Sequencer là một trong những mắt xích quan trọng nhất trong cấu trúc của các nền tảng Layer 2 hiện nay. Tuy nhiên, Sequencer cũng là một mắt xích khiến các nền tảng Layer 2 dễ gặp phải vấn đề nhất, vậy giải pháp được đưa ra là gì thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết những dự án tiềm năng trong mảng Shared Sequencer dưới đây nhé.
Để hiểu hơn về Shared Sequencer, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:
Tổng Quan Về Sequencer
Sequencer là gì?
Sequencer tạm dịch là Trình sắp xếp thứ tự đóng vai trò trong Layer 2 là lựa chọn các giao dịch hợp lệ để thực thi (có thể lựa chọn từ mempool hoặc với một số Layer 2 sẽ không có mempool rồi đi theo hướng First Come First Service), gom các giao dịch lại thành một bacth (lô), mỗi lô sẽ chứa từ vài trăm đến vài ngàn giao dịch rồi gửi xuống Ethereum.
Sequencer đóng vai trò quan trọng nhất trong việc vận hành một nền tảng Rollup song song với Proposer và Prover. Vai trò của Sequencer tương tự như Validator trên các nền tảng Layer 1, tuy nhiên nó ít quyền lực hơn khá nhiều.
Vai trò của Sequencer trong mạng lưới Rollup
Một số những vai trò to và lợi ích lớn của Sequencer trong việc vận hành một mạng lưới Rollup bao gồm:
- Kiểm soát thứ tự giao dịch: Sequencer có quyền kiểm soát lớn đến với thứ tự giao dịch trong batch.
- Trích xuất MEV: Thông qua vai trò là sắp xếp thứ tự các giao dịch mà Sequencer có thể thu lợi lớn.
- Tổng hợp giao dịch: Sequencer có vai trò tổng hợp hàng trăm đến hàng ngàn transaction vào thành một batch (lô).
- Trách nhiệm nén: Sequencer cũng có vai trò nén batch lại dưới dạng calldata.
- Đăng tải: Sequencer phải đăng tải các calldata xuống Ethereum nơi dữ liệu nếu được thông qua sẽ được lưu trữ vĩnh viễn trên Ethereum.
Tổng Quan Về Shared Sequencer
Bối cảnh hiện nay về Sequencer
Hiện tại, nếu như nhìn vào các nền tảng Layer 2 phổ biến như Arbitrum, Optimis, Boba Network, zkSync,... thì tất cả Sequencer đều được chạy độc quyền bởi chính đội ngũ xây dựng và phát triển. Và trong một tương lai gần thì chúng ta sẽ có hàng chục thậm chí là hàng trăm những nền tảng Rollup khác nhau bởi vì việc xây dựng các Layer 2 ngày nay đang trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết với các SDK có sẵn như OP Stack, ZK Stack, Starknet Stack,... hay các dự án về mảng Rollup As a Service.
Tuy nhiên, nó cũng đặt ra một số những vẫn đề tiềm ẩn có thể kể đến như:
- Các dự án sẽ trở nên vô cùng tập trung nếu chỉ sử dụng bộ Sequencer do chính đội ngũ phát triển vận hành. Làm thế nào để có thể phi tập trung được Sequencer?
- Các nền tảng Rollup sẽ phải giao tiếp với nhau thông qua Layer 1 như thế tốn rất nhiều thời gian & tài nguyên.
- Việc vận hành một nền tảng Layer 2 ngay từ ban đầu là phỉa thiết lập một bộ Sequencer sẽ tốn nhiều thời gian phát triển hơn. Làm sao để có cách nhanh hơn và đơn giản hơn?
Chính vì vậy, khái niệm Share Sequencer đã chính thức ra đời. Tuy nhiên, không phải nền tảng nào cũng sẵn sàng hướng tới phi tập trung bộ Sequencer của mình bởi vì lợi nhuận chính của các nền tảng đến từ việc trích xuất MEV trong quá trình vận hành Sequencer, tất nhiên nếu phi tập trung thì lợi nhuận này cũng sẽ giảm đáng kể.
Shared Sequencer là gì?
Shared Sequencer có thể tạm dịch là Chia sẻ trình sắp xếp thứ tự là khái niệm được sinh ra trong bối cảnh việc nhiều nền tảng Rollup sử dụng chung một bộ Sequencer trong việc sắp xếp, thực thi, đóng gói giao dịch và gửi xuống Ethereum.
Với Shared Sequencer, thì một bộ Sequencer có thể vận hành nhiều nền tảng Rollup khác nhau, điều này khiến cho Sequencer đó có thể ảnh hưởng trực tiếp tới trạng thái (state root) của mỗi Rollup và một khái niệm mới ra đời chính là Atomic Inclusion. Khái niệm này có tác động to lớn đến việc tương tác giữa các nền tảng DeFi trên các nền tảng Rollup khác nhau. Tuy nhiên nó cũng có rất nhiều những thách thức về kĩ thuật.
