TVL được coi là thước đo thành công của 1 giao thức DeFi và 1 hệ sinh thái chứa DeFi. Đến nay người ta vẫn cứ xếp thường xếp hàng của hệ sinh thái theo TVl chứ không phải là TPS hay số lượng validator/miner.
Và đây là điểm yếu để Ian Macalinao đánh vào Ian Macalinao cho rằng: “Việc xây dựng các giao thức xếp chồng lên nhau có thể biến 1$ gốc trong TVL thành 2, 3, 4, 5$ TVL” và Ian sẽ làm như vậy. Và cách làm của Ian là như thế nào.
Đầu tiên, Ian tạo ra Saber là 1 DEX chuyên biệt cho stablecoin trên hệ sinh thái của Solana. Sau đó, Ian tạo ra 1 nhân vật ẩn danh mang tên Surga Khosla để tạo nên dự án Sunny Aggregator chắc đợt đó. Mọi người vẫn còn nhớ là chúng ta cung cấp thanh khoản trên Saber sau đó sẽ nhận về LP Token rồi mang qua Sunny Aggregator để farm $SUNNY rồi xả.
Chúng ta vẫn hay gọi là “mở khóa thanh khỏa” cho những cặp token bị khóa trong pool thanh khoản. Rồi từ đó 1$ được dep vào Saber rồi được mang qua Sunny đã tạo nên 2$ TVL. Nhờ vậy có những thời điểm cặp Saber + Sunny có tổng giá trị TVL lên đến $7.5B chiếm đến hơn 70% tổng TVL trên Solana và Saber chễm chệ ở vị trí đầu tiên.
Không dừng lại ở đó, Ian và anh trai cùng nhau tạo nên nhiều nhân vật ẩn danh hoặc dùng hình ảnh do AI tạo ra để xây dựng một đế chế của riêng mình. Giải thích cho việc này Ian nói rằng nếu xây dựng cả 1 đế chế xếp chồng lên nhau mà chỉ có 2 cá nhân thì sẽ không được cộng đồng ủng hộ và tin tưởng. Ian và anh trai đã tạo nên tổng cộng các nhân vật + các giao thức sau:
1. 0x Ghostchain tạo nên dự án stablecoin Cashio sau đó dự án đã bị hack gần $53M.
2. Goki Rajesh là người tạo nên ví Goki Protocol.
3. Larry Jarry tạo nên giao thức Quarry Protocol – được xây dựng với mục đích giúp các dự án trên Solana triển khai Liquidity Mining.
4. Surya Khosla tạo nên giao thức Sunny Aggregator – là dự án mở khóa thanh khoản cho Saber.
5. Swaglioni xây dựng nên giao thức Tribeca DAO.
6. Kiwipepper tạo nên giao thức Crate.
7. Jjmatcha tạo nên giao thức Sencha – nền tảng DEX được xây dựng cho dự án Cashio.
8. 0xIsaacNewton tạo nên giao thức Traction Market.
9. Ayyakovenko xây dựng dự án Venko App.
Tổng cộng Ian đã dựng nên 11 dự án + 11 Founder khác nhau. 11 dự án này được xây dựng dựa trên những lớp thanh khoản của nhau và nó tối ưu đến mức $1 được gửi vào Saber tạo nên $6 TVL có nghĩa là gấp 6 lần.
Đã có uy tín và thành công với Saber nên mỗi khi có 1 dự án mà tự tay tạo ra Ian lại retweet, partner, khen mô hình do chính mình tạo ra. Điều này vô hình chung làm các dự án mới ra đời được người dùng trên Solana ủng hộ và đón nhận.
Lỗ hổng về TVL này hiện đã Defillama được khắc phục bằng cách đến TVL thủ công hơn. Tất cả những thông tin ở trên được Coindesk khám phá trong 1 bài blog thú thức của Ian nhưng chưa từng được đăng tải vì sau khi viết xong thì 2 ngày sau Cashio bị hack nên có thể Ian sợ bị dính trách nhiệm nên không công khai bài blog này.
Và hiện tại theo Coindesk có vè Ian khá hào hứng với Hệ sinh thái của Aptos và có thể Ian sẽ tiếp tục xây dựng 1 đế chế tiếp theo tại Aptos. Chúng ta vẫn hay thường ca ngợi những dự án như ở trên coi nó là giải pháp cho DeFi thậm chí thuộc DeFi 2.0 trong câu chuyện “mở khóa thanh khoản” nhiều dự án trên Ethereum cũng được xây dựng tương tự. Đúng là mọi chuyện đều có 2 mặt của nó novation sẽ đi kèm với Risk. Đây cũng là 1 kinh nghiệm cho anh em khi research dự án khi thấy hàng loạt các dự án được xây dựng trên nhau phải đặt ra câu hỏi “Phải chăng là được build bởi 1 người duy nhất”.
Sau khi đọc bài viết này mình mới thấy mặc dù Ian là 1 thiên tài thật sự nhưng bên cạnh đó đúng là thị trường này, DeFi này cần những yếu tố về pháp lý để minh bạch hóa những điều cần thiết để đảm bảo sự an toàn cho 1 NĐT. Bởi vì nếu 1 dự án trong chuỗi đó sụp đổ có thể sụp đổ cả 1 hệ sinh thái. Well, mình không đánh giá là Ian đúng hay sai nhưng đúng là câu chuyện này thật sự nằm ngoài sự tưởng tượng của mình.
💁 Disclaimer: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và không được coi là lời khuyên đầu tư. Thị trường crypto luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro nên hãy tìm hiểu thật kĩ trước khi có quyết định mua bán.
