ZkSync Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử ZkSync

ZkSync là gì? zkSync là một layer 2 được xây dựng dựa trên công nghệ zk rollup với tốc độ giao dịch cực nhanh, chi phí cho mỗi giao dịch cực kì rẻ nhưng vẫn thừa hưởng bảo mật từ Ethereum. Cùng mình đi sâu hơn về những gì zkSync đang xây dựng nhé.

Để hiểu hơn về zkSync, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:

• Layer 2 Là Gì? Toàn Tập Về Các Giải Pháp Layer 2
• Zk Rollup Là Gì? Tổng Quan Về Giải Pháp Zk Rollup
• StarkNet (STRK) Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử StarkNet
• StarkNet và ZkSync: Cuộc Chiến Không Khoan Nhượng Trong Zk Rollup
  

Tổng Quan Về zkSync

ZkSync là gì?

ZkSync là một nền tảng Layer 2 được xây dựng và phát triển bởi đơn vị Matter Labs hướng đến giải quyết các vấn đề còn tồn tại trên Ethereum về tốc độ giao dịch và phí giao dịch nhưng vẫn thừa hưởng sự an toàn, bảo mật đến từ chuỗi gốc là Ethereum.

Các đặc điểm ưu việt của ZkSync với các dự án khác hay giữa công nghệ zk rollup và Optimistic Rollup bao gồm:

• Thừa hưởng hoàn toàn bảo mật từ Ethereum vì các lô giao dịch sẽ được đồng thuận và lưu trữ trên Ethereum. Chỉ có giai đoạn thực thi mới diễn ra trên ZkSync.
• Chỉ tốn duy nhất 0.5 gas cho mỗi transaction.
• Thời gian rút tiền từ L2 về L1 cực nhanh chỉ mất 10p so với công nghệ Optimistic Rollup thời gian tính bằng ngay hoặc 1 tuần.
• Tương thích EVM dễ dàng hỗ trợ các dự án trên Ethereum phát triển trên ZkSync.

Cơ chế hoạt động của zkSync

Cơ chế hoạt động của zkSync sẽ diễn ra một cách cơ bản như sau:

• Bước 1: Squencer có trách nhiệm sắp xếp các giao dịch trên zkSync trong 1 khoảng thời gian nhất định vào 1 block bên cạnh đó là xác minh tính đúng đắn của giao dịch.
• Bước 2: Cùng thời điểm đó các Prover chịu trách nhiệm tạo bằng chứng giao dịch cho toàn bộ các giao dịch được Squencer đưa vào 1 block.
• Bước 3: Sau khi đóng gói giao dịch thành 1 block thành công thì block này sẽ được gửi về Ethereum.
• Bước 4: Tại Ethereum các Validator của mạng lưới này sẽ xác minh bằng chứng giao dịch trong block thay vì kiểm tra lại toàn bộ các giao dịch.
• Bước 5: Xác minh thành công block được đưa vào chuỗi chính của Ethereum.

Về cơ bản, cơ chế hoạt động của zkSync tương đồng với StarkNet, Optimism hay Arbitrum. Sự khác biệt lớn nhất là nằm ở bằng chứng giao dịch, nếu như các nền tảng Optimistic Rollup sử dụng Fraud Proof thì các nền tảng zkRollup như zkSync sử dụng bằng chứng ZK Proof.

Sự Khác Biệt Của ZkSync

ZkSync bao gồm một bộ các giải pháp giúp các developers có thể thoải mái lựa chọn để phù hợp với định hướng phát triển của mỗi cá nhân hay tổ chức:

• ZkSync 2.0: Điểm nhấn của ZkSync 2.0 đó chính là zkEVM đầu tiên trên toàn bộ thị trường crypto. Với ZkEVM các dự án trên Ethereum dễ dàng được phát triên trên ZkSync. zkEVM đã thay đổi ZkSync từ một mạng lưới chỉ phục vụ chính mảng thanh toán đã trở thành 1 nền tảng giúp các dự án xây dựng trên mình. ZkSync 2.0 sử dụng chính là công nghệ Zero-knowledge rollup. Hiện tại, ZkSync 2.0 được gọi là ZkSync Era.
• ZkPorter: Vận dụng công nghệ Validium điều này cho phép tốc độ giao dịch và chi phí giao dịch trên các dự án sử dụng zkPorter rẻ hơn 100x so với trên zkSync thông thường nhưng phải đánh đổi một chút về tính phi tập trung của mạng lưới.

