Sau Mainnet, Cuộc Chiến Rune Wars Chính Thức Bắt Đầu

Giao thức Runes đã chính thức mainnet trùng với thời điểm Bitcoin Halving xảy ra. Với sức nóng đã tạo ra từ trước đó, không khó hiểu khi có rất nhiều dự án nổi tiếng đã tham gia vào Runes báo hiệu cuộc chiến Rune Wars chính thức bắt đầu. Trong bài viết này, hãy cùng Hak Research tìm hiểu câu chuyện xoay quanh Runes sau Mainnet và cuộc chiến Rune Wars đang bắt đầu hình thành nhé.

Trước khi vào bài viết, mọi người có thể tham khảo một số bài viết sau để hiểu hơn nhé.

Câu Chuyện Sau Mainnet: Hiệu Ứng Fomo & Fud Với Những Phản Ứng Trái Chiều Từ Người Dùng

Sự kiện Halving đã chính thức xảy ra vào ngày 20/04/2024 và cùng với cột mốc quan trọng này thì giao thức Runes cũng đã chính thức mainnet. Theo dữ liệu thống kê từ Luminex - một nền tảng Launch token cho Ordinals và Runes cho biết chỉ trong vòng vỏn vẹn 5 ngày kể từ khi mainnet thì đã có hơn 8.000 token Runes khác nhau đã được triển khai.

Trong số các tài sản kĩ thuật số mới này, một số dự án chứng kiến sự fomo và khiến giá token tăng rất mạnh như WANKO•MANKO•RUNES tăng khoảng 3 lần hay SATOSHI•NAKAMOTO tăng tới 7 lần chỉ trong vỏn vẹn 2 ngày. Sự tăng trưởng ấn tượng này cùng với làn sóng fomo của cộng đồng đã khiến phí gas trên BTC duy trì ở mức cực cao lên tới 500 - 2000 sats (tương đương khoảng 170 - 500 USD cho một Transactions trên Bitcoin).

Tuy nhiên, tình trạng này không kéo dài được lâu và dẫn hạ nhiệt vài ngày sau đó. Lúc này trên thị trường lại xuất hiện hàng loạt Fud liên quan đến Runes, chẳng hạn như:

Runes khiến việc phát hành tài sản ngày càng tập trung

Có rất nhiều ý kiến cho rằng các token Runes không ra mắt công bằng như cách mà BRC 20 đã từng làm và trong số 10 token Runes đầu tiên, chỉ có Runes số 0 do chính Casey mã hóa cứng là hoàn toàn công bằng và cho phép ai cũng tham gia vào mint. Còn 9 token Runes còn lại có rất nhiều token bên dự án đã khai thác trước 100% và điều này khiến cộng đồng đặt vấn đề về việc token phân phối quá tập trung.

Tỉ lệ khai thác trước của bên dự án trong số 10 token Rune đầu tiên

Đây không phải vấn đề của giao thức Runes mà là sự lựa chọn của chính những người triển khai. Sau khi hệ sinh thái Bitcoin trải qua BRC 20 và các giao thức BRC - XXX khác nhau thì Casey thực sự đã rút ra được kinh nghiệm và bài học từ từng giao thức (đặc biệt là BRC-20) sau đó dần tối ưu hóa giao thức Runes cho đến khi nó cuối cùng được ra mắt.

Ban đầu, Runes lên kế hoạch cho hai phương thức phân phối khi token ra mắt: Fixed Cap và Fair Launch. Trong bản nâng cấp sau này, nó đã thêm cài đặt cho phép người Deploy giữ lại một lượng token khai thác trước trên cơ sở của việc ra mắt Fair Launch. Do đó giao thức Runes có thể hỗ trợ nhiều kịch bản phát hành token hơn chẳng hạn như:

Phát hành token Meme, 100% Fair Mint tất cả phụ thuộc vào sự đồng thuận của cộng đồng.
Bên dự án mint 100% token trước sau đó phân phối cho các nhà đầu tư, hệ sinh thái và các bên liên quan theo tokenomics được thiết kế từ trước đó.
Đại diện cho token thưởng và bên dự án mint 100% token trước, sau đó phân phối các token cho cộng đồng.
Bên dự án sẽ mint trước 1 phần token (thường 10 -20%) để dành cho nhu cầu vận hành, phần còn lại sẽ là Fair Mint và ai cũng có thể tham gia mint.
….

Trên thực tế, việc mở bán Fair Mint dành cho cộng đồng thường dẫn đến khả năng dự án tiếp tục hoạt động là rất thấp vì vậy việc phát hành tài sản do bên dự án thúc đẩy sẽ là một hướng đi tốt hơn cho Runes, từ đó sẽ tạo nên một hệ sinh thái vững mạnh hơn.

Fud về tên của các token Runes

Khi giao thức Runes mainnet, chúng ta đã thấy một xu hướng đã nhanh chóng xuất hiện là những cái tên dài và có định dạng khác thường. Điều này khiến nhiều người cảm thấy khó chịu và cho rằng những tên này thật vớ vẩn chẳng hạn như: DOG•GO•TO•THE•MOON, CASEYS•MOM•HAS•GOT•IT•GOING•ON, …. Theo quy tắc đặt tên được Casey đưa ra thì tên của các token Runes là sự kết hợp bất kì các kí tự từ A đến Z, độ dài tên phải ít nhất là 13 chữ cái và có thể trộn lẫn thêm một vài kí tự đặc biệt như phím cách, *,... để người dùng dễ đọc hơn. Ngoài ra, sẽ không có ai token Runes nào cũng một tên đây là một điểm khá thú vị và cũng giúp phân biệt các token Scam ăn theo.

