Optimism là gì? Optimism là một bộ giải pháp được ra đời với mục tiêu giải quyết các vấn đề còn tồn đọng trên Ethereum về phí giao dịch đắt đỏ và tốc độ giao dịch chậm chạp. Vậy Optimism có điều gì thú vị thì mọi người cùng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Để hiểu hơn về Optimism thì mọi người có thể đọc thêm một số các bài viết dưới đây:
Tổng Quan Về Optimism
Optimism là gì?
Optimism là một nền tảng Layer 2 trên Ethereum sử dụng công nghệ Optimistic Rollup được xây dựng bởi Optimism Foundation. Optimism giải quyết vấn đề mở rộng bằng cách đưa giao dịch ra ngoài off-chain để thực thi sau đó gửi lên Ethereum để thực hiện quá trình đồng thuận và lưu trữ từ đó vừa giải quyết được bài toán mở rộng và vẫn thừa hưởng được sự phi tập trung, bảo mật từ Ethereum.
Là một nền tảng Layer 2 sử dụng công nghệ Optimistic Rollup thì Optimism mang trong mình những đặc tính bao gồm:
- Khả năng mở rộng: Tốc độ giao dịch và phí giao dịch trên Optimism nhanh hơn từ 10 - 100 lần so với trên Ethereum.
- Thừa hưởng tính bảo mật: Là một Layer 2 của Ethereum nên Optimism thửa hưởng được sự bảo mật và tính phi tập trung từ Ethereum.
- EVM: Optimism có mức độ tương thích cao với EVM giúp cho các nhà phát triển trên Ethereum hay các EVM Blockchain dễ dàng di chuyển và phát triển sản phẩm của mình trên Optimism.
- Đa dạng sản phẩm: Không chỉ là một Optimistic Rollup Chain thông thường, Optimism Foudation còn xây dựng một bộ SDK mang tên OP Stack để nhiều dự án có thể tự lực xây dựng 1 Layer 2 dựa trên mã nguồn mở của Optimism.
Công nghệ của Optimistic Rollup dễ triển khai hơn rất nhiều so với ZK Rollup nên Optimism đã chính thức mainnet mạng lưới từ cuối năm 2021 và có những lợi thế đi đầu nhất định so với các nền tảng ZK Rollup sau này mặc dù về mặt công nghệ bị đánh giá thấp hơn. Tuy nhiên với sản phẩm Superchain của mình thì Optimism đã hướng đến việc sử dụng công nghệ Zero-knowledge trong tương lai.
Cơ chế hoạt động của Optimism
Để vận hành Optimism cần phải có sự tham gia của nhiều vai trò khác nhau có thể kể đến như:
- Sequencer: Đóng vai trò thực thi và sắp xếp các giao dịch trên Optimism thành 1 Batch (lô). Mỗi lô có thể chưa đến hàng trăm thậm chí là hàng ngàn giao dịch sau đó đăng lên Ethereum. Sequencer khác rất nhiều so với Validator.
- Proposer: Đóng vai trò cập nhật trạng thái mạng (State Root) lên Ethereum.
- Challenger: Là bất kể một ai cũng có thể quan sát được quá trình hoạt động của Optimism và đưa ra những bằng chứng gian lận (Fraud Proof) khi phát hiện ra những giao dịch độc hại.
Cơ chế hoạt động của Optimism sẽ diễn ra một cách cơ bản như sau:
- Bước 1: Squencer có trách nhiệm sắp xếp các giao dịch trên Arbitrum trong 1 khoảng thời gian nhất định vào 1 Batch bên cạnh đó là xác minh tính đúng đắn của giao dịch.
- Bước 2: Sau khi đóng gói giao dịch thành 1 Batch thành công thì Batch này sẽ được gửi về Ethereum. Đi kèm với việc Sequencer đăng tải Batch lên Ethereum thì Proposer cũng cập nhật State Root lên Ethereum. Việc đăng tải Batch và cập nhật State Root không cần thiết phải cùng nhau.
- Bước 3: Tại Ethereum, State Root sẽ có khoảng thời gian thử thách là 7 ngày. Nếu trong vòng 7 ngày có bất kì một ai gửi một bằng chứng gian lận (Fraud Proof) chứng minh rằng trong State Root có những giao dịch độc hại thì sẽ kích hoạt chế độ giải quyết tranh chấp. Còn nếu trong vòng 7 ngày mà không có bất kì cáo buộc nào thì State Root đó coi như thành công.
- Bước 4: Xác minh thành công State Root sẽ được cập nhật trên chuỗi chính của Ethereum và giao dịch không thể đảo ngược.
