SocialFi sẽ trở thành xu hướng lớn của thị trường Crypto bên cạnh Layer 2 và có thể tiếp bước GameFi để đưa người dùng từ Web2 lên Web3 một cách dễ dàng. Vậy tại sao khẳng định SocialFi sẽ tiếp bước GameFi thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Để hiểu hơn về bài viết tại sao khẳng định SocialFi sẽ tiếp bước GameFi, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:
Tại Sao Khẳng Định SocialFi Sẽ Tiếp Bước GameFi?
Binance đang dồn sức cho SocialFi Wars
Trước khi nhìn vào bức tranh SocialFi ở thời điểm hiện tại, chúng ta cần phải có một góc nhìn bao quát hơn về thị trường Crypto. Trong quá khứ, bằng những thành quả đạt được thông qua Binance Labs, Binance Launchpad & Binance Launchpool thì Binance dần trở thành người dẫn đường và tạo xu hướng uy tín trong thị trường Crypto.
Chúng ta cùng nhìn lại các xu hướng đã diễn ra trong thị trường Crypto giai đoạn năm 2021, có những sự kiện nổi bật như sau:
- Tháng 1 - 3: IDO bùng nổ trên Solana với các dự án đã x hàng trăm lần như Star Atlas, Genopet, Defiland,... Sau đó, IDO bùng nổ qua các Blockchain khác nhau BNB Chain, Avalanche,...
- Tháng 1 - 6: DeFi tiếp tục bùng nổ với việc dòng tiền liên tục luân chuyển giữa các Blockchain với nhau. Các dự án AMM, Yield Farming, Lending & Borrowing,... liên tục bùng nổ.
- Tháng 6 - 12: Axie Infinity bùng nổ tạo ra cơn sốt Play to Earn, có thể nói rằng đây là xu hướng lớn nhất, mạnh mẽ nhất trong chu kì vừa qua.
- Tháng 8 - 12: Khởi nguồn từ Facebook, các dự án GameFi hoặc NFT chỉ cần gắn mác Metaverse là có sự tăng trưởng điên khùng.
- Tháng 11 - 12: DeFi bắt đầu có sự rẽ nhánh với các mảng mới để cải thiện vấn đề của DeFi 1.0 như Liquidity As a Service, Protocol Own Liquidity,...
- Năm 2021: Xuyên suốt cả năm 2021 đó chính là xu hướng Layer 1 & Airdrop.
Có thể thấy rằng trong suốt giai đoạn 2021 thì có 3 xu hướng nổi bật đó là Layer 1, DeFi và GameFi. Các xu hướng sau này như Metaverse hay DeFi 2.0 chỉ là bám theo các xu hướng trước đó.
Nhìn lại về câu chuyện của Binance thì mình thấy rằng Binance đã có sự chuẩn bị rất kĩ càng cho năm 2021 khi đã niêm yết hoặc triển khai Binance Launchpool, Binance Launchpad trong thời gian 2019 - 2020 khi thị trường Crypto ở giai đoạn trầm lắng. Sự chuẩn bị đó được thể hiện như sau:
- 2019: Binance niêm yết rất nhiều các nền tảng Layer 1 như Cosmos, Polygon, Harmony hay Fantom.
- 2020: Tại giai đoạn này, Binance đã niêm yết các dự án thuộc cả Layer 1, DeFi và GameFi. Layer 1 thì có Avalanche, Solana, Terra,... DeFi thì có Alpha Finance, Uniswap, Curve Finance, Pancakeswap, MakerDAO,... hay GameFi thì có Axie Infinity, My Neighbor Alice và Metaverse thì có Sanbox, Decentraland,...
- 2021: Khi thị trường đã đi vào xu hướng Binance tiếp tục niêm yết các dự án thuộc xu hướng như Coin98, Beta Finance, Dodo, Celo, Gala,...
Nếu như Binance đã có sự chuẩn bị rất kĩ càng và chính xác trong giai đoạn 2019 - 2020 sau đó thành công trong năm 2021 thì rất có thể 2022 - 2024 là giai đoạn Binance chuẩn bị cho một 2025 rực rỡ. Vậy trong năm 2022 - 2023 thì Binance đã có sự chuẩn bị như thế nào đối với việc niêm yết các dự án.
Trong thời gian qua, Binance chủ yếu niêm yết các dự án thuộc mảng Infastructure và DeFi đây là những xu hướng đã cũ. Tuy nhiên, có một mảng mà Binance đã rất quan tâm trong thời gian vừa qua với 5 dự án được triển khai trên Launchpool & Launchpad đó chính là SocialFi.
