Các Dự Án Liquid Staking Sẽ Như Thế Nào Sau Bản Cập Nhật Shanghai Sắp Tới

Các dự án Liquid Staking thời gian gần đây đã có sự tăng trưởng không ngừng về giá trong thời gian gần đây như Lido Finance, Rocket Pool, Frax,... và nhiều các nền tảng Liquid Staking khác nữa.

Vậy đâu là điểm nhấn giúp các nền tảng này thu hút được spotlight từ cả thị trường thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết lần này nhé!

Để hiểu chi tiết về bài viết này bạn có thể đọc lại một số các bài viết của Hak Research như:

• Liquid Staking Là Gì? Phát Triển Mãi Mãi Cùng L1 Wars
• Liquid Staking Sẽ Còn Phát Triển Mạnh Mẽ Trong Tương Lai
• Rocket Pool và Lido Finance: Cuộc chiến vương quyền giành ngôi vương Liquid Staking
• Rocket Pool (RPL) Là Gì? Tổng Quan Về Tiện Điện Tử Rocket Pool

Bài viết này sẽ bao gồm một số những điểm chính sau đây:

• Những điểm quan trọng trong bản cập nhật Shanghai sắp tới
• Những dự án Liquid Staking nổi bật và cơ chế hoạt động
• Tương lai của các dự án Liquid Staking

Những Điểm Quan Trọng Trong Bản Cập Nhật Shanghai Sắp Tới

Bản cập nhật Shanghai sắp tới của Ethereum bao gồm nhiều EIP khác nhau tuy nhiên cập nhật quan trọng nhất ảnh hưởng đến việc staking và các dự án Liquid Staking đó chính là EIP - 4895.

Với bản cập nhật EIP - 4895 cho phép các validator được phép rút Ethereum đã stake ra khỏi Beacon Chain. Và sẽ có 2 lựa chọn để các validator có thể lựa chọn như sau:

• Rút 1 phần: Với chiến lược này validator có thể rút toàn bộ phần thưởng từ ETH Staking về ví, tuy nhiên số lượng 32 ETH ban đầu vẫn sẽ ở lại với BeaconChain và các validator vẫn tiếp tục nhiệm vụ của mình đối với mạng lưới.
• Rút toàn phần: Với chiến lược này cho phép validator tắt máy và rút toàn bộ 32 ETH ban đầu kèm với phần thường

Với bản cập nhật cho phép các validator rút Ethereum ra khỏi Beacon Chain và quy đổi 1 - 1 với các dự án Liquid Staking. Và trên đây là những cập nhật tiếp theo đối với Ethereum và các nền tảng Liquid Staking, chúng ta sẽ bản về mức độ ảnh hưởng của Shanghai đối với các nền tảng Liquid Staking trong phần cuối của bài viết này.

Những Dự Án Liquid Staking Nổi bật và Cơ Chế Hoạt Động

Tổng quan về các dự án Liquid Staking

Trên hệ sinh thái Ethereum ở thời điểm hiện tại chúng ta có một số dự án cung cấp dịch vụ Staking như Lido Finance, Rocket Pool, Frax (mới tham gia thị trường) và Coinbase  - một đơn vị đến từ CeFi. Về cơ chế hoạt động tương đối giống nhau về bề nổi khi người dùng có thể stake lượng ETH tùy vào các nền tảng trên (thay vì tối thiểu 32 ETH trên Beacon Chain) sau đó người dùng nhận về một lượng APY do dự án quy định và sẽ được dự án trả về các synthetic token đại diện cho ETH trên Beacon Chain với tỷ lệ 1 - 1 như stETH của Lido Finance, rETH của Rocket Pool, fxrETH & sfxrETH của Frax và cbETH của Coinbase.

Và bây giờ chúng ta sẽ đi vào sự khác biệt giữa các nền tảng Liquid Staking thông qua bảng dưới đây:

Phân loại các token phái sinh

Tuy tất cả những loại tài sản như stETH, rETH, fxrETH - sfxrETH và cbETH đều là những synthetic token được gắn peg vào ETH có nghĩa là giá của các tài sản phái sinh trên sẽ được gắn vào giá của ETH. Tuy nhiên, sâu bên trong thiết kế token thì các token này lại là những loại token khác nhau:

stETH - Rebasing

Reasing token ám chỉ những token có nguồn cung biến động có nghĩa là có thể tăng hoặc giảm phụ thuộc vào số lượng người nắm giữ stETH. Điều này xảy ra khi Lido Finance sẽ trả thưởng bằng stETH cho người dùng khiến nguồn cung của stETH có thể tăng lên, bên cạnh đó khi người dùng redeem stETH lấy ETH thì nguồn cung của ETH lại bị giảm xuống.

