Hành trình đầy gian nan của USN – native stablecoin đầu tiên trên HST của NEAR Protocol

USN là một stablecoin thuật toán (Algorithmic Stablecoin) lần đầu được giới thiệu bởi Decentral Bank trên Blockchain của Near Protocol. Nhưng hành trình từ zero to one của USN vẫn gặp rất nhiều rào cản khi UST bắt đầu sụp đổ. Cùng mình nhìn lại chặng đường của USN nhé!

Nhìn Lại Hành Trình Của USN

Chuẩn bị kĩ lưỡng

Trong những ngày đầu tháng 4 rộ lên tin đồn về việc Near Protocol sẽ triển khai 1 stablecoin mới làm cho cộng đồng xôn xao và giá của $NEAR cũng tăng trưởng rất tốt. Nên nhớ thời điểm đó UST đang vô cùng thịnh có thể nói tại thời điểm đó Terra là dự án đầu tiên mà có 2 token lọt vào TOP 10 vốn hóa của toàn bộ thị trường nên việc Near Protocol học hỏi và bắt trend là một điều tương đối dễ hiểu.

Cùng thời điểm Near Protocol triển khai USN thì Justin Sun cũng đồng thời phát triển USDD trên blockchain của Tron với lãi suất lên đến 30% cao hơn rất nhiều so với UST của Terra. 

25/04/2022: USN được chính thức giới thiểu bởi Decentral Bank và USN được lấy cảm hứng từ mô hình của UST, tất nhiên USN là một stablecoin thuật toán.

Nhưng có những sự khác biệt trong mô hình vận hành của USN và UST. Đối với UST, người dùng cần phải đốt $1 LUNA để nhận về $1 UST sau đó phần đông cầm UST để tiết kiệm trên nền tảng Anchor với APY lên đến gần 20%. Đối với USN, thì người dùng sẽ lock $1 NEAR lại để nhận về $1 USN, lượng NEAR này sẽ được mang đi staking, yield thu về sẽ trả cho người dùng.

Thời điểm đó các dự án bắt đầu triển khai cơ sở hạ tầng cho stablecoin đó là StableSwap. Có thể nói thời điểm đó USN được coi là 1 công cụ giúp hệ sinh thái Near Protocol mở rộng mạnh.

• Ref Finance, Trisolaris - 2 DEX lớn tuyên bố triển khai StableSwap. 
• Bastion Protocol là 1 nền tảng Lending Protocol cũng triển khai Lockdrop Phase 2 để thu hút người dùng lock USDT, USDC để có liquidity triển khai StableSwap.

Trước đó Terra và Near cũng đã công bố partner và Terra Foundation cũng cung cấp grant cho một số dự án. Mọi sự chuẩn bị đã sẵn sàng bao gồm:

• USN sẵn sàng ra mắt.
• StableSwap đã đủ liquidity.
• Terra & Near Protocol đã công bố partner.
• Terra cũng đã cũng cấp grant cho dự án trên Near Protocol.

Sụp đổ bắt đầu

09/05/2022: UST bắt đầu depeg. Và câu chuyện sau đó, thì gần như tất cả anh em đều nắm rõ rồi.

Và sau đó, USN không còn bất kì thông tin nào nữa. Vì việc triển khai 1 stablecoin thuật toán vào thời điểm đó chắc chắn là sai lầm khi 96.69% cộng đồng sẽ không đón nhận USN mà ngay cả với bản thân Near Protocol sẽ rất nhiều người dùng, KOLs sẽ coi Near Protocol sẽ đi vào vết xe đổ của Luna và tất yếu là sụp đổ.

Vì vậy, USN tạm dừng triển khai.

Tái Khởi Động USN V2

30/06/2022: USN được tái khởi động vẫn dưới bàn tay của Decentral Bank nhưng với cái tên USN ver 2.0 với nhiều sự thay đổi về cơ chế và 2 giai đoạn khác nhau.

Giai đoạn 1: USN được back 1 - 1 bởi USDT. Nghĩa là người dùng có thể đổi 1 USN lấy 1 USDT bất kì lúc nào hoặc ngược lại.

Giai đoạn 2: Sau khi thị trường bình ổn và các thành viên của Decentral Bank bỏ phiếu thông qua thì USN sẽ được bắt đầu được back bởi các tài sản biến động trong thời gian đầu sẽ là Near Protocol dài hơn sẽ là BTC, ETH,...

Tại thời điểm tái khái động thì mục tiêu của USN cũng tương đối rõ ràng khi hướng đến như là:

• Mass adoption trên toàn bộ HST của Near Protocol.
• Tích hợp Near Pay để thanh toán ngoài đời sống.
• Phát triển Multichain.
• Cho vay ngoài chuỗi (Thế chấp, tín chấp,...).

Tính đến hiện tại mình thấy có Trisolaris, Ref Finance là 2 DEX đã chính thức triển khai StableSwap. Còn với Bastion Protol chưa tích hợp USN mới chỉ có pool cho USDC và USDT. Với các nền tảng Lending thì USN đã được tích hợp vào Aurigami và Burrow Cash.

Có thể thấy giai đoạn này USN bắt đầu phủ sóng trên các nền tảng DeFi của Near Protocol nhưng USN vẫn còn vô số việc phải triển khai để hoàn thành các tầm nhìn được đề ra như ban đầu.

Vì Sao Near Protocol Không Muốn Từ Bỏ USN

Mình cũng có vô vàn suy nghĩ về điều này, rõ ràng Near Protocol có những MQH khá tốt đẹp với Coinbase, Circle để có thể triển khai tích hợp USDC vào mạng lưới của Near Protocol. Nhưng có thể vì lí do nào đó một phần thời điểm nó UST - LUNA đang rất hype nên nhiều bên cũng muốn học hỏi mô hình này, trước tiên đó chính là Justin Sun với USDD trên mạng lưới của Tron và mức APY lên đến 30%.

Và thời điểm đó, hệ Near còn khá nhỏ để có thể nhờ đến USDC maybe USDC sẽ cập bến Near Protocol vào một thời điểm thích hợp khi số lượng các dự án và TVL của hệ đã trưởng thành hơn. Việc 1 HST có một native Stablecoin mình nghĩ là cần thiết trong việc điều tiết, phát triển hệ sinh thái theo hướng phù hợp. Việc chủ động trong việc nắm giữ stablecoin giúp HST định hướng phát triển một cách chủ động không bị phụ thuộc vào các stablecoin bên ngoài như USDC hay USDT. Nhưng rủi ro thì vẫn hiển hiện như việc depeg và câu chuyện UST đã từng.

Tổng Kết

Việc Near Protocol triển khai 1 native stablecoin là điều rất hợp lý trong định hướng phát triển của một hệ sinh thái. Ngoài ra, mình vẫn chưa thấy 1 phiên bản "Maker DAO" được xây dựng trên Near Protocol để có 1 DeFi Stablecoin. 

Việc tích hợp các CeFi Stablecoin như USDC, USDT là hoàn toàn cần thiết trong khung dài hạn nếu hệ Near muốn bung nhanh & mạnh. Việc một stablecoin thuật toán như UST thất bại không đồng nghĩa với mọi stablecoin thuật toán đều thất bại nên mình vẫn có những kì vọng nhất định đối với USN.

Ngoài ra mình nghĩ việc Decentral Bank triển khai 1 Tresury bao gồm nhiều tài sản hơn là Near, USDT cần có thêm BTC hoặc ETH để bảo vệ sự an toàn cho USN.