Aptos (APT) Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Aptos

Aptos là gì? Aptos là Blockchain Layer 1 với khả năng mở rộng lên đến 160.000 TPS giải quyết triệt để các vấn đề về tốc độ giao dịch và phí giao dịch còn đang tồn tại trên Ethereum. Aptos được xây dựng bằng chính đội ngũ Core Team đã từng xây dựng Diem Stablecoin và Blockchain tại Facebook. Cùng mình tìm hiểu sâu hơn về Aptos nhé!

Để hiểu hơn về Aptos, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:

• Blockchain Layer 1 Là Gì? Tầm Quan Trọng Của Layer 1 Trong Thị Trường Crypto
• Thực Thi Song Song (Parallel Execution) Là Gì? Ưu, Nhược điểm & Cơ Chế Hoạt Động Của Parallel Execution
• Sui (SUI) Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Sui

Tổng Quan Về Aptos

Aptos là gì?

Aptos là một Blockchain Layer 1 (nền tảng) tương tự như các dự án như Solana, Near Protocol, Mina Protocol,...nhưng khi thị trường dần chuyển hướng và coi Modular Blockchain như một hình thái mới cho tương lai thì Aptos vẫn đi theo con đường Monolithic Blockchain. Với việc là một Blockchain nền tảng Aptos cho phép các nhà phát triển xây dựng các Protocol, DApp trong những ngành khác nhau trên nền tảng của mình như DeFi, NFT, Gaming,...

• Monolithic Blockchain (Blockchain nguyên khối) khi tất cả các vấn đề xung quanh 1 giao dịch như đồng thuận, thực thi, lưu trữ và tính khả dụng dữ liệu đều diễn ra trên blockchain.
• Modular Blockchain là khi các quá trình này được tách ra và xử lý ở các nơi khác nhau. Ví dụ như mô hình của Layer 2 và Ethereum khi mà thực thi diễn ra trên Layer 2 còn lại là đồng thuận và lưu trữ trên chính Ethereum thì đó là Modular Blockchain.

Một số những yếu tố cấu thành nên Aptos bao gồm:

• Ngôn ngữ lập trình Move. Move là ngôn ngữ lập trình được xây dựng và phát triển trên Diem của Facebook.
• Thuật toán đồng thuận Byzantine Fault Tolerqance (BFT).
• Thuật toán Block-STM. Thuật toán thực thi song song giúp Aptos có thể xử lý được hàng trăm ngàn giao dịch trong một thời gian ngắn.

Ngôn ngữ lập trình Move

Move được cho là ngôn ngữ lập trình có tính logic, chặt chẽ, tối ưu và cải tiến hơn những ngôn ngữ đang được xây dựng trên Ethereum như Sodility, Vyper. Ngoài ra, Move cũng được thiết kế để quản lý và xác minh các nguồn tài nguyên trên blockchain để đảm bảo tính an toàn theo mạng lưới.

Thực tế là Move đã được phát triển cho Diem Stablecoin & Blockchain một thời gian rất dài trước đó nên những công cụ cơ bản dành cho dev hay để phát triển blockchain gần như đã có đầy đủ. Ngoài Move, Aptos còn sử dụng ngôn ngữ Rust để triển khai Smartcontract. Rust cũng là ngôn ngữ hiện được phổ biến thời gian gần đây trên các Layer 1 như Near Protocol, Solana,... Có thể nói xác định ban đầu của Aptos là 1 non-EVM.

Thuật toán thực thi Block-STM

Aptos đã áp dụng thuật toán Block-STM đây cũng là công nghệ cốt lõi của Diem Stablecoin & Blockchain. Thuật toán này giúp Aptos có thể cho phép các Hợp Đồng Thông Minh thực thi song song với nhau. Với tất cả yếu tố trên trong mạng testnet khi thử nghiệm mint NFT thì Aptos đã chạm con số 160k TPS một con số khổng lồ.