rETH, cbETH - Reward Bearing Token

Ngược lại với Rebasing Token thì các Reward Bearing Token không có thay đổi thường xuyên tổng cung khi phần thưởng của nó được trả bằng chính ETH. Tổng cung của các nền tảng này chỉ biết động khi có người nạp thêm ETH hoặc redeem các tài sản phái sinh.

fxrETH, sfxrETH - Base Token & Reward Bearing Token

• fxrETH được thiết kế để duy trì giá ETH. Điều này khiến fxrETH được sử dụng thường xuyên khi cung cấp thanh khoảng cho cặp fxrETH - ETH trên các DEX. Tuy nhiên, với việc nắm giữ fxrETH thì bạn sẽ không nhận được bất kì phần thường nào từ Beacon Chain.
• sfxrETH được thiết kế tương tự như rETH hay cbETH tuy nhiên nó sẽ hấp thụ toàn bộ lượng reward của fxrETH

Câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao người dùng lại nắm giữ fxrETH trong khi họ không được chút phần thưởng nào từ Beacon Chain. Câu trả lời sẽ ở phía dưới nhé.

So sánh APY giữa các nền tảng

Frax mang lại phần thưởng cao nhất với 2 lí do chính sau đây:

• Frax tuy không phải một giao thức DeFi mới nhưng trong mảng Liquid Staking thì Frax là một tay chơi mới nên Frax có khoảng chưa đến 50.000 ETH được stake trên nền tảng. Chính vì vậy Frax cần một lượng APY hấp dẫn trong giai đoạn đầu để thu hút người dùng.
• Bởi vì toàn bộ lượng reward của fxrETH sẽ được chuyển cho sfxrETH nên reward của sfxrETH cũng cao hơn so với mặt bằng chung của thị trường.

Tiếp theo là đến Roket Pool với APR dao động từ 4.48% và 7,25%. 4.48% dành cho những người stake ETH đơn lẻ và 7.25% dành cho những người stake 16TETH sau đó gộp chung với Roket Pool để chạy một Validator. Có thể nói về APR dành cho những người dùng đơn lẻ thì lại không bằng so với Lido Finance.

Lạc loài nhất đó chính là Coinbase với APR chỉ rơi vào 4% có thể nói Coinbase đang là Apple trong làng Liquid Staking trong khi đó đại gia mới nổi Xiaom, Huawei tương tự như Frax và Samsung tương tự như Lido Hay Rocket Pool. Coinbase tự tin cung cấp với APR thấp như vậy bởi vì không phải ai cũng quen thuộc với DeFi và Coinbase đã cực kì uy tín trên thị trường này nên đó cũng là con số dễ hiểu.

Phân tích điểm mạnh điểm yếu của từng giao thức

Lido Finance - Ông trùm của ngành

Đầu tiên chúng ta sẽ đến với giao thức mạnh mẽ nhất trên mảng Liquid Staking nắm đến hơn 70% toàn bộ lượng Ethereum đang được stake trên Beacon Chain và đứng đầu bảng xếp hạng TVL của toàn ngành DeFi vượt qua cả Maker DAO, AAVE hay Uniswap mặc dù sinh sau đẻ muộn.

Ưu điểm của Lido Finance bao gồm:

• Số lượng use case của stETH là nhiều nhất trong tất cả các đối thủ. stETH có mặt trên các nền tảng Lending lớn nhất và rất nhiều các nền tảng khác. Thực tế có hơn 30% tổng cung stETH nằm trên AAVE.
• stETH không chỉ có mặt trên Ethereum mà đang được Lido Finance mang đi multichain trước mắt là các Layer 2 như Arbitrum hay Optimism với tài sản là wstETH.
• stETH có pool thanh khoản dày nhất trên Curve Finance so với các đối thủ cùng ngành.

Nhược điểm của Lido Finance bao gồm:

• Không hỗ trợ tính phi tập trung của mạng lưới khi mà toàn bộ ETH được deposit vào 21 validator là các đối tác của Lido Finance.

Rocket Pool - Phi tập trung có chiến thắng được lợi ích cá nhân

Ưu điểm của Rocket Pool bao gồm:

• Số lượng validator lớn do cơ chế hoạt động của Rocket Pool.

Nhược điểm của Rocket Pool bao gồm:

• Số lượng use case dành cho rETH của Rocket Pool còn rất hạn chế. Ở thời điểm hiện tại rETH của Rocket Pool mới bắt đầu có những use case quan trọng đầu tiên. Chính vì vậy rETH vẫn cần khá nhiều thời gian.
• APR dành cho những người dùng đơn lẻ ở mức tương đối thấp.

