Động Lực Nào Giúp Xu Hướng Runes Quay Trở Lại

Sau giai đoạn fomo tại thời điểm mainnet thì giờ đây sự fomo của cộng đồng đã nguội lại và không còn nhiều người nhắc đến giao thức Runes nữa. Vậy cơn sốt của Rune chỉ dừng lại ở đâu hay sẽ tiếp tục có các đợt bùng nổ trong thời gian tới thì hãy cùng Hak Research tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Trước khi vào bài viết, mọi người có thể tham khảo một số bài viết sau để hiểu hơn nhé.

Đánh Giá Tổng Quan Về Giao Thức Runes Sau Mainnet

Trong tuần trước khi halving Bitcoin xảy ra, tình hình chung của thị trường Crypto khá xấu khi có nhiều token giảm mạnh nhưng hệ sinh thái Bitcoin lại trở nên đáng chú ý với làn sóng của Runes. Đặc biệt là khi giao thức Runes sắp được ra mắt trên mạng chính, cộng đồng đã rất nhiệt tình và tích cực chuẩn bị ví để đúc, phân tách UTXO và thử nghiệm toàn bộ quy trình mint với hi vọng nắm bắt được cơ hội.

Đến khi mainnet chính thức diễn ra trùng với thời điểm Bitcoin halving thì cộng đồng đã tranh giành nhau để lấy một số rune đầu tiên khiến giá gas tăng vọt lên mức đáng kinh ngạc. Với chi phí đúc cao như vậy, rất nhiều người vẫn fomo vào mint với hi vọng sẽ sở hữu những token x100, 200 lần trong khi đó giá sàn của các bộ sưu tập NFT Pre - Runes chẳng hạn như RSIC, Runestone,... lại chứng kiến sự sụt giảm. Rất nhiều thứ đối lập xảy ra cho thấy tâm lí của người dùng đối với Runes đang ở trạng thái cao độ.

Trải qua 1 thời gian thì đến thời điểm hiện tại, mọi thứ trên Runes dường như đã nguội lại và không còn là tâm điểm chú ý của thị trường. Đây là thời điểm để chúng ta cùng nhau nhìn nhận lại tổng quan thị trường Runes sau thời điểm mainnet nhé.

Câu chuyện token the first không còn là kim chỉ nang

Nhìn lại một số giao thức phát hành token trước đó trên hệ sinh thái Bitcoin, từ ORDI của BRC 20 đến ATOM của ARC 20 thì cho thấy mức độ phổ biến và tính thanh khoản của toàn bộ giao thức được thúc đẩy bởi token đầu tiên của giao thức. “Fist is First” luôn là khẩu hiệu của hệ sinh thái Bitcoin vì vậy đồng dẫn đầu thường là token đầu tiên được chính giao thức triển khai. Tuy nhiên, trên Runes thì định hướng đầu tư này đang tạm thời thất bại ở thời điểm hiện tại.

Casey đã mã hóa cứng Rune số 0 "UNCOMMON GOODS" mà anh ấy đã triển khai trong giao thức Runes. Bắt đầu từ Bitcoin Block Height 840.000 thì Genesis Rune này có thể được đúc với số lượng không giới hạn, mỗi giao dịch sẽ được đúc 1 token và thời gian đúc của nó sẽ kéo dài bốn năm cho đến khi thời điểm Bitcoin Halving tiếp theo. Việc bị lạm phát nguồn cung liên tục trong 4 năm khiến UNCOMMON GOODS không còn là sự lựa chọn hấp dẫn của các nhà đầu tư và giá trị của nó cũng đã chứng kiến sự sụt giảm dần kể từ khi Runes mainnet.

Số lượng kí tự quá dài nhưng cũng có thể mang đến nét độc đáo riêng

Trên Bitcoin thì mọi người đã quá quen với những token 4 kí tự của BRC 20 nhưng khi chuyển sang các dự án Runes thì chúng ta thấy những dòng chữ rất dài và nhiều khi cũng khá khó đọc. Điều này xuất phát từ thiết kế của Casey, độ dài tên của mỗi token rune được đặt tối đa là 26 kí tự (chỉ bao gồm các chữ cái từ A đến Z và bao gồm thêm một số kí tự đặc biệt để dễ nhận dạng).

