Giới Thiệu Kimchi: Bước Đột Phá Của Mina Protocol

Kimchi không chỉ là một hệ thống proof thông thường, mà nó đại diện cho công nghệ đột phá của Mina, giúp nền tảng này vượt qua các hạn chế vốn có trong không gian blockchain hiện nay. Với bản nâng cấp Berkeley gần đây, Kimchi đã được tối ưu hóa để trở thành công nghệ Proof of Everything - nơi mà tất cả các giao dịch và trạng thái mạng đều có thể được xác minh chỉ thông qua một proof duy nhất.

Kimchi: Sự Kết Hợp Giữa Truyền Thống Và Công Nghệ Tối Tân

Kimchi là hệ thống bằng chứng (proof system) mới của Mina Protocol, được phát triển nhằm tối ưu hóa việc sử dụng zk-SNARKs và hỗ trợ khả năng đệ quy (recursion). Đây là một bước tiến vượt bậc trong công nghệ blockchain, cho phép gộp nhiều bằng chứng nhỏ thành một bằng chứng duy nhất, giúp mạng lưới xử lý hàng loạt giao dịch với hiệu suất cao và chi phí thấp. Điểm nổi bật của Kimchi là khả năng mở rộng vượt trội, nó giữ cho kích thước chuỗi khối của Mina luôn nhỏ gọn (khoảng 22KB), giúp bất kỳ ai cũng có thể tham gia vào mạng lưới mà không cần phần cứng mạnh mẽ.

Kimchi được thiết kế để xử lý các phép toán phức tạp trong zk-SNARKs nhanh hơn và linh hoạt hơn so với hệ thống PLONK ban đầu. Kimchi không chỉ tối ưu hóa cho các giao dịch trên Mina mà còn hỗ trợ các thuật toán mã hóa của các hệ thống khác như EVM (Ethereum Virtual Machine) và bn128/bn254, giúp nó có khả năng tương thích tốt với nhiều blockchain khác. Điều này làm cho Kimchi trở thành một hệ thống đa năng, hỗ trợ đắc lực cho các nhà phát triển trong việc xây dựng các ứng dụng zkApps trên nền tảng Mina.

Các cải tiến của Kimchi qua bản nâng cấp Berkeley

Berkeley Upgrade là một bản nâng cấp quan trọng của Mina Protocol được phát hành vào năm 2024, nhằm cải tiến nhiều khía cạnh cốt lõi của mạng lưới. Điểm nổi bật của Berkeley Upgrade là khả năng hỗ trợ Kimchi, hệ thống bằng chứng tiên tiến được tối ưu hóa cho recursion. Dưới đây là một số cải tiến của Kimchi thông qua bản nâng cấp Berkeley:

• Nâng cấp cơ bản: Trước đây, hệ thống của Mina dựa trên PLONK-based proof system với chỉ ba "cột" (columns), giới hạn hiệu suất và khả năng xử lý. Với Kimchi, con số này đã tăng lên 15 cột, giúp cải thiện sự linh hoạt và tăng hiệu suất hơn 10 lần so với phiên bản cũ.
• Hiệu suất cao hơn và nhanh hơn: Kimchi được cải tiến với nhiều tối ưu hóa trong việc xử lý các Elliptic Curve points (EC points), đặc biệt là các phép tính trong recursion, giúp các quá trình như tạo chữ ký hoặc xác minh trở nên nhanh chóng và nhẹ nhàng hơn.
• Tính linh hoạt cho các ứng dụng zkApps: Với bản nâng cấp này, Kimchi có thể tương tác với nhiều loại bằng chứng khác như EVM signatures và các chứng thực zk khác, giúp mở rộng khả năng phát triển ứng dụng trên Mina. Sự linh hoạt này giúp Mina trở thành một nền tảng mạnh mẽ cho các zkApps.
• Công nghệ "chunking": Một tính năng mới được tích hợp là khả năng chia nhỏ các "circuit" (chunking) để xử lý những bài toán lớn hơn. Sau khi hoàn tất, các phần được "gộp lại" bằng recursion thành một proof duy nhất và nhỏ gọn.
• Tối ưu hóa hiệu suất với PLONK: Một phát hiện quan trọng là việc tối ưu hóa PLONK có thể tăng gấp đôi hiệu suất xử lý trong một số loại circuit, đặc biệt là các phép toán recursion.

Tầm nhìn của Kimchi và tương lai của Mina

Kimchi đã được xây dựng với mục tiêu trở thành một hệ thống proof linh hoạt, không chỉ hỗ trợ recursion mà còn có thể mở rộng sang nhiều loại bài toán khác nhau. Với sự phát triển của o1VM, Mina đang từng bước tiến đến việc hỗ trợ các ứng dụng zero-knowledge phức tạp hơn, đồng thời tiếp tục cải thiện tốc độ và chi phí xác minh.

Công nghệ "folding" cũng là một bước tiến lớn, giúp gộp nhiều input của proof thành một, tạo điều kiện cho việc xử lý hiệu quả và gọn nhẹ hơn nữa.

Đánh Giá: Kimchi Là Bước Tiến Của Blockchain Tương Lai

Kimchi đại diện cho tầm nhìn của Mina về một nền tảng blockchain nhẹ nhất thế giới, hiệu quả và phi tập trung hoàn toàn. Thay vì phải đối mặt với những hạn chế về lưu trữ và xác minh như Ethereum nơi các giao dịch cần phải xử lý tuần tự và lưu trữ toàn bộ lịch sử, Mina chỉ cần một proof duy nhất để xác minh toàn bộ trạng thái của mạng. Điều này giúp Mina trở thành một nền tảng siêu nhẹ, cho phép bất kỳ ai cũng có thể tham gia mà không cần phần cứng mạnh mẽ.

Kimchi không chỉ mang lại tốc độ và hiệu suất vượt trội mà còn giúp tối ưu hóa chi phí, mở ra cơ hội cho các nhà phát triển xây dựng những ứng dụng zkApps phức tạp mà không lo về giới hạn tài nguyên. Đối với thế giới Web3, Kimchi là bước đột phá cần thiết để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ zero-knowledge và blockchain phi tập trung.