Frax Finance - Chân ướt chân ráo vào nghề

Ưu điểm của Frax Finance bao gồm:

• Lượng APR cao nhất thị trường ở mức 6.95%.
• Lượng thanh khoản của fxrETH trên Curve hoàn toàn có thể được boostrap bởi vì Frax đang nắm giữ rất nhiều veCRV và hoàn toàn có thể điều hướng incentive chạy về với fxrETH - ETH LP. Vậy sẽ như thế nào khi fxrETH có thanh khoản cao hơn cả Lido Finance. Có thể nói đây là điểm mạnh nhất của Frax ở thời điểm hiện tại.

Nhược điểm của Frax Finance bao gồm:

• Số lượng use case của fxrETH vẫn còn rất hạn chế không có gì ngoài việc cung cấp thanh khoản Curve như vậy vẫn là chưa đủ với các tay chơi DeFi thực dụng.

Coinbase - Apple của làng Liquid Staking

Ưu điểm của Coinbase bao gồm:

• Coinbase là sàn giao dịch uy tín nhất trên thế giới khi mà đã IPO thành công trên sàn chứng khoán Mỹ.
• Lượng người dùng thường xuyên của Coinbase cũng chắc chắn cao hơn cả Lido, Frax hay Roket Pool thậm chí bằng cả ba ông cộng lại.

Nhược điểm của Coibase bao gồm:

• APR của Coinbase thấp nhất thị trường Liquid Staking.
• Lượng use case của cbETH cũng không thật sự quá phổ biến trong DeFi.

Tương Lai Của Các Dự Án Liquid Staking

Shanghai tích cực hay tiêu cực với các dự án Liquid Staking

Theo góc nhìn của mình thì Shanghai trong ngắn hạn có thể có tác động tiêu cực để giá của Ethereum và sẽ có những người rút tiền khỏi giao thức Liquid Staking. Tuy nhiên, đó chỉ là những hành động nhất thời và ngắn hạn. Bản thân mình cũng tin rằng khi mà việc deposit và redeem Ethereum trở nên dễ dàng và nó đã chính thức làm được thì sẽ có rất nhiều người tham gia sử dụng giao thức Liquid Staking.

Bên cạnh đó nỗi lo depeg chính thức được giải tỏa bởi vì thay vì swap số lượng lớn thì họ có thể redeem lại ETH của mình tuy mất thời gian nhưng đó sẽ là tỷ lệ 1 - 1. Như mình phân tích trong bài viết trước về cập nhật Shanghai thì trong tổng 13% tổng cung Ethereum gửi vào Beacon Chain nay các dự án Liquid Staking chỉ có 3% là có lời đến hòa vốn nên mình nghĩ lượng ETH còn lại sẽ tiếp tục được giữ ở trên Beacon Chain và các nền tảng Liquid Staking.

Tiềm năng khổng lồ mở ra

Lí giải cho việc ác dự án Liquid Staking bùng nổ về giá mạnh mẽ đó chính là thị trường Liquid Staking dành riêng cho Ethereum còn quá lớn, mình xin nhấn mạnh là quá lớn! 

Mọi người có thể làm phép tính đơn giản hiện tại có 13% tổng cung Ethereum đang được stake thì còn lại 87% tổng cung vẫn đang ở ngoài thị trường (ví lạnh, DeFi, NFT,...) Nếu tính ra vốn hóa thì 87% này tương đương với tương đương với $157B tương đương gấp 3 - 4 lần toàn bộ thị trường DeFi. Thông thường với các Layer 1 khác thì lượng coin đưa vào stake dao động từ 40 -80% tổng cung có nghĩa là Liquid Staking có thể giãn nở tối thiểu là tăng gấp 4 lần và tối đa là 8 lần.

Đó chính là lí do vì sao mà các dự án về mảng Liquid Staking lại tăng trưởng điên cuồng đến như vậy.

Multichain là tương lai

Tương tự như các nền tảng DeFi thông thường thì tương lai của các dự án Liquid Staking đó chính là Multichain và bản thân Lido cũng đang làm multichain. Nếu không có sự thất bại của Luna thì có lẽ Lido sẽ là nền tảng Liquid Staking triển khai multichain thành công nhất. Hiện tại, các chain như Polygon, Solana, Polkadot của Lido Finance chưa thật sự thành công. Các nền tảng còn lại chưa triển khai.

Một số dự án đang triển khai multichain như Stader Labs cũng đang phát triển rất mạnh mẽ.