Vì Sao Số Lượng Fan Token Vẫn Còn Rất Hạn Chế

Fan Token không phải là lĩnh vực mới trong thị trường Crypto và đã nó tồn tại được 6 năm. Theo thống kê mới nhất thì hiện nay, mới chỉ có khoảng 85 đồng Fan Token được phát hành chính thức từ lúc khái niệm này được giới thiệu. Vậy vì sao số lượng các đồng Fan Token đến nay vẫn còn rất hạn chế? Trong bài viết này chúng ta cùng làm rõ hơn về vấn đề này nhé.

Để hiểu hơn về nội dung, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:

Thị Trường Fan Token Hiện Nay

Cái nhìn tổng quan về các Fan Token

Thời điểm ra mắt đầu tiên, Fan Token đã nhận cơn mưa lời khen từ các chuyên gia tài chính vì đã có có bước tiến mở rộng nguồn doanh thu và thị phần, nhưng trong khi đó, vẫn còn rất nhiều những người không thích thị trường Crypto cho rằng đây chỉ là một hình thức, rửa tiền, chiêu trò, bánh vẽ để lách luật của các tổ chức phát hành thể thao.

Tuy nhiên đó chỉ là nhận định chung của cộng đồng vì mọi thứ điều có mặt tốt và mặt xấu. Khi Fan Token được CLB Juventus ra mắt lần đầu tiên đã thu hút được đa số fan hâm mộ quan tâm tới nó, hệ quả là kéo theo hàng loạt những đội bóng có những bước tiến theo sau để không muốn bỏ lỡ miếng bánh béo bở này. Con số ghi nhận kể từ năm 2018, số lượng các Fan Token của các đội bóng đã phần chiếm khoảng 100% con số thời điểm bấy giờ.

Mãi phải đến cho tới tận năm 2020, một đồng Fan Token làm về lĩnh vực khác ngoài bóng đá mới được phát hành, đó là OFG Fan Token, một tổ chức thể thao điện tử. Theo sau đó, là các lĩnh vực thể thao khác như bóng rổ, đấu vật và đua xe, tuy nhiên chúng lại xuất hiện không nhiều là không hề có một chút ảnh hưởng. Nhìn chung về tổng thể, số lượng Fan ToKen về lĩnh vực bóng đá cho tới hiện nay vẫn chiếm tới 90% thị phần Fan Token nói chung.

Tốc độ phát triển

Theo thống kê của Fan Market Cap, mức vốn hóa tối đa của tất cả các Fan Token có mặt trên thị trường nằm vào khoảng 500 triệu USD, con số này có thể giao động theo nhiều chiều hướng tích cực hoặc tiêu cực khác nhau tùy thuộc vào điều khiện thị trường tăng hoặc giảm. Tuy nhiên để nhìn vào vốn hóa của cả Martket Fan Token, nó còn không bằng một nửa vốn hóa của một dự án nền tảng phát hành Fan Token là Chiliz.

Đặc biệt, đa phần các đồng Fan Token đều phần lớn xuất phát từ Chiliz, tuy nhiên, trong khoảng thời gian từ năm 2019 tới năm 2021, là thời điểm dự án này có nhiều hoạt động kí kết hợp đồng cũng như phát hành Fan Token của các tổ chức thể thao truyền thống là nhiều nhất.

Chúng được phát hành dưới hình thức Pre-Sale hoặc FTO đễ những người hâm mộ có thể sử hữu chúng một cách sớm và rẻ hơn, nhưng trên thực tế thì con số này lại thu về thấp hơn kỳ vọng khi đa phần các đồng Fan Token khi hoạt động một thời gian lại có mức giá còn tệ hơn cả giá Sale.

Mặt khác từ thời điểm từ cuối năm 2021 trở đi tới đầu năm 2023, số lượng Fan Token đã hạn chế đi rất nhiều nhưng chất lượng các đồng Fan Token này là được sự hỗ trợ vô cùng trau chuốt. Đó đơn cử chính là các đồng Fan Token tới từ nhà phát hành mới - Binance Fan Token. Chúng có lượng thành khoản vượt trội hơn rất nhiều so với các đồng Fan Token tiền nhiệm.

