Series 5: Real Builder | PancakeSwap – Đứa Con Ngoan Của Changpeng Zhao

Hiểu chi tiết về Pancakeswap: Pancakeswap là gì? Tổng quan về tiền điện tử Pancakeswap

Hành Trình Xây Dựng

2020: Khởi đầu thần kì

Có một cụm từ để miêu tả về Pancakeswap đó chính là sinh ra đã "ngậm thìa vàng". Ngay khi khởi sinh bởi một đội ngũ ẩn danh thì Pancakeswap không chỉ leading mảng AMM trên hệ sinh thái của BNB mà còn leading toàn bộ mảng DeFi trên BNB Chain.

Điều mà Pancakeswap làm được nó không phải là các inovation lớn ở trong thị trường crypto mà Pancakeswap hướng đến bao gồm 2 yếu tố:

• Gia tăng trải nghiệm người dùng thông qua việc đa dạng sản phẩm và liên tục làm mới, cải thiện, nâng cấp nó giúp phù hợp với người dùng ở các giai đoạn khác nhau.
• Thiết kế 1 tokenomic cực kì ổn để cố gắng capture nhiều giá trị nhất có thể cho các CAKE Holder.

Có thể nói Pancakeswap là một trong những builder thực thụ trong thị trường crypto. Kể cả cho việc giả sử về việc CZ chính là người đứng sau gầy dựng Pancake để dẫn dắt xu hướng DeFi trên BNB Chain (ngày xưa là Binance Smart Chain) thì thành công ngày hôm nay của Pancakeswap đến chính từ tình thần builder của đội ngũ Pancakeswap. Vì sao lại là vậy thì cùng mình điểm lại quá trình hình thành và phát triển của Pancakeswap từ ngày sinh ra đến giờ nhé.

20/09/2022: Bài viết trên Medium đầu tiên giới thiệu về Pancakeswap được xuất bản. 

Ngày sau đó, chiến lược Liquidity Mining đã được triển khai với nhiều loại cặp giao dịch khác nhau như CAKE/BNB, BUSD/BNB, ADA/BNB, BAND/BNB, DOT/BNB,... Bên cạnh đó, CAKE cũng sẽ được release tới người dùng thông qua Syrup (Pool Staking) và đội ngũ của Pancake sẽ không có allocation.

Vào vào đúng 10h (UTC) ngày 22/09/2020 thì CAKE chính thức được ra đời.

27/09/2020: Syrup Pool chính thức được giới thiệu tới cộng đồng. Cơ chế hoạt động của Syrup Pool cực kì đơn giản. Đầu tiên, bạn mang CAKE mang đi stake để nhận về SYRUP.

Các dự án mới muốn chia sẻ 1 phần token của mình tới với CAKE Holder thì sẽ thông qua SYRUP Pool để phân phối tới các SYRUP Holder. Bên cạnh đó, việc stake CAKE mang lại cho CAKE Holder một APY khoảng 25%. Ở đây chúng ta sẽ có lãi kép.

Và sau này đã có rất nhiều các dự án nổi bật đã thu về 1 lượng người dùng lớn thông qua việc chia sẻ token qua Syrup Pool như:

• Venus Protocol: Lending Protocol lớn nhất trên Binance hiện tại.
• Trust Wallet: 1 chiếc ví phổ biến trong thị trường crypto hiện nay.
• Alpha Finance: Dự án về Yield Aggregator sau này đã có rất nhiều thành quả trong việc hoạt động và phát triển. Hiện tại dự án cũng đang có những nước đi mới như xây dựng Venture,...
• Injective Protocol: Nền tảng Derivatives khá phổ biến hiện nay.
• CertiK: Nền tảng chuyên về audit cho các dự án hàng đầu trên thị trường
• Và hàng loạt các dự án đình đám khác như Unifi Protocol, Hard Protocol, Swipe,...

Ngay từ đầu khi xây dựng, Pancakeswap đã hướng đến việc đa dạng hóa sản phẩm và capture value cho các CAKE Holder một cách vô cùng rõ ràng. Mà tiêu chí đó xuyên suốt quá trình phát triển của Pancakeswap.

