CPI là gì? CPI là viết tắt của Consumer Price Index được sử dụng để đó lường giá cả trong các lĩnh vực như nhà ở, quần áo, phương tiện di chuyển, dịch vụ y tế, giáo dục,... Vậy chỉ số CPI có ảnh hưởng như nào tới nền kinh tế thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Để hiểu hơn về CPI, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:
Tổng Quan Về Chỉ Số CPI
CPI là gì?
CPI là viết tắt của Consumer Price Index tạm dịch chỉ số giá tiêu dùng, là chỉ số đo lường mức độ thay đổi giá cả của một giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng đại diện theo thời gian. CPI được tính bằng cách lấy tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ trong thời kỳ hiện tại chia cho tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ trong thời kỳ gốc, sau đó nhân với 100.
Một số những ý nghĩa của chỉ số CPI bao gồm:
- Thước đo lạm phát và giảm phát: Lạm phát là hiện tượng giá cả tăng cao, còn giảm phát là hiện tượng giá cả giảm xuống. CPI tăng cao cho thấy lạm phát đang diễn ra, còn CPI giảm xuống cho thấy giảm phát đang diễn ra.
- Đánh giá sức mua của đồng tiền: Khi CPI tăng cao, sức mua của đồng tiền giảm xuống, nghĩa là người dân phải chi nhiều tiền hơn để mua được một lượng hàng hóa và dịch vụ nhất định.
- Cơ sở để điều chỉnh lương, giá cả, thuế,...: Khi CPI tăng cao, Chính phủ thường có các biện pháp để kiểm soát lạm phát, chẳng hạn như tăng lãi suất, thắt chặt tín dụng,...
Công thức tính toán chỉ số CPI là gì?
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) được tính bằng cách sử dụng công thức sau:
CPI = (Pt / Po) * 100
Trong đó:
- Pt là tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ trong thời kỳ hiện tại.
- Po là tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ trong thời kỳ gốc.
Giỏ hàng hóa và dịch vụ là một tập hợp các loại hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng phổ biến của người dân. Tỷ trọng của các nhóm hàng hóa và dịch vụ trong giỏ hàng tiêu dùng được xác định dựa trên kết quả điều tra về chi tiêu của hộ gia đình. Để tính CPI, các nhà hoạch định cần thực hiện các bước sau:
- Thu thập dữ liệu về giá cả của các loại hàng hóa và dịch vụ trong giỏ hàng tiêu dùng.
- Tính toán tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ trong thời kỳ hiện tại.
- Tính toán tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ trong thời kỳ gốc.
- Tính CPI bằng cách sử dụng công thức trên.
Những yếu tố ảnh hưởng tới chỉ số CPI là gì?
CPI chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, bao gồm:
- Giá cả hàng hóa và dịch vụ: Giá cả của hàng hóa và dịch vụ tăng cao sẽ làm CPI tăng lên.
- Tỷ trọng của các nhóm hàng hóa và dịch vụ trong giỏ hàng tiêu dùng: Nếu tỷ trọng của các nhóm hàng hóa và dịch vụ có giá cả tăng cao trong giỏ hàng tiêu dùng tăng lên, thì CPI cũng sẽ tăng lên.
- Thu nhập của người dân: Thu nhập của người dân tăng lên sẽ làm CPI tăng lên.
- Chính sách kinh tế của Chính phủ: Các chính sách kinh tế của Chính phủ có thể tác động đến giá cả hàng hóa và dịch vụ, từ đó ảnh hưởng đến CPI.
CPI được ai công bố và vào lúc nào?
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ được Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ (BLS) công bố. BLS là một cơ quan thuộc Bộ Lao động Hoa Kỳ. CPI của Mỹ được công bố hàng tháng vào ngày thứ Năm thứ hai của tháng. Tuy nhiên vẫn có một vài website dựa trên nhiều nguồn khác nhau cho phép các nhà đầu tư theo dõi CPI theo thời gian thực như:
- Bloomberg là một công ty cung cấp dữ liệu và thông tin tài chính toàn cầu. Bloomberg cung cấp dữ liệu CPI theo thời gian thực từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ (BLS), Ngân hàng Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed), và các tổ chức tư nhân.
- Yahoo Finance là một trang web tài chính cung cấp các tin tức, dữ liệu, và phân tích về thị trường tài chính. Yahoo Finance cung cấp dữ liệu CPI theo thời gian thực từ BLS.
Mối quan hệ giữa CPI và Lạm phát
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và lạm phát có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. CPI là thước đo chính thức của lạm phát và giảm phát ở nhiều quốc gia. Lạm phát là hiện tượng giá cả tăng cao, còn giảm phát là hiện tượng giá cả giảm xuống. Mối quan hệ giữa CPI và lạm phát là mối quan hệ tỷ lệ thuận. Khi CPI tăng cao, lạm phát cũng tăng cao. Điều này là do khi CPI tăng cao, giá cả của hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cũng tăng cao.