Có thể thời điểm phát hành Fan Token nhiều nhất vào lúc đó, lí do chính là chuẩn bị cho một cơn sóng bong bóng đầu tiên của Fan Token khi sự kiện World Cup được khởi tranh. Có thể nói, đây là một bước đi có tính toán để từ tất cả các nền tảng phát hành Fan Token.

Sau đó, sự kiện World Cup qua đi và trong suốt khoảng thời gian từ đó tới giờ, chỉ duy nhất một đồng Fan Token mới được phát hành là SPURS của CLB bóng đá Tottenham dưới hình thức quan hệ đối tác với Socios. Trong khoảng thời gian 2 năm tiếp theo rất ít hay nói đúng hơn là chưa hề có những đồng Fan Token mới nào được phát hành. Liệu có thuyết âm mưu gì đang ấp ủ của những nền tảng phát hành Token này hay đây chỉ là một mảng chỉ tạo ra để hút tiền của người hâm mộ hay những nhà đầu tư và sau đó bỏ ngỏ?

Vì Sao Số Lượng Các Fan Token Vẫn Còn Hạn Chế

Những vấn đề liên quan tới pháp lí

Đây chính xác là rào cản lớn nhất kiến Fan Token không thể sinh sôi nảy nở một cách tràn lan được, các quy trình phát hành Fan Token đều phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy đinh pháp lí của từng quốc gia riêng. Nó cần thỏa mãn vài yếu tố như tiền thuế, doanh thu, hay giá trị thương mại.

Mình xin lấy một ví dụ về một quốc gia trung lập như Ý, họ không hề có động thái về mặt pháp luật là cấm Tiền Điện Tử hay chấp thuận chúng với những điều luật khắt khe và vẫn đang bỏ ngỏ và nhắm mắt làm ngơ. Tuy nhiên trong trương lai họ sẽ có những động thái cứng rắn hơn. Những nhìn chung, nó sẽ đi theo chiều hướng tích cực.

Một khi Fan Token đầu tiên của quốc gia này phát hành thành công lần đầu tiên, nó kéo theo hiệu ứng domino khi đa phần các CLB bóng đá của ý như Napoli, AS Roma, AC Milan, Inter Milan, cũng đều đồng loạt phát hành Fan Token. Đặc biệt hơn khi cả đội tuyển Italia cũng đã phát hành Fan Token.

Nếu nhìn góc độ pháp luật là nước Ý rất thoáng, có thể nó đến từ một lí do trong thế giới ngầm. Như chúng ta đã biết quốc gia này là nơi khai sinh ra cái tên MAFIA, nó bắt nguồn từ thế kỉ thứ 19 ám chỉ những thế lực ngầm, xã hội đen hoặc tội phạm liên quan tới tài chính, đứng sau thao túng chính phủ. Đến nay, tổ chức này vẫn được duy trì và hoạt động vô cùng kín tiếng.

Có thể nói, đây cũng chính là một lí do khách quan khiến đất nước này là nơi cập bến của nhiều Fan Token, dĩ nhiên đối với các nước khác, các điều luật sẽ chặt hơn rất nhiều như Hà Lan, hay Đức. Hai quốc gia này chưa hề có những đồng Fan Token nào, mặc dù những CLB bóng đá của họ có rất nhiều Fan đông đảo trên thế giới như Bayern Munich.

Hơn thế, đó chỉ là vấn đề pháp lí liên quan tới các quốc gia, vẫn còn một phấn đề pháp lí nữa đó chính là việc bảo vệ tài sản cho người dùng hay fan hâm mộ nếu sử dụng dịch vụ Fan Token này, bởi những thiệt hại mất mát lại liên quan tới tội phạm Internet. Liệu nhà phát hành Fan Token sẽ hỗ trợ hay các Tổ chức thể thao, chắc chắn là không ai trong số họ cả. Nếu có điều luật chặt chẽ hơn bảo đảm hỗ trợ người dùng, chắc chắn sẽ có nhiều hơn việc Fan Token mới được ra mắt.

