Arbitrum Stylus là gì? Arbitrum Stylus là bản cập nhật tiếp theo của Arbitrum sau bản cập nhật Nitro & One. Stylus là một bản cập nhật phức tạp và mang tính bước ngoặt với Arbitrum sau khi thành công. Vậy Arbitrum Stylus là gì và nó có điểm gì thú vị thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Để hiểu hơn về Stylus, mọi người có thể tham khảo một số bài viết như sau:
Arbitrum Stylus Là Gì?
Bối cảnh hiện tại của Arbitrum
Arbitrum hiện tại đang là nền tảng Optimistic Rollup và cũng là nền tảng Layer 2 có TVL lớn nhất thị trường hiện tại. Để đạt được thành công này chắc chắn không phải chuyện dễ dàng khi mà Arbitrum đã liên tục nâng cấp mạng lưới mỗi khi mạng lưới có những dấu hiệu quá tải.
Với sự thành công hiện tại và để tiếp tục duy trì vị thế của mình Arbitrum không thể dừng lại mà họ tiếp tục giới thiệu tới cộng đồng 2 bản cập nhật mới nhất là Stylus & Orbit với nhiều nâng cấp, phát triển và thay đổi bước ngoặt cho mạng lưới.
Quay trở về hiện tại, khi phí trên Ethereum đang có những dấu hiệu không hạ nhiệt mức gas hầu hết được duy trì ở mức 25 trở lên đi kèm với đó là lượng người dùng trên Arbitrum vẫn active miệt mài mặc dù chương trình retroactive đã diễn ra dẫn tới phí giao dịch trên Arbitrum tiếp tục tăng cao như thời điểm Arbitrum tổ chức chương trình Arbitrum Odyssey dẫn tới mạng lưới One bị ngẽn và phải nâng cấp lên Nitro.
Với tình hình hiện tại việc xuất hiện bản cập nhật Stylus thay thế cho Nitro là điều dễ hiểu.
Tổng quan về Arbitrum Stylus
Stylus: Beyond EVM Equivalence
Stylus cho phép các nhà phát triển có thể xây dựng các giao thức, dự án hay Dapp trên Arbitrum One hay Arbitrum Nova bằng nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau như Rust - một ngôn ngữ đang vô cùng phổ biến được sử dụng trên Solana, Polkadot, Near Protocol, Aptos, Sui,... C, C++ và rất nhiều ngôn ngữ khác. Điều này giúp hệ sinh thái Arbitrum có thể nở rộng hơn nữa.
Mục tiêu của Arbitrum là giúp các nhà phát triển có thể phát triển các giao thức và DApp bằng tất cả những ngôn ngữ lập trình mà họ viết và yêu thích. Các nhà phát triển sẽ không còn phải phân vẫn giữa Ethereum, Layer 2, non EVM Blockchain,... mà tất cả sẽ có mặt tại Arbitrum.
Các giao thức nhanh hơn với mức phí rẻ hơn
Nếu như Arbitrum Nitro đã từng tối ưu về Call Data đã giúp hiệu suất của mạng lướt Arbitrum nhanh và rẻ hơn gấp 10 lần thì một lần nữa bản cập nhật Stylus sẽ tiếp tục làm được điều đó. Phí giao dịch trên mạng lưới Arbitrum dự kiến sẽ quay trở về mức Arbitrum Nitro ban đầu mới cập nhật thậm chí là thấp hơn nữa để có thể tiếp tục cạnh tranh với Bedrock của Optimism.
Mọi người có thể đọc thêm về Bedrock của Optimis trong bài viết Bedrock Là Gì? Cơ Chế Hoạt Động Của Bedrock Trên Optimism để có thể thấy được Arbitrum và Optimism đang cạnh tranh khốc liệt như thế nào.
Arbitrum có nhấn mạnh rằng với Stylus, các Protocol & Dapps trên Arbitrum được xây dựng bằng ngôn ngữ lập trình Rust sẽ nhanh hơn rất nhiều so với các Protocol & Dapps được viết bằng Sodility hay Vyper. Stylus sẽ hỗ trợ rất nhiều cho các giao thức, hoạt động sử dụng nhiều sức mạnh tính toán trong một thời gian ngắn như các giao thức DeFi phức tạp như Options, Flash Loan,...
Việc Stylus cũng sẽ được triển khai trên Arbitrum Nova giúp cho các trò chơi hoạt động trên Nova sẽ có một khả năng mở rộng cực kì tốt.
Thay đổi ứng dụng thực thi
Arbitrum nhận thấy rằng Geth là một ứng dụng thực thi phổ biến, trung thực và hoạt động phù hợp với môi trường EVM nhưng với việc mong muốn một khả năng mở rộng tốt hơn, tốc độ giao dịch nhanh hơn, phí giao dịch rẻ hơn thì Arbitrum quyết định sẽ bổ sung thêm WASM cho những trường hợp khác nhau.
