Thị trường hiện nay có rất nhiều phương pháp mở bán token public với khả năng giúp cho cộng đồng có thể tự do tham gia. Mỗi mô hình có những điểm mạnh và những khuyết điểm riêng, trong đó LBPs là một cơ chế có khả năng giúp cho tất cả mọi người có thể tiếp cận với token của dự án một cách công bằng nhất về chi phí và vị thế.
Liquidity Bootstrapping Pools (LBPs) là gì?
LBPs hay được viết đầy đủ là Liquidity Bootstrapping Pools là một hình thức mở bán token công cộng được phát triển dựa trên ý tưởng của cơ chế đấu giá Hà Lan (Dutch Auction). LBPs đầu tiên được xây dựng bởi Balancer từ năm 2020, nhằm cung cấp một giải pháp cho các dự án để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong việc bán token thông qua một nền tảng decentralized, bên cạnh đó còn tạo ra cơ hội mua token một cách bình đẳng cho tất cả người tham gia.
Kể từ năm 2019, việc list token lên CEX lớn như Binance đã khiến nhiều dự án phải chịu một khoản phí khổng lồ lên đến hàng trăm ngàn USD. Chưa kể dự án cũng phải chi thêm nhiều cho các hoạt động tạo lập thị trường của Market Maker.
Xu hướng IDO trên DEX mở ra đã giúp cho việc tiếp cận với “token giá rẻ” trở nên dễ dàng hơn, tuy nhiên phương án này vẫn còn tồn tại nhiều bất cập. Đó là cơ hội chỉ đến trong những lần IDO xxx đầu tiên khi mà giá của token nền tảng IDO còn thấp và từ đó yêu cầu để tham gia giành Whitelist không cao. Sau khi nền tảng triển khai launchpad thành công thì giá của token nền tảng tăng càng mạnh, nhiều người tham gia dẫn đến xác suất giành được whitelist càng thấp dần trong khi vốn đầu vào càng khắc nghiệt. Từ đó, IDO dần trở thành cuộc chơi cho người giàu.
Vậy thì LBPs có thể giải quyết vấn đề này như thế nào thì chúng ta sẽ cùng phân tích cơ chế hoạt động của LBPs nhé!
Cơ chế hoạt động của LBPs
Giả sử một dự có nhu cầu mở bán token XYZ để gọi vốn DAI từ cộng đồng, thông qua một nền tảng giao dịch decentralized & permissionless. Dự án định giá $XYZ tại $1 và bán token thông qua một LBP.
Một Liquidity Bootstrapping Pool là một Pool chứa ít nhất 2 token, trong đó 1 token được sử dụng để dự án mở bán nhằm kêu gọi vốn, 1 (hay nhiều) token còn lại là đại diện cho vốn mục tiêu mà dự án muốn gây quỹ. Trong ví dụ trên, quy trình mua bán trên LBPs được diễn ra như sau.
- Bước 1: Dự án tạo một pool bao gồm XYZ và DAI mà tỷ trọng về mặt giá trị ban đầu của mỗi token trong pool lần lượt là 80% & 20%. Với supply của các token không đổi, cơ cấu trên sẽ thay đổi tuyến tính thành 20% & 80% trong 2 ngày sau đó.
- Bước 2: Do đó, XYZ liên tục bị định giá thấp dần cho đến khi bắt đầu có người mua. Mức $1 coi như là mức trần giá (nếu không ai mua token) trong suốt đợt mở bán.
- Bước 3: Tại một mức định giá hợp lý, XYZ sẽ bắt đầu được mua và giá có thể tăng lại hoặc sideway quanh mức đó.
- Bước 4: LBP kết thúc khi đạt đủ số lượng gây quỹ mục tiêu, hoặc là hết thời hạn mà người tạo LBP thiết lập từ trước.
Các thông số có thể thay đổi là tỷ trọng giá trị ban đầu và kết thúc của các token trong pool (Start Weight & End Weight). LBP cũng có thể thiết lập để cho tỷ trọng các token thay đổi theo một đường cong thay vì tuyến tính, nhằm đẩy nhanh quá trình định giá token trong giai đoạn đầu của cuộc mở bán. Độ dốc của đường cong càng lớn thì tốc độ giảm giá của Project Token lại càng nhanh.
Với đặc tính của LBPs, những người mở bán token sẽ thường định giá token cao chót vót trong giai đoạn đầu mặc dù biết không có ai mua cũng như giá sẽ dump rất nhanh. Điều này nhằm làm giảm khả năng tiếp cận của whales với token được bán, khiến cho phân phối token không bị quá tập trung vào một vài địa chỉ ví.
Dưới đây là hình ảnh về một đợt bán LBP thông thường trên Fjord Foundry - nền tảng LBPs phổ biến nhất trên thị trường.
Các nền tảng LBPs thường cho phép bất cứ ai cũng có thể tạo pool cũng như mua bán token mà không cần bất cứ một điều kiện gì. Người dùng không cần phải nắm giữ vé xổ số cũng có thể mua với khối lượng bao nhiêu tùy thích trong giới hạn raise fund của đợt mở bán.
Tuy nhiên không kiểm duyệt cũng đồng nghĩa rằng nhiều dự án scam, giả danh dự án để bán token. Mọi thông tin về người tạo LBPs, hợp đồng token, vesting và các metrics khác đều được public nên ai cũng có thể tự xác minh tính legit của LBPs đó.