Khó khăn không chỉ đến từ người dùng, tệp khách hàng cốt lõi, mà nó còn đến từ việc thỏa thuận dữ hai đối tác là Nhà Phát Hành và Tổ chức Thể Thao đó, vướng mắc của họ chính là làm thế nào để không vi phạm các điều luật kinh doanh cũng như không làm ảnh hưởng tới nguồn doanh thu này. Từ đó mới mở rộng được nhiều thị phần mới hơn, nếu hợp tác lạm họ ảnh hưởng thậm chí vướng vào những rủi ro thất thoát, chi bằng không phát hành Fan Token.

Chi phí vận hành

Chính vì những chi phí phát sinh có thể có trong việc phát hành Fan Token, nó làm các tổ chức thể thao mới vô cùng cân nhắc, nếu mục đích phát hành Fan Token vì muốn được biết đến nhiều hơn hay chính xác là một giải pháp Marketing, con số họ sẽ quan tâm đến là số lượng người hâm mộ mới họ có thể tiếp cận, nhưng khả năng những người này có trở thành Fan của họ hay không thì lại là một vấn đề nan giải khác.

Như chúng ta đã biết thì việc phát hành và niêm yết một tài sản là các Token Crypto trên một sàn giao dịch cần có một số lượng Token hoặc Coin nhất định và có sẵn để cho người dùng giao dịch, cũng như một số chi phí duy trì bot giao dịch để duy trì lượng thanh khoản nhất định. Với việc các Fan Token này đều là những Token không có tính phi tập trung khả năng cao sẽ là những thảo thuận của đối tác phát hành Fan Token để duy trì những chi phí vận hành này.

Mặt khác, khi những nền tảng phát hành Fan Token đó, họ cần phải niêm yết, hoặc có những ứng dụng riêng để phát hành những tiện ích đi kèm như vé miễn phí, hoặc chương trình ưu đãi giảm giá vé cũng như đồ lưu niệm, các tổ chức này sẽ phải hi sinh một phần lợi nhuận vì đều đó.

Tính hiệu quả chưa cao

Với những gì có thể nhìn thấy từ các tổ chức thể thao đã phát hành Fan Token, đa số chúng ta hay bọn họ đều có thể dễ dàng nhận thấy, việc phát hành Fan Token chưa hề cải thiện được mục đích thương mại như bán vé, bán đồ lưu niệm. Đây cũng là một nguồn thu khá lớn đối với các tổ chức thể thao.

Không những thế những tiện tích khác như vote bỏ phiếu biểu quyết. Một dấu hiệu nhận biết cách họ tiếp cận fan trung thành ra sao cũng chưa được ghi nhận và chẳng có mấy tác động tới các CLB. Mắt khác nó nằm ở việc những tiện ích này đều nằm ở một ứng dụng tới từ nhà phát hành, và rất khó có thể quảng bá một cách công khai khi thị trường tiền điện tử chưa được hợp pháp.

Mức tiếp cận các tiệp khách hàng, fan hâm mộ nếu nhìn công tâm đều không thu được kết quả gì nhiều, đa phần những người nắm giữ Fan Token và sử dụng những tiện ích này là rất ít. Họ phần lớn là những người hâm mộ sẵn rồi chứ không phải những người hâm mộ mới. Nếu so sánh với những bước tiếp cận ngoài truyền thống, kết quả có thể thu được là cao hơn.

Rủi ro thanh khoản và giá cả của Fan Token

Chính vì tính hiệu quả chưa cao như vậy, rất dễ nhận thấy được các đồng Fan Token đa phần đều có mức thanh khoản thấp và vốn hóa không thực sự ấn tượng. Nếu nói về nhu cầu thực sự để sở hữu chúng thì đã là một điều chắc chắn không có mấy, vì thế việc giao dịch hàng ngày đối với loại tài sản này là một điều rất hiếm. Do đó, việc thiếu động lực mua cũng góp phần cho Fan Token có mức vốn hóa thấp và thanh khoản kém. Có lẽ cũng chính vì vậy mà các CLB thể thao vô cùng cân nhắc.