Với mảng SocialFi thì Binance đã niêm yết cả các dự án thuộc mảng Social Graph và DApp. Tuy nhiên, đây không phải lần đầu tiên mà trước đó Binance đã từng niêm yết các dự án thuộc mảng này như DeSo - Blockchain nền tảng được thiết kế cho ngạch Social hay Mask Network - dự án đóng vai trò đưa Web2 lại gần Web3.
5 dự án SocialFi được triển khai trên Binance bao gồm:
- Hooked Protocol: Dự án đưa ra khái niệm Quiz to Earn và cũng đánh dấu sự quay trở lại của Binance Launchpad sau khoảng thời gian năm 2022 đầy những biến động xấu.
- Space ID: Dự án tên miền cùng cấp cơ sở hạ tầng cho các dự án SocialFi. Các tên miền cũng có thể được sử dụng như một tài khoản để đăng nhập vào các hệ sinh thái của các nền tảng Social Graph nếu được cho phép. Như cách Farcaster chấp nhận ENS.
- Open Campus: Dự án thuộc mảng Learn to Earn và đưa ra nhiều giải pháp đột phá cho ngành Affiliate Marketing trong Web3. Open Campus cũng hợp tác với nhiều trường đại học lớn để đưa Learn to Earn đến nhiều học sinh.
- Arkham: Nền tảng DOX to Earn cho phép các kĩ sư on-chain có thể kiến tiềm dựa trên những yêu cầu về thông tin on-chain của người dùng.
- CyberConnect: Nền tảng Social Graph với tham vọng xây dựng một hệ sinh thái Social với nhiều mảng khác nhau. Hiện tại, hệ sinh thái của CyberConnect vẫn đang tiếp tục được mở rộng.
Và câu hỏi đặt ra ở đây là: "Binance đã rất thành công trong việc chuẩn bị cho năm 2021 vậy thì liệu việc chuẩn bị tập trung cho SocialFi cho năm 2025 sắp tới đây có phải Binance đang cho rằng SocialFi sẽ trở thành một xu hướng lớn trong thị trường Crypto hay không?"
Tuy nhiên, có một điểm chúng ta cần phải lưu ý đó chính là có rất nhiều dự án được triển khai trên Binance Launchpad & Launchpool đã không thành công về dài hạn như mong đợi. Nhưng xác suất thành công của Binance vẫn là rất cao.
Coinbase cũng tập trung cho SocialFi
Trong bối cảnh thị trường đang trong giai đoạn downtrend, các hệ sinh thái muốn thu hút người dùng thì không thể dùng các mảnh ghép cũ như là DeFi hay GameFi mà bắt buộc họ phải chọn một mũi nhọn riêng cho mình. Điển hình như:
- Optimism lựa chọn chiến lược xoay quanh KOLs (Aave, Synthetix hay Perpetual) và Incentives.
- Arbitrum lựa chọn chiến lược xoay quanh Perp DEX và hệ sinh thái được xây dựng trên chính nền tảng Perp DEX lớn nhất.
Base là một cái tên mới nổi được xây dựng và phát triển bởi Coinbase thay vì việc chọn DeFi, Incentive, GameFi, NFT hay Metaverse thì họ lựa chọn SocialFi với cái tên Friend.tech để tiếp cận cộng đồng. Và 6 dự án đầu tiên nhận được đầu tư từ Coinbase Ventures thì có tới 2 dự án liên quan đến Social như:
- Paragraph: Là một nền tảng người dùng sẽ trả phí premium để đọc những thông tin của KOLs, mô hình tương tự như với Substack trong Web2.
- Truflation: Là một nền tảng cho phép theo dõi tỷ lệ lạm phát theo thời gian thực mà không cần chờ một tháng một lần.
Paragrah được xây dựng bởi một thành viên từng làm việc trong một khoảng thời gian dài tại Coinbase. Ngoài ra, thời gian gần đây mới nổi lên một nền tảng Social Graph là Farcaster cũng được xây dựng bởi CEO và CTO cũ đã có nhiều năm làm việc tại Coinbase. Không chỉ Coinbase tập trung vào SocialFi mà cả những người từng làm việc tại Coinbase đều đang tự tách mình để xây dựng các dự án SocialFi.
