Cập Nhật Bitcoin Ecosystem: Runes Trở Lại, NFT & Bitcoin Layer 2 Trầm Lắng

Bitcoin Ecosystem với ba mảnh ghép chính xoay quanh Runes Protocol, Bitcoin NFT và Bitcoin Layer 2 đã có những dấu hiệu tích cực trong thời gian vừa qua ngay khi thị trường có những dấu hiệu hồi phục. Trong bài viết dưới đây chúng ta cũng cập nhật Bitcoin Ecosystem với những thông tin thú vị và đáng chú ý trong thời gian qua vừa qua xoay quanh Runes Protocol, Bitcoin NFT và Bitcoin Layer 2.

Runes Có Dấu Hiệu Trở Lại & OKX Sẽ Dẫn Đầu Xu Hướng

Tổng quan về Runes Protocol

Hình dung một cách đơn giản thì Runes Protocol là một dạng tiêu chuẩn phát hành token trên mạng lưới Bitcoin tương tự như Ordinals. 

Runes Protocol được Casey Rodarmor, người sáng lập Bitcoin Ordinals, đề xuất vào tháng 09/2023. Được xem là một giải pháp thay thế đơn giản và hiệu quả hơn so với tiêu chuẩn BRC 20 hiện hành, đề xuất này đã thu hút sự quan tâm và thảo luận sôi nổi trong cộng đồng Bitcoin.

Thời gian vừa qua khi Runes Protocol chính thức mainnet song song với sự kiện Bitcoin Halving thì làn sóng Runes đã thực sự diễn ra trên mạng lưới Bitcoin dưới dạng Mint và Airdrop. Phí Mint các token Runes trên mạng lưới Bitcoin đã có những thời điểm vượt $1.000 khiến cho các thợ đào thu về được một nguồn lợi nhuận khổng lồ trong một khoảng thời gian ngắn. Ngay sau cơn sốt mint thì tới làn sóng Airdrop của các dự án Runes tới cộng đồng của mình như Bitcoin Puppets, Runestone,... Tuy nhiên sau làn sóng Airdrop thì làn sóng Runes cũng chính thức hạ nhiệt tương tự như Ordinals trong quá khứ. Và chúng ta lại đặt ra câu hỏi liệu Runes Protocol có quay trở lại hay không?

Dog to the moon dẫn đầu xu hướng hồi phục

Khi thị trường Crypto có dấu hiệu hồi phục thì dự án đầu tiên tăng trưởng mạnh mẽ trong hệ sinh thái của Runes Protocol chính là DOG GO TO THE MOON, thực tế thì DOG tăng trưởng khi không có những tin tức lớn nào được đưa ra bởi đội ngũ phát triển và DOG về bản chất cũng chỉ là một Memecoin. Có một số đồn đoán về việc DOG tăng trưởng dựa trên việc đội ngũ phát triển nắm một phần lớn tổng cung token. Một thực tế nữa là khi Ordinals bùng nổ thì ORDI cũng tăng trưởng khi không có bất kì một thông tin tích cực nào.

Giá của DOG đã tăng trưởng từ mức đáy $0.012 lên mức đỉnh thời gian qua là $0.08 tương đương gần 700% chỉ trong khoảng thời gian nửa tháng. Bên cạnh DOG chúng ta thấy sự tăng trưởng của nhiều token Runes khác.

Bên cạnh đó thì một trong những dự án đi đầu chính là RSIC cũng có sự hồi phục đáng kinh ngạc từ mức $0.006 lên mức $0.013 tương đương hơn 100%. 

Có thể thấy rằng việc các dự án Runes có mức độ tăng trưởng tốt hơn mặt bằng chung của thị trường là một dấu hiệu tích cực. Trong thời gian ngắn qua chúng ta chỉ chứng kiến 3 sự tăng trưởng rõ rệt của các mảng như Memecoin được dẫn đầu bởi Pepe, tiếp đó là Notcoin của hệ sinh thái Telegram - Ton Blockchain và Runes Protocol.