Hiện nay, các Blockchain truyền thống sử dụng thực thi tuần tự nơi mà các giao dịch sẽ được gắn mác (thông tin, người gửi, thời gian,...) và được toàn bộ mạng lưới xác nhận. Với thực thi song song thì nhiều giao dịch sẽ được thực thi cùng một lúc. Các giao dịch trên Aptos sẽ được nhóm thành các Block và mỗi lần thực thi các Block thì phải có kết quả xác định giống nhau.

Một số nhược điểm của thực thi song song trên Blockchain Aptos bao gồm:

• Việc thực hiện quá nhiều giao dịch cùng một thời điểm làm cho công việc trên mạng lưới quá nhiều và phức tạp. Nên áp dụng thực thi song song khó hơn rất nhiều so với thực thi tuần tự.
• Việc xử lý nhiều giao dịch cũng yêu cầu một sức mạnh tính toán lớn từ đó yêu cầu phần cứng đến từ các node rất cao làm ảnh hưởng tới tính phi tập trung của mạng lưới về dài hạn.

Hệ Sinh Thái Aptos

Aptos hiện tại đang rất thu hút các các nhà phát triển trên thị trường đặc biệt là với các Developers từng làm việc trên Solana hay Near Protocol bởi vì Aptos cũng hỗ trợ Rust. Chính vì vậy một cuộc di cư lớn của các developers trên Solana đã chuyển nhà của mình sang với Aptos.

• DeFi: Pontem Network, Mobius, Vial Protocol, Aptin Finance, Tortuga Finance, Carbo Swap, Alta, Mojito Market, Aries Market, Ferum,...
• Game: Degen Derby, Aptos CoinFlip, Aptos Game,...
• NFT & NFT Marketplace: BlueMove, AptoCoonz, SeaShire, Apt Apes Academy, Aptos Ape Socity, Heroes Of Aptos, Yogis, Aptopenguins, Aptos Yo,...
• Wallet: Fewcha, Martian, Pontem Network, Onto Wallet, Evo Wallet, Rise Wallet,...
• Một vài các dự án khác: Aptos Name Service, Hythos, Move Name Service, Nutrios, Hippo Labs, Kana Labs, Meerio, Aptos Launch, Thorstater, Proton Sale,...

Lộ Trình Phát Triển

Aptos đã có những hành động nhanh chóng trong việc ra mắt và phát triển hệ sinh thái của mình như:

• Q1/2022: Ra mắt phiên bản testnet cho các developer Cho phép các Dev có thể tương tác với Move để đưa ra các phản hồi cho dự án.
• Q2/2022: Ra mắt chương trình "Incentivized testnet launch" Cho phép mọi người có thể chạy node testnet cho mạng lưới của Aptos theo chúng tôi tìm hiểu đã có hơn 300k người tham gia và từ phía Aptos cũng chỉ chọn ra ngẫu nhiên 100 người để trao thưởng.
• 13/04/2022: Thông báo về thuật toán Block-STM là nền tảng giúp Aptos đạt 160k TPS.
• 05/05/2022: Ra mắt chương trình Aptos Incentivized Test 1 khuyến khích người dùng tham gia chạy node trên mạng lưới testnet của Aptos.
• 16/06/2022: Aptos chạy thử nghiệm việc mint NFT trên mạng testnet.
• 01/07/2022: Ra mắt chương trình Aptos Incentivized Test 2
• 20/08/2022: Ra mắt chương trình Aptos Incentivized Test 3
• 18/10/2022: Ra mắt Mainet trễ khoảng hơn nửa tháng so với dự định ban đầu bên cạnh đó dự án còn niêm yết trên các sàn giao dịch lớn như Binance, FTX, Bybit,...

Về việc hợp tác hiện tại ngoài các thương vụ đầu tư thì Aptos mới chỉ chính thức Partner với Google Cloud giúp người dùng có thể nhanh chóng & dễ dàng triển khai 1 node trên mạng lưới của Aptos.