22/10/2020: Pancakeswap cho ra mắt Lottery

Đúng với cái tên sổ xố thì bạn cần phải bỏ ra 10 CAKE cho 1 tờ vé số. Và bạn sẽ được chia phần thưởng trong pool tổng nếu như:

• Có 2 số trùng với kết quả sẽ được chia 10% phần thưởng.
• Có 3 số trùng với kết qủa sẽ được chia 20% phần thưởng.
• Có 4 số trùng với kết quả sẽ được chia 60% phần thưởng.
• 10% phần thưởng là CAKE sẽ được mang đi đốt.

Ngày từ những ngày đầu phát triển Pancakeswap đã chú ý đến việc hạn chế lạm phát token thông qua việc burn một số nguồn thu của họ.

2021: NFT là mũi nhọn

16/1/2020: BLINk dự án IFO đầu tiên được ra mắt trên Pancakeswap. Tại thời điểm đó nếu bạn muốn tham gia IFO của Pancake thì bạn phải cung cấp thanh khoản cho cặp CAKE/BNB. Chỉ 1 khoảng thời gian ngắn sau, Soteria tiếp tục được launch trên Pancake với cách thức tương tự như BLINk.

Tương tự như Syrup Pool tính đến thời điểm hiện các dự án vẫn liên tục được ra mắt tới thời điểm hiện tại các dự án vẫn được IFO liên tục trên Pancakeswap. Đây là điểm khác biệt nếu mọi người chịu khó quan sát các nền tảng Launchpad hay các DEX tích hợp Launchpad đến thời kì downtrend gần như không có dự án mới Launchpad nhưng ngược lại Pancake vẫn có và vẫn thu hút được sự chú ý từ cộng đồng.

04/02/2021: Pancake bắt đầu những động thái đầu tiên manh nha tới NFT khi cho phép người dùng mint NFT bằng 4 CAKE và set up nó thành ảnh đại diện trong Profile của mình.

23/02/2021: Pancake thông báo một số những cập nhật, thay đổi, nâng cấp và một số sản phẩm mới chi tiết như sau:

• Ra mắt chương trình giới thiệu (REF).
• Xóa bỏ mã thông báo SYRUP.
• Tăng tốc việc buy back token CAKE và burn.
• Sớm cho ra mắt thị trường dự đoán (Prediction Market).
• Collectibles & Gamification
• Lending & Borrowing
• Thay đổi và nâng cấp chương trình Lottery.
• Official PancakeSwap Merch (Bán cacs vật dụng offline như áo, sticker,... gắn liền với logo của Pancakeswap).
• Staking với lãi suất cố định.
• Margin Trading.

09/04/2021: Pancakeswap chính thức giới thiệu bản nâng cấp Intial Farm Offering (IFO) 2.0. Và cuộc chơi lần này đã khó hơn một chút.

Một số sự thay đổi với IFO 2.0 như sau:

• Bạn cần phải có Pancakeswap Profile (nghĩa là bạn phải bỏ Cake để mua NFT và dùng nó làm ảnh đại diện).
• Có 2 hình thức tham gia là Giới Hạn (100$/người) và Không Giới Hạn

Để có thể tham gia không giới hạn thì bạn cần phải chi trả phí khoảng 1% để có thể tham gia và thật tốt khoản phí này tiếp tục được mang đi đốt để giảm nguồn cung của CAKE. Ngoài ra, việc verify bằng NFT Profile cũng giúp việc hạn chế cheat số lượng tài khoản lớn.

Người dùng có thể tham gia cả 2 pool là Giới Hạn (100$/người) và Không Giới Hạn.

30/04/2021: Pancakeswap cho ra mắt tính năng Launches Auto-Compounding

Có nghĩa là thông thường sau 1 khoản thời gian mang CAKE đi stake bạn sẽ vào nhận phần thưởng và tiếp tục mang nó đi stake thì sẽ có tính năng tự động thu hoạch và mang đi stake. Với tính năng này APY của người dùng đã cao hơn hẳn so với việc để nguyên hoặc tự làm.

Chắc chắn sẽ có 1 phần phí để thực hiện việc này tuy nhiên phần phí này tiếp tục sẽ được đốt đi.

Trong cùng tháng 4, Pancakeswap đã có 1 cuộc đại nâng cấp smartcontract để tăng tính bảo mật và cho phép tăng khả năng mở rộng vì có rất nhiều dự án trên hệ sinh thái BNB sử dụng thanh khoản của Pancakeswap.