Những cơ hội và dự phóng với Runes Protocol

Rõ ràng, những lí do để chúng ta tin tưởng vào sự bùng nổ của Runes Protocol trong giai đoạn tiếp theo phụ thuộc vào những yếu tố thiên về cảm tính hơn là lý tính bao gồm:

• Nếu Runes trở lại thì người hưởng lợi nhiều nhất sẽ là đội thợ đào đứng phía sau, theo một khía cạnh nào đó thì Runes đại diện cho một phần lợi ích to lớn của của thợ đào chính vì vậy nếu Runes được thúc đẩy thì thợ đào sẽ hưởng lợi nhiều nhất. 
• OKX là một trong những sàn giao dịch đầu tiên niêm yết Runes Protocol, nên nhớ rằng trong quá khứ OKX cũng là một trong những sàn giao dịch đầu tiên niêm yết ORDI và sau đó là lịch sử. Liệu với việc OKX tiếp tục niêm yết RSIC dưới mã RUNECOIN có đem lại kết quả như đã từng với ORDI trong quá khứ hay không?

Để làm rõ ý thứ nhất chúng ta cần phải xem xét những con số mà Runes đã mang lại cho thợ đào và mạng lưới Bitcoin trong bối cảnh Bitcoin Halving từ đó khiến doanh thu của thợ đào bị giảm tới một nữa. Tại thời điểm ra mắt tới nay, Runes đã tạo ra một lượng phí giao dịch là hơn 2.200 BTC tương đương khoảng $154M (tại thời điểm viết bài), con số này chiếm 30% tổng lượng phí giao dịch trên mạng Bitcoin kể từ 20/04/2024.

Bên cạnh đó, Runes cũng tạo ra 4.8M giao dịch trên mạng lưới chiếm khoảng 45% tổng số giao dịch của Bitcoin kể từ 20/04/2024.

Theo bảng chỉ số trên chúng ta dễ dàng thấy rằng kể từ khi ra đời Runes đã tạo nên một sức ảnh hưởng nhất định trên mạng lưới Bitcoin và sau đó có dấu hiệu giảm dần, nhưng thời gian gần đây nó thực sự đang muốn quay trở lại.

Bên cạnh đó, một sự kiện đáng chú ý tiếp theo liên quan đến Runes chính là việc sẽ tiếp tục có Airdrop dành cho những Runestone NFT Holder chính là việc Leonidas sẽ tiếp tục Airdrop thứ hai của mình khi DOG GO TO THE MOON chạm mốc $1B vốn hóa thị trường, đã có những thời điểm DOG GO TO THE MOON đã chạm mốc $850M.

Để đánh giá các dự án Runes thông thường sẽ dựa trên tiêu chí là người/nền tảng/đội ngũ/dự án nào đứng sau token Runes đó. Một số cái tên nổi bật ở thời điểm hiện tại có thể kể tới như RSIC GENESIS RUNE, PUPS WORLD PEACE, DOG GO TO THE MOON, SATOSHI NAKAMOTO, LOBO THE WOLF PUP,...

Cạnh tranh giữa Ordinals & Runes

Trong thời gian qua chúng ta chứng kiến sự nhàm chán của các token Ordinals khi cả ORDI và SATS đều không có những tăng trưởng tích cực như các token Runes đang làm được. Một số nhưng ưu điểm vượt trội của Runes bao gồm:

• Để thiết kế một token Runes thì đơn giản hơn so với thiết kế một token Ordinals rất nhiều từ đó tiết kiệm thời gian, chi phí và công sức của nhà phát triển. Thiết kế khác biệt tạo ra những hoạt động khác biệt việc di chuyển Runes chỉ tốn 1 txn so với 2 txn khi người dùng chuyển Ordinals.
• Việc sử dụng trường OP_RETURN khiến việc lưu trữ dữ liệu của Runes tiết kiệm hơn nhiều so với Ordinals.
• Một điểm cực kì quan trọng là trong khi Ordinals chỉ có khả năng tương thích với các ví hỗ trợ Ordinals thì Runes có khả năng tương thích cao hơn nhiều với các giải pháp Lightning Network, Bitcoin Layer 2, Layer 2 Bridge, DeFi,...

Rõ ràng với việc dựa trên những lợi thế có sẵn thì việc Runes có thể vượt qua được Ordinals là điều hoàn toàn thậm chí là chắc chắn có thể xảy ra trong tương lai gần khi mà tính ứng dụng của Runes ngày càng được mở rộng trong khi đó Ordinals dù có bao nhiêu giá trị đi nữa nếu không được mở rộng thì cũng sẽ dần dần đi vào quên lãng.

