Polygon Trở Lại Với Ethereum Trong Phiên Bản Polygon 2.0

Polygon không chỉ trở lại đường đua Layer 2 với Polygon zkEVM mà còn là câu chuyện của Polyon zkEVM Validium hay còn gọi là Polygon 2.0. Vậy Polygon 2.0 có điều gì khác biệt và thú vị so với mô hình Polygon POS cũ thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Để hiểu hơn về bài viết này mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:

Những Vấn Đề Tồn Đọng Với Polygon PoS

Blockchain chỉ là lớp áo

Bấy lâu nay Polygon PoS luôn tự hào mình là một Blockchain với tính bảo mật, phi tập trung và đã giải quyết được triệt để vấn đề về khả năng mở rộng trên Ethereum. Tuy nhiên, nếu xem xét kĩ một Blockchain mà chỉ có khoảng 100 Validator thì có thật sự phi tập trung hay không? Thì chắc chắn câu trả lời là không!

Trong quá khứ, người dùng thường ít để ý tới yếu tố này mà họ chỉ thường quan tâm đến việc giao dịch nhanh và chi phí rẻ nhưng trong bối cảnh downtrend thì người dùng bắt đầu có những góc nhìn kĩ càng hơn. Tất nhiên Polygon không thể mãi "vải thưa che mắt thánh" được. Một trong những yếu tố quan trọng nhất của Blockchain đó chính là Phi Tập Trung nếu không phi tập trung thì việc sử dụng Paypal hay Visa còn tốt hơn nhiều. Chính vì vậy mà Polygon phải thay đổi.

Tương tự như trường hợp của Polygon đó chính là BNB Chain. BNB Chain thậm chí chỉ có khoảng vài chục Validator nhưng lại không bao giờ nói quá nhiều về vấn đề đó.

Mạng lưới thường xuyên bị tắc nghẽn

Abstract,,Blur,,Bokeh,Background,,Defocusing,-,Image,For,The,Background.

Chúng ta thường biết đến việc Polyogn là một mạng lưới có phí giao dịch cực kì rẻ. Tuy nhiên, cũng bởi vì quá rẻ mà mạng lưới của Polygon thường xuyên bị người dùng spam nên đôi khi mạng lưới Polygon bị tắc nghẽn. Có lẽ nếu như bạn là một người dùng thường xuyên sử dụng DeFi thì việc một giao dịch trên Polygon bị pending đến cả tuần hay cả tháng là chuyện rất bình thường.

Chúng ta phải gửi thêm tiền chỉ để hủy giao dịch.

Trong quá khứ không ít lần mạng lưới Polygon bị quá tải bởi các tựa game như Sunflower Farmer trong thời điểm đầu năm 2022. Đây cũng là bài toán nhức nhối đối với đội ngũ phát triển và đó cũng là lí do Polygon 2.0 ra đời.

Polygon 2.0 Ra Đời & Quay Lại Với Ethereum

Một số những lý do ra đời của Polygon 2.0

Như mình có chia sẻ ở trên Polygon 2.0 ra đời nhằm giải quyết những vấn đề còn tồn đọng tại Polygon PoS như phi tập trung, mạng lưới thường xuyên bị spam dẫn tới tắc nghẽn. Bên cạnh những lí do đến từ các vấn đề còn tồn đọng với Polygon PoS thì còn một số những lý do sau:

Đội ngũ phát triển của Polygon rất nhạy với các cơ hội kinh doanh, thực tế đã chứng minh Polygon PoS đã thành công như nào trong chu kì vừa qua. Rõ ràng, Layer 2 và zkEVM đang là xu hướng cho hiện tại và cả tương lai.
Đội ngũ phát triển cũng đã nghiên cứu rất nhiều các giải pháp mở rộng Layer 2 khác nhau và rõ ràng việc quyết định chuyển hướng Polygon PoS đã nằm trong dự kiến dài hạn của họ.

Mình nghĩ một trong những lí do quan trọng nhất đó chính là việc đội ngũ phát triển Polygon đã chuẩn bị cho một chu kì tăng trưởng mới. Bản thân ngay cả việc trở thành một Layer 2 trên Ethereum nhưng họ cũng không loại bỏ MATIC mà vẫn tiếp tục xây dựng thêm Use Case cho MATIC.

Mô hình của Polygon 2.0

6491cb2b5aeab452eda4c8e0_Blog cover (98)

Polygon PoS sẽ lột xác để trở thành một nền tảng Polygon zkEVM Validium. Validum là một công nghệ tương tự như zkRollup nhưng sự khác biệt ở đây chính là Data Availability như sau:

zkRollup: Toàn bộ các giao dịch được gom lại thành một dạng Call Data. Call Data này cùng với bằng chứng giao dịch ZKP sẽ được gửi về Layer 1 nơi nó được đồng thuận và lưu trữ.
Validium: Khác với zkRollup thì Validium chỉ gửi bằng chứng giao dịch là ZKP xuống Layer 1 và toàn bộ dữ liệu sẽ được lưu trữ offchain bởi các Sequencer riêng của nền tảng.