Trong 2024, Aptos mang đến rất nhiều cập nhật nổi bật và hãy cùng Hak Research điểm qua những cập nhật nổi bật nhé:

Aptos Foundation giới thiệu đợt thứ ba của chương trình Aptos Collective

Vào ngày 03/07/2024, Aptos đã giới thiệu tính năng Keyless giúp loại bỏ việc quản lý khóa cá nhân truyền thống thay thế bằng các tùy chọn đăng nhập xã hội Web2 như Google và Apple. Điều này giúp đơn giản hóa trải nghiệm người dùng và quá trình khởi tạo trên các ứng dụng Aptos. Keyless sử dụng OpenID Connect (OIDC) để xác thực, kết hợp tài khoản OIDC với tài khoản blockchain, đảm bảo tính riêng tư và bảo mật thông qua zero-knowledge proofs.

Keyless cho phép người dùng tạo tài khoản chỉ với một lần nhấp chuột và không cần phải quản lý cụm từ khóa. Người dùng có thể khôi phục tài khoản dễ dàng thông qua các tùy chọn khôi phục quen thuộc của Web2 và truy cập tài khoản từ nhiều thiết bị khác nhau mà không cần nhập khóa hay cài đặt phần mềm. Aptos đã phát triển một SDK typescript để hỗ trợ các nhà phát triển tích hợp Keyless vào ứng dụng của họ.

Một số nâp cấp mạng lưới quan trọng trong tháng 05/2024

Aptos đã có một đợt nâng cấp cơ sở hạ tầng mạng lưới quan trọng trong tháng 5, giúp blockchain này trở thành mạng lưới đầu tiên đạt độ trễ end-to-end dưới một giây cho tất cả các loại giao dịch. Điều này đồng nghĩa với việc giao dịch trên mạng Aptos được xác nhận gần như ngay lập tức, cải thiện đáng kể trải nghiệm người dùng và nâng cao hiệu quả của mạng.

Để đạt được hiệu suất này, Aptos đã thực hiện các nâng cấp sau:

• Mempool: Tối ưu hóa nhằm đảm bảo giao dịch được truyền tải nhanh chóng từ các nút mạng đến bộ xác nhận.
• Đồng thuận BFT: Sử dụng phiên bản AptosBFT v4, giúp giảm số bước trong quy trình đồng thuận từ 5 xuống 3, đạt được độ trễ đồng thuận lý thuyết tối thiểu.
• Xử lý song song và quản lý tài nguyên: Được cải tiến để duy trì hiệu suất cao, ngay cả khi mạng gặp tải trọng lớn, với khả năng xử lý lên đến 30,000 TPS (giao dịch mỗi giây).
• Đồng bộ trạng thái qua streaming: Giúp giảm thiểu độ trễ mà người dùng cảm nhận được bằng cách truyền tải kết quả giao dịch nhanh chóng.

Những nâng cấp này đã giúp Aptos trở thành một trong những blockchain có hiệu suất cao hàng đầu, đáp ứng yêu cầu của các ứng dụng phi tập trung và người dùng toàn cầu.

Aptos Labs giới thiệu Shoal++

Vào ngày 25/07/2024, Aptos Labs đã giới thiệu Shoal++, một hệ thống DAG-BFT tiên tiến được thiết kế để đạt đến độ trễ lý thuyết gần như tối ưu. Dựa trên khung Shoal ban đầu, Shoal++ giảm độ trễ và loại bỏ nhu cầu về các timeouts. Nó vượt trội hơn các giao thức như Bullshark và Mysticeti, cung cấp độ trễ dưới 1 giây ngay cả khi đạt 100K TPS. Các tính năng chính bao gồm việc coi tất cả các nodes là anchors để loại bỏ độ trễ neo, sử dụng fast anchors để giảm độ trễ cam kết, và triển khai nhiều DAG xen kẽ nhằm giảm thiểu độ trễ xếp hàng.

