Yếu Tố Nào Quyết Định Crypto Tiếp Cận Hàng Tỷ Người?

Crypto đang được mệnh danh là cơ sóng Dotcom tiếp theo dự kiến sẽ đổ sập vào thế giới trong vòng khoảng vài năm tới khi những vấn đề khó khăn của nó được giải quyết. Vậy đâu là yếu tố quyết định Crypto tiếp cận hàng tỷ người dùng trên thế giới, đưa người dùng từ Web2 lên Web3, đưa người dùng từ TradFi lên DeFi thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Yếu Tố Nào Quyết Định Crypto Tiếp Cận Hàng Tỷ Người

Với một người yêu thích và đam mê Crypto như bản thân mình thì: "Không phải Crypto có thể Mass Adoption được hay không, mà là bao giờ", nó sẽ rất tương đồng cho một số câu hỏi như khi nào chúng ta có Bitcoin ETF, Ethereum ETF hay khi nào các Blockchain được sử dụng để chuyển tiền, thanh toán trên quy mô toàn cầu. Với mình có 3 yếu tố yếu tố quyết định Crypto tiếp cận hàng tỷ người:

Bộ ba Blockchain bao gồm Khả năng mở rộng - Bảo mật - Phi tập trung và đặc biệt là Khả năng mở rộng.
Trải nghiệm người dùng (UI UX).
Xu hướng đóng vai trò thúc đẩy người dùng tiếp cận Web3.

Giải quyết bộ ba bất khả thi

Bộ ba bất khả thi của Blockchain bao gồm Khả năng mở rộng (Scalability), Bảo mật (Security) và Decentralization (Phi tập trung) cho rằng không thể cải thiện cả 3 yếu tố cùng một lúc. Có nghĩa là nếu như mạng lưới có khả năng mở rộng cao thì đánh đổi là tính phi tập trung và bảo mật, ngược lại nếu mạng lưới hướng tới phi tập trung thì sẽ rất khó để mở rộng. Cùng nhìn lại:

Ethereum là một trong những Layer 1 phi tập trung nhất hiện nay nhưng lại có khả năng mở rộng kém với tốc độ giao dịch chậm và phí giao dịch quá cao.
Solana, BNB Chain, Polygon giải quyết được bài toán mở rộng với tốc độ nhanh & phí giao dịch rẻ nhưng Solana thường xuyên bị shutdown mạng lưới vì người dùng, bot spam các giao dịch, BNB Chain & Polygon chỉ có khoảng vài chục đến 100 Validator thì không thể gọi là phi tập trung.

Mặc dù có các vấn đề như vậy nhưng có một điều chúng ta có thể lạc quan rằng các dự án vẫn tiếp tục được xây dựng và phát triển như:

Các Layer 1 thế hệ tiếp theo với những công nghệ mới xuất hiện với những cái tên như Sui, Aptos, Aleo, Monad,...
Các Layer 1 cũ vẫn phát triển như Ethereum, Layer 2, Solana, Cosmos, Avalanche,...

Trước khi đi vào phương án giải quyết thì chúng ta phải chấp nhận rằng Khả năng mở rộng với yếu tố là tốc độ giao dịch và phí giao dịch đang được đưa lên thành ưu tiên hàng đầu trong việc Mass Adoption, điều này đúng với cả Ethereum. Sau khi, khả năng mở rộng được hoàn tất thì lúc đó các yếu tố như Bảo mật và Phi tập trung sẽ được chú ý nhiều hơn.

Vậy nếu tập trung về khả năng mở rộng thì đâu đang là những giải pháp được ưa chuộng hiện nay. Đầu tiên với Ethereum thì có 2 khả năng mở rộng chính, trong đó 1 giải pháp hướng tới ngắn và trung hạn, giải pháp còn lại hướng tới dài hạn.

Ethereum 2.0: Với Danksharding là công nghệ cốt lõi và hướng tới hàng trăm ngàn TPS. Tuy nhiên, sẽ phải mất rất lâu nữa chúng ta mới có thể thấy Danksharding dự kiến là khoảng 2027 - 2029. Sắp tới, trong Cancun Upgrade sẽ có ProtoDanksharding đóng vai trò là cơ sở hạ tầng cho Sharding trong tương lai,
Layer 2: Là một giải pháp đưa các giao dịch ra ngoài chuỗi (off-chain) để thực thi từ đó giảm phí giao dịch sau đó sẽ được đưa lại về Layer 1 để đồng thuận và lưu trữ.

