Spectral là gì? Spectral là một nền tảng được thiết kế nhằm tích hợp các trợ lý AI (AI agent) vào hệ sinh thái Web3. Với việc các trợ lý AI nổi tiếng như ChatGPT, Gemini (tên cũ: Google Bard), Co-pilot,… đã trở thành những công cụ không thể thiếu trong cuộc sống, liệu Spectral và các trợ lý AI trên Web3 có làm được như thế? Vậy hãy cùng mình tìm hiểu qua bài viết này nhé.
Tổng quan về Spectral
Spectral là gì?
Spectral là nền tảng cho phép mua bán các model/trợ lý AI theo yêu cầu của các công ty/cá nhân. Spectral có 2 sản phẩm chính:
- Spectral Syntax: Nói theo một cách dễ hiểu thì Syntax cho phép người dùng sử dụng AI để tạo ra AI mới theo yêu cầu. Về mặt bản chất, Syntax bao gồm nhiều LLM (Large Language Models). Các người dùng sẽ thông qua ngôn ngữ tự nhiên để đưa ra yêu cầu và Syntax sẽ cho ra các dòng code Solidity cấu thành các trợ lý AI thực hiện các yêu cầu trên.
- Spectral Nova: Là một thị trường phi tập trung cho phép việc mua bán các model/trợ lý AI theo yêu cầu. Spectral Nova tận dụng công nghệ zkML nhằm đảm bảo sự trung thực của mạng lưới và cho phép Spectral đưa khái niệm Học máy lên Web3. Đây chính là nơi hầu hết các hoạt động thương mại trên Spectral sẽ diễn ra.
Cơ chế hoạt động
Trước khi sâu vào Spectral, mình xin phép dùng luân phiên giữa các từ “Model” ,“Trợ lý AI” và “Trợ lý” nhằm miêu tả các AI giúp chúng ta tăng năng suất.
Spectral Syntax
Spectral Syntax được cấu thành nên bởi 5 phần tử khác nhau:
- Các Model gốc: Spectral sử dụng nhiều model (DeepSeek, GPT) và các kỹ thuật khác nhau nhằm đảm bảo chất lượng của các dòng code Solidity.
- Danh tính của trợ lý: Phân biệt các trợ lý AI khác nhau cùng thực hiện một tác vụ nhằm quản lý và nâng cao chất lượng của các model. Phần tử này được thiết kế theo mô hình của Ethereum Name Service (ENS).
- Agent Knowledge Bases: Là các kiến thức cơ bản mà người tạo ra trợ lý AI cung cấp cho trợ lý.
- Các Plugin: Cho phép các trợ lý kết nối với Internet nhằm thực hiện các tác vụ cần đến thông tin bên ngoài Blockchain.
- ML Inferences: Các Model có thể tận dụng các dữ liệu có được từ các Model khác nằm trên Spectral Nova
- Quản lý ví: Syntax sử dụng công nghệ ERC4337 Smart Wallet Abstraction. Công nghệ này cho phép các trợ lý được toàn quyền thực hiện các giao dịch, quản lý tài sản và trả phí gas mà không cần tác động của người dùng. Lưu ý: Ví này do trợ lý AI trên Syntax tạo ra và hoàn toàn không liên quan đến ví kết nối vào nền tảng Spectral. Người dùng vẫn toàn quyền quyết định lượng tài sản mà trợ lý AI quản lý.
Spectral Nova
Có 4 yếu tố cấu thành nên Spectral Nova:
- Các Creator: Là các cá nhân/công ty đưa ra các yêu cầu về các model/trợ lý AI và sẽ trả thưởng cho các Solver hoàn thành yêu cầu. Các Creator sẽ được hưởng một phần doanh thu kiếm được từ các trợ lý AI.
- Các Solver: Sẽ là người giải quyết các yêu cầu của Creator nhằm thắng được phần thưởng và nhận phần lớn lợi nhuận kiếm được từ trợ lý AI.
