I. Phần Mở đầu – Giới thiệu bản thân

Haseeb – Founder Dragonfly Capital

Haseeb đã từng làm kĩ sư phần mềm tại AirBNB sau sự kiện về tiền điện tử IC3 thì Haseeb quyết định dấn thân vào crypto

Trước đó thì Haseeb từng là tay chơi poker trong vòng 5 năm. Haseeb nói rằng trong mỗi thời kì sẽ có những cách kiếm tiền và làm giàu khác nhau. Đôi khi những cách làm giàu hiện tại của bạn làm cho bố mẹ bạn khó hiểu

Vitalik Buterin – Founder Ethereum

Sinh ra tại Nga và chuyển đến Canada vào năm 6 tuổi. 10 tuổi Vitalik đã bắt đầu học lập trình, tự tạo ra game và chơi chính con game của mình (vòng lặp). Khi tìm hiểu đến Bitcoin thì Vitalik cảm thấy rất thú vị và hào hứng

Vitalik tham gia rất sâu vào cộng đồng Bitcoin thông qua tìm kiếm các công việc ví dụ như viết bài cho Tạp chí Bitcoin với mức giá 5 BTC/bài thời điểm đó tương đương là 4$

Dần dần thông qua nhiều công việc, Vitalik tiến sâu đến các công việc liên quan đến lập trình.

2013, Vitalik nghỉ học giữa chừng để đi du lịch khắp thế giới gặp gỡ những nhà phát triển trên mạng lưới Bitcoin và có thêm nhiều góc nhìn mới.

Đó là thời điểm, Vitalik nảy lên ý tưởng phát triển Ethereum

Phần 2: Vitalik giải thích dễ hiểu về Ethereum

Thay vì xây dựng 1 blockchain cho 1 ứng dựng thì Ethereum hướng đến việc xây dựng 1 blockchain cho bất kì ai, ở bất kì đâu đều có thể phát triển trên Ethereum

Nên bây giờ ta có Defi, Gaming, NFTs,…

Về bản chất thì blockchain hay Ethereum là một cuốn sổ cái ghi lại các giao dịch. Theo Naval thì việc đó không cần đến cả nghìn các máy tính cùng làm việc và tiêu tốn rất nhiều năng lượng, có những cách khác có thể rẻ hơn, nhanh hơn và tiết kiệm hơn

Theo Vitalik, thì cần blockchain bởi vì cần sự minh bạch, cần sự không thể thay đổi hoặc bị tác động bởi một cá nhân hay tổ chức đó chính là tính phi tập trung.

Và người dùng đánh đổi một chút fee để có sự bảo mật, không thể ngăn chặn, can thiệp

Theo Vitalik, điểm yếu của Ethereum đó chính là tính riêng tư và tốc độ giao dịch chậm

Về quyền riêng tư, Vitalik có Zero Knowledge là giải pháp ở quá khứ, hiện tại và cả tương lai. Vitalik có nhắc về Zcash dự án đầu tiên áp dụng công nghệ zk

Về vấn đề liên quan đến mở rộng Vitalik tập trung vào các giải pháp Rollup và Sharding là 2 giải pháp mà Ethereum đang hướng đến trong trung và dài hạn.

Vitalik thừa nhận để nâng cấp sharding mạng lưới bắt buộc phải đánh đổi một chút tính phi tập trung dể mạng lưới nhanh & rẻ hơn. Nếu so sánh nó với Facebook thì nó quá dư thừa tính phi tập trung

Tiếp theo Haseeb cùng Vitalik thảo luận về “tính phi tập trung” đi vào sâu hơn đó chính là “Làm sao để chạy 1 node hoàn chỉnh và yêu cầu của nó như thế nào?”

Vitalik cho rằng việc chạy mọi người có thể chạy node trên máy tính xác tay là phù hợp nhất

Ngoài ra, Haseeb cũng nhắc lại trong bộ 3 blockchain thì tính phi tập trung của 1 mạng lưới là quan trọng nhất, mạng lưới càng phi tập trung thì độ bảo mật sẽ càng được nâng cao.

Vitalik, Haseeb cũng thảo luận về việc mạng lưới của Solana yêu cầu cấu hình cho 1 node đầy đủ là rất cao và Solana Foundation phải có incentive đặc biệt cho những người chạy node và điều gì sẽ xảy ra khi nguồn incentive đó biến mất.