Shoal++ cũng cải thiện quy trình cam kết trực tiếp bằng cách đảm bảo f+1 nodes chưa được chứng nhận cuối cùng sẽ được chứng nhận, tối ưu hóa các quy tắc của Bullshark. Ngoài ra, nó tích hợp hệ thống đánh giá danh tiếng anchor và timeouts vòng để cân bằng các cam kết gián tiếp, làm chậm quá trình xây dựng DAG một chút nhưng giảm đáng kể độ trễ end-to-end. Với nhiều DAG song song, Shoal++ đạt được độ trễ e2e tốt nhất là 4,5 lần truyền tin nhắn, thấp hơn Bullshark 7,5 lần.

Core Team

Trên đây chỉ là một số các thành viên nổi bật của Aptos, hiện tại đội ngũ của Aptos đã lên đến gần 100 thành viên. Đội ngũ sáng lập của Aptos là cựu thành viên của Facebook, làm team đã tham gia xây dựng Diem Stablecoin & Blockchain

Mohammad Shaikh: Co-Founder & CEO

• Trong thời gian bắt đầu xây dựng sự nghiệp, Mohammad làm việc tại nhiều tập đoàn với những vị trí khác nhau tại ngân hàng Royal Bank of Canada Capital Markets, tập đoàn kiểm toán KPMG, làm mảng BĐS tại quỹ BlackRock, ClearBridge Investments, The Abraaj Group, The Boston Consulting Group.
• Từ cuối năm 2017, Mohammad bắt đầu tham gia vào thị trường crypto với chức Giám Đốc Chiến Lược tại Consensys - là đơn vị đã build rất nhiều sản phẩm trên HST Ethereum như Metamask, Infura, Codefi,...
• Sau đó ông làm CEO & Founder tại Meridio - đây cũng là 1 trong các sản phẩm của Consensys kết nối giữa Blockchain và bất động sản nhưng trên twitter đã thấy dự án ngưng hoạt động vào tháng 10/2020, website cũng không còn hoạt động.
• Sau đó Mohammad làm đối tác chiến lược của Facebook trong việc phát triển Novi Wallet trong hơn 1 năm sau khi dự án Diem Stablecoin & Blockchain dừng hoạt động, thì Mohammad làm Advisor và Thành Viên Hội Đồng Quản Trị tại nhiều dự án Stealth, Techstars, R3, BankProv và bắt đầu build Aptos từ cuối 2021 đến nay.

Avery Ching: Co-Founder & CTO

• Là kĩ sư phần mềm chân chính khi Avery làm việc tại Yahoo! trong 4 năm, tại Facebook trong 10 năm 4 tháng sau đó được điều chuyển qua build Novi Wallet nền tảng của Diem trong hơn 3 năm.
• Trong khoảng thời gian đó Avery đồng thời làm Phó Chủ Tịch của The Apache Software Foundation - quỹ chuyên phát triển môi trường, cộng đồng cho các Developer.
• Sau đó vào cuối 2021, ông cùng Mohammad bắt đầu xây dựng Aptos.

James Waugh: Head of Community

• James đã là người xây dựng nhiều cộng đồng lớn trước đó như Near Protocol, Secret Network,... và là người có nhiều năm kinh nghiệm trong thị trường blockchain

Zhenhuan Gao: Software Engineer

• Zhenhuan cũng xuất phát từ Facbook khi làm kĩ sư tại Facebook trong 6 năm và chuyển giao sang build Novi Wallet trong hơn 3 năm

Rustie Lin: Production Engineer

• Rustie làm việc tại Facebook & Novi trong hơn 4 năm trước đó từng làm nhiều chức vụ tại Blockchain at Berkeley - Tổ chức phát triển Blockchain của các trường đại học.
• Đến khi đi sâu vào từng thành viên không những người đứng đầu như Co Founder, CEO, CTO xuất phát từ Facebook & Diem mà ngay cả những thành viên nhỏ hơn trong đội ngủ phát triển cũng đã từng làm việc tại Facbook & Diem.
• Về chất lượng của team khỏi cần bàn họ là những con người ưu tú của một trong những công ty lớn nhất thế giới. Các Founder đều rất giỏi trong lĩnh vực riêng họ.