Chắc chắn, Coinbase đang đầu tư rất nhiều vào các mảng mà có thể tiếp cận ngay lập tức với người dùng Web2, từ đó đưa họ lên Web3 và SocialFi là một trong những mảng có thể làm được việc đó một cách dễ dàng và hiệu quả.
Tiềm Năng To Lớn Của Ngành SocialFi
Social Web2 đang có những sự chững lại?
Tính đến năm 2022, toàn bộ dân số thế giới là 8 tỷ người trong đó có 6.3 tỷ người có sử dụng thiết bị di động, 5.6 tỷ người có thể truy cập vào mạng lưới Internet và có đến 5.3 tỷ người tương đương với gần 70% dân số thế giới đang tham gia vào các trang mạng xã hội. Không chỉ vậy, tốc độ người dùng tham gia sử dụng các nền tảng Social có tốc độ tăng trưởng nhanh hơn cả số người sử dụng thiết bị di động và tham gia vào mạng lưới Internet.
Social Web2 đã trải qua nhiều giai đoạn khác nhau nhưng ở thời điểm hiện tại các nền tảng Social Web2 đang ở giai đoạn bão hòa và đang tìm kiếm những hướng đi mới. Mỗi hướng đi đều mang lại những trải nghiệm khác nhau cho người dùng.
- Tích hợp AR & VR: Với công nghệ thực tế ảo và thực tế ảo tăng tưởng giúp thay đổi cách người dùng tương tác hiện nay. Facebook, Apple hay Google đã cùng nhau cho ra mắt nhiều sản phẩm để hướng tới giải quyết vấn đề này như Smart Glass (Kính thông minh) hay Vision Pro.
- Tích hợp AI: Giúp cho các nền tảng Social trở nên hiểu người dùng hơn nữa hay việc người dùng có thể sử dụng công cụ AI trong các nền tảng Social để thay đổi trải nghiệm của mình như gia lệnh bằng giọng nói, tự lên kế hoạch,...
- Loại hình hoàn toàn mới: Tiktok đại diện cho một nền tảng Social Web2 với việc tạo ra một loại nội dung hoàn toàn mới đó chính là Short Video - các video ngắn dưới 30s, 1 phút,... Short Video đã tạo ra cuộc cách mạng khiến các nền tảng khác phải chạy đua như Short của Youtube hay Reel của Instagram.
- Tích hợp Blockchain: Vấn đề dữ liệu là vấn đề lớn nhất của các nền tảng Social Web2. Với việc tích hợp công nghệ Blockchain đưa ra một khái niệm mới như Social Web3 hay DeSocial giúp đưa quyền sở hữu dữ liệu về tay người dùng.
Có thể thấy rằng Social Web3 là một trong những hướng đi mới của các nền tảng Mạng xã hội ngày nay. Tuy nhiên, Social Web3 sẽ tương đối khó và cần nhiều thời gian để cải thiện được vấn đề tương tác với người dùng. Có thể thấy rằng các nền tảng Social Web3 về mặt trải nghiệm chắc chắn còn thua kém so với các nền tảng Social Web2. Vậy bằng cách nào để người dùng đổ xô về Social Web3.
Social Web3 và những ưu điểm mang lại
Ngày nay các ông lớn như Google, Twitter và đặc biệt là Facebook đang kiếm được những khoản tiền khổng lồ thông qua việc sở hữu và ăn trộm thông tin người dùng. Một vài ví dụ điển hình như:
- Bạn nhắn tin với bạn thân than phiền vì sự cô đơn vài phút sau khi lướt Facebook bạn nhận được hàng chục quảng cáo từ các ứng dụng hẹn hò.
- Bạn than phiền với bố mẹ về việc cuộc sống sinh viên tốn kém thì ngay lập tức bạn nhận được hàng loạt những đề nghị thậm chí là các cuộc điện thoại của các ứng dụng tài chính.
- Bạn vừa nghĩ muốn mua cái gì đó và kể với bạn trên Messenger thì những đồ đó hiển thị hàng loạt trên Facebook của bạn.
Rõ ràng, dữ liệu người dùng đang bị xâm phạm một cách quá thô bạo. Để ngăn cản tình trạng này Apple đã phải ra mắt tính năng mới nhằm cho các ứng dụng điện thoại không thể theo dõi được hành vi của người dùng, nhưng từng đó là chưa đủ vì số lượng các điện thoại không đến từ nhà Apple vẫn còn quá lớn. Vậy đâu là giải pháp? Social Web3 sẽ giải quyết vấn đề này.