Đến thời điểm hiện tại đã có nhiều dự án đang phát triển trên ZkSync như:

• DeFi: ZigZag Exchange, 1inch, Mute.io, Onto Wallet, Rubicon, Banxa, Yearn Finance, Taker Protocol, Woo Network, 88mpg, Compossable Finance,...
• NFT & Gaming: Crypto Maze, Miniminidugeon, Tevaera, Openstar.org, NFT Pinas, nftperp, zkAnimals, zkEagles, tofuNFT, Mint Square,...
• Infastructure: Maralis, Covalent, cBridge, Chainlink, Multichain, Meson, N Suite, Wido, RSS3, Omnia, Secure3, stakefish, Nomad,...
• Một số các mảnh ghép khác: Onto Wallet, Bitkeep Wallet, Automata,...

Lộ Trình Phát Triển

Trong chặng đường phát triển, zkSync đã trải qua một số những sự thay đổi và nâng cấp đáng chú ý bao gồm:

• Tháng 12/2022: Trong khi thay đổi về thiết kế, Matter Labs cũng mập mờ chia sẻ về ZkSync L3. Để hiểu hơn về ZkSync L3 mọi người có thể tham khảo bài viết zkSync L3 Là Gì? Tổng Quan Về Hyperchain, Hyperbridge Cấu Thành Nên zkSync L3 và ZK Credo, ZK Stack, Hyperchains & Hyperbridges: Vũ Khí Tối Thượng Của ZkSync Cho Layer 3 Wars.
• Tháng 7/2023: Matter Labs cũng giới thiệu tới cộng đồng Boojum là một bằng chứng giao dịch mới sẽ được sử dụng trên zkSync trong tương lai. Để hiểu hơn về Boojum mọi người có thể tham khảo bài viết Boojum Là Gì? zkSync Nâng Cấp Mạng Lưới Với Bằng Chứng Giao Dịch Mới.

Core Team

ZkSync được đứng sau xây dựng và phát triển bởi đội ngũ của Matter Labs, là một công ty có trụ sở được đặt tại Đức và có nhiều năm kinh nghiệm với các kiến thức về bằng chứng ZK và các kiến thức liên quan đến mật mã máy tính.

Alex Gluchowski: Co Founder & CEO

• Từng tốt nghiệp bằng thạc sĩ tại đại học Technische Universität Berlin.
• Trưởng phòng kỹ thuật phần mềm tại Clarity AG, Bad Homburg từ tháng 7/2007 đến tháng 9/2009.
• Làm CTO tại ExpoGlobus.com từ tháng 10/2011 đến tháng 8/2013.
• Đồng sáng lập và CTO tại Somuchmore GmbH từ tháng 12/2013 đến tháng 9/2015.
• Đồng sáng lập và CTO tại PaulCamper từ tháng 10/2015 đến tháng 8/2017.
• Là giám đốc R&D tại Entropy Labs từ tháng 9/2017 đến tháng 12/2018.
• Đồng sáng lập và giữ chức vụ CEO từ tháng 12/2018 đến hiện tại.

Alexandr Vlasov: Co Founder

• Là chuyên gia vật lý tại khoa Vật lý hạt nhân và hạt của trường Lomonosov Moscow State University (MSU).
• Là tiến sĩ triết học và tiến sĩ Kỹ thuật điện tại trường đại học McGill.
• Làm giám đốc nghiên cứu tại BANKEX Foundation từ tháng 3/2018 đến tháng 1/2019.
• Đồng sáng lập và giữ chức vụ R&D Head của Matter Labss từ tháng 9/2018 đến hiện tại.

Investor

• 23/09/2019: Matter Labs lần đầu kêu gọi thành công số tiền $2M bởi PlaceHolder.
• 01/02/2021: Matter Labs  tiếp tục kêu gọi số tiền $6M tại vòng Series A với sự tham gia của Place Holder, 1KX, A16Z, Dragonfly Capital, Union Square Ventures.
• 08/11/2021; Tài khoản Series B thì Matter Labs chính thức gọi thêm số tiền $50M lần này có sự tham gia của gần 20 VCs khác nhau như Dragonfly Capital, Lido Peninsula Venture Partner, 4th Revolution Capital, Gnosis, Bybit và nhiều quỹ đầu tư lớn khác.
• 27/01/2022: BitDAO chính thức số tiền khủng lên đến $200M vào Matter Labs.
• 16/11/2022: Kêu gọic được $200 từ các quỹ đầu tư hàng đầu như Blockchain Capital, DragonFly Capital, a16z,...

Tokenomic

Update ...

Sàn Giao Dịch

Update ...

Kênh Thông Tin Của ZkSync

• Twitter: https://twitter.com/zksync
• Trang web: https://zksync.io/
• Phương tiện: https://blog.matter-labs.io/
• Discord: https://discord.com/invite/px2aR7w
• Telegram: https://t.me/zksync

Tổng kết

ZkSync là một nền tảng Layer 2 cực kì tích cực xây dựng về công nghệ cũng như hệ thống sinh thái của mình. Với mình, zkSync hoàn toàn đủ sức để dẫn đầu công nghệ zkRollup trong tương lai sắp tới.