Layer 2 đang dần chứng tỏ bản thân và bước ra với ánh sáng sau những thành công của Optimism và đặc biệt là Optimism. Tuy nhiên, nếu nói các Layer 2 đã là giải pháp để đưa Crypto nói chung và Ethereum tới Mass Adoption thì chưa bởi vì TPS của các Optimistic Rollup hay thậm chí là zkRollup ở thời điểm hiện tại là dưới 100 so với con số lý thuyết là hàng ngàn thì các Layer 2 vẫn còn rất rất nhiều việc phải làm.

Một số các giải pháp mở rộng phổ biến hiện nay:

Thực thi song song: Thay vì thực thi tuần tự từng giao dịch như các Blockchain truyền thống thì các Monolithich Blockchain đang chuyển dần sang thực thi song song để giải quyết bài toán mở rộng. Một số dự án đang sử dụng như Solana, Aptos, Sui, Monad, Linea,...
Modular Blockchain: Việc chuyển hướng từ Monolithich sang Modular cũng là một trong những giải pháp giải quyết bài toán mở rộng với việc tách các quá trình như thực thi, đồng thuận và lưu trữ diễn ra ở các lớp khác nhau.
Internet of Blockchain: Việc xây dựng một thế giới các Blockchain và kết nối bằng 1 cây cầu duy nhất của Cosmos cũng đang tương đối thành công.
Layer 3: Giải pháp đang được sử dụng bởi chính các Layer 2 trên Ethereum khi họ nhận ra rằng có những nền tảng cần một không gian có tính tùy chỉnh cho riêng mình như mảng Derivatives hay NFT.

Chẳng một người dùng nào chấp nhận phí giao dịch chỉ cho việc chuyển tiền lên đến hàng chục đô la và cũng chẳng ai đồng ý lưu trữ tài sản trên một Blockchain với bảo mật kém nếu vậy thì tại sao phải di chuyển từ ngân hàng lên Blockchain khi mà Blockchain cũng không bảo mật và phi tập trung.

Cải thiện mạnh mẽ trải nghiệm người dùng

Những vấn đề tồn đọng trong việc trải nghiệm người dùng trên Blockchain bên cạnh câu chuyện tốc độ chậm phí giao dịch đắt đỏ hay mạng lưới không ổn định là:

Việc quản lý Private Key là một trở lại. Bạn sẽ mất toàn bộ tài sản trong ví của bạn sẽ biến mất Private Key, chắc chắn người dùng sẽ "chạy mất dép" khi nghe những lời căn dặn trước khi bước vào Crypto.
Một giao dịch phải kí đến 3 lần. Đây là một trong những bất tiện lớn nhất khi giao dịch trong Crypto.
Chỉ cần click nhầm và connect ví nhầm với một dự án xấu thì bạn sẽ mất toàn bộ tài sản. Làm sao để ngăn cản Hacker ngay cả khi họ lấy được ví của bạn.
Việc chỉ sử dụng ETH làm phí giao dịch trên Layer 1 và Layer 2 cũng là một rào cản với người dùng mới.

Tất cả những vấn đề trên sẽ được giải quyết với Account Abstraction, mọi người có thể đọc thêm bài viết Công Nghệ Account Abstraction Đưa Crypto Hướng Tới Hàng Tỷ Người Dùng để hiểu chi tiết về những ứng dụng khổng lồ của AA với trải nghiệm người dùng. Vậy công nghệ AA có phải bánh vẽ?

Công nghệ AA được xây dựng trực tiếp bởi Vitalik Buterin và có thể nói rằng Vitalik là người duy nhất trong thị trường Crypto xây dựng không phải vì tiền bên cạnh Satoshi Nakamoto. Hiện tại, đã có những ví áp dụng công nghệ AA như OKX Wallet, zkSync Lite, Argent X hay Braavos.

Vậy còn những vấn đề về các dự án hack, rugpool? Về vấn đề này chúng ta chỉ có thể đợi thời gian sẽ giết chết tất cả những dự án không có nội lực, các dự án ở lại sẽ trở thành những nền móng quan trọng cho cả thị trường Crypto như cách mà chúng ta đang thấy với câu chuyện Uniswap, Curve Finance, AAVE, Maker DAO, Lido Finance,...