Với công nghệ Blockchain, dữ liệu của người dùng sẽ được đưa về với quyền quyết định của người dùng, việc chia sẻ hay riêng tư sẽ được quyết định bởi chính họ. Ngoài ra, một số những ưu điểm mà các nền tảng Social Web3 mang lại có thể kể đến như:
- Quyền lực sẽ được chia sẻ tới cộng đồng mà không tập trung vào một chủ thể duy nhất như việc Meta sở hữu Facebook, Instgram,... hay Google sở hữu Youtube,...
- Người dùng được thoải mái sáng tạo không lo lắng về những rào cản không đáng có từ những luật lệ tự đặt ra với các nền tảng Social Web2.
Yếu Tố Nào Thúc Đẩy SocialFi Trở Thành Một Xu Hướng
Đối với mình có một vài những yếu tố giúp cho một ngành nào đó trở thành một xu hướng lớn trong thị trường Crypto bao gồm:
- Một xu hướng hoàn toàn mới chưa từng diễn ra trong thị trường Crypto.
- Một xu hướng đem lại những giá trị nhân văn, đơn giản và dễ hiểu. Cuộc cách mạng dễ dàng nhất thường là cuộc cách mạng đem lại quyền lợi cho tất cả mọi người.
- Đối với thị trường Crypto cần phải gắn với yếu tố tài chính và còn là tính Ponzi như Play to Earn với GameFi, Move to Earn với StepN và Liquidity Mining với các dự án DeFi.
- Dễ dàng tiếp cận với tập cả mọi người.
- Được dự đoán bởi nhiều sàn giao dịch và VCs uy tín trong thị trường.
SocialFi thỏa mãn được tất cả những yếu tố phía trên bao gồm:
- SocialFi là một xu hướng hoàn toàn mới chưa từng bùng nổ trong quá khứ.
- SocialFi đem lại sự công bằng cho khoảng 5.3 tỷ người dùng các nền tảng Social Web2. Ai cũng có thể tham gia, không có rào cản, không có đàn áp,...
- Các nền tảng Social Web3 hiện nay có trải nghiệm tương tự với các nền tảng Social Web2 truyền thống. Bất kì ai cũng có thể dễ dàng tham gia sử dụng Lens Protocol, Phaver, Farcaster,... Gần đây có Warpcast thuộc Farcaster đã đem lại trải nghiệm mượt mà như các ứng dụng Web2.
- Yếu tố tài chính & Ponzi được thế hiện qua chữ Fi nằm trong SocialFi. Ở đây là sự kết hợp giữa Social và DeFi, tuy nhiên yếu tố này chưa quá nổi bật.
- SocialFi được đặt niềm tin bởi nhiều quỹ đầu tư lớn như Binance Labs, Coinbase Ventures, Paradigm, A17Z, Polychain Capital, Hashed,...
Phân Loại Các Dự Án SocialFi
SocialFi ngay nay được phân chia làm nhiều mảnh ghép khác nhau. Tuy nhiên, nếu có một góc nhìn tổng quan thì chúng ta sẽ thấy hai mảng rõ ràng là Infastructure (Cơ sở hạ tầng) và DApp (Ứng dụng phi tập trung).
Cơ sở hạ tầng trong SocialFi
Các mảnh ghép cơ sở hạ tầng trong SocialFi được chia làm nhiều lớp khác nhau và sự liên quan tới SocialFi cũng có những sự khác biệt. Đầu tiên là Blockchain, là lớp quan trọng nhất trong việc xây dựng các DApp phía trên hình dung một cách cơ bản thì Blockchain như trái đất, các DApp giống như các tòa nhà. Điều này dẫn tới các Blockchain nền tảng đóng vai trò là lớp cơ sở hạ tầng đầu tiên đơn giản nhất và quan trọng nhất đối với không chỉ SocialFi mà còn là DeFi, GameFi, NFT,...
Trong quá khứ chúng ta từng có 1 Blockchain chuyên dụng cho các DApp về mảng Social là DeSo. Dự án đã kêu gọi hàng trăm triệu đô nhưng đã không thành công. Đã có rất nhiều hướng đi tương tự như Blockchain dành riêng cho NFT hay Blockchain dành riêng cho Gaming đều đã không thành công.
Tiếp theo là chúng ta đến với những mảnh ghép cơ sở hạ tầng khác như:
- Oracle: Đóng vai trò luân chuyển thông tin giữa thế giới thực và thế giới on-chain. Nếu không có Oracle thì Social sẽ không còn là Social nữa.