Cùng với đó, thị trường Crypto luôn giao động cao về mặt giá cả các đồng coin, nó làm ảnh hưởng tới những fan trung thành của họ khi mới tham gia vào thị trường và rất dễ bị mất tiền. Mặt khác, nếu nhìn vào các Fan Token nó chung, có tới khoảng 60% Fan Token được phát đều không hề có thanh khoản chúng giao động ở mức Volume hàng ngày từ 100 USD tới 10.000 USD. Một con số cực kì đáng báo động.

Ngoài những Fan Token của các tổ chức lớn được niêm yết ở trên các sàn lớn như Binance, lượng thanh khoản luôn duy trì ở mức tương đối tốt từ một triệu đô tới hàng chục triệu đô hàng ngày. Điều này tiềm ẩn rủi ro, thất thoát cực cao liên quan tới cả chi phí vận hành mình vừa đề cập ở trên.

Chưa kể nếu việc tổ chức thể thao này xảy ra những sự việc lớn như thay đổi chủ quản, hoặc nằm ở việc thanh lí các thành viên nòng cốt, nó sẽ làm ảnh hưởng tới giá cả của cả cổ phiếu lẫn Fan Token, đồng nghĩa với việc họ sẽ phải chịu rủi ro từ hàng đống nguồn doanh thu khác như từ việc không bán được áo đấu, vé vào cổng, giá trị công ty sẽ suy giảm nặng nề.

Hơn thế, việc chấm dứt hợp đồng với các đối tác là những nền tảng phát hành Fan Token của các CLB thể thao này sẽ làm ảnh hưởng tới giá trị bản quyền Logo và nhiều vấn đề phát sinh kèo theo. Ví dụ như Chiliz phát hành Token JUV và đã chấm dứt hợp đồng với CLB này, Logo họ sử dụng trên cách sẩn phẩm app hay ứng dụng Socios sẽ bị tính vị phạm bản quyền sở hữu trí tuệ. Rồi các đồng Fan Token chủ quản nắm gần hết lại không hề sử dụng được những tiện ích như Vote, hoán đổi NFT. Nếu duy trì, họ bắt buộc phải tạo app mới với những đặc quyền dành cho fan hâm mộ của mình, nó chẳng khác nào việc fan tự vào trang chủ của đội bóng và mua sản phẩm.

Bên cạnh đó, việc dao động giá của Fan Token vào những thời điểm diễn ra sự kiện thể thao lớn như World Cup cũng là bài toán trăn trở cho những nhà phát hành, có thể họ muốn Fan Token của họ được hoạt động và biết đến nhiều hơn, chứ không phải là thứ đầu cơ của đại đa số người sở hữu chúng.

Đặc biệt hơn, nếu Câu Lạc Bộ này phá sản, giá Fan Token chắc chắn sẽ giảm hoặc tồi tệ hơn có thể về 0 rồi biến mất khỏi thị trường. Người chịu rủi ro chính là những người dùng hoặc fan hâm mộ của họ. Trong khi đó, họ phát hành những đồng Token để khiến cho Fan hâm mộ của họ vui hơn thỏa sức đam mê hơn giúp duy trì nguồn doanh thu đó. Nếu rủi ro nhiều như vậy họ sẽ luôn tính toán và cân đối hợp lí để phát hành Fan Token.

Tổng Kết

Fan Token là một mảng liên kết trực tiếp với thế giới ngoài đời thực và không thế thiếu yếu tố con người. Chính vì vậy, việc cả thị trường Crypto được mở rộng và được nhìn nhận theo một cách hợp pháp cũng chính là bước chạy đà quan trọng để Fan Token có thể tiến xa hơn. Hi vọng qua bài viết này, mọi người có thêm một góc nhìn mới về việc tại sao số lượng Fan Token lại cực kì hạn chế.