Cập Nhật SocialFi: Lens Lạc Lối, Farcaster Vươn Lên Dẫn Đầu & Cyber Liên Tục Bắt Trend

Cập nhật SocialFi với nhiều tin tức thú vị như việc Lens Protcol thay đổi chiến lược, Farcaster kêu gọi thành công $150M hay CyberConnect thay đổi thương hiệu. Trong bài viết này chúng ta cùng điểm qua những chuyển động, cập nhật của toàn bộ ngành SocialFi với nhiều dự án khác nhau như Faraster, CyberConnect, Lens Protocol,...

Bối Cảnh & Cập Nhật SocialFi Hiện Nay

Cập nhật SocialFi: Không thành công như kì vọng

Tính đến thời điểm hiện tại để nhìn lại bài viết về sự kì vọng với SocialFi của mình là Tại Sao Khẳng Định SocialFi Sẽ Tiếp Bước GameFi? đã thực sự không diễn ra như dự đoán của mình, trong khoảng thời gian này đã có nhiều xu hướng bùng nổ khác nhau như Restaking, Runes Protocol, Memecoin,... nhưng tuyệt đối trong đó không có SocialFi.

Mình từng tin tưởng vào SocialFi không chỉ dựa trên các yếu tố hữu ích mà Web3 Social có thể bù đắp, bổ sung cho Web2 Social về sự phi tập trung, minh bạch, công bằng,... mà còn đó là là việc Binance đầu tư, niêm yết rất nhiều dự án Web3 Social như Space ID, Hooked Protocol, CyberConnect, Open Campus, Arkham,... bên cạnh đó là Coinbase cũng dành sự quan tâm sâu sắc cho mảng này.

Theo biểu đồ của Google Trend bạn có thể thấy rằng lượng tìm kiếm cụm từ SocialFi đang ở mức rất thấp nếu đặt nó bên cạnh những cụm từ đại diễn cho xu hướng thị trường trong thời gian qua như Memecoin hay Restaking.

Nhưng dù thế nào thì SocialFi cũng chưa thật sự bùng nổ, không những không bùng nổ mà những cái tên tưởng như sẽ tạo ra cú nổ BIG BANG trong ngành thì lại càng mất hút trong thị trường Crypto. Open Campus, Hooked Protocol, Space ID là những cái tên không hề có những sự thay đổi đột phá như nâng cấp sản phẩm, ra mắt sản phẩm mới trong trong thời gian vừa qua.

Còn đối với những dự án được coi là trụ cột trong ngành thì mỗi dự án lại có những hướng đi khác nhau, chúng ta sẽ cùng đến với cập nhật của Lens Protocol, Farcaster và Cyber.

Lens Protocol liên tục thay đổi định hướng

Lịch sử phát triển của Lens Protocol

Để thấy được sự lạc lối của Lens Protocol chúng ta cần nhìn lại chặng đường phát triển của Lens Protocol từ thời điểm ra cho đến nay:

01/05/2023: Lens Protocol giới thiểu giải pháp Layer 3 có tên là Momoka (dựa trên công nghệ Optimistic Rollup). Momoka giải quyết bài toán về chi phí giao dịch và tốc độ giao dịch thông qua việc đưa trữ liệu cần lưu trữ ra ngoài off-chain.
09/06/2023: Lens Protocol đã kêu gọi thành công số tiền $15M tại với Seed với sự tham gia của General Catalyst, Variant, Blockchain Capital, Palm Tree A. Capital, Seed Club Ventures và Robot Ventures.
17/07/2023: Lens Protocol ra mắt phiên bản V2 với nhiều tính năng mới như Open Actions, Profiles V2, Profile Manager,...
15/05/2024: Đội ngũ phát triển của Lens Protocol thông báo về việc trở thành một Layer 2 trên Ethereum với việc xây dựng trên bộ công cụ ZK Stack của zkSync. Để giải quyết bài toán về mở rộng thì Lens Protocol sẽ áp dụng song song công nghệ Validium và Volition. Bên cạnh đó để dọn đường cho Lens Network thì đội ngũ phát triển khuyến khích các DApp trên Momoka di chuyển sang Lens Network và Momoka sẽ ngưng hoạt động trong tương lai.

Nhìn qua lộ trình phát triển chúng ta dễ dàng nhận thấy rằng từ tháng 5/2023 cho tới tháng 5/2024 (khoảng thời gian 1 năm nếu tính cả thời gian R&D trước khi công bố tin tức thì phải hơn 1 năm) đội ngũ phát triển của Lens Protocol vẫn loay hoay trong bài toán về khả năng mở rộng để phù hợp với mảnh ghép Social.