Kể từ thời điểm ra mắt cho thấy Runes Protocol có sự bùng nổ ngang ngửa với những gì mà Ordinals từng làm được trong quá khứ. Hiện tại cũng cho thấy rằng sức ảnh hưởng của Ordinals đã không còn quá lớn trong thị trường Bitcoin và Runes đã thay thế vào vị trí đó.

Bitcoin NFT Ảm Đạm Trong Bối Cảnh Thị Trường Hồi Phục

Tổng quan về Bitcoin NFT

Bitcoin NFT là một khái niệm để hướng tới các bộ sưu tập NFT (PFP NFT) được phát triển trên mạng lưới Bitcoin với một số những cái tên tiêu biểu như Bitcoin Puppets, Node Monkes, CyberKongz, INK, 0N1 Force, Runestone, Ordinals Maxi Big,... Trong thời gian qua khi thị trường chứng kiến sự bùng nổ của Runes Protocol thì các bộ sưu tập NFT trên Bitcoin cũng có sự bùng nổ mạnh mẽ không kém khi mà:

• Node Monkes tăng từ 0.15 BTC lên mức 0.9 BTC.
• Bitcoin Puppets tăng từ 0.018 BTC lên mức 0.47 BTC
• Runestone tăng từ mức 0.01 BTC lên mức 0.1 BTC
• Quantum Cats tăng từ 0.2 BTC lên mức 0.5 BTC
• .....

Trong đà hồi phục của thị trường Crypto và cả của Runes Protocol nhưng hầu hết các bộ sưu tập NFT trên Bitcoin đều không đạt được sự hồi phục như kì vọng của cộng đồng.

Nhìn chúng nếu nhìn về khối lượng giao dịch về thị phần NFT thì Bitcoin vẫn đứng thứ hai thị trường trên cả Solana và chỉ đứng dưới Ethereum, tuy nhiên phần lớn khối lượng giao dịch này đến từ Runes và Ordinals chứ không đến từ các bộ sưu tập. Và trong TOP 10 bộ sưu tập NFT có Volume lớn nhất trong 30 ngày qua kể từ thời điểm viết bài chúng ta cũng chỉ chứng kiến cái tên Node Monkes.

Nếu như Total Volume của cả thị trường NFT trên Bitcoin là $145M thì Total Volume của các bộ sưu tập NFT Collection trên Bitcoin chỉ có mức khoảng $30M tương đương khoảng 20%. Nếu lấy con số $30M này thì chúng ta có Bitcoin NFT đừng khoảng thứ 6 thị trường dưới Blast và Polygon.

Thông số này cho ta thấy sự hoạt động thiếu hiệu quả của các bộ sưu tập NFT trên mạng Bitcoin trong thời gian qua.

Một số những tin tức nổi bật với Bitcoin NFT

Trong thời gian qua, mảnh ghép Bitcoin NFT chứng kiến một số những tin tức nổi bật như:

• INK bên cạnh việc nhận đầu tư $10M từ một cá voi trong thị trường Crypto cũng đã chính thức thành lập INKubator để xây dựng một hệ sinh thái sử dụng INK để phát triển trong Web2. Ngoài ra, đội ngũ INK ghi nhận thêm một thành viên có nhiều năm kinh nghiệm trong các Studio phim lớn tại Mỹ.
• Runestone Holder khả năng sẽ tiếp tục nhận thêm Airdrop khi DOG GO TO THE MOON chạm mức vốn hóa $1B.
• 0N1 Force cho ra mắt token Runes của riêng mình và những 0N1 Force sẽ nhận được airdrop trong tương lai.
• Đội ngũ phát triển của Quantum Cats đã chính thức ra mắt CatVM 

Bitcoin Layer 2 Vẫn Trầm Lắng Như Ethereum Layer 2

Tổng quan về Bitcoin Layer 2

Bitcoin Layer 2 là các giải pháp công nghệ được xây dựng trên mạng lưới Bitcoin nhằm mục đích cải thiện khả năng mở rộng và hỗ trợ các hợp đồng thông minh. Bằng cách sử dụng các công nghệ như Lightning Network, Rollup, và Sidechain, các giải pháp này thừa hưởng tính bảo mật và phi tập trung của Bitcoin nhưng có thể xử lý nhiều loại giao dịch và ứng dụng hơn.

