Orderly Omnichain – Giải Pháp Cho Vấn Đề Phân Mảnh Thanh Khoản Của Perp Dex

2023 là một năm bùng nổ của Perp Dex với những con số thống kê ấn tượng từ người dùng cho đến volume giao dịch, tuy vậy, khoảng cách về trải nghiệm người dùng giữa Perp Dex với Cex ở thời điểm hiện tại vẫn tương đối lớn. Một trong những nguyên nhân chính dẫn tới sự chênh lệch này nằm ở bản chất "độc lập" của từng blockchain từ đó tạo ra sự phân mảnh thanh khoản trên từng chain.

Nhận thấy vấn đề này, Orderly Network đã xây dựng Orderly Omnichain với mục tiêu thống nhất tất cả thanh khoản tại các chain riêng lẻ về trên một orderbook. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu cách Orderly Omnichain xử lý vấn đề phân mảnh thanh khoản tại các Perp Dex nhé!

Perp Dex &Vấn Đề Phân Mảnh Thanh Khoản 

Hơn một năm trở lại đây, Perp Dex đã trở nên ngày càng phổ biến với người dùng không chỉ riêng trong DeFi mà nó còn thu hút thêm một lượng lớn những trader dịch chuyển từ các sàn Cex sang. Những Perp Dex nổi bật về volume giao dịch trong thời gian vừa qua có thể kể đến như dYdX (dYdX chain), GMX (Arbitrum), Vertex (Arbitrum) và Kwenta (Optimism). Mặc dù, mỗi Perp Dex theo đuổi một mô hình khác nhau với những ưu và nhược điểm riêng, nhưng tựu chung chúng đều đang đối mặt với 1 vấn đề là "thanh khoản bị phân mảnh" từ đó dẫn đến khó có thể mở rộng ra các chain khác. Để giải quyết vấn đề này ở thời điểm hiện tại có một phương pháp phổ biến đó là “Bridge” - Cầu nối.

Cầu nối giữa các chain là các giao thức cho phép người dùng gửi token của họ lên một chain và nhận được một token tương ứng trên một chain khác, như wrapped Bitcoin (WBTC) trên Ethereum. Những cầu nối này có thể là centralized (trusted) hoặc decentralized (trustless), phụ thuộc vào việc chúng sử dụng bên thứ 3 hay smartcontract để xác thực giao dịch.

Dù được sử dụng nhiều nhưng Bridge lại tiềm ẩn rủi ro lớn về mặt an toàn cho tài sản khi đây là miếng mồi ưa thích của các hacker. Cụ thể, trong năm 2022, một số cầu nối giữa các chain đã bị hacker tận dụng để đánh cắp hàng triệu đô la, như cầu Wormhole ($200M), cầu Ronin ($600M) và cầu Nomad. Những cuộc tấn công này dẫn đến mất mát tài sản và giảm giá token trên chain. Ngoài ra, một rủi ro bảo mật khác khi sử dụng cầu nối giữa các chain là thiếu tiêu chuẩn hóa trong việc xây dựng mô hình an toàn cho ứng dụng tương tác giữa các chain. Các cầu nối khác nhau có thể có kiến trúc & tính năng khác nhau mà người dùng cần phải tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng chúng.

Hơn nữa, việc sử dụng tài sản bao bọc như tài sản thế chấp hoặc thanh khoản trong các giao thức DeFi đưa ra nhiều phiền toái và rủi ro  khác cho người dùng, chẳng hạn như hành vi lũng đoạn giá, thiếu thanh khoản, và biến động giá biên độ cao. Tài sản đóng gói không được đảm bảo đầy đủ bằng tài sản gốc, và chúng phụ thuộc vào uy tín và khả năng thanh toán của người phát hành hoặc cầu nối. Nếu người phát hành hoặc cầu nối gặp sự cố hoặc bị đe dọa, tài sản đóng gói có thể mất giá trị hoặc chức năng của chúng. Hơn nữa, tài sản đóng gói có thể bị chi phối bởi biến động giá, vấn đề thanh khoản và các cú sốc hệ thống ảnh hưởng đến tài sản cơ bản hoặc hệ sinh thái DeFi nói chung.

