DeSocial là gì? DeSocial là viết tắt của cụm từ Decentralized Social tạm dịch là Mạng Xã Hội Phi Tập Trung. Các Mạng Xã Hội Phi Tập Trung giải quyết  các vấn đề tồn đọng và nghiêm trọng của các mạng xã hội tập trung đang phổ biến hiện nay như Facebook, Twitter, Youtube,... 

Vậy DeSocial có thể  trở thành một xu hướng trong thị trường hay không thì mọi người cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Để hiểu hơn về các DeSocial mọi người tham khảo một số các bài viết dưới đây:

DeSocial Là Gì?

Những vấn đề còn tồn đọng với các Mạng Xã Hội Tập Trung

Các mạng xã hội tập trung ngày nay như Facebook, Youtube, Twitter, Tik Tok,... đã trở thành những món ăn hàng ngày cho 7 tỉ người trên thế giới. Mạng xã hội đã trở nên phổ biến  và quan trọng đến mức bạn sẽ trở thành người tối cổ chỉ sau khoảng 1 ngày không tương tác với các mạng xã hội. Kể từ từ thời điểm ra đời mạng xã hội đã có một sức ảnh hưởng vô cùng lớn tới nhân loại bao gồm các tích lẫn tiêu cực.

Trước hết ta cùng đi tới những điểm tích cực mà mạng xã hội đã mang tới cho nhân loại bao gồm:

  • Sự kết nối từ bất cứ đâu trên toàn thế giới.
  • Mang đến một thế giới phẳng giúp ở bất kì nơi đâu trên thế giới chỉ cần có internet là có thể cập nhật được thông tin, kiến thức,...
  • Người dùng thỏa sức chia sẻ trạng thái, hình ảnh, check in và nhận được sự tương tác từ mọi người ở bất kì đâu.

Có thể nói rằng điều quan trọng nhất khi các trang mạng xã hội ra đời đã thay đổi cách con người tương tác với nhau. trước khi các mạng xã hội ra đời thì đó là những giao tiếp, cử chỉ, hành động trực tiếp hoặc thông qua những cuộc điện thoại, tin nhắn thì giờ đây đó là những nút like, thả tim, phẫn nộ, haha, wow, chia sẻ,...

Những ngày đầu khi mọi thứ còn mới mẻ thì ai cũng hào hứng và yêu thích điều đó nhưng về bản chất thì cái gì quá cũng dần từ thành tốt đến không tốt khi mạng xã hội trở nên quá phổ biển thì đã có những điều xảy ra như việc sống ảo, toxic,...  tuy nhiên các vấn đề này không được đề cập trong khuôn khổ  bài viết này.

Yếu tố chính mà mình muốn đề cập đến đó chính là những hạn chế ngày càng lộ rõ đối với những mạng xã hội tập trung như:

  • Tài khoản của bạn có thể bị ban bất cứ lúc nào và có thể không bao giờ lấy lại được.
  • Các dữ liệu của bạn dễ dàng bị ăn cắp hoặc bị bán bởi công ty mẹ. Chúng ta thường nói về muốn mua PS5 thì tối hôm đó toàn FB của chúng ta là những quảng cáo về PS5.  Có thể nói với các mạng xã hội tập trung thì quyền riêng tư của chúng ta dễ dàng bị xâm phạm.
  • Việc phân chia lợi nhuận giữa  công ty  và các  nhà sáng tạo dược cho  là không có sự công bằng. Ví dụ bạn gửi quà trên Tik Tok cho Idol Đạt Villa của mình thì thật ra Đạt Villa chỉ nhận được 30% trong khi đó Tik Tok nhận đến 70%.
  • Phiền phức vì các thông tin quảng cáo. Bạn có cảm thấy phiền khi nghe thấy: "Tôi cam kết chưa  trị mọi loại  bệnh,..." hay  các video  quảng cáo bạn bắt buộc phải xem?

Tổng quan về DeSocial & những lợi ích mang lại

DeSocial là kết hợp giữa Decentralized và Social tạm dịch là Mạng Xã Hội Phi Tập Trung. Mạng Xã Hội Phi Tập Trung là các mạng xã hội được xây dựng trên công nghệ blockchain. Chính nhờ blockchain mà các mạng xã hội thừa hưởng được tính phi tập trung của blockchain mà trở thành các Mạng Xã Hội Phi Tập Trung.

Một số những lợi ích mà DeSocial mang lại cho cộng đồng như:

  • Quyền sở hữu dữ liệu cá nhân thuộc về mỗi cá nhân không có bất kì một ai, cá nhân hay tổ chức nào có quyền xâm phạm hay sử dụng các dữ liệu đó.
  • Không một ai, tổ chức có quyền cấm tài khoản của bạn. Điều đó chỉ có thể diễn ra nếu có DAO thông qua.
  • Tự do ngôn luận, tự do đăng tải các nội dung mình yêu thích.
  • Phân chia lợi nhuận giữa giao thức và các nhà sáng tạo sẽ  trở nên công bằng và minh bạch hơn.