Ở giai đoạn đầu mainnet tức là ở Block Height 840.000 thì tất cả các token Runes có từ 13 - 26 kí tự đều có thể triển khai ngay lập tức. Trong đợt halving tiếp theo diễn ra vào tháng 02/2028, sẽ có tổng cộng 210.000 Block sẽ được chia thành khoảng 12 chu kì cập nhật, mỗi chu kì chứa khoảng 17.500 Block được hoàn thành khoảng ba đến bốn tháng một lần. Do đó, trong 4 năm kể từ nay cho đến đợt Halving tiếp theo, số lượng kí tự được đặt cho mỗi token sẽ giảm đi một kí tự sau mỗi 17.500 Block cho đến khi giảm xuống còn một kí tự.

Do đó, đối với những người chơi đã quen với bốn kí tự chẳng hạn như ORDI, Pepe,... thì họ sẽ phải đợi khoảng 3 năm để thấy những token ngắn như vậy xuất hiện. Nhìn chung, theo mình thấy việc đặt tên của các token Runes không phải vấn đề quá lớn và với những token Runes dài như vậy có khi lại tạo nên sức hấp dẫn riêng đối với các dự án Runes.

Dù có những cải tiến về mặt kĩ thuật nhưng chưa có sự đổi mới về lối chơi

Những người đã từng tham gia thị trường BRC 20 sẽ cảm thấy Runes không có nhiều sự đổi mới trong lối chơi, cho dù đó là Fair Launch, airdrop, mint token BRC 20 hay khai thác token ARC 20 dựa trên POW,… thì mọi thứ đã xuất hiện rồi và Runes dường như không mang lại sự mới mẻ.

Mặc dù Runes đã thực hiện một số cải tiến về mặt kĩ thuật, chẳng hạn như đơn giản hóa 2 giao dịch mà BRC 20 yêu cầu ban đầu thành một từ đó giảm ngưỡng chi phí cho người chơi tuy nhiên cải tiến này đã đạt được trong ARC 20. Vì vậy, sau khi đánh giá các giao thức khác nhau trong hệ sinh thái Bitcoin thì thực sự mà nói rằng Runes không có bước đột phá lớn về mặt kĩ thuật.

Mặc dù vậy, nếu so với các giao thức khác như ARC 20 hay SRC 20 thì rõ ràng Runes nhận được nhiều sự chú ý hơn. Runes có một lượng cộng đồng đông đảo từ Ordinals NFT, rất nhiều dự án chất lượng phát triển xung quanh Runes và mình tin đây sẽ là bàn đạp cho sự bùng nổ của Runes trong tương lai.

Xu Hướng Phát Triển Của Các Dự Án Runes

Đối với giao thức Runes vốn được đặt nhiều kì vọng nhưng lại gây ra nhiều thất vọng về mức độ đổi mới trong lối chơi. Nhưng đối với hầu hết người dùng đến với thị trường Crypto nói chung và hệ sinh thái Bitcoin nói riêng thì lợi nhuận là ưu tiên hàng đầu. Họ không quan tâm đến việc Runes có bao nhiêu sự đổi mới mà sẽ quan tâm đến dự án Runes nào phù hợp để đầu cơ. Sau đây mình sẽ đi vào các xu hướng phát triển của dự án Runes để mọi người có một góc nhìn tổng quan về các dự án trên Runes nhé.

Định hướng của các dự án Pre-Runes

Với mức phí gas tăng cao vào thời điểm mainnet thì có rất nhiều dự án Pre-Runes vẫn chưa thực hiện airdrop nhưng với việc phí gas giảm gần đây thì hầu hết các dự án đã bắt đầu tiến hành airdrop cho chủ sở hữu NFT.