Có thể thấy rằng trong vòng 7 ngày kể cả giao dịch đã thực thi thành công trên mạng lưới Layer 2 nhưng hoàn toàn có thể bị đảo ngược lại. Chính khoảng thời gian thử thách này cũng là nguyên nhân dẫn tới việc muốn rút tiền từ các nền tảng Optimistic Rollup về Ethereum sẽ mất khoảng 7 ngày.
Tổng Quan Hệ Sinh Thái Của Optimism
Tính đến thời điểm hiện tại hệ sinh thái của Optimism có thể phân chia thành 2 loại là Hệ sinh thái Optimism và Hệ sinh thái Superchain.
Tổng quan hệ sinh thái Optimism
Optimism đã cùng với Arbitrum trở thành một trong 2 hệ sinh thái Layer 2 lớn mạnh nhất thị trường hiện tại bao gồm đa dạng các mảnh ghép khác nhau như:
- DEX: Velodrome, Uniswap, Curve Finance, Beethoven X, KyberSwap, 1inch, SushiSwap,...
- Lending & Borrowing: AAVE, Sonne Finance, QiDAO, dForce,...
- Derivatives: Synthetix, Perpetual, Lyra, Kwenta, Pika Protocol, Mummy Finance, Premia,...
- Yield Farming: Beefy, Arrakis Finance, Reaper Farm, Pickle Finance,...
- NFT & Gaming: Backed, BlueSweep, Bored Town, Aethernity, Apetimism, Dope Wars, Dragonia, Mintplex, Gladiaxy, Ganland, Geo Web,...
- Bridge: Stargate, Hop Protocol, Synapse Protocol, Across, Beamer, Biconomy Hyphen, Bungee Finance, Celer Network, Celer Network, Li Fi Finance, LayerSwap,...
- Wallet: Rainbow, Coin98 Wallet, Bridge Wallet, Fox Wallet, Cwallet, Taho, Coinbase Wallet, Metamask, Rainbow,...
- Một số những mảnh ghép khác: dHEGDE, Pool Together, Gamma Strategicts,...
Có thể nói rằng hệ sinh thái của Optimism đang phát triển tương đối mạnh mẽ so với mặt bằng chung của thị trường Layer 1 và Layer 2 ở thời điểm hiện tại.
Tổng quan hệ sinh thái SuperChain
SuperChain là những dự án sử dụng bộ Framework Optimism SDK mang tên OP Stack để xây dựng một nền tảng Layer 2 cho riêng mình. Thời gian đầu khi mới ra mắt đã có một số các dự án xây dựng trên OP Stack điển hình như Base - xây dựng bởi Coinbase. Không chỉ dừng lại ở Base mà hệ sinh thái của Superchain cũng nhận được nhiều sự tham gia như:
- 20/04/2023: A16Z công bố xây dựng Magi là một Rollup Client trên Superchain.
- 22/06/2023: Dự án NFT Marketplace Zora cũng quyết định dời lên Layer 2 thông qua OP Stack của Optimism.
- 28/06/2023: Binance cũng quyết định xây dựng một Optimistic Rollup trên OP Stack.
- 17/07/2022: Celo - một nền tảng Layer 1 dành cho Mobile đã quyết định trở thành một Layer 2 dựa trên công nghệ OP Stack.
Hệ sinh thái Superchain ngày càng mở rộng theo thời gian với nhiều dự án khác nhau tham gia trở thành một Layer 2 thông qua công nghệ OP Stack bao gồm:
- Layer 1: Polygon, Celo, Fantom, Manta Neywork,...
- DApp: Lyra Finance, DeBank, Frax Finance, Aevo, ZORA,...
- CeFi: Binance, Coinbase, A16Z,...
Lộ Trình Phát Triển
Trong thời gian sắp tới Optimism Foundation sẽ tập trung xây dựng 2 sản phẩm chính và cũng là sản phẩm chiến lược của họ bao gồm:
- 19/07/2022: Optimism giới thiệu bằng chứng giao dịch mới của mình là CANON sau khi loại bỏ bằng chứng giao dịch cũ hoạt động không hiệu quả. CANON có thể ảnh hưởng sâu sắc đến Optimism nói riêng và hệ sinh thái Superchain nói chung trong tương lai gần. Tại thời điểm giới thiệu, CANON vẫn đang được đội ngũ xây dựng và phát triển.
- 18/10/2022: Đội ngũ phát triển Optimism giới thiệu OP Stack giúp các nhà phát triển dễ dàng xây dựng một Layer 2 cho riêng mình với tính tùy chỉnh cao như các dự án có thể tùy chọn các lớp như Execution, Settlement hay Consensus. Điều này đã đặt nền móng cho Superchain trong khoảng thời gian ngắn sau đó.