Bên cạnh những lợi ích mà các mạng xã hội phi tập trung mang lại thì còn một số các vấn đề tương đối nhức nhối như:

  • Nếu tự do ngôn luận và đăng tải  thì các nội dung bẩn thì sẽ phải giải quyết như thế nào?
  • Các vấn đề giả mạo sẽ được xử lý ra sao?

Tại Vì Sao Tin Rằng DeSocial Có Thể Trở Thành Xu Hướng Sắp Tới

Sự chú ý của các Quỹ Đầu Tư Lớn & Dài Hạn

Thông qua quỹ đầu tư của các dự án chúng ta có thể thấy rằng các dự án DeSocial đang được các quỹ quan tâm và đầu tư như thế nào.

  • Farcaster: A16Z, Coinbase Ventures, Multicoin Capital, Ribbit Capital, Standard Crypto, Elad Gil, 1confirmation, Scalar Capital, First Round Capital, Volt Capital, A Capital,...
  • Cyber Connect: Animoca Brands, SKy9 Capital, IOSG Ventures, Delphi Digital, Polygon Studios, Spartan Group, Tribe Capital,...
  • DeSo: Social Capital, Variant, Winklevoss Capital, Polychain, Parafi Capital, Pantera Capital,...

Rõ ràng các quỹ đầu tư  lớn có sự quan  tâm nhất định tới các dự án Social tuy nhiên số tiền đầu tư vào các nền tảng DeSocial chưa phải quá nhiều như các  nền tảng Layer 1 và Layer 2 đi kèm với đó là cả định giá dự án.

Sự quan tâm đặc biệt của Binance

Thời gian gần đây sau một khoảng thời gian dài im lặng trước những tình hình cực kì xấu  của thị trường thì Binance Launchpad đã trở lại với 3 dự án và đặc biệt là tất cả các dự án trên đều thuộc một trong những mảng liên quan trực tiếp tới DeSocial không những vậy cả 3 dự án đều là nền tảng Binance Launchpad, chúng ta có:

  • Space ID: Nền tảng bán tên miền như  .bnb hay .arb
  • Hooked Protocol: Giao thức Hooked nhằm mục đích xây dựng lớp On-Ramp để áp dụng rộng rãi Web3 nhằm hình thành hệ sinh thái của các nền kinh tế do cộng đồng sở hữu trong tương lai. 
  • Open Campus: Open Campus là một nền tảng được xây dựng với mục tiêu đem lại tính phi tập trung, minh bạch và công bằng trong lĩnh vực giáo dục. 

Có một vài điểm nhỏ đáng chú ý mà mình sẽ viết sâu hơn trong những bài viết tiếp theo như:

  • Cả 3 nền tảng này thì trong phần tokenomics thì của Core Team & VCs đều được bắt đầu mở dần từ giai đoạn giữa năm 2024 khoảng sau sự kiện Bitcoin Halving.
  • Trước khi dẫn đầu cả xu hướng Play to Earn hay Move to Earn thì cả Axie Infinity hay StepN đều được triển khai trên Binance Launchpad.

Một Số Các Nền Tảng DeSocial Hiện Nay

Tính đến thời điểm hiện tại đã có nhiều nền tảng mạng xã hội phi tập trung được xây dựng hướng đến nhiều phân khúc khác nhau trong thị trường. Chúng ta tạm thời phân loại các DeSocial thành 2 loại là DeSocial theo hướng tiếp cận trực tiếp với thị trường và một loại DeSocial theo dạng cơ sở hạ tầng.

DeSocial theo dạng cơ sở hạ tầng chúng ta có một vài những cái tên nổi bật như:

  • Lens Protocol: Lens Protocol là một mạng lưới mạng xã hội phi tập trung với tầm nhìn Web3 được xây dựng trên blockchain của Polygon bởi đội ngũ phát triển của AAVE.
  • Deso: Là một Blockchain nền tảng dành riêng cho các ứng dụng xã hội phi tập trung.
  • Farcaster: Nền tảng DeSocial mới được xây dựng đã kêu gọi thành công $30M từ A16Z, Coinbase Ventures,...

DeSocial theo hướng tiếp cận trực tiếp với thị trường chúng ta có một số cái tên nổi bật như:

  • Audius: Audius là một nền tảng nghe nhạc trực tuyến được xây dựng trên blockchain của Solana.
  • Hooked Protocol: Là sản phẩm thuộc mảng Learn to Earn.
  • Open Campus: Là một nền tảng về mảng giáo dục cho phép các Content Creator tạo ra các khóa học mà kiếm lợi  nhuận từ chất xám của mình. Để công bằng nền tảng này đã quyết định di chuyển từ Web2 lên Web3.
  • Readon: Nền tảng Read to Earn đang được xây dựng và phát triển trên hệ sinh thái của Solana.

Trong bài viết tiếp theo mình sẽ chia sẻ chi tiết hơn về cách hoạt động của các nền tảng DeSocial phổ biến hiện nay.