Ban đầu, đội ngũ của Lens tham vọng xây dựng một Layer 3 có tên là Momoka nhưng thực tế để gọi Momoka là Layer 3 thì không chính xác bởi vì Polygon không phải là một Layer 2 trên Ethereum chính vì vậy Momoka chỉ có thể được coi là một Layer 2 trên Polygon. Trong quá trình hơn một năm thì Lens Protocol chuyển mình thành Lens Network với tham vọng phát triển một Layer 3 dựa trên bộ công cụ ZK Stack của zkSync. Thực tế là chúng ta phải đặt ra câu hỏi là:

Đội ngũ phát triển của Lens có thật sự có tâm huyết và kinh nghiệm trong mảng Social hay không khi mà cứ loay hoay với những mảnh ghép cơ sở hạ tầng. Một điểm lưu ý là họ thường xây dựng trên các bộ công cụ có sẵn chứ không phải là tự xây dựng một nền tảng hạ tầng riêng biệt như Farcaster đang làm.
Đội ngũ của Lens có thật sự đang xây dựng không hay chỉ đang cố gắng "bắt trend" để thu hút sự quan tâm của cộng đồng, đầu tiên là xu hướng Layer 3 và hiện tại chính là Layer 2.
Đội ngũ của Lens còn thể đang mất quá nhiều thời gian với AAVE nên không có thời gian để xây dựng Lens.

Nhìn lại hệ sinh thái của Lens Protocol chúng ta thấy rằng vẫn có sự giãn nở nhất định khi số lượng các DApp liên tục gia tăng tuy nhiên hầu hết các DApp trên Lens Protocol không có những mô hình đột phá mà chủ yếu sao chép các mô hình hoạt động của các nền tảng Web2 Social rồi đưa lên Web3. Bên cạnh đó, hầu hết các Native DApp ban đầu trên Lens Protocol cũng phải di chuyển sang các nền tảng khác như CyberConnect hay Farcaster để kiếm thêm người dùng, đó là câu chuyện của Phaver, JUP,...

Lens Protocol Ecosystem Analysis

Theo bảng chỉ số về Lens Protocol chúng ta thấy rằng:

Lượng người dùng thường xuyên trên Lens Protocol từ giai đoạn đầu năm 2023 cho tới nay. Hiện tại lượng người dùng trung bình trên hệ sinh thái Lens Protocol chỉ rơi vào khoảng xung quanh 1.000 người mỗi ngày.
Tuy vậy lượng Daily Transaction trên Lens Protocol lại có những tín hiệu tích cực từ tháng 3/2023 cho tới nay. Điều này cho thấy những người dùng trên Lens Protocol có dấu hiệu hoạt động tích cực hơn trong thời gian qua.

Lí do cho sự bùng nổ trở lại của Lens Protocol chính là việc Lens đã chính thức mở cửa cho tất cả mọi người dùng, giờ đây người dùng chỉ cần mua tên miền có trị giá khoảng 8 MATIC là đã có thể tham gia vào hệ sinh thái Lens Protocol.

Farcaster: Từ người đến sau thành kẻ dẫn đường

Mới đây Farcaster đã công bố về việc kêu gọi thành công $150M tại vòng Series A với mức định giá lên tới $1B với sự tham gia của Paradigm, a16z, Haun Ventures, Variant, Standard Crypto và Union Square Ventures. Điều này biến Farcaster trở thành dự án lớn nhất nếu xét trên phương diện đầu tư của ngành SocialFi nói riêng và toàn bộ thị trường Crypto nói chung.

Thời gian gần đây Farcaster mới thật sự nổi bật nhờ:

Ra mắt Farcaster Frames để giúp các nhà phát triển dễ dàng xây dựng các ứng dụng trên Farcaster từ đó mở rộng hệ sinh thái của mình.
Sử dụng chiến lược Airdrop & Memecoin để xây dựng cộng đồng thông qua Warpcast.

Trước khi phân tích yếu tố đầu tiên chúng ta thấy rằng sự khác biệt của Farcaster với Lens Network chính là nằm ở việc xây dựng cơ sở hạ tầng, trong khi Lens Protocol xây dựng cơ sở hạ tầng có phần dựa trên cảm tính và thực tế dựa trên việc thiếu kinh nghiệm của đội ngũ phát triển thì Farcaster hoàn toàn khác, dự án này thống nhất về cơ sở hạ tầng ngay từ ban đầu nên việc phát triển diễn ra cực kì nhanh chóng.