- Các Validator: Sẽ là người kiểm tra tính toàn vẹn và chất lượng của các trợ lý AI do các Solver tạo ra bằng cách kiểm tra các bằng chứng zkML và hiệu suất hoạt động của các trợ lý.
- Các Consumer: Là các người dùng phổ thông. Họ sẽ trả phí để được quyền sử dụng các dữ liệu có được từ các trợ lý AI.
Quy trình hoạt động của Spectral Nova cũng hoạt động theo thứ tự trên:
- Một Creator sẽ tạo ra một thử thách/yêu cầu lên mạng lưới của Spectral Nova. Khi này, tất cả các Solver trên mạng lưới đều được phép tham gia và sẽ cạnh tranh nhau nhằm tạo ra trợ lý tốt nhất.
- Các Solver sau khi tạo ra trợ lý của mình và cam kết sẽ nhận được một tập dữ liệu kiểm thử từ một trong các Validator.
- Các Solver sẽ sử dụng tập dữ liệu này để chạy thử.Sau đó, các Solver sẽ đưa kết quả nhận được cùng với bằng chứng zkML (nhằm bảo bảo kết quả này là từ trợ lý AI đã cam kết ở trên) cho các Validator.
- Các Validator khi này sẽ kiểm tra kết quả nhận được, bằng chứng zkML cũng như hiệu suất của trợ lý để chấm điểm các trợ lý. Chỉ các trợ lý có điểm thuộc top 10 trên bảng xếp hạng được sử dụng rộng rãi bởi các Consumer.
- Các yêu cầu của các Consumer sẽ được xử lý bởi các Solver hàng đầu trừ khi Consumer muốn sử dụng chính xác Solver cụ thể nào đó.
Lộ trình phát triển
Giai đoạn 1: Khởi đầu (Q1 2024)
- Khởi chạy Mainnet Machine Intelligence Network (tên gọi khác của Spectral Nova), thiết lập một cộng đồng các người hỗ trợ sớm vững mạnh.
- Tiến hành TGE.
Giai đoạn 2: Mở rộng (Q2 2024)
- Chính thức cho phép bất kỳ cá nhân/tổ chức trở thành một Creator và đưa ra các yêu cầu hoặc tham gia với vai trò Validator và kiểm định chất lượng của các model.
- Khởi chạy hệ thống xếp hạng các Solver.
- Khởi chạy trợ lý AI Web3, nơi mà người dùng có thể kết nối ví với một trợ lý AI hỗ trợ viết và thực thi các hợp đồng thông minh.
Giai đoạn 3: Đa dạng hoá (Q3 2024)
- Cho phép tuỳ chỉnh hoá các Model mà các Consumer muốn sử dụng.
- Hợp tác với các đối tác mới và ra các sản phẩm mới như NFT Recommendations Engine, Uniswap X Collaborative Fillers, Multimodal solidity LLMs,… nhằm giúp cộng đồng Web3 nhận ra giá trị của AI trong các hợp đồng thông minh.
Giai đoạn 4: InferChain (Q4 2024)
- Khởi chạy testnet InferChain. InferChain là một sản phẩm của Spectral nhằm tối ưu hoá một cách triệt để chi phí cũng như tốc độ trong việc đưa các dữ liệu đã qua xử lý của AI lên blockchain.
- Tối ưu hoá việc định danh các trợ lý, việc giao tiếp giữa các trợ lý.
Core Team
- Tốt nghiệp tại đại học Columbia và Macaulay Honors College at The City University of New York.
- Từng là đối tác chiến lược với Loopring trong 2 năm 7 tháng.
- Từng là một trong 100 lập trình viên hàng đầu trong Web3 được tham gia vào sự kiện Kernel do Gitcoin tổ chức.