Dự án nổi bật nhất chắc chắn là Runestone, sau khi hoàn tất snapshot tại Block 840.269 thì mỗi người nắm giữ Runestone NFT đã nhận được 889.806 DOG·GO·TO·THE·MOON (Rune số 3). Sau khi hoàn thành quá trình Snapshot, giá sàn của Runestone đã giảm xuống còn 0,032 BTC, tức là giảm 59,5% chỉ trong vòng 24 giờ. Tại thời điểm bài viết, giá sàn này còn tiếp tục sụt giảm xuống 0,011 BTC.

Dù giá sàn Runestone liên tục giảm, đồng tiền meme Runes DOG từ airdrop lại cho thấy xu hướng tăng giá kể từ ngày 24/04/2024. Theo thông tin từ Magic Eden, giá hiện tại của DOG·GO·TO·THE·MOON là 7,79 sats và khối lượng giao dịch trong 24 giờ lên tới 111 BTC đồng thời tổng giá trị thị trường của DOG·GO·TO·THE·MOON đã đạt tới 500 triệu USD.

DOG·GO·TO·THE·MOON chứng kiến sự tăng trưởng mạnh sau khi ra mắt

Tuy nhiên, một câu hỏi đặt ra là Runestone sau airdrop sẽ như thế nào và có còn giá trị không. Vấn đề này đã được nhóm Runestone xem xét và người sáng lập Leonidas luôn nhấn mạnh rằng 3 token sẽ được phát hành và DOG chỉ là một trong số đó. Giá giảm chỉ là tác động trong ngắn hạn và tình hình có thể thay đổi trong những tháng tới. Nếu vào tháng 10, nhóm dự án công bố chi tiết về đợt airdrop token thứ hai thì điều này có thể thu hút sự chú ý của thị trường một lần nữa và đẩy giá lên cao.

Qua đây chúng ta có thể thấy định hướng phát triển trong thời gian sắp tới của Runestone vẫn dựa vào airdrop để thúc đẩy hoạt động cộng đồng. Mô hình này đã được thực hiện bởi Bored Ape Yacht Club (BAYC) và đã được chính minh là không thành công. Việc tạo ra quá nhiều dự án sẽ khiến nguồn cung bị pha loãng và khi sức hút không còn đủ lớn thì chắc chắn chúng ta sẽ chứng kiến sự giảm giá của hầu hết các dự án trong hệ sinh thái của Runestone.

Văn hóa Meme vẫn là xu hướng trong hệ sinh thái Bitcoin

Sự công bằng là một trong những giá trị cốt lõi của meme. Nếu một meme dành quá nhiều token cho chính nó thì cộng đồng thường không ủng hộ. Ra mắt công bằng thực sự có nghĩa là không có quỹ dành riêng cho người sáng lập hoặc nhà đầu tư ban đầu, đảm bảo cơ hội bình đẳng cho tất cả người tham gia.

Ngoài ra, sự công nhận cũng là yếu tố then chốt tạo nên thành công của memecoin. Ví dụ: Giá trị vốn hóa thị trường của Pups và Wizards rất dễ nhận biết trên BRC-20 đã tăng đáng kể trước khi Runes được tung ra. Các Runes họ triển khai và airdrop lần lượt là Runes số 13 PUPS·WORLD·PEACE và rune số 17 MAGIC·INTERNET·MONEY. Một ví dụ khác là BITCOIN·PEPE·MATRIX thể hiện các yếu tố Pepe trong Runes do cộng đồng Pepe OG build. Hay một Meme Rune có câu chuyện rất hay The Ticker is Elsa là tên chú chó cưng của Bitcoin OG Hal Finney. Anh đã trở nên nổi tiếng khi được Satoshi Nakamoto chuyển 10 BTC và đây cũng là giao dịch đầu tiên trên Bitcoin. Hal Finney đã qua đời vì vấn đề sức khỏe vào năm 2014 và điều này càng làm tăng thêm ý nghĩa lịch sử sâu sắc cho meme liên quan.