- 04/08/2023: Optimism nâng cấp thành công bản cập nhật Bedrock với việc cải thiện khả năng mở rộng trên mạng lưới giúp giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn. Ngoài ra còn có thêm nhiều cập nhật ảnh hưởng lớn đến các nhà phát triển như việc xây dựng dự án trở nên nhanh hơn, rẻ hơn và dễ dàng hơn.
- 10/07/2024: Optimism đã chính thức triển khai nâng cấp Fjord lên mainnet. Điều này đi kèm với những thay đổi đáng chú ý như RIP-7212 - đề xuất chuyển đổi cách mã hóa của blockchain để hỗ trợ các phương pháp bảo mật truyền thống như vân tay và Face ID. Ngoài ra, nâng cấp này cũng giúp giảm chi phí giao dịch 5-15% và tăng thời gian drift của Sequencer.
Trong năm 2024, Optimism cũng đã mang đến rất nhiều cập nhật nổi bật chúng ta cùng tìm hiểu nhé
Giới thiệu bản nâng cấp cải thiện khả năng ứng phó sự cố của Superchain
Vào ngày 25/01/2024, OP Labs đã đề xuất một bản nâng cấp giao thức nhằm cải thiện khả năng phản ứng sự cố bảo mật trên tất cả các OP Chains. Đề xuất này xuất phát từ các cuộc diễn tập ứng phó sự cố và ý kiến từ các chuyên gia trong ngành, nhằm tăng cường khả năng chống chịu của Superchain.
Đảm bảo an ninh cho Superchain, với nhiều chuỗi liên kết phức tạp, đòi hỏi phải có cơ chế phản ứng sự cố hiệu quả. Nâng cấp này tập trung vào việc giảm thiểu rủi ro từ các lỗi mã ảnh hưởng đến toàn bộ mạng lưới. Hệ thống hiện tại đã có chức năng tạm dừng rút ETH và bản nâng cấp sẽ mở rộng tính năng này trên toàn bộ Superchain, bảo vệ cả cáctoken ERC-20 và ERC-721.
Nâng cấp này chủ yếu liên quan đến các Smart Contract L1, không ảnh hưởng đến phần mềm node hoặc client thực thi. Tất cả OP Chains sẽ dùng chung mã, do đó khả năng tạm dừng hoạt động đồng loạt là cần thiết. Foundation không có quyền dừng các giao dịch hoặc mã thông báo cụ thể mà chỉ có thể tạm dừng toàn bộ giao dịch rút tiền khi cần thiết.
Cập nhật Delta Upgrade giảm chi phí cố định của OP Chain hơn 90%
Vào tháng 02/2024, Delta hardfork đã được triển khai trên OP Chain Mainnets như OP Mainnet, Base và Zora Network. Nâng cấp này giúp giảm chi phí cố định liên quan đến phí L1 cho các OP Chains từ 6 - 11% đối với các chain đang có nhiều người dùng và hơn 90% cho các chain ít người dùng hơn. Sau nâng cấp, số liệu thực tế đã xác nhận hiệu quả tiết kiệm chi phí này.
Delta Upgrade bao gồm tính năng mới Span Batches - một loại batching giảm thiểu dữ liệu dư thừa cần gửi lên L1 cho mỗi block L2. Điều này giúp giảm chi phí cố định cho tất cả các OP Chains, tăng hiệu quả kinh tế và lợi nhuận onchain.
Delta hardfork giảm đáng kể chi phí cho các nhà vận hành OP Chain và giảm rủi ro khi triển khai L2 mới. Đây là một bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu xây dựng Superchain của Optimism. Delta cũng minh chứng cho khả năng hoạt động hiệu quả của hệ sinh thái mở, nơi các nhà phát triển được khuyến khích và tưởng thưởng xứng đáng cho những đóng góp của họ.
Giới thiệu hệ thống Fault Proof
Vào ngày 19/03/2024, hệ thống Fault Proof hoàn chỉnh của OP Stack đã được triển khai trên OP Sepolia, testnet chính của OP Mainnet. Giao thức này hỗ trợ cơ chế bonding tương thích với các ưu đãi và xác thực không cần phép, cho phép bất kỳ ai tham gia mà không cần danh sách cho phép.
Với việc triển khai này, các giao dịch rút ETH và token ERC-20 từ OP Stack Chains có thể được thực hiện mà không cần sự can thiệp của bên thứ ba đáng tin cậy. Người dùng cũng có thể thách thức và loại bỏ các giao dịch không hợp lệ, giúp bảo vệ tài sản của mạng lưới.
