CatVM Là Gì? Ý Tưởng Về Một Permissionless Bridge Đầu Tiên Trên Bitcoin

CatVM là gì? CatVM là một công nghệ được phát triển bởi Quantum Cats nhằm hướng đến những giao dịch phức tạp có thể lập trình trên mạng lưới Bitcoin. Điều này sẽ giúp ích rất nhiều cho sự phát triển của các Bitcoin Layer 2 trong tương lai cũng như sự xuất hiện của DeFi hay GameFi trên hệ sinh thái Bitcoin. Vậy CatVM là gì và có gì độc đáo thì hãy cùng Hak Research tìm hiểu trong bài viết này nhé.

Trước khi vào bài viết, mọi người có thể tham khảo một số bài viết sau để hiểu rõ hơn nhé.

Tổng Quan Về CatVM

Lịch sử hình thành và phát triển của CatVM

Năm 2023 quả thực là một năm hoàng kim của hệ sinh thái Bitcoin với sự bùng nổ Inscriptions. Xu hướng này không chỉ dừng lại trên Bitcoin mà sau đó còn lan rộng sang cả các Blockchain khác như Ethereum, Solana hay Avalanche. Sự xuất hiện của loại tài sản mới này đến từ những thử nghiệm không ngừng của các nhà phát triển Bitcoin và trong đó thử nghiệm vào tháng 02/2023 của Udi Wertheimer cùng với xưởng đào Luxor khi khắc tác phẩm Taproot Wizards vào một Block khiến kích thước tăng lên đến 4 MB là một trong những sự kiện đáng chú ý nhất.

Bức ảnh Taproot Wizards

Không chỉ dừng lại ở thử nghiệm ban đầu này, Udi Wertheimer vẫn tiếp tục nghiên cứu và khám phá những thử nghiệm và giải pháp mở rộng mới trên hệ sinh thái Bitcoin. Vào đầu năm 2024, anh giới thiệu bộ sưu tập Quantum Cats bao gồm 3.333 NFT trên mạng lưới Bitcoin. Bộ sưu tập này cũng liên quan đến kế hoạch phát triển tiếp theo mà Udi Wertheimer đang hướng tới và đó là CatVM - một giải pháp mở rộng trên mạng lưới Bitcoin.

CatVM là gì

CatVM là một công nghệ được phát triển bởi Quantum Cats nhằm hướng đến những giao dịch phức tạp có thể lập trình trên mạng lưới Bitcoin. Nó được thiết kế để vượt qua những hạn chế của các giao dịch truyền thống bằng cách sử dụng Pre-signed Transactions và Covenant trong đó:

Pre-signed Transactions: Là các giao dịch mà chữ ký được tạo ra trước khi các điều kiện cụ thể được thỏa mãn. Điều này giúp tăng cường tính bảo mật và hiệu quả cho các giao dịch Bitcoin vì các giao dịch chỉ được phát hành khi các điều kiện đã định trước được đáp ứng.
Covenant: Thiết lập các điều kiện và cách thức để một giao dịch trên Bitcoin được thực thi. OP_CAT là một phần của giao thức Bitcoin được sử dụng để cung cấp chức năng này, cho phép các lập trình viên tạo ra các giao dịch phức tạp hơn.

Thông qua sự kết hợp thú vị này thì CatVM cho phép các nhà lập trình tạo ra các giao dịch Bitcoin phức tạp. Điều này hướng đến một permissionless bitcoin bridge đầu tiên cho phép người dùng có thể nạp và rút tài sản trên hệ sinh thái Bitcoin mà không cần sự chấp thuận từ các bên liên quan, giúp tăng cường tính linh hoạt và hiệu quả của hệ thống.

OP_CAT - Tiền Đề Cho Sự Ra Đời Của CatVM

Trước khi đi vào mô hình hoạt động của CatVM thì OP_CAT là khái niệm mà mọi người cần nắm vững trước. OP_CAT hay Operation Concatenate là một opcode trong Bitcoin Script cho phép ghép hai thành phần dữ liệu lại với nhau.

OP_CAT - Tiền Đề Cho Sự Ra Đời Của CatVM

OP_CAT ban đầu được đề xuất bởi Satoshi Nakamoto nhưng đã bị vô hiệu hóa vào năm 2010 do các vấn đề bảo mật liên quan đến việc sử dụng bộ nhớ không giới hạn, có thể dẫn đến tấn công từ chối dịch vụ (DoS). Tuy nhiên, bản nâng cấp Taproot vào năm 2021 đã giải quyết các mối lo ngại này bằng cách giới hạn kích thước phần tử ngăn xếp tối đa là 520 byte, từ đó khắc phục vấn đề sử dụng bộ nhớ của OP_CAT. Điều này, cùng với sự bùng nổ mà Bitcoin Ordinals và Runes mang lại đã thúc đẩy việc tái giới thiệu OP_CAT để nâng cao chức năng của Bitcoin Script.

Việc đưa OP_CAT quay trở lại Blockchain Bitcoin sẽ giúp mạng lưới Bitcoin thực hiện được nhiều giao dịch phức tạp có thể lập trình hơn và điều này cũng được CatVM tận dụng trong sản phẩm của mình.

Mô Hình Hoạt Động Của CatVM

Ý tưởng cơ bản về mô hình hoạt động của CatVM dựa trên việc sử dụng chữ kí Schnorr không tiêu chuẩn và OP_CAT để xây dựng giao dịch trên ngăn xếp script, đảm bảo các phần của giao dịch khớp chính xác với những gì đã xác định trước. Điều này được thực hiện thông qua việc OP_CAT cho phép ghép nối các phần tử ngăn xếp và xây dựng một gốc cây Merkle từ các nút bên trong. Sau đó, so sánh gốc này với gốc được xác định trước trong script khóa.

Dựa trên ý tưởng này thì CatVM nhắm đến mục tiêu xây dựng một permissionless bridge đầu tiên trên Bitcoin. Gốc cây Merkle có thể được nhúng trong các giao dịch và người dùng cung cấp nhánh Merkle, bằng chứng xác thực và xây dựng giao dịch trên ngăn xếp để kiểm tra các điều kiện. Nếu có gian lận, người dùng khác có thể tạo bằng chứng gian lận để dừng quá trình rút tiền và đẩy tiền trở lại UTXO chung. Điều này cho phép người dùng thực hiện các giao dịch rút và deposit BTC từ mạng lưới Bitcoin đến các Blockchain khác và ngược lại một cách hoàn toàn phi tập trung và không cần phải dựa vào bên thứ ba nào cả.

Tổng kết

Sự xuất hiện của CatVM mang đến một giải pháp mở rộng rất đáng chú ý trên mạng lưới Bitcoin, điều này sẽ giúp mở ra nhiều nhánh mới điển hình nhất là Bitcoin Layer 2. Trên đây là tất cả thông tin mình muốn giới thiệu trong bài viết này, hi vọng mọi người đã nhận được nhiều kiến thức bổ ích.