Một trong những giải pháp nổi bật là Lightning Network, giúp tăng tốc độ giao dịch và giảm phí giao dịch bằng cách thực hiện giao dịch ngoài chuỗi Blockchain chính của Bitcoin. Người dùng có thể mở các kênh thanh toán và thực hiện nhiều giao dịch một cách nhanh chóng và hiệu quả mà không cần phải chờ đợi xác nhận từ mạng chính.

Bên cạnh đó, các giải pháp Layer 2 như Sidechain và Rollup cũng đang được phát triển để hỗ trợ hợp đồng thông minh. Sidechain là các Blockchain độc lập có thể tương tác với Bitcoin qua các cầu nối hoặc sử dụng kỹ thuật Merged Mining. Rollup, gồm zkRollup và Sovereign Rollup, giúp mở rộng mạng lưới và tích hợp các hợp đồng thông minh với hiệu suất vượt trội.

Tóm lại, Bitcoin Layer 2 không chỉ tập trung vào việc giảm phí và tăng tốc độ giao dịch mà còn mở rộng khả năng của Bitcoin để hỗ trợ các ứng dụng phi tập trung và hợp đồng thông minh. Điều này giúp tạo ra một hệ sinh thái đa dạng và phong phú tương tự như Ethereum, mở ra nhiều cơ hội mới cho các ứng dụng DeFi, NFT, GameFi, và nhiều lĩnh vực khác.

Merlin tham vọng dẫn đầu xu hướng Bitcoin Layer 2

TVL của Merlin chứng kiến trực bùng nổ trong tháng 5 khi có sự tăng trưởng từ mức $450M lên mức gần $1.3B tương đương gần 200% (theo DeFiLlama). Điều này cho thấy sức hấp dẫn và sự phổ biến của các Bitcoin Layer 2 với sự dẫn đầu của Merlin ngày càng được mở rộng. Chúng ta có thể đặt ra câu hỏi là: "Tại sao hệ sinh thái của Merlin thì rất non trẻ mà có thể thu hút hàng tỷ đô từ người dùng như vậy?" thì nó nhờ một số những yếu tố sau đây:

• Số lượng Bitcoin nhàn rỗi ngày nay vẫn là quá nhiều nếu so TVL của Merlin là hơn $1B so với tổng vốn hóa của Bitcoin là $1.300B thì vẫn là quá nhỏ, vì vậy chỉ cần một dòng vốn rất rất nhỏ từ Bitcoin đổ vào Merlin cũng đủ để tạo nên sự khác biệt.
• Merlin cũng đang tổ chức nhiều các sự kiện tích hợp để thu hút người dùng mới, dòng tiền mới và các nhà phát triển đến với hệ sinh thái của mình. Dẫn tới số lượng các DApp, Protocol được xây dựng trên Merlin đang có dấy hiệu tăng trưởng mạnh mẽ.
• Merlin cũng thường xuyên thông báo về các hoạt động nâng cấp, cập nhật mạng lưới của mình.

Một số những tin tức nổi bật với Bitcoin Layer 2

Trong thời gian qua, mảnh ghép Bitcoin Layer 2 chứng kiến một số những tin tức nổi bật như:

• Mezo hé lộ thêm về việc sẽ có thêm những tài sản mới được triển khai trên Mezo Portal, điều này sẽ giúp dòng tiền đổ vào hệ sinh thái Mezo có phần đa dạng hơn.
• Botanix Labs - nền tảng Bitcoin Layer 2, kêu gọi thành công $8.5M tại vòng Seed với tham gia của các quỹ đầu tư như Polychain Capital, Placeholder Capital, Valor Equity Partners và ABCDE, bên cạnh đó cũng có sự xauast hiện của nhiều Angel Investor nổi tiếng trong ngành.
• Đội ngũ phát triển của ICP đang xây dựng CkBTC - là một giải pháp Sidechain trên Bitcoin để gia tăng sức ảnh hưởng, tính ứng dụng của BTC.

Tổng Kết

Bitcoin Ecosystem đang chứng kiến sự thay đổi chóng mặt trong một khoảng thời gian ngắn. Mong rằng thông qua việc cập nhật Bitcoin Ecosystem sẽ giúp mọi người có thêm những góc nhìn mới, khách quan về Runes Protocol, Bitcoin NFT và Bitcoin Layer 2.