Mục tiêu của hệ thống Fault Proof là hướng đến "multi-proof nirvana" nơi các L2 có thể hoạt động mà không cần phụ thuộc vào các hội đồng an ninh hoặc multisig. Việc triển khai các hệ thống chứng minh bổ sung giúp OP Stack tiến gần hơn đến giai đoạn phi tập trung hóa hoàn toàn, không cần sự can thiệp từ hội đồng an ninh.
Optimism thông báo ra mắt quỹ Retro Funding dành cho nhà phát triển trị giá 850M OP
Vào ngày 26/03/2024, Optimism đã thông báo ra mắt quỹ Retro Funding nhằm thúc đẩy sự hợp tác và phát triển trong hệ sinh thái Superchain. Trong đó, Optimism đã dành ra 850 triệu OP từ nguồn cung token ban đầu để hỗ trợ Retro Funding nhằm thưởng cho các đóng góp onchain trên Optimism và Superchain. Các chi tiết về phân bổ sẽ được công bố gần hơn với mỗi vòng Retro Funding.
Retro Funding sẽ hoạt động qua các vòng được nhắm mục tiêu cụ thể, giúp dễ dàng xác định những đóng góp nào sẽ được thưởng. Mỗi vòng tập trung vào các đóng góp cụ thể theo từng danh mục, từ mở rộng quy mô, cải thiện bảo mật đến thúc đẩy sự tham gia cộng đồng.
Kế hoạch cho năm 2024:
- Retro Funding 4: Onchain Builders (Tháng 5/2024): Tập trung vào những người xây dựng onchain đóng góp cho sự phát triển của Optimism và Superchain.
- Retro Funding 5: OP Stack (Tháng 8/2024): Thưởng cho những đóng góp vào OP Stack và cải thiện cơ sở hạ tầng của Optimism.
- Retro Funding 6: Governance (Tháng 8/2024): Nâng cao khả năng chống chiếm đoạt và phân bổ nguồn lực trong quản trị Optimism.
- Retro Funding 7: Dev Tooling (Tháng 10/2024): Hỗ trợ các công cụ phát triển giúp tối ưu hóa quá trình xây dựng trên Optimism.
Vậy Ai đủ điều kiện nhận Retro Funding? Tất cả các dự án trên Base, Mode, Zora, Farcaster, sound.xyz, và các OP Chain đều có thể tham gia Retro Funding. Những người làm việc để cải thiện Optimism đều có cơ hội nhận thưởng.
Optimism giới thiệu OP Succinct - Full Validity Proving trên OP Stack
Vào ngày 10/09/2024, Optimism đã giới thiệu OP Succinct - một giải pháp kết hợp giữa SP1 zkVM và OP Stack để tạo ra zkEVM rollup nhanh, tiết kiệm và dễ tùy chỉnh. Trước đây, việc triển khai zkEVM phức tạp và tốn kém, nhưng với SP1, các nhà phát triển có thể tích hợp Zero-Knowledge Proofs (ZKP) chỉ trong 1 giờ, sử dụng mã Rust tiêu chuẩn. Điều này mang lại nhiều lợi ích như tính finality nhanh hơn (từ 7 ngày xuống vài phút), chi phí chứng minh thấp (0,5-1 cent mỗi giao dịch), và trải nghiệm phát triển linh hoạt, dễ bảo trì.
OP Succinct được xây dựng dựa trên sự hợp tác với OP Labs, sử dụng kiến trúc mô-đun của OP Stack và hệ thống Kona. Việc chuyển đổi từ OP Stack sang OP Succinct chỉ cần 2 bước đơn giản mà không cần thay đổi các thành phần quan trọng, giúp tích hợp nhanh chóng và hiệu quả. Nhờ liên tục tối ưu hóa SP1 và Kona, hiệu suất của OP Succinct dự kiến sẽ tăng 5-10 lần vào cuối năm nay, mang lại giải pháp zkEVM rollup toàn diện và dễ sử dụng cho các đội phát triển.
Investor
Tổng số tiền mà Optimism kêu gọi từ lúc mới bắt đầu lên đến gần $200M với số lượng VCs tham gia không nhiều bao gồm:
- 15/01/2020: Optimism lần đầu tiên kêu gọi thành công tại vòng Seed với số tiền $3.5M la với sự tham gia của Paradigm và IDEO CoLab Ventures.
- 24/02/2021: Sau hơn 1 năm Optimism kêu gọi thành công số tiền $25M tại vòng Series A với sự góp mặt của A16Z và Nascent.
- 17/03/2022: Lần gần nhất Optimism kêu gọi thành công số tiền lên đến $150M với sự dẫn đầu của Paradigm and