Tuy nhiên, mối quan hệ giữa CPI và lạm phát không hoàn toàn tuyệt đối. Có một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến CPI nhưng không ảnh hưởng đến lạm phát, chẳng hạn như thay đổi chất lượng của hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.
Sự khác biệt giữa CPI và Core CPI tại Mỹ
Core Consumer Price Index, viết tắt là Core CPI là chỉ số đo lường sự thay đổi giá cả của các loại hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, ngoại trừ thực phẩm và năng lượng. CPI lõi thường được sử dụng để đo lường lạm phát cơ bản, tức là lạm phát không bao gồm các yếu tố biến động như thực phẩm và năng lượng.
Core CPI được tính toán bằng cách lấy tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng lõi chia cho tổng chi phí của giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng lõi trong thời kỳ gốc, sau đó nhân với 100. Giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng lõi được xác định dựa trên giỏ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, nhưng không bao gồm thực phẩm và năng lượng.
Sự khác biệt chính giữa CPI và Core CPI là CPI bao gồm cả thực phẩm và năng lượng, trong khi Core CPI chỉ bao gồm các loại hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng khác ngoài thực phẩm và năng lượng.
Header | CPI | Core CPI |
|---|---|---|
Định nghĩa | Chỉ số đo lường sự thay đổi giá cả của các loại hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, bao gồm cả thực phẩm và năng lượng | Chỉ số đo lường sự thay đổi giá cả của các loại hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, ngoại trừ thực phẩm và năng lượng |
Thành phần | Bao gồm tất cả các loại hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, bao gồm thực phẩm và năng lượng | Không bao gồm thực phẩm và năng lượng |
Mục đích | Đo lường lạm phát chung | Đo lường lạm phát cơ bản |
Ưu điểm | Bao gồm tất cả các yếu tố ảnh hưởng đến lạm phát | Loại bỏ các yếu tố biến động, giúp đo lường xu hướng lạm phát dài hạn |
Nhược điểm | Dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố biến động | Không phản ánh đầy đủ tác động của lạm phát đến người tiêu dùng |
Sức Ảnh Hưởng Của CPI Tới Nền Kinh Tế
Chỉ số CPI và câu chuyện về lãi suất
Mặc dù mối quan hệ giữa CPI và tỷ lệ lạm phát không liên quan tới nhau 100% nhưng rõ ràng nó có những sự ràng buộc chặt chẽ. Ngày nay, hầu hết các nhà đầu tư đều coi CPI là tỷ lệ lạm phát và rõ ràng tỷ lệ lạm phát sẽ ảnh hưởng tới nhiều vấn đề như:
- Tỷ lệ lạm phát ngày càng cao khiến cho lãi suất cũng phải được đẩy cao hơn để hút dòng tiền rẻ ngoài thị trường.
- Lãi suất tiền gửi tăng lên thì lãi suất cho vay cũng phải tăng lên từ đó tạo ra những áp lực cho các doanh nghiệp sử dụng vốn vay ngân hàng.
- Khi lãi suất cho vay quá cao có thể dẫn tới doanh nghiệp phá sản từ đó làm tỷ lệ thất nghiệp bị đẩy lên cao.
Có thể thấy rằng CPI có mức độ ràng buộc rất lớn đến nền kinh tế. Tại Mỹ, CPI đóng vai trò quan trọng trong việc tăng giảm lãi suất của FED, việc tăng giảm lãi suất có thể dẫn tới khủng hoảng hoặc thúc đẩy kinh tế phát triển. Chính vì vậy, trong những ngày tháng khó khăn thường các nhà đầu tư thường quan tâm rất nhiều tới chỉ số này.
Có thể thấy rằng CPI có sức ảnh hưởng lớn tới nền kinh tế thông qua việc tác động trực tiếp tới việc tăng giảm lãi suất.
Chỉ số CPI và câu chuyện về cuộc sống
Chắc chắn CPI sẽ ảnh hưởng tới cuộc sống của mọi người chỉ là nó cần thời gian chứ không phải chuyện ngay lập tức như:
- Hàng hóa tăng giá dần dần. Ngày này, các công ty theo chiến lược là không tăng giá mà giảm số lượng. Ví dụ $100 mua được 1 thùng mì tôm 100 gói thì giờ đây thùng mì tôm vẫn có giá $100 nhưng chỉ còn 95 gói.
- CPI có thể gián tiếp đẩy thất nghiệp gia tăng. Thất nghiệp thực sự dẫn tới nhiều hệ lụy trong cuộc sống.
Tổng Kết
CPI là một trong những chỉ số quan trọng trong việc đo lường sức khỏe của nền kinh tế. Mong rằng qua bài viết này mọi người có thể hiểu thêm được CPI là gì?
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
- OpenLayer Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử OpenLayer - November 20, 2024
- Hermetica Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Hermetica - November 20, 2024
- Gevulot Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Gevulot - November 19, 2024