Các LBPs Platforms Phổ Biến Nhất
Fjord Foundry Nền Tảng LBPs Tỷ Đô
Fjord Foundry trước đây là Copper Launch, là một nền tảng kết nối các dự án crypto với nguồn vốn cộng đồng thông qua Liquidity Bootstrapping Pools. Fjord khởi động những dự án đầu tiên từ năm 2021 với những dự án kỷ lục từng gọi vốn đến hàng trăm triệu USD.
Tính đến thời điểm bài viết được thực hiện (tháng 4/2024), tổng vốn mà các dự án kêu gọi thông qua Fjord đã lên tới $981M, với 672 LBPs lớn nhỏ (không ngoại trừ các LBPs rác) và hơn 100,000 người tham gia mua bán token thông qua LBPs. Dự án cũng đã tạo ra $28.4M fee, đây là con số tích lũy trong 4 năm hoạt động vừa qua.
Các dự án bán token thông qua LPBs của Fjord Foundry với số tiền gây quỹ lớn có thể kể đến như:
- GuildFi (GF): LBPs launch từ 28/11/2021, kêu gọi được $143.8M USDC.
- Merit Circle (MC): LBPs launch từ 30/10/2021, kêu gọi được $108.9M USDC.
- Tempus (TEMP): LBPs launch từ 11/11/2021, kêu gọi được $32.4M USDC.
- Avocado Guild (AVG): LBPs launch từ 24/12/2021, kêu gọi được $30.2M USDC.
- UniX Gaming (UNIX): LBPs launch từ 21/11/2021, kêu gọi được $24.4M USDC.
- Rainmaker (RAIN): LBPs launch từ 16/12/2021, kêu gọi được $24.4M USDC.
Trong đó, hầu hết những màn raise fund lớn đều diễn ra vào cuối của uptrend 2021. Trong suốt Downtrend thì số lượng dự án lựa chọn launch trên Fjord rất ít, thậm chí không kêu gọi được vốn cộng đồng.
Kể từ Q4 2023, xu hướng launch token trên LBPs đã bắt đầu quay trở lại, Fjord Foundry lại bắt đầu đón đầu được dòng tiền trở lại. Số lượng vốn được gọi thông qua nền tảng này trong Q1 2024 ghi nhận $136M, ngang ngửa với mức cùng kỳ năm 2022.
Fjord Foundry - nền tảng LBPs vừa thực hiện mở bán chính token $FJO của mình thông qua LBP. Sự kiện diễn ra trong 3 ngày và giúp dự án kêu gọi được $15.35M với mức định giá $232.69M. Với $FJO, người nắm giữ có thể staking để nhận được doanh thu của nền tảng và các đợt airdrop trong tương lai của các dự án đối tác.
Fjord Foundry đã mainnet trên Ethereum và Polygon, trong roadmap thì những miền đất tiếp theo mà họ sẽ đặt chân lên là Solana, Berachain, Mantle, ZkSync, Sei, Taiko, Zetachain, Manta, Fantom và Monad.
Các LBPs đang có xu hướng phát triển trên Solana
Fjord Foundry sẽ sớm triển khai trên Solana trong tháng 4-tháng 5 2024. Ngoài ra thì trên Solana cũng đã bắt đầu xuất hiện một vài nền tảng LBPs đầu tiên như 1intro hay Launchpointfi.
1intro là dự án tích hợp 1DEX - một AMM DEX, 1LBP tận dụng AI trong việc xác minh tính legit của dự án mở bán token và 1DEPLOY - công cụ để list token lên nền tảng, khóa thanh khoản, đốt LP và các tính năng khác để khởi động thanh khoản cho token. 1intro cũng đã mở LBPs đầu tiên trên Solana bằng chính token 1INTRO của mình.
Sau 3 ngày, 1intro kêu gọi được 90.55k SOL tương đương với $14.41M, định giá 1intro tại $104.74M. Mức giá niêm yết LBPs là 1INTRO = 0.006 SOL và kết thúc tại 0.0007 SOL, tức là chia gần 9 lần. Trong suốt quá trình LBPs mở bán, người tham gia có thể sẽ mua được 1INTRO tại giá 0.0004 SOL hoặc cũng có thể là 0.0012 SOL. Vì vậy tuy rằng tham gia LBPs giúp cho mỗi người đều có quyền tiếp cận một cách bình đẳng như nhau, nhưng để tìm được mức giá thực tốt thì lại khó.
Ngoài 1Intro thì LaunchPoint cũng là một dự án LBPs, có ít tiếng tăm hơn và cũng chưa có nhiều người follow twitter. Dự án hiện vẫn còn quá sơ khai để có thể phân tích nhưng cũng cho thấy được sau Ethereum thì Solana chính là miền đất hứa tiếp theo để các dự án LBPs xây dựng.
Tổng Kết
Trên đây là bài viết đánh giá về xu hướng LBPs và các nền tảng LBPs phổ biến. LBPs đã từng tạo ra những cơn sốt từ cuối năm 2021 và dường như vắng bóng hoàn toàn trên thị trường trong 2 năm qua. Với ưu điểm có thể cho phép tất cả mọi người được tiếp cận với token mà không đòi hỏi những điều kiện về vốn, LBPs chắc chắn sẽ là xu hướng được cộng đồng đón nhận mạnh mẽ trong Uptrend lần này.
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
- BHO Network Chính Thức Phi Tập Trung Hoàn Toàn - November 19, 2024
- Copin.io: Khám Phá Insight Từ Perpetual DEX - October 30, 2024
- Counter Fire Tournament: Giải Đấu Game Web3 Hấp Dẫn Với Tổng Giải Thưởng Lên Đến 12,000 USDC - October 27, 2024