Fud về giá trị tài sản Runes

Vào ngày đầu tiên khi Runes mainnet, sự háo hức và đón chờ của cộng đồng về các token Runes trở nên lớn hơn bao giờ hết. Điều này kết hợp với sự kiện Halving xảy ra đã đẩy phí gas lên cực cao hơn 1.000 sats tương đương hơn 300 USD cho một lệnh mint vào thời điểm đó. Tuy nhiên với sức hút lớn đã tạo ra từ trước đó nên rào cản phí gas cao vẫn không thể cản được sự fomo của người dùng.

Chỉ 1 đến 2 ngày sau đó, cùng với sự sụt giảm của giá token và phí gas trên BTC thì những ai tham gia Fomo mint các token Runes giai đoạn đầu đã chứng kiến sự thua lỗ lớn lên tới 70 - 90%. Điều này tiếp tục tạo nên một làn sóng Fud và khiến các token Runes giảm mạnh hơn nữa.

Cuộc Chiến Rune Wars Chính Thức Bắt Đầu

Mặc dù gặp phải nhiều phản ứng trái chiều từ cộng đồng nhưng không thể phủ nhận Runes đang tạo nên một làn sóng mới bùng nổ trên hệ sinh thái Bitcoin. Mặc dù mới chỉ hơn 5 ngày kể từ Rune chính thức ra mắt nhưng theo dữ liệu được cung cấp bởi Dunes thì đã có tới 2.61 triệu giao dịch Runes trong 5 ngày qua chiếm 65% tổng số giao dịch Bitcoin kể từ ngày 20/04/2024. Số lượng giao dịch hàng ngày của Runes đạt đỉnh điểm hơn 750.000 vào ngày 23/04/2024 nhưng nó đã giảm dần kể từ đó. Điều này cũng cho thấy rằng mức độ chú ý của Runes cũng đã dần hạ nhiệt.

Runes chiếm tới 65% số lượng transactions trên Bitcoin

Đồng thời dữ liệu từ Dunes cũng cho thấy các giao dịch Runes đã đóng góp hơn 1.500 BTC vào phí khai thác trong vòng 5 ngày kể từ khi mainnet trong đó 69.5% phí đóng góp vào ngày 20/04/2024 cũng chính là ngày mainnet của giao thức Runes.

Tuy nhiên cho dù đó là BRC 20 hay giao thức Runes thì việc xuất hiện các dự án cơ sở hạ tầng chất lượng sẽ củng cố cho sự phát triển và bùng nổ trong tương lai của hệ sinh thái. Đối với một giao thức đang còn ở giai đoạn đầu như Runes, các dự án cho phép giao dịch token Runes là đáng quan tâm nhất.

Ở đây chúng ta đã ngay lập tức chứng kiến một cuộc cạnh tranh khốc liệt của 3 ông lớn OKX, Magic Eden và Unisat. Ban đầu vào thời điểm mainnet, chúng ta thấy rõ sự lấn lướt của Unisat nhưng sau đó chỉ vài ngày đã chứng kiến sự vươn lên mạnh mẽ của OKX và đặc biệt là Magic Eden. Ở thời điểm hiện tại, Magic Eden đã vươn lên vị trí số 1 về khối lượng giao dịch với 45.95% về thị phần, xếp thứ hai là OKX với 29.56% về thị phần và Unisat đã tụt xuống vị trí thứ 3 với chỉ 22.5% về thị phần.

Cuộc chiến giành thị phần của 3 Marketplace

Ngoài sự cạnh tranh gay gắt của các Marketplace thì các mảng khác cũng đang rất chật chội với rất nhiều dự án. Chúng ta có thể thấy mảng Launch/Mintpads với Runespad, Ordinalsbot,... hay mảng Wallets/Data/Tooling với Xversem Genii Data,... mọi người có thể tham khảo chi tiết hệ sinh thái Runes theo bảng dưới đây (dữ liệu được cung cấp bởi CoinMarketCap)

Tổng quan về hệ sinh thái Runes

Hiện tại, ngoài các Marketplace đang rất nhộn nhịp và chứng kiến cuộc cạnh tranh vô cùng gắt gao thì các mảng còn lại đa phần các dự án vẫn chưa mainnet và sẽ cần thêm thời gian để các dự án này phát triển. Tuy nhiên với một hệ sinh thái khá đầy đủ các mảnh ghép như hiện tại thì chúng ta có thể kì vọng vào một đợt bùng nổ ấn tượng hơn nữa trong tương lai chứ không chỉ dừng lại ở cơn sóng Pre-Runes và Runes trong thời gian vừa qua.

Tổng kết

Khác với BRC 20 giai đoạn đầu thì Runes ở thời điểm hiện tại đang nhận được rất nhiều sự chú ý của cộng đồng và cơ sở hạ tầng dành cho Runes cũng tốt hơn rất nhiều, đây sẽ là bàn đạp tốt để Runes có thể bùng nổ hơn nữa trong tương lai. Trên đây là tất cả thông tin mà mình muốn giới thiệu trong bài viết này, hi vọng mọi người đã nhận được nhiều kiến thức bổ ích.