Những xu hướng đóng vai trò là thỏi nam châm

Rõ ràng, để thu hút mọi người vào Web3 sẽ không chỉ đơn giản theo hướng, mọi người hãy tới với Web3 nào, chúng tôi có:

Nền tài chính phi tập trung bất kì ai cũng có thể tham gia từ bất kì đâu trên thế giới chỉ cần một chiếc điện thoại có kết nối internet.
Các mạng xã hội phi tập trung nơi mọi người tự do kiểm soát thông tin của mình, không sợ nghe lẽ, thoải mái đăng tải, không sợ ban,...
Chúng tôi có một mạng lưới minh bạch và bảo mật.

Nghe thì rất hấp dẫn nhưng để người dùng từ Web2 lên Web3 bởi những lí do trên thì chắc chắn sẽ rất khó. Chúng ta cần các cuộc chơi về tài chính để thu hút người dùng bởi vì đồng tiền luôn có sức mạnh của riêng nó. Tài chính có mặt tích cực trogn việc thu hút người dùng nhưng cũng có những mặt tiêu cực như lừa đảo, scam, hack, rugpool,... đó là những điều mà chúng ta phải chấp nhận. Rồi từ đó:

Sẽ có những dự án ở lại sau khi thị trường đi xuống và tiếp tục phát triển DeFi có AAVE, Uniswap, Curve Finance, Maker DAO,... NFT chúng ta có Pudgy Penguins, BAYC, Moonbird,...
Sẽ có người tới vì tài chính nhưng sau đó ở lại vì cảm thấy thích và thật sự phù hợp.

Các xu hướng càng ngày càng trở nên dễ hiểu hơn so với người dùng, nếu chu kì trước chúng ta thấy DeFi, Layer 1 rất khó hiểu thì sau này có NFT, GameFi, Metaverse cực kì dễ hiểu, dễ tham gia và dễ kiểm tiền, thậm chí Move to Earn đâu đó đã chạm được tới những điều liên quan trực tiếp đến trong cuộc sống đó chính là sức khỏe. Vậy đâu là những xu hướng có thể bùng nổ kể tiếp, đó là SocialFi, RWA, Layer 2,...

Pháp lý

bitcoins-and-the-law-1623721193595744714530

Chúng ta có thể nói rằng Crypto & Bitcoin là không biên giới, không thể ngăn cản tuy nhiên nếu một quốc gia có những luật pháp cứng rắn không cho người dân tiếp cận, nắm giữ và sử dụng Crypto thì đây cũng là một trong những vấn đề lớn của Crypto. Vậy dấu hiệu tích cực là gì? Dấu hiệu tích cực lớn nhất mình đang thấy rằng Bitcoin ETF được thông qua tại Mỹ. Vậy tại sao?

Bitcoin ETF được thông qua tại Mỹ sẽ cho phép người dân Mỹ tiếp xúc trực tiếp với Bitcoin & bản thân Mỹ cũng đang có những bước tiến mạnh mẽ cho luật Crypto. Và nếu Mỹ chấp nhận thì nó sẽ như một cơ sóng thần trên toàn thế giới bởi vì nền kinh tế của Mỹ có sức ảnh hưởng lớn. Đây sẽ là thanh domino lớn nhất đổ và chúng ta không cần tới những domino nhỏ quá nhiều.

Tính đến nay đã có nhiều quốc gia cung cấp sản phẩm Bitcoin ETF như Canada, Brazil, Đức, Thụy Sĩ,...

Những sản phẩm mang tính bức thiết

Để nói rằng các sản phẩm Crypto ngày nay đáp ứng được những nhu cầu ngoài đời thực của con người thì gần như là chưa có. Hầu hết các sản phẩm đều thiên rất nặng về tài chính như:

Xu hướng GameFi nhưng thực tế game play rất thô sơ, các Game trong Crypto 100% là off-chain chỉ có Token, NFT là on-chain. Game Crypto về đồ hòa & game play thua ngoài đời sống nhiều năm. Nếu không có yếu tố Earn thì các dự án Game rất khó sống về dài hạn.
Xu hướng Metaverse cũng tương tự khi mà người dùng trải nghiệm Metaverse trên màn hình máy tính ...
Xu hướng DeFi nhưng nếu không có Liquidity Mining và Launchpad đều là yếu tố tài chính thì rất khó để trở nên phổ biến.

Rõ ràng thị trường Crypto cần những sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thực của người dùng và loại bỏ yếu tố tài chính.

Tổng Kết

Rõ ràng, chúng ta còn rất nhiều vấn đề trước khi Mass Adoption và Crypto còn một hành trình rất dài để toàn diện bản thân. Mong rằng qua bài viết này mọi người có thể biết được yếu tố nào quyết định Crypto tiếp cận hàng tỷ người?