- Tốt nghiệp tại đại học Columbia với 2 văn bằng “Cử nhân Toán học” và “Cử nhân về Âm nhạc”. Tốt nghiệp tại đại học New York với văn bằng “Tiến sĩ về Khoa học Máy tính”.
- Từng là Co-Founder của Chain Intelligence (chuyên tư vấn kĩ thuật, trụ sở tại NYC).
- Là tác giả của 3 nghiên cứu về toán học: Random Variety in Projective Spaces: Polynomial Count in P1(Fq) and Newton Diagram in P2(Fq), On the Numerators of Hurwitz Numbers, Wolfram Demonstrations Project: Decomposing a Random Newton Polygon.
- Tốt nghiệp đại học Columbia với 2 văn bằng “Cử nhân về Toán học và Khoa học Máy tính” và “Thạc sĩ về Học máy”. Tốt nghiệp NYU Courant Institute of Mathematical Sciences với văn bằng “Tiến sĩ về Khoa học Máy tính”.
- Từng là Founder của Startups (một mạng lưới khởi nghiệp tại London tập trung vào lĩnh vực Web3).
- Từng là đối tác với quỹ e^{i} (là quỹ tập trung vào lĩnh vực thanh toán và dự đoán thị trường) trong hơn 1 năm.
- Đang giữ vị trí Cố vấn tại Scroll trong hơn 3 năm qua.
Investors
- 09/11/2021: Spectral lần đầu tiên gọi thành công $6.75M tại định giá không xác định. Được dẫn đầu bởi Polychain Capital với sự tham gia của các quỹ: Galaxy, ParaFi Capital, Social Capital, Edge & Node, Metapurse.
- 24/08/2022: Gọi thành công $23M tại định giá không xác định. Được dẫn đầu bởi Social Capital, General Catalyst với sự tham gia của các quỹ: Circle, Franklin Templeton Investments, Jump Capital, Samsung, Section 32, Gradient Ventures
Tokenomics
Thông tin về token của Spectral
Token Allocation & Release
- Investors: 38%. Sẽ bị khoá trong 12 tháng và được trả dần trong 30 tháng.
- Foundation Treasury: 29.7%. Sẽ bị khoá trong 12 tháng và được trả dần trong 30 tháng.
- Team & Contributors: 22%. Sẽ bị khoá trong 12 tháng và được trả dần trong 18 tháng.
- Airdrop + MM: 10.3%. Mở khoá 100% tại TGE.
Token Use Case
Các Use Case của SPEC bao gồm:
- Quản trị dự án.
- Staking trên Spectral Syntax để nhận được quyền tạo, sử dụng và thương mại hoá trợ lý AI.
- Staking trên Spectral Nova để bảo mật mạng lưới thông qua cơ chế PoS, giảm chi phí giao dịch và quyền trở thành một Solver.
- Dùng làm phí giao dịch trên Spectral Syntax và Nova.
Sàn Giao Dịch
Spectral hiện đang được giao dịch tại OKX, Gate.io, Bybit, MEXC,…
Kênh Thông Tin Dự Án
- Website: https://www.spectrallabs.xyz/
- Twitter: https://x.com/Spectral_Labs
- Discord: https://discord.com/invite/Vqwhxva7Y2
- Documentation: https://docs.spectral.finance/
- Blog: https://blog.spectral.finance/
Tổng Kết
Spectral là một dự án tiềm năng với các cá nhân xuất sắc phát triển cũng như nâng đỡ dự án. Liệu tham vọng phi tập trung hoá các trợ lý AI của Spectral có thành hiện thực, chúng ta hãy cùng quan sát. Hy vọng qua bài viết này, mọi người hiểu được Spectral là gì?
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
Life is a meme
Latest posts by Cánh cụt bị cụt cánh (see all)
- Compute Labs (AIFI) Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Compute Labs - August 9, 2024
- Sentient Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Sentient - August 9, 2024
- NetMind.AI (NMT) Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử NetMind.AI - August 8, 2024