Các dự án có sản phẩm

Trong những ngày đầu tiên, ấn tượng của mọi người về hệ sinh thái Bitcoin chỉ là meme nhưng sau một năm phát triển thị trường đã có nhiều thứ hơn bao gồm cả các dự án xoay quanh BRC20Fi hay Bitcoin Layer 2.

Điều tương tự cũng xảy ra với Rune, ban đầu dường như chỉ dành cho meme nhưng theo thời gian chúng ta đã thấy có rất nhiều giao thức xây dựng cơ sở hạ tầng xoay quanh Runes ra mắt.

Một ví dụ nổi bật là Shell Finance hay Liquidium đều là các giao thức Lending được xây dựng trên mạng lưới Bitcoin. Trong thời gian gần đây, họ cũng thông báo sẽ tích hợp lending đối với các dự án Runes. Ngoài Lending thì chúng ta còn có luminex là điểm đến lí tưởng để các dự án phát hành token Runes của mình hay SatScreener được xem như là Dexscrener trên hệ sinh thái Runes. Nhìn chung, với sự xuất hiện của nhiều dự án xây dựng cơ sở hạ tầng thì sẽ là tiền đề cho đợt bùng nổ của Runes trong tương lai.

Động Lực Giúp Xu Hướng Runes Quay Trở Lại

Sự thúc đẩy của thợ đào

Rõ ràng sau mỗi giai đoạn Halving thì số lượng BTC mà thợ đào kiếm được từ việc khai thác Block mới trên Bitcoin càng giảm đi. Vì vậy, thợ đào có xu hướng phải tìm kiếm một nguồn lợi nhuận khác và điều này đã xuất hiện khi Bitcoin Ordinals ra đời.

Ở thời điểm hiện tại, khi mà BRC 20 không còn là sự lựa chọn yêu thích của các nhà đầu tư thì Runes đang vươn lên như một điểm sáng. Với những đợt bùng nổ của BRC 20 trong quá khứ thì chúng ta đã thấy nguồn doanh thu kiếm được từ phí giao dịch của thợ đào lớn đến mức nào và điều này hoàn toàn có thể lặp lại với Runes.

Sự động thuận của cộng đồng

Kể từ khi Rune mainnet, chúng ta có thể thấy sức hấp dẫn lớn mà nó mang lại thông qua 2 biểu đồ về Share of Transactions và Share of Fees sau.

Runes đang chiếm % giao dịch lớn nhất trên bitcoin

Runes đang chiếm % giao dịch lớn nhất trên mạng lưới Bitcoin

Có thể thấy Runes luôn chiếm một vị trí áp đảo so với các loại tài sản khác như BRC 20 hay Ordinals. Về số lượng transactions thì Runes đang chiếm khoảng 60% còn về phần trăm phí gas trên mạng Bitcoin thì con số đang là khoảng 30%. Điều này cũng cho thấy sự đồng thuận về xu hướng rằng Runes đang là sự lựa chọn số 1 để giao dịch trên hệ sinh thái Bitcoin.

Cơ sở hạ tầng đầy đủ

Khởi đầu cho 1 xu hướng bùng nổ luôn là sự đảm bảo về cơ sở hạ tầng đầy đủ và Rune dù mới ra mắt nhưng nhìn chung cơ sở hạ tầng đã khá đầy đủ và dần đi vào hoàn thiện. Về nền tảng giao dịch thì chúng ta có Magic Eden, OKX và Unisat còn về Lending chúng ta có Liquidium, Shell Finance, về Launch token thì có Luminex,...

Tổng kết

Dù cơn sốt của Runes đã dần hạ nhiệt nhưng vẫn có rất nhiều dự án đang được xây dựng và đây sẽ là bàn đạp cho sự bùng nổ trong tương lai. Trên đây là tất cả thông tin mình muốn giới thiệu trong bài viết này, hi vọng mọi người đã nhận được những kiến thức bổ ích.