Về bản chất thì Arbitrum không thay đổi môi trường thực thi EVM mà chỉ giúp cho môi trường thực thi đó trở nên hiểu quả hơn và bảo mật hơn.
Xây dựng thêm máy ảo
Bởi vì có thêm ngôn ngữ lập trình chính vì vậy mà Arbitrum Stylus cần thêm môi trường thực thi mới bên cạnh môi trường EVM ở mức cao nhất. Chính vì vậy mà Arbitrum đã ra mắt khái niệm mới là EVM + hay còn gọi là EVM Plus.
Lộ trình ra mắt Stylus
Stylus dự kiến sẽ được ra mắt vào thời điểm cuối năm 2023.
Một số những ưu và nhược điểm của Stylus
Ưu điểm | Nhược điểm |
|---|---|
Với việc tiếp tục tối ưu call dât để gửi về Layer 1 thì phí giao dịch trên Arbitrum sẽ tiếp tục rẻ hơn. | Tối ưu call data không phải là một giải pháp dài hạn. Việc tối ưu quá nhiều cũng sẽ ảnh hưởng tới sự bảo mật và tính phi tập trung của mạng lưới. |
Hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình cũng sẽ là bệ phóng cho hệ sinh thái Arbitrum tiếp tục nở rộng. | Việc bổ sung thêm các ứng dụng thực thi vẫn còn lại một dấu hỏi về tính hiệu quả khi hoạt động thức tế. |
Các developers có thể dễ dàng hoạt động và phát triển trên Arbitrum | - |
Với Stylus các dự án DeFi phức tạp và các dự án về Gaming sẽ được hưởng lợi nhiều nhất. | - |
Sự kết hợp giữa EIP 4488, EIP 4844 và Stylus
Hai bản cập nhật trên đến từ Ethereum hứa hẹn sẽ tiếp tục cải thiện phí giao dịch trên mạng lưới của Arbitrum nói riêng và ácc Layer 2 Rollup nói chung như:
- EIP 4488: Là bản cập nhật giảm phí gas cho các Layer 2 và gia tăng khối cho các Layer 2 gửi xuống Layer 1 chắc chắn sẽ giúp phí giao dịch trên Arbitrum giảm kép cùng Stylus trong ngắn hạn.
- EIP 4844 hay Proto Danksharding hứa hẹn mang lại một kiểu dữ liệu mới thay thế cho call data giúp phí trên Layer 2 rẻ hơn nhiều hơn nữa so với EIP 4488 trong trung hạn về dài hạn thì Danksharding vẫn sẽ là endgame cho các Layer 2.
Phân Biệt Các Dòng Sản Phẩm Của Offchain Labs
Offchain Labs đã xây dựng một hệ sinh thái đa dạng các công nghệ khác nhau để phù hợp các dự án, các nhà phát triển với những nhu cầu khác nhau:
- Arbitrum One, Nitro & Stylus: Đây là các nền tảng Layer 2 được dựa trên công nghệ Optimistic Rollup thường phù hợp với các dự án về mảng Finance. Arbitrum One là phiên bản được ra mắt đầu tiên sau đó được nâng cấp lên thành Arbitrum Nitro và Arbitrum Nitro tiếp tục nâng cấp thành Arbitrum Stylus.
- Arbitrum Orbit: Là các nền tảng Layer 3 được xây dựng trên nền tảng Optimistic Rollup ở trên. Arbitrum Orbit có thể tự do lựa chọn về khả năng mở rộng và tính khả dụng dữ liệu.
- Arbitrum Nova: Là nền tảng Layer 2 sử dụng công nghệ AnyTrust với tối thiểu về bảo mật từ Ethereum nhưng có khả năng mở rộng lớn hơn rất nhiều so với việc sử dụng Optimistic Rollup.
Có thể thấy rằng mỗi sản phẩm xây dựng bởi Offchain Labs nhắm tới các ngách thị trường khác nhau Arbitrum với công nghệ Optimistic Rollup phù hợp với mảng DeFi, Arbitrum Nova phù hợp với mảng NFT, Social và Gaming. Còn Arbitrum Orbit sẽ phù hợp với các Dapp chuyên biệt về NFT, Trading, Gaming và Social.
Tổng Kết
Arbitrum Stylust chắc chắn là một bả nâng cấp đáng chờ đợi trong thời gian sắp tới. Liệu giá của ARB sẽ bùng nổ sau khi cập nhật thành công. Mong rằng qua bài viết này mọi người có thể hiểu thêm được Arbitrum Stylus là gì?
