản trong Pool lệch khỏi tỷ lệ ban đầu khiến giá trị vị thế LP giảm so với việc chỉ nắm giữ tài sản đơn thuần. Về dài hạn, nếu phí giao dịch không đủ bù đắp, LP có thể có mức Performance thấp hơn so với chỉ giữ coin gốc. Đây là lý do khiến nhiều LP không gắn bó lâu dài với AMM truyền thống đặc biệt trong các cặp có biến động mạnh.

YieldBasis mang đến cách tiếp cận hoàn toàn khác. Thay vì để LP chịu trực tiếp sự biến động thì giao thức sử dụng đòn bẩy 2x và kết hợp với cơ chế Auto Rebalance để khóa mức tỉ lệ tài sản ban đầu mà nhà cung cấp thanh khoản Deposit vào Pool. Nói cách khác, dù tham gia vào pool, LP vẫn giữ được trạng thái gần như hodl tài sản cơ bản nhưng đồng thời có thêm khả năng sinh lời từ phí giao dịch. 

Vấn đề của các AMM truyền thống là vị thế của người dùng liên tục được cân bằng lại giữa BTC và Stablecoin. Khi BTC tăng, người dùng đã bán quá sớm và khi nó giảm thì người dùng lại mua thêm khi giá giảm. Mình sẽ đưa ra một ví dụ như sau:

  • Ban đầu Add Liquid với 1 BTC (giá 100.000 USD) + 100.000 USDC
  • Khi giá tăng lên 200.000 USD thì vị thế trong AMM hiện tại là 0.7 BTC + 141.000 USD tương đương với 283.885 USD
  • Nếu chỉ cần Hodl thì chúng ta đã có 300.000 USD nghĩa là việc cung cấp thanh khoản đã tạo ra mức Impermance Loss ~5.7% (phần phí nếu không lớn hơn khoản IL này thì chắc chắn hiệu suất LP đã thấp hơn so với việc chỉ đơn thuần là Hodl tài sản)

YieldBasis khiến các vị thế LP di chuyển theo tỉ lệ 1:1 với BTC bằng cách ghép BTC với crvUSD đã vay và giữ thị thế ở đòn bẩy kép 2x không đổi. Điều này được thực hiện như sau:

1. Vay & ghép cặp:

  • Người dùng gửi BTC vào YieldBasis → nhận ybBTC
  • Giao thức vay một lượng crvUSD = giá trị USD của BTC thông qua CDP
  • Sau đó ghép BTC + crvUSD vào Pool Curve (BTC/crvUSD)

2. Token LP làm tài sản thế chấp

  • Tài sản nhận về là Curve LP Token
  • LP này được khóa làm tài sản thế chấp cho khoản nợ crvUSD
  • Nhờ đó, cấu trúc luôn giữ 50% vốn chủ sở hữu/50% nợ --> đòn bẩy 2x cố định

3. Auto Rebalance

  • Nếu BTC tăng: giá trị LP tăng, nợ ban đầu không đổi --> tỉ lệ nợ/vốn < 50%. Khi đó cơ chế Rebalancing AMM cùng với VirtualPool sẽ tạo điều kiện cho nhà đầu cơ chênh lệch giá bơm thêm crvUSD để Mint thêm LP nhờ đó nơ tăng lên đúng mức 50% và đòn bẩy quay lại chuẩn 2x
  • Nếu BTC giảm: Giá trị LP giảm, nợ ban đầu không đổi --> tỉ lệ nợ/vốn > 50%. Lúc này nhà đâu cơ chênh lệch giá sẽ thấy có lợi nhuận khi rút bớt LP, bán ra crvUSD và trả nợ. Hệ thống sẽ burn bớt LP, giảm nợ xuống đúng mức 50%

Cả hai chiều đều được xử lí bằng một Atomic Swap thông qua VirtualPool, có Flash loan nội bộ và trên hết, người dùng sẽ không còn phải chịu Impermance Loss khi tham gia Add Liquid. Điều này đạt được là do giá LP đã di chuyển tuyến tính (∝ p) tức là giống hệt với khi nắm giữ 1 BTC chứ không còn là √p như trong các AMM ở thời điểm hiện tại.

Sự xuất hiện của YieldBasis mở ra cơ hội mới dành người dùng muốn kiếm lợi nhuận từ cung cấp thanh khoản, đặc biệt là người nắm giữ BTC khi vấn đề về Impermance Loss đã được giải quyết. Mặc dù vậy, YieldBasis mới chỉ đang ở giai đoạn ý tưởng trên giấy và vẫn chưa được kiểm chứng trong các hoạt động thực tế với nhiều biến số khác nhau có thể xảy ra. Nếu thành công thì đây là một hướng đi mới cực kì tiềm năng cho các AMM có thể áp dụng.

Tổng Kết

YieldBasis mang đến một lời giải độc đáo cho bài toán Impermanent Loss bằng cách kết hợp đòn bẩy 2x, cơ chế auto-rebalance và vốn vay crvUSD. Dù dự án mới chỉ trong giai đoạn đầu, những thành công vượt kỳ vọng ở vòng public sale cùng với sự hậu thuẫn từ CurveDAO cho thấy YieldBasis đang có cơ sở vững chắc để trở thành một hạ tầng AMM thế hệ mới. Nếu được kiểm chứng trong thực tiễn, đây có thể là bước ngoặt cho toàn bộ lĩnh vực cung cấp thanh khoản phi tập trung.