Vitalik vẫn hướng đến việc chạy node yêu cầu cấu hình máy tính đơn giản, để người dùng có thể tiếp cận một cách dễ dàng. Ví dụ điển hình đó chính là việc chạy node của Bitcoin đơn giản hơn so với chạy cho Ethereum và Bitcoin cũng phải đánh đổi 1 chút về tốc độ giao dịch so với Ethereum

Naval cho rằng đến cuối cùng những blockchain phi tập trung nhất sẽ là những blockchain giành chiến thắng bởi vì toàn bộ quan điểm cốt lõi của Blockchain đó chính là tính phi tập trung

Mọi người mới vào thị trường thường sẽ không quan tâm đến tính phi tập trung của một mạng lưới cho đến khi những vấn đề thực sự xuất hiện. Đây cũng là lí do tại vì sao những người có mặt sớm trong thị trường lại tập trung vào Bitcoin đến như vậy

Và mọi người cũng sẽ không quan tâm nhiều tới quyền riêng tư cho đến khi một ai đó vào tù

Tại đây Vitalik có nhắc đến Tornado Cash

Tiếp theo,

Naval cho rằng đến hiện tại và trong tương lai Bitcoin sẽ có rất ít những đổi mới bởi vì định hình của Bitcoin nó chính là vàng kĩ thuật số, nó không cần thiết phải trở nên nhanh & rẻ hơn

Ngược lại thì Ethereum cần sự đổi mới không những chính nội tại của ethereum mà còn là các Lớp 2 nữa.

Naval có đặt ra câu hỏi cho Vitalik rằng: “Tại sao L1 lại đi chậm hơn rất nhiều so với L2s”

Vitalik trả lời: “Về bản chất, Ethereum Foundation chi rất nhiều tiền để khuyến khích các dev phát triển trên Ether, nhưng để có 1 bản cập nhật (EIP) thì thường mất một thời gian khá lâu và chưa chắc được thông qua. Ngoài ra, ảnh hưởng của Vitalik lên cộng đồng cũng giảm dần theo thời gian ở đây không phải là uy tín mà là cộng đồng của Ether ngày càng đông. Ví dụ như EIP 4488 giúp L2s tiết kiệm chi phí trong việc lưu trữ thông tin trên L1 của chính Vitalik cũng gặp rất nhiều khó khăn để thông qua, chứ như ngày xưa thì nó sẽ được accpet rất nhanh. L2s đi nhanh hơn vì họ không cần thông qua ai để phát triển mạng lưới của mình”.

Naval có hỏi một câu khá hay nếu như bản thân Ethereum không còn nâng cấp mà giữ nguyên như hiện tại thì Ethereum sẽ như thế nào?

Vitalik trả lời: “Ethereum sẽ vẫn hoạt động bình thường nhưng cộng đồng của Eth lại thích và mong muốn đạt đến POS sớm hơn nữa. Các L2 vẫn sẽ tiếp tục phát triển, nếu L1 cứ giữ nguyên các dự án, users sẽ hoạt động chủ yếu trên các L2.

Vitalik rất bullish về công nghệ rollup và cho rằng công nghệ này khi hoạt thiện tps có thể đạt mức 5.000. Nhưng nếu Ether tiếp tục đi thêm thì con số này sẽ còn cao hơn nữa. Nhưng để công nghệ rollup đạt đến hoàn hảo thì sẽ mất rất nhiều thời gian và công sức

Tiếp theo,

Hasseb cho rằng các L1 hiện tại đang phóng đại về tốc độ giao dịch của mình về việc lấy các chỉ số trong môi trường testnet, devnet nơi mà mọi thứ đều rất hoàn hảo.

Thực tế các L1 đang chạy dưới mức mình công bố rất nhiều.

Ngoài ra, Vitalik rất hào hứng về việc Eth sẽ giảm phát sau The Merge

Điều mà Vitalik cảm thấy tồi tệ nhất: Sự kiện DAO Hack diễn ra 2016 làm mạng lưới của Ether bị hard fork thêm 1 mạng mới là Ethereum Classic

Điều mà Vitalik cảm thấy tự hào nhất: Cách giải quyết vấn đề của Vitalik tại thời điểm đó

Người mà Vitalik respect nhất: đó chính là Zooko, founder của dự án Zcash, mặc dù dự án nào gặp rất nhiều vấn đề trong việc phát triển và thuyết phục cộng đồng đi theo hướng đi của Founder dự án

Người mà Vitalik ghét nhất: đó chính là tổng thống nước Nga: Vladimir Putin; Vitalik từng gặp Putin nhưng Vitalik không ủng hộ chiến tranh. Và Vitalik cho rằng thế giới đang hành động dựa trên sự SỢ HÃI.

Về Life Style, thì Vitalik thích cuộc sống du ngoạn khắp nơi mà vẫn có thể làm việc

Vitalik trong mùa dịch từng nghĩ sẽ định cư lâu dài tại Singapore nhưng ổng đã thay đổi quyết định khi dịch bệnh được kiểm soát

Ngoài ra, Slogan của Vitalik đó chính là “Hãy cố gắng trở thành một người tốt hơn vào cuối mỗi tuần so với lúc bắt đầu”