Với công nghệ Validium giúp cải thiện mạnh mẽ về khả năng mở rộng trên Polygon 2.0 bao gồm cả yếu tố tốc độ giao dịch và phí giao dich nhưng sự đánh đổi ở đây chính là tính bảo mật, tính phi tập trung, tính toàn vẹn của mạng lưới. Validator ở mạng lưới Polygon PoS tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong hai công việc chính trên Polygon 2.0 bao gồm:

Đóng vai trò tương tự như một Sequencer trong việc xác định các giao dịch hợp lệ sau đó là sắp xếp các giao dịch vào block và chuyển xuống cho Layer 1.
Đóng vai trò quan trọng trong việc lưu trữ dữ liệu để đảm bảo tính khả dụng dữ liệu và tính toàn vẹn của mạng lưới.

Với 100 Validator chuyển từ Polygon PoS chuyển thành Sequencer trong Polygon 2.0 giúp cho Polygon zkEVM Validium trở thành một trong những nền tảng Layer 2 phi tập trung nhất. Tuy nhiên, nếu không có kế hoạch cho việc phi tập trung Sequencer thì Polygon tiếp tục sẽ trở thành một Layer 2 tập trung tương tự như Polygon PoS.

6491cb67a15313f153883a39_Blog cover (99)

Vậy tại sao lại là Validium chứ không phải zkRollup? Dễ hiểu, trước đó Polygon đã từng bỏ ra hàng trăm triệu đô để mua lại một giải pháp Layer 2 là Hermez và tới nay đã đổi tên thành Polygon zkEVM. Polygon zkEVM là một nền tảng zkRollup thực thụ chính vì vậy Polygon không cần thêm một zkRollup nữa mà họ cần một sản phẩm khác tập trung về khả năng mở rộng.

Rõ ràng, với thiên hướng này Polygon 2.0 sẽ có một số những đặc điểm nổi bật như sau:

Thừa hưởng sự bảo mật vvà phi tập trung tối thiểu từ Ethereum.
Khả năng mở rộng mạnh mẽ với tốc độ giao dịch gần như ngay lập tức và phi giao dịch gần như bằng không. Tốc độ giao dịch trên Validium có thể đạt đến 10.000 TPS so với zkRollup chỉ khoảng 2.000 TPS.
Công nghệ Validium về bản chất chưa tương thích với EVM nhưng với Polygon thì có thể đây sẽ là nền tảng đầu tiên. Giúp các dự án trên Ethereum tiếp tục dễ dàng mở rộng sang Polygon 2.0.
Không có thời gian delay về rút tiền, giúp người dùng tối ưu được khả năng sử dụng vốn.

Với hướng phát triển như vậy rõ ràng Polygon 2.0 sẽ tập trung vào các mảng cần tới khả năng mở rộng lớn như Gaming, NFT, Social hay Trading. Còn các giao thức thiên về DeFi sẽ được ưu tiên phát triển tại Polygon zkEVM. Rõ ràng, Polygon đang dự phóng rằng chu kì tăng trưởng sắp tới vẫn sẽ có sự có mặt của NFT và Gaming nên họ đang chuẩn bị trước về cơ sở hạ tầng.

Dự Phóng Về Polygon 2.0

Với Polygon 2.0 thì hầu hết các sản phẩm của Polygon sẽ được quay về với Ethereum với nhiều giải pháp Layer 2 cực kì đa dạng và phù hợp với tất cả nhu cầu của các nhà phát triển.

Polygon 2.0: Là phiên bản sử dụng công nghệ Validium nhằm hướng tới một Blockchain thiên về khả năng mở rộng hơn là phi tập trung và bảo mật. Phù hợp với các dự án NFT, Gaming, Social hay mảng Trading.
Polygon zkEVM: Là phiên bản sử dụng công nghệ zkRollup nhằm hướng tới một Blockchain thiên về phi tập trung và bảo mật hơn là khả năng mở rộng. Phù hợp với các dự án DeFi.
Polyon Miden: Là một nền tảng zkEVM nhưng sự khác biệt với Polygon zkEVM là Miden sử dụng bằng chứng STARK tương tự như StarkNet còn Polyogn zkEVM sử dụng bằng chứng SNARK tương tự như zkSync.
Polygon Supernet: Là phiên bản hướng tới mô hình Internet of Blockchain hướng tới các mô hình App-chains.

Dựa trên những sản phẩm của Polygon thì trong chu kì tăng trưởng sắp tới đội ngũ phát triển sẽ đặt cược rất nhiều vào Layer 2 và đặc biệt là zkRollup. Một điểm thú vị là mặc dù rất tin tưởng và bullish cho Layer 2 nhưng Polygon lại không phát triển sản phẩm nào về Optimistic Rollup. Bên cạnh đó, họ vẫn đặt cược vào tất cả các ngành khi xây dựng song song cả Polygon 2.0 và Polygon zkEVM.

Với sự thành công hiện tại của Optimism và Arbitrum thì chúng ta hoàn toàn có thể tích cực, lạc quan về tương lai sắp tới của Layer 2. Tuy nhiên, liệu zkRollup sẽ có lu mờ, chiếm lấy một phần miếng bánh hay thậm chí là đánh bại Optimistic Rollup để thống trị mảng Layer 2 không?

Tổng Kết

Polygon 2.0 là bước đánh dấu sự quay lại với Ethereum của đội ngũ phát triển sau nhiều năm sống dưới lớp áo Sidechains và không được coi là một Layer 2 thực sự. Bạn nghĩ sao về sự thay đổi gần như 180 độ này của Polygon, liệu Polygon 2.0 có thành công hay không?