Những bạn tham gia thị trường Crypto lâu năm thì cũng đã quá quen với cái tên Celo. Một dự án Blockchain Layer 1 với mục đích ban đầu là Blockchain tương thích EVM dành cho Mobile. Nhưng quá trình phát triển gặp nhiều khó khăn cũng như không thu hút được cộng đồng, hệ sinh thái kém phát triển.
Mới đây, ngày 15 tháng 07 năm 2023 cLabs quỹ hỗ trợ phát triển Celo đã đưa ra đề xuất chuyển Celo thành một Blockchain Layer 2 trên Ethereum. Vậy Celo Layer 2 là gì? Đề xuất này có ý nghĩa gì? Hãy cùng mình tìm hiểu ở bài viết này nhé!
Để hiểu thêm về bài viết này, bạn có thể đọc các bài viết sau:
- EigenLayer Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử EigenLayer
- Superchain Là Gì? Tổng Quan Về OP Stack, OP-Chain & Superchain Của Optimism
- Tại Sao Coinbase Lại Xây Dựng Base Là Một Layer 2
- Base Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Base
- opBNB Là Gì? Binance Chính Thức Dắt Tay Coinbase Tham Gia Superchain Của Optimism
Lịch Sử Của Celo
Whitepaper của Celo được phát hành vào năm 2018, với tầm nhìn và sứ mệnh không kém gì Ethereum. Tuy nhiên, quá trình phát triển gặp nhiều vấn đề về công nghệ nên dự án chuyển hướng phát triển sang Blockchain POS chuyên dành cho Mobile.
Đây là một ý tưởng khá hay, đánh vạo tệp khách hàng vô cùng lớn khi điện thoại là cái mà hầu như ai cũng sở hữu và luôn mang theo bên mình. Nên việc đưa các dApp cho điện thoại sử dụng là điều tất yếu. Nhưng điều thất bại đầu tiên là thị trường chưa sẵn sàng đón nhận nó, cơ sở hạ tầng xây dựng cho các Website hay cho máy tính vẫn chưa được xây dựng xong và Blockchain chưa được áp dụng trong đời sống nhiều.
Ngoài ra, khi các dApp và công nghệ trên máy tính phát triển họ có thể hỗ trợ thêm phiên bản App cho điện thoại nên về mặt này về sau cũng đem lại sự cạnh tranh khá cao.
Sau khi gặp khó khăn với sự phát triển của Celo lúc đó thì đội ngũ lại tiếp tục chuyển sang hướng phát triển Stablecoin, đặc biệt là tập trung vào thị trường tín chỉ Carbon và hỗ trợ Stablecoin cho các quốc gia. Nhưng bước đi về sau sẽ bị đánh bại bởi CBDC.
Và cuối cùng là hiện, đề xuất chuyển Celo thành một Blockchain Layer 2 trên Ethereum được xây dựng bằng bộ công cụ OPstack. Đồng nghĩa với việc Celo Layer 2 sẽ dử dụng công nghệ Optimistic Rollup và thừa hưởng tính bảo mật từ Ethereum cũng như kết nối được với toàn hệ sinh thái Superchain.
Tổng Quan Về Đề Xuất Chuyển Celo Thành Layer 2
Đề xuất chuyển đổi Celo từ một Blockchain Layer 1 sử dụng cơ chế đồng thuận POS sang một Layer 2 trên Ethereum với công nghệ Optimistic Rollup. Đề xuất này được phát hành bởi cLabs, một tổ chức hỗ trợ sự phát triển của Celo.
Đề xuất này được đăng vào ngày 15 tháng 07 năm 2023, nhưng với mục đích để cộng đồng thảo luận, đóng góp ý kiến cũng như tinh chỉnh những công nghệ cho sự phát triển của Celo Layer 2. Và bước đi này cũng khá được cộng đồng ủng hộ tích cực vì Celo Layer 1 đã quá trầm lắng và hụt hơi so với các đối thủ.
Tuy với đề xuất này, Celo sẽ trở thành một Layer 2 trên Ethereum nhưng Token CELO vẫn được sử dụng để làm phí mạng. Ngoài ra, Token CELO được dùng để bỏ phiếu để quản trị nền tảng và Stake trong các Validator.
Celo Layer 2 Là Gì?
Celo là một Layer 2 trên Ethereum được xây dựng dựa trên bộ cung cụ OPstack của Optimism. Cũng có thể xem Celo là một OPchain trong hệ sinh thái Supperchain. Celo sẽ thừa hưởng bảo mật từ nền tảng Ethereum và kết nối được với các OPchain khác trong Supperchain.