Những khó khăn trên là nguyên nhân tại sao các Perp Dex top tier hiện tại chỉ nổi bật trên một chain nhất định và điều này làm lãng phí tài nguyên về thanh khoản cũng như cả người dùng có sẵn trên các chain khác. 

Orderly Omnichain - Giải Pháp Cho Vấn Đề Thanh Khoản Của Perp DEX

Orderly Omnichain có cấu tạo gồm 3 lớp chính:

• Lớp Tài Sản (Asset Layer): Lớp này có mặt tại mỗi chain mà Orderly hỗ trợ trong hệ sinh thái EVM.Người dùng tương tác với lớp này khi đăng ký tài khoản, gửi tiền vào hoặc rút tiền khỏi ví của họ.
• Lớp Đồng Thuận (Settlement Layer): Lớp này tồn tại trên một chain độc lập và đảm nhận chức năng trao đổi dữ liệu (message) giữa các chain khác nhau. Settlement Layer đóng vai trò như một sổ cái giao dịch lưu trữ data, người dùng không tương tác trực tiếp với lớp này.
• Lớp Thực Thi (Engine Layer): Lớp này đảm bảo hoạt động cho Sổ lệnh và các thao tác liên quan đến orders trên Hệ thống Orderly.Người dùng tương tác với lớp này khi quản lý lệnh, đặt lệnh và đóng lệnh.

Với tất cả các order  được thực hiện on-chain, Settlement Layer của Orderly gửi đi/nhận về các thông tin chỉ định về gửi/nhận tiền nạp/rút tiền từ Engine Layer và cập nhật  on-chain số dư của người dùng. Sau đó, Settlement Layer sẽ chuyển tiếp các thông tin này tới Asset Layer — tất cả “việc trao đổi thông tin” này đều được hỗ trợ từ công nghệ của LayerZero.

Nói một cách đơn giản, tài sản của bạn thực sự không cần phải di chuyển. Chỉ có các thông báo được gửi qua các chain với tất cả dữ liệu liên quan được ghi lại on-chain (tại Settlement Layer) để đảm bảo tính minh bạch tối ưu, có thể được xác minh bởi bất kỳ ai.

Lợi ích rõ rệt nhất của kiến trúc này đó là liên kết được thanh khoản từ các chain khác nhau lại, tạo ra một lớp thanh khoản sâu từ đó giúp người dùng có thể giảm thiểu chi phí giao dịch đồng thời hấp dẫn các whales đến với DeFi. Bên cạnh đó, người dùng sẽ có thể thực hiện giao dịch dễ dàng ngay tại chain mình có sẵn tài sản, thay vì phải bridge sang chain có sàn mình muốn giao dịch.

Không những vậy, nhờ việc Settlement Layer được xây dựng trên công nghệ OP Stack của Optimism, giúp đem lại khả năng tương tác và kết hợp vượt trội với các Layer 2. Điều này có được là do tất cả các chain OP đều chia sẻ một lớp bảo mật và giao tiếp chung, cùng được xây dựng từ một bộ công nghệ tiêu chuẩn. Điều này có nghĩa là người dùng có thể di chuyển tài sản và dữ liệu của họ qua các chain OP khác nhau mà không cần phải chuyển đổi mạng hoặc sử dụng cầu nối. Trong khi đó, các ứng dụng có thể tương tác qua các chain OP khác nhau mà không mất tính năng hoặc giảm hiệu suất. Ngoài ra, OP Stack cung cấp tính kết hợp và tính mô-đun cần thiết để đạt được an ninh tối ưu, tốc độ vượt trội và chi phí thực hiện công bằng.

Kết hợp cùng bộ SDK của Orderly Network, trong thời gian tới hy vọng sẽ có nhiều nhà phát triển sẽ xây dựng thêm các dApps chất lượng tối ưu user interface để cạnh tranh với CEX.

Kết Luận

Orderly Omnichain hiện đã chính thức mainnet và Arbitrum là điểm đến đầu tiên với sản phẩm WooFi pro. Với công nghệ của LayerZero cùng tiềm lực từ team Orderly Network khả năng cao chỉ trong đầu Q4/2024 chúng ta có thể thấy sự đổ bộ của giao thức này lên hầu hết các EVM Layer 1 và Layer 2.

Hak Research sẽ tiếp tục theo dõi và cập nhật đến bạn thông tin về dự án trong thời gian tới.