Investor

• 15/03/2022: Aptos lần đầu kêu gọi thành công số tiền $200M vòng Seed được dẫn đầu bởi A16Z bên cạnh đó là Multicoin, Coinbase Ventures, Katie Haun, 3 Arrows Capital, ParaFi Capital, IRONGREY, Hashed, Variant, Tiger Global, BlockTower, FTX Ventures & Paxos. Tại vòng Seed, Aptos được định giá là $800M.
• 28/03/2022: Aptos tiếp tục kêu gọi vốn với số tiền không rõ tại vòng Stragetic bởi Binance Labs
• 25/07/2022: Aptos tiếp tục kêu gọi thành công số tiền $150M với mức định giá $1.9B với sự dẫn đầu bởi Jump Crypto và FTX Venture bên cạnh đó còn là Circle Venture, Multicoin, Parafi Capital, Franklin Templeton Investments, Griffin Gaming Partners,... Tại vòng này, Aptos được định giá là $1.9B.
• Trong những ngày đầu tháng 9 Binance Labs tiếp tục gia tăng số tiền đầu tư thêm vào Aptos vào khi đã đầu tư lần đầu vào Aptos từ tháng 3/2022. Tại vòng này, Aptos được định giá khoảng $4B.

Tokenomics

Thông tin tổng quan về token Aptos

• Tên token: Aptos
• Mã: APT
• Blockchain: Aptos
• Tổng cung: 1.000.000.000

Token Allocation

• Community: 51.02%
• Core Contributors: 19%
• Foundation: 16.5% 
• Investors: 13.48%

Token Release

Một số đặc điểm nổi bật với Token Release của Aptos. Lịch trình phân phối mã thông báo cho Community và Foundation:

2 hạng mục này dành cho việc phát triển hệ sinh thái như tài trợ, khuyến khích và các sáng kiến phát triển. Ngoài ra trao cho các dự án khi họ hoàn thành các cột mốc quan trọng trong phát triển.

• Được trả dần trong vòng 10 năm.
• 125.000.000 APT có sẵn từ ban đầu để hỗ trợ phát triển hệ sinh thái, trao grant cho dự án và cộng đồng.
•  5.000.000 APT có sẵn từ ban đầu để trao thưởng cho các sự hỗ trợ của các tổ chức.

Đối với Investors và Core Contributors:

• Trả dần trong 4 năm kể từ thời điểm unlock.
• Sẽ khi khóa trong vòng 1 năm thời điểm trả APT cho Investors và Core Contributors khoảng 18/10/2023.
• 3/4 tổng coin của Investors và Core Contributors sẽ được mở từ tháng 13 đến tháng 18.
• 1/4 tổng coin còn lại sẽ được trả dần trong khoảng thời gian còn lại.

Token Use Case

APT sẽ được sử dụng phí giao dịch trên mạng lưới Aptos. Người dùng sở hữu Aptos có một số những lợi ích như:

• Tham gia stake.
• Tham gia Governance để biểu quyết các đề xuất trên nền tảng.

Sàn Giao Dịch

Người dùng có thể được giao dịch APT trên các sàn lớn như Binance, FTX, Bybit,...

Kênh Thông Tin Của Aptos

• Twitter: https://twitter.com/aptoslabs
• Website: https://aptoslabs.com/
• Medium: https://aptoslabs.medium.com/
• Discord: https://discord.com/invite/zTDYBEud7U

Tổng Kết

Với mình công nghệ cốt lõi của Aptos đã được hoàn thành từ ngày build Diem Stablecoin & Blockchain rồi nên bây giờ quan trọng là chạy thực tế sẽ như thế nào? Mong rằng qua bài viết này mọi người sẽ có thêm góc nhìn về Aptos là gì?