Định hướng của Celo là sẽ nâng cấp thành cộng nghệ zkEVM sau khi OPstack hỗ trợ. Điều này giúp Celo Layer 2 được hoạt động nhanh hơn và bảo mật hơn so với công nghệ Optimistic.
Các Validator của mạng lưới Blockchain Celo sẽ chuyển thành các Sequencer để sắp xếp giao dịch trên Layer 2 Celo. Các Sequencer này vẫn hoạt động như các Sequencer của các Layer 2 khác là sắp xếp, tổng hợp nhiều giao dịch thành lô, sau đó tạo ra bằng chứng cho lô giao dịch và gửi đến Layer 1 Ethereum. Còn dữ liệu của giao dịch trên Layer 2 Celo sẽ được lưu trữ ở EigenDA của EigenLayer.
Cách lưu trữ dữ liệu trên EigenDA có nét giống với Mantle Network, nó giúp giảm phí giao dịch trên nền tảng Layer 2 của Celo xuống đáng kể so với Optimism hay ZKsync. Và với khoảng 110 Validator tham gia vào quá trình sắp xếp cũng như xác thực dữ liệu của Celo Layer 2 thì có thể xem đây là Layer phi tập trung nhất.
Token CELO sẽ được dùng để tính phí giao dịch trên mạng lưới Celo Layer 2, Stake trong các Validator và quản trị nền tảng. Thông thường thì phí thu được từ người dùng sẽ dùng một phần chuyển đổi thành ETH để trả phí mạng Ethereum, 1 phần trả phí lưu trữ trên EigenDA (trả bằng CELO).
Cơ Chế Hoạt Động Của Celo Layer 2
Giao dịch từ các dApp trên L2 sẽ được Sequencer tổng hợp lại thành lô và đưa vào 1 Block. Sau đó thực hiện ký truyền khối này đến mạng lưới Full Nodes P2P để xác thực hoặc có thể xem là đồng thuận PBFT, đạt 2/3 số Node thì sẽ được thông qua và gửi TransactionBatch đã ký tới lớp DA (EigenDA). Nhận chứng chỉ DA từ lớp DA và đăng chứng chỉ này lên Ethereum.
Tại Sao Celo Lại Chọn Trở Thành Layer 2 Trong Supperchain
Chọn hướng phát triển là một Layer 2 trên Ethereum và trở thành một OPchain cũng là điều rất dễ hiểu vì Ethereum vẫn là một nền tảng Smart Contract hàng đầu thị trường. Và định hướng của Supperchain là tâoj thành một mạng lưới các Layer 2 liên kết với nhau. Các Layer 2 này được phát triển trên các Layer 1 tùy ý và sử dụng công nghệ với độ tùy chỉnh cao.
Chúng ta có thể tưởng tượng các OPchain cũng là Layer 2 trong Supperchain là các Zone, còn Ethereum là cái Hub trung tâm lớn nhất, ngoài ra các Blockchain khác như BNB Chain hay Bitcoin hay Solana là các Hub nhỏ hơn. Hub và Zone mà chúng ta đang liên tưởng chính là 2 thành phần chính trong cấu tạo của Cosmos Network.
OPchain đang vẽ ra một tương lai rất sáng sủa cũng như sự liên kết không giới hạn của các Blockchain. Và các ông lớn cũng đã tham gia vào mạng lưới này như Base của Coinbase, opBNB của BNB Chain,... Qua đó chúng ta thấy được tầm quan trọng của của Layer 2 và Supperchain.
Tổng Kết
Với đề xuất chuyển Celo Layer 1 thành Layer 2 trên Ethereum là một bước đi khá hợp lý, tuy nhiên tiếp cận cộng đồng Ethereum và các mạng lưới khác thông qua liên kết của OPstack là chưa đủ để cạnh tranh. Cái quan trọng nhất cho một nền tảng hay một hệ sinh thái là ngoài công nghệ thì các dự án trên đó phải là những sản phẩm tuyệt vời, thu hút được người dùng thì mới có thể tồn tại được.
Như vậy mình đã giới về đề xuất của cLabs và làm rõ Celo Layer 2 là gì? Hy vọng bài viết mang lại nhiều thông tin và kiến thức hữu ích!
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
- Venice Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Venice - February 13, 2025
- RedStone Giới Thiệu Tokenomics Của RED - February 13, 2025
- Hậu Solayer Airdrop, Chúng Ta Nên Phân Bổ SOL Vào Đâu? - February 13, 2025