Một số những lợi ích từ việc các nền tảng Rollup sử dụng chung một bộ Sequencer bao gồm:
- Giảm phí giao dịch: Với việc nhiều nền tảng Rollup sử dụng chung một bộ Sequencer giúp Sequencer luôn luôn chứa tối đa các giao dịch rồi gửi về Ethereum. Với việc hoạt động với công suất tối đa làm cho phí giao dịch rẻ hơn rất nhiều vì thực thi được nhiều giao dịch cùng một lúc.
- Tương tác cross-chain: Với việc các nền tảng Rollup sử dụng chung một bộ Sequencer giúp việc tương tác cross-chain trở nên dễ dàng, thuận tiện và trở nên đơn giản hơn mà không cần tương tác trực tiếp với Ethereum.
Những Dự Án Tiềm Năng Trong Mảng Shared Sequencer
Espresso Systems
Espresso Systems là một nền tảng Rollup All in One khi cung cấp nhiều dịch vụ khác nhau cho các nền tảng Rollup như Sequencer, Data Availability hay các bộ SDK giúp các nhà phát triển có thể dễ dàng triển khai một Layer 2 cho riêng mình. Tuy nhiên, sản phẩm chiến lược của Espresso chính là Espresso Sequencer. Tương tự như EigenLayer, mạng lưới cho phép các trình xác thực đến từ Ethereum tham gia và có thể sử dụng LST của ETH để đặt cược cho các trình xác thực này.
Điều khác biệt tạo nên Espresso Sequencer, nền tảng này được thiết kế xung quanh một mô hình bảo mật HotShot và cơ chế cung cấp dữ liệu Espresso DA.
Astria
Astria là một dự án trong hệ sinh thái của Celestia cho phép nhiều Rollup Chain cùng nhau chia sẻ một bộ Sequencer phi tập trung một cách dễ dàng, đơn giản và bất kì ai cũng có thể tham gia. Không những vậy Astria cung cấp thêm khả năng chống kiểm duyệt ngay lập tức, xác nhận khối nhanh hơn, phí giao dịch rẻ hơn và khả năng tương tác cross-chain với các Rollup Chain cùng sử dụng một bộ Sequencer.
Astria hướng đến mục đích lớn như:
- Các nền tảng có thể nhanh chóng vận hành dựa trên một bộ Sequencer chuyên nghiệp mà không cần tốn quá nhiều kinh phí cho nó.
- Phi tập trung các Rollup Chain hiện nay.
- Cải thiện khả năng mở rộng cho các Rollup Chain bao gồm cả tốc độ giao dịch và phí giao dịch.
- Khả năng chống kiểm duyệt tốt.
Astria cung cấp sản phẩm Astria EVM giúp Rollup Chian này có mức độ tương thích cao với Ethereum. Tuy nhiên yếu tố này không ảnh hưởng quá nhiều đến dịch vụ Astria Sequencer.
Radius
Radius là một lớp xếp hàng được chia sẻ trustless (không cần tin tưởng) nhằm loại bỏ MEV (giá trị giữa các giao dịch) và kiểm duyệt độc hại trong khi tạo ra giá trị kinh tế cho các rollup. Radius triển khai một bộ nhớ tạm được mã hóa kích hoạt bởi PVDE (Practical Verifiable Delay Encryption), một hệ mã hóa dựa trên ZK (Zero-Knowledge).
Với PVDE, Radius đảm bảo việc sắp xếp giao dịch không cần tin tưởng để ngăn chặn các sequencer tập trung làm gian lận, ảnh hưởng và kiểm duyệt các giao dịch của người dùng. Radius đã kêu gọi thành công $1.7M từ một số quỹ đầu tư nổi tiếng như Superscrypt, Crypto.com,...
FairBlock
Fairblock có thể được sử dụng để bảo vệ khỏi front-running, giới hạn đơn/ý muốn riêng tư, bỏ phiếu riêng tư, đấu giá đặt trước với tem bảo mật, tạo ngẫu nhiên, và sequencer chống kiểm duyệt trong hệ sinh thái Cosmos và sớm đến hệ sinh thái Ethereum, hệ sinh thái Modular Blockchain như Celestia, Layer 2s bao gồm Optimism, Scroll, Eclipse,... và cơ sở hạ tầng và ứng dụng giao thức xuyên chuỗi (Axelar, Squid) để bảo vệ nội dung của các giao dịch trước khi thực hiện.
Có thể nói rằng với Fairblock, thì dịch vụ Shared Sequencer chỉ là một trong các dịch vụ mà nền tảng này cung cấp trong một hệ sinh thái các dịch vụ khác nhau.
Tổng Kết
Trên đây là những dự án thuộc ngành Shared Sequencer tiềm năng trong thời gian sắp tới khi thị trường Layer 2 ngày càng bùng nổ. Mong rằng qua bài viết này mọi người có thể hiểu thêm được Shared Sequencer là gì?
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
- OKX Dẫn Đầu Vòng Đầu Tư Hạt Giống Trị Giá 1.5 Triệu Đô La Mỹ Vào BlockBooster - May 9, 2024
- Notcoin (NOT) Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Notcoin - May 9, 2024
- Giới Thiệu NOT (Notcoin) Trên OKX Jumpstart - May 9, 2024