- Indexing: Đóng vai trò giúp tìm kiếm các thông tin on-chain giúp các nhà quảng cáo dễ dàng tìm kiếm được các tập khách hàng của mình và nhiều công dụng khác.
- DeStorage: Đóng vai trò là nơi lữu trữ dữ liệu của người dùng một cách phi tập trung. Ngày nay, chúng ta có Arweave đóng vai trò là lớp lưu trữ vĩnh viễn và Filecoin đóng vai trò là lớp lưu trữ có giới hạn thời gian.
Đến với những lớp gần nhất và có liên quan trực tiếp đến SocialFi đó chính là Social Graph và Bridge Layer. Trong đó,
- Social Graph: Là những dự án phát hành các tên miền hay cho phép người dùng sử dụng tên miền của các bên thứ 3 để tham gia vào hệ sinh thái của mình. Một số dự án điển hình như Lens Protocol. CyberConnect và Farcaster.
- Bridge Layer: Là lớp giúp người dùng tận dụng sức mạnh của Web3 để truy cập và sử dụng các mạng xã hội Web2. Dự án nổi tiếng hiện nay là Mask Network.
Các ứng dụng phi tập trung trong SocialFi
Các ứng dụng phi tập trung trong mảng SocialFi ngày nay, ngày càng trở nên phổ biến và đông đúc:
- Mạng xã hội tương tác: Phaver, ORB, Warpcast, Lenster, Link3, Aburra, Kiwi News, Paragraph, Purp,....
- Community: Quest N, Galxe, Gamic, Mocaverse, Wonderverse,...
- Messaging: Huddle01,...
- Livestream: Unlonely,...
- Indentity: Dome, Sismo, KNN3 Network, Project Galaxy, Bonfida, Ceramic,...
- Music: Stemsad, OOH LA LA, DECENT,...
- Event: Welook, Web3 Event,...
- DeFi: RociFi, zkLink, Creda,...
- Metaverse: Phi.xyz, Oasis, Hangout, SuperHero, Light, W3 Space, Gabby World,...
- Game: Realy, Neroverse, Plan Crossing, Degen Reborn, Flappy Moonbird,...
Chúng ta đã có hàng trăm thậm chí là hàng ngàn những DApp khác nhau trong ngành SocialFi, tuy nhiên các dự án thật sự chất lượng chỉ đếm trên đầu ngón tay.
Những Yếu Điểm Của SocialFi
Một số những điểm yếu chí mạng mà nếu không cải thiện thì sẽ rất khó để SocialFi đưa thị trường Crypto tiến đến Mass Adoption có thể kể đến như:
- Trải nghiệm người dùng: Hầu hết các nền tảng Social App thời gian gần đây đều cho những trải nghiệm tương đối tệ như kí quá nhiều, phí giao dịch khá cao, không mượt,... Trải nghiệm người dùng tệ không chỉ đến từ chính dự án mà còn đến từ các Blockchain nền tảng. Chính vì vậy, nhiều mảnh phải cùng nhau tiến lên.
- Cơ sở hạ tầng vẫn là một vấn đề lớn nó không chỉ nằm ở các Blockchain nền tảng mà còn nằm ở các mảnh ghép như Lưu trữ, Oracle,... liệu các nền tảng này có thể vận hành mượt mà khi có hàng trăm triệu người dùng cùng một thời điểm.
- Các DApp hiện nay không có quá nhiều đột phá, chủ yếu đều là copy các mô hình có sẵn từ Web2 sau đó đưa lên Web3. Sự khác biệt lớn nhất mà đến thời gian gần đây mình thấy là Link3 của CyberConnect và Friend.tech đến từ hệ sinh thái của Base.
- Việc phi tập trung quá mức cũng dẫn tới các nội dung độc hại phải xử lý như thế nào? Ngày nay việc kiểm duyệt nội dung đều do trực tiếp con người làm vậy với SocialFi thì ai sẽ đứng làm đảm nhận trách nhiệm này.
Tổng Kết
SocialFi là một trong những ngành cực kì đáng chú ý trong thời gian sắp tới. Và trên đây mình đã đưa ra những luận điểm nhằm chứng minh tại sao khẳng định SocialFi sẽ tiếp bước GameFi trở thành một trong những xu hướng khổng lồ tiếp theo của thị trường Crypto.
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
- Rise Chain Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Rise Chain - October 12, 2024
- Wayru Network Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Wayru Network - October 12, 2024
- GPUnet Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử GPUnet - October 11, 2024