09/07/2021: Pancakeswap cho ra mắt sản phẩm tiếp theo mang tên Pancakeswap Farm Auctions

Đây là một sản phẩm hướng tới dự án muốn khởi động 1 pool thanh khoản trên Pancakeswap nhưng lại rất khó thu hút thanh khoản của các LP thì họ sẽ phải mua CAKE để đấu giá nếu chiến thắng thì phần thưởng trong Pool của họ là CAKE sẽ được tăng cao từ đó thu hút LP đến cung cấp thanh khoản. Từ đây, các dự án có tài chính có thể dễ dàng khởi động 1 pool đầy thanh khoản cho người dùng của họ.

Tiền đấu giá của các dự án là CAKE cũng sẽ được đốt đi nhắm giảm nguồn cung của CAKE trên thị trường.

Cũng trong tháng 7, dự án đã phát hiện 1 lỗ hổng đã bị khai thác của chương trình Lottery và đã nhanh chóng vá lại và giới thiệu Lottery V2.

31/08/2021: Pancakeswap chính thức cho ra mắt hệ sinh thái NFT bao gồm NFT Collection và NFT Marketplace. Đây là bước đi để nhanh chóng chia sẻ miếng bánh NFT vốn đang rất hot trên toàn bộ sinh thái của BNB Chain với 2 dự án là Bakeryswap và Binance NFT Marketplace.

Tuy nhiên, khi Pancakeswap cho ra mắt NFT Ecosystem của riêng mình thì Bakeryswap đã cho ra mắt NFT Marketplace phiên bản v3 nên có thể nói trong cuộc đua NFT thì Pancakeswap đã có phần hụt hơi so với Bakeryswap.

Với NFT Marketplace của mình thì mọi người tự do mint, giao dịch các NFT của mình và dùng CAKE để thanh toán các chi phí liên quan. Phí từ Pancakeswap Marketplace sẽ được sử dụng để buyback & burn CAKE..

Cũng trong khoảng thời gian đó, Pancakeswap quyết định giảm phần thưởng của chương trình Liquidity Mining ở mục Farm từ 238.000 CAKE xuống chỉ còn khoảng 133.280 CAKE tương đương với mức giảm 44%

Trong giai đoạn tháng 9, Pancakeswap vẫn tập trung toàn lực vào mảng NFT Collectibles và NFT Marketplace khi mà họ cho ra mắt bộ sưu tập Pancakesquad. Việc triển khai bộ NFT PancakeSquad tương đối đơn giản và tiếp tục nhắm đến tối ưu cho token CAKE.

Bởi vì toàn bộ số tiền thu được từ việc bán NFT sẽ được sử dụng để mua CAKE và đốt. Tuy nhiên tại thời điểm này, một điểm yếu chí mạng của Pancakeswap NFT Marketplace lại chưa cho phép người dùng có thể tự mint các NFT của mình trong khi đó đối thủ lớn nhất của Pancake là BakerySwap thì lại có được điều đó nên mặc dù tổng lực cho NFT nhưng vẫn chưa thu lại được quá nhiều thành quả.

Giai đoạn tháng 10, một lần nữa Pancake vẫn tiếp tục tổng lực cho mảnh ghép NFT khi tiếp tục cho ra mắt thêm các bộ sưu tập mới như là PancakeHallowen.

Tiến tới giai đoạn tháng 11, bên cạnh việc vẫn tập trung cho ra mắt đến 8 bộ sưu tập NFT trên nền tảng của mình thì Pancakeswap tiếp tục cải thiện trải nghiệm của người dùng khi tích hợp chart từ Tradding view khi người dùng giao dịch. 

Trong khoảng thời gian tiếp theo thì Pancakeswap tiếp tục giới thiệu tới cộng đồng IFO 3.0 nơi mà bạn tiếp tục phải sử dụng CAKE của mình để Stake vào IFO CAKE Pool để được tính điểm tín dụng nếu muốn tham gia các IFO trên Pancakeswap. Tiếp tục là bản cập nhật của Pancake hướng đến việc tránh người dùng cheat khi tham gia IFO

Kết thúc 2021 thì các sản phẩm của Pancakeswap dần hoàn thiện và triển khai một cách mượt mà. Và Pancakeswap không quên nhá hàng cho các sản phẩm cho năm 2022 tiếp theo bao gồm:

• IFO 3.1: Những cải tiến tiếp theo của IFO 3.0 vẫn chưa làm hài lòng đội ngũ phát triển của Pancakeswap và họ vẫn sẽ tiếp tục nâng cấp nó trong thời gian tiếp theo.
• MasterChef v2: Tiếp tục là một đại nâng cấp smartcontract để có thể tối ưu hơn, xây dựng đượic nhiều sản phẩm.
• Staking với lãi suất cố định.
• Những cải tiến chung với tất cả các sản phẩm và sửa những lỗi còn tồn tại.
• Limit Order
• Kêu gọi những dự án mới, những họa sĩ hay những nhà phát triển tiếp tục xây dựng các bộ sưu tập mới trên Pancake NFT Marketplace.

2022: Mùa đông trước mắt

Ngày trong những ngày đầu năm thì Pancakswap tiếp tục cho ra mắt phiên bản IFO 3.1. Với IFO 3.1 thì Bán cố định sẽ được đổi tên thành Private Sales và Bán không giới hạn sẽ đổi tên thành Public Sales.

Và với cuộc chơi IFO lần này đã có những sự thay đổi bởi nếu bạn muốn tham gia mua vòng Private Sales thì bạn cần sở hữu NFT của PancakeSquad để có thể bỏ qua điểm tín dụng. Và với Public Sales sẽ bán theo kiểu Overflow.

Trong tháng tiếp theo, Pancakeswap tiếp tục cho ra mắt thêm các IFO kế tiếp phải đến tận giữa tháng 3 thì Pancake mới chính thức launch sản phẩm mới là "Perpetual Trading" tương tự như các nền tảng dYdX hay Perpetual thì Pancake cho phép người dùng chơi Long - Short trên nền tảng của mình.

Và để thu hút cộng đồng của mình tham gia trải nghiệm sản phẩm thì Pancake ra mắt cuộc thi khuyến khích người dùng Trade với tổng giải thưởng lên đến $100.000.

Trong cùng tháng 3, Pancakeswap là dự án DeFi đầu tiên được tích hợp với 1 sàn CEX đó chính là Binance với chương trình mang tên PancakeSwap Mini Program từ giờ 1 lượng users khổng lồ từ Binance có thể truy cập trực tiếp vào Pancake mà không cần thông qua bất kì nền tảng gì. Và tiếp tục là $100.000 được chi ra tổ chức sự kiến để thu hút người dùng sử dụng Pancake trên Binance App.

3 tháng sau vào thời điểm 27/06/2022, Pancakeswap chính thức giới thiệu sản phẩm tiếp theo của họ là CAKE Prediction được cung cấp giá bởi Chainlink. Ngày sao đó là tính năng ZAP được ra mắt hiểu một cách đơn giản thì ZAP cho phép người dung cung cấp thanh khoản chỉ với 1 chạm duy nhất. Bên cạnh đó chỉ số iCAKE được ra đời tương tự với điểm tín dụng đã từng triển khai trên Pancakeswap nhưng đây không phải token,

Tháng 7/2022: Truyền cảm hứng từ mô hình veToken của Curve Finance thì Pancakeswap cũng triển khai mô hình veToken với vCAKE. Việc stake CAKE trong khoảng thời gian cố định giúp các staker có thể tham gia voting xem pool nào sẽ là pool được nhận nhiều incentive nhất.

Tháng 8/2022: Sau iCAKE, vCAKE thì PancakeSwap tiếp tục giới thiệu tới cộng đồng bCAKE tuy nhiên bCAKE không phải mã thông báo và không thể chuyển nhượng tương tự như iCAKE. bCAKE như một cách tối ưu hóa việc bạn có thể voting mạnh hơn với các pool bạn đang đặt cược vào nó.

Trong khoảng thời gian tiếp theo, Pancake tiếp tục nâng cấp hay tối ưu các sản phẩm mình đang có như Farm Auction, Community IFO, tích hợp Stargate và quan trọng nhất blockchain tiếp theo trong hành trình Multichain của mình đó chính là Aptos. Đây có thể coi là bước đi lớn nhất của Pancake trong năm 2022.

Thành Quả

Nhìn lại hành trình liên tục ra mắt các sản phẩm mới, tối ưu và nâng cấp các sản phẩm cũ giúp cho Pancake đạt được nhiều mục tiêu mà các AMM khác hằng mong muốn.

Về TVL (Total Value Locked)

TVL của Pancake đứng thứ 7 trong toàn bộ các dự án và các blockchain khác nhau. Tại BNB Chain, Pancake sừng sững ở vị trí ngôi vương khi TVL của nó lớn hơn rất nhiều lần so với người ở vị trí thứ 2. Tại Aptos, thì giai đoạn này vẫn là giai đoạn Pancake khởi động, thực hiện một số những AMA với Aptos nên chưa tập trung đẩy mạnh về TVL nên đứng ở vị trí thứ 3.

Về Doanh Thu

Pancake luôn thường trực trong TOP 10 dự án có doanh thu lớn nhất tuần trong một khoảng thời gian dài vừa qua. Có thể thấy trong thời gian vừa qua khi mà thị trường đi xuống doanh thu của Pancake cũng giảm dần nhưng con số ở mức hơn $1M/ngày vẫn là một con số đáng ngưỡng mộ.

Điều này là tương đối dễ hiểu khi mà ngay trong downtrend các sản phẩm của Pancakeswap vẫn tiếp tục phát triển, cho ra mắt các IFO thường xuyên gần đây là Wombat Exchange thu hút được rất động người tham gia.

Tuy vậy nếu nói toàn bộ chiến lược của Pancakeswap đều là thành công thì chưa hẳn. Chúng ta sẽ cùng nhau điểm lại các sản phẩm thành công và các dự án chưa thành công nhé.

Các sản phẩm thành công

Điều thành công lớn nhất đó chính là cách làm sản phẩm của Pancakeswap luôn hướng về người dùng và token holder. Tư duy đó chính là selling point làm nên thương hiệu và sự thành công của Pancakeswap ngày hôm nay.

• Đầu tiên là AMM là sản phẩm cốt lõi của Pancakeswap với UI UX thân thiện, dễ dùng.
• IFO được coi là một trong các sản phẩm thành công nhất khi mà liên tục nâng cấp, liên tục cho ra mắt các dự án mới đều như vắt chanh.
• Tokenomic của dự án cũng được coi là thành công khi capture khá nhiều giá trị cho CAKE Holder và có các hoạt động để burn CAKE.

Những sản phẩm vẫn cần phải nỗ lực nhiều hơn

• Perpetual Trading của Pancakeswap vẫn chưa thực sự phổ biến. Một phần vì người dùng nhìn về BNB Chain là 1 blockchain thiên về NFT, Gaming,... rất ít người dùng định hướng mình sử dụng các sản phẩm Derivatives trên BNB Chain. BNB Chain cũng đã từng thể hiện sự quyết tâm khi dồn lực xây dựng các mảnh ghép cao hơn trong DeFi nhưng chưa thành công.
• Tiếp theo là NFT, gia nhập thị trường NFT sau nên Pancakeswap đã đánh mất vị trí dẫn đầu trên BNB Chain bên cạnh đó việc không hỗ trợ người dùng mint NFT trên dự án của mình cũng là điểm yếu của Pancake so với BakerySwap và gần như 80% miếng bánh NFT đã thuộc về BakerySwap.

Thách Thức Phía Trước

• Vị thế của Pancakeswap vẫn đang được bảo đảm trên BNB Chain nhưng việc bước sang một vùng đất mới là Aptos nơi Binance cũng đầu tư rất nhiều liệu Pancake có duy trì được đà thống trị của mình hay không cũng là điều chúng ta cần quan sát.

Tổng Kết

Trên đây là chặng được gần 2 năm dài phát triển của Pancakeswap. Với Pancakeswap mình đã học hỏi được rất nhiều các chiến lược trong kinh doanh bao gồm:

• Thay vì Menu có 1 sản phẩm thật ngon thì hãy làm ra 1 Menu với nhiều món, phù hợp với nhiều người nhưng chất lượng cũng miễn bàn để doanh thu từ món này có thể bù cho món kia. Thậm chí các món có thể kết hợp với nhau.
• Tư duy luôn luôn cải tiến, luôn luôn phát triển các sản phẩm mình đang có và suy nghĩ về những sản phẩm thị trường có thể cần.
• Mối quan hệ là rất tốt đặc biệt với những người có chức quyền trong lĩnh vực mình đang xây dựng chính là sự hỗ trợ của CZ với Pancakeswap.