Sự thành công của Farcaster thời gian gần đây chủ yếu đến từ Warpcast - nền tảng Web3 Social do chính đội ngũ Farcaster xây dựng, có một số yếu tố khiến Warpcast thành công từ đó kéo theo là Farcaster bao gồm:

Được ủng hộ ngay từ ban đầu bởi Vitalik Buterin vì theo Vitalik đây là một hình Web3 Social thực sự phi tập trung hiếm hoi trong thị trường Crypto. Với việc Vitalik ủng hộ thì kéo theo nhiều KOLs, cộng đồng yêu thích Ethereum,... cũng ủng hộ Warpcast.
Warpcast ra đời trong bối cảnh làn sóng Airdrop đang diễn ra cực kì mạnh mẽ từ đó khiến người dùng đổ xô vào giao thức để tìm kiếm cơ hội Airdrop với Farcaster.
Xây dựng làn sóng Memecoin & Airdrop Memecoin đó cho người dùng nền tảng. Memecoin đầu tiên chính là DEGEN, nếu ai còn giữ tới hiện tại thì giá trị Airdrop đã lên tới hàng chục ngàn đô.
Warpcast xây dựng thành công tính năng cộng đồng riêng biệt (hoàn toàn miến phí không dựa trên việc mua bán key), chính vì vậy nó hoạt động cực kì hiệu quả và đóng góp vai trò to lớn trong việc giữ chân người dùng.
Trải nghiệm người dùng chính là yếu tố giúp Warpcast bỏ rất xa so với Lens Protocol, trong khi làm gì trên Lens (comment, thả tim, đăng bài,...) đều phải kí thì điều đó không diễn ra ở Warpcast. Đây chính là một trong những cải thiện tốt nhất của một Web3 Social co người dùng của mình.

Theo các thông số on-chain với hệ sinh thái Farcaster cho chúng ta thấy rằng hệ sinh thái Farcaster đã không ngừng phát triển từ khi ra mắt cho tới nay, sau sự thành công của làn sóng Memecoin với sự dẫn đầu của DEGEN đã làm người dùng dùng trên Farcaster tăng vọt, đi kèm với việc kêu gọi thành công $150M thì làn sóng Airdrop cũng đã ập tới Farcaster.

Thiên thời, địa lợi & nhân hòa đã giúp Farcaster vượt qua nhiều nền tảng SocialFi để trở thành người dẫn đầu trong mảng này.

CyberConnect: Liên tục nắm bắt xu hướng thị trường

CyberConnect lại cho chúng ta thấy một hướng đi khác của một nền tảng SocialFi. Nếu như Lens Protocol chậm chạp trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng, Farcaster đã có hướng đi cụ thể, rõ ràng thì CyberConnect liên tục bắt trend và có sự thay đổi chóng mặt trong sản phẩm của mình. Chúng ta hãy cùng nhìn lại sự phát triển của CyberConnect trong thời gian qua:

25/03/2024: Cyver cho ra mắt chương trình phát triển hệ sinh thái Ecosystem Grants Program với tổng giá trị giải thưởng lên tới hơn $2M.
16/03/2024: Cyber cho ra mắt chương trình Staking & Reward khi người dùng stake CYBER có thể kiếm về phần thưởng staking là CYBER đi kèm với đó là những Airdrop của các dự án thuộc hệ sinh thái Cyber.
08/03/2024: CyberConect chính thức đổi tên thành Cyber, đồng thời ra mắt nền tảng Layer 2 dành riêng cho mảng SocialFi. CyberCoonect cũng không quên bắt xu hướng Restaking khi cho phép người dùng stake ETH và các LST Token để nhận về nhiều phần thưởng trong tương lai.
21/09/2023: CyberConnect giới thiệu bản nâng cấp CyberConnect V3 với các sản phẩm trọng tâm bao gồm CyberAccount, CyberGraph và CyberNetwork. Có thể thấy rằng từ giai đoạn này CyberConnect đã ấp ủ xây dựng một Blockchain chuyên biệt cho thị trường SocialFi.

Có thể thấy rằng Cyber là một dự án co thiên hướng phát triển tập trung vào kinh doanh hơn là công nghệ. Đầu tiên mọi người có thể thấy rằng đội ngũ phát triển của Cyber nắm bắt nhiều xu hướng khác nhau để thu hút người dùng biết đến nền tảng của họ như khởi đầu với SocialFi, Account Abstraction sau đó là câu chuyện về Layer 2 rồi Restaking.

Không những vậy đội ngũ phát triển của Cyber cũng đưa ra nhiều chiến lược để tạo ra các hiệu ứng tích cực cho CYBER như chương trình Staking, Stake to Earn,... Bên cạnh đó, đội ngũ của CyberConnect có phần thiên về việc xây dựng, phát triển hệ sinh thái của mình hơn là tập trung về cơ sở hạ tầng bằng chứng cho điều đó chính là Cyber được xây dựng trên những nền tảng cơ sở hạ tầng có sẵn chứ không quá mới mẻ như Farcaster.

Giống với Farcaster ngay từ đầu đội ngũ phát triển của CyberConnect cũng cố gắng xây dựng một sản phẩm chiến lược cốt lõi sau đó mới đến việc dần mở rộng hệ sinh thái. Nếu như với Farcaster là Warpcast thì với CyberConnect thì đó là Link3, khá khó để so sánh về mức độ thành công của Warpcast và Link3 vì mỗi dự án được phát triển với mục tiêu khác nhau, nhưng xét về phương diện Social thì Warpcast có phần nhỉnh hơn, nhưng Link3 cũng đạt được những thành tựu của riêng nó nhất là trong bối cảnh Cyber không còn sức hút về Airdrop như Farcaster.

Những thông tin về các giao thức/nền tảng SocialFi khác trong thị trường

Phaver - nền tảng SocialFi được xây dựng trên Lens, Cyber và Farcaster, đã chính thức thông báo về việc ra mắt mã thông báo SOCIAL trong tương lai gần.
Friend.tech trong thời gian qua đã chính thức ra mắt FRIEND sau đó là Airdrop tới những người dùng ủng hộ sớm giao thức. Tuy nhiên, đã có những ồn ào nhất định xung quanh việc mối quan hệ "cơm không lành, canh không ngọt" giữa Friend.tech và Base đã gây ra sự sụt giảm giá nghiêm trọng cho FRIEND trong thời gian qua.
Công ty con của Tik Tok đã chính thức kết hợp với nền tảng Blockchain Layer 1 Sui để xây dựng và phát triển mảng GameFi và SocialFi.
Thời gian gần đây cũng chứng kiến sự bùng nổ của một dự án SocialFi & GameFi với dự án Fantasy.top trên nền tảng Blast. Cũng trên chính Blast, chúng ta cũng chứng kiến một nền tảng SocialFi có tên là Districtone cũng đang thu hút nhiều người dùng tham gia.

Nhận Định Về Mảnh Ghép SocialFi Hiện Nay

Thực tế để SocialFi có thể bùng nổ thì nó có khá nhiều nét tương đồng với câu chuyện làm sao để một Blockchain nền tảng Layer 1, Layer 2 có thể bùng nổ được bởi nếu xét về phương diện công nghệ thì các nền tảng SocialFi hiện nay đều đi theo hướng xây dựng cơ sở hạ tầng hơn là một DApp hay giao thức. Farcaster thành công thời gian gần đây cũng đến từ việc hiểu cách thị trường vận hành. Với một dự án Memecoin ban đầu là DEGEN Airdrop xong cho người dùng thì một thời gian sau giá trị Airdrop đã lên đến hàng chục ngàn đô, sau DEGEN chúng ta chứng kiến nhiều Memecoin Airdrop hàng trăm đến ngàn đô trên Warpcast là khá nhiều.

Rõ ràng, Farcaster đã tận dụng làn sóng Airdrop & Memecoin để thu hút người dùng đến với nền tảng của mình, sau đó giữ chân họ bằng một nguồn Incentives (Memecoin + Airdrop) theo thời gian, mà để nhận được bắt buộc người dùng phải hoạt động tích cực trên Warpcast. Chính vì vậy, bên cạnh việc mở rộng hệ sinh thái các nền tảng SocialFi theo thiến hướng cơ sở hạ tầng cần nắm bắt các xu hướng đang diễn ra để lôi kéo người dùng như Cyber làm với Layer 2, Restaking, Stake to Earn,...

Bên cạnh đó với các nền tảng SocialFi phát triển theo đường hướng DApp thì cần phải tạo ra những mô hình mới mẻ, đột phá hoặc ít nhất là có sự khác biệt nhất định so với các nền tảng Web2 Social đã có trước đó. Thời điểm mà các dự án Web3 Social sao chép mô hình hoạt động của các Web2 Social đã đi qua, giờ đây các dự án muốn nổi bật cần phải có sự đột phá như cách mà Friend.tech, Fantasy,... Hiện nay, chúng ta đang chứng kiến rất ít sự đổi mới trong mảng SocialFi.

Tổng Kết

Sự bùng nổ của SocialFi bắt buộc phải đến từ những dự án có khả năng dẫn đầu trong thị trường Crypto như Farcaster, Cyber hay đến từ những sáng tạo đột phá, khác biệt trong ngành. Mong rằng qua bài viết này về cập nhật SocialFi mọi người sẽ có thêm những góc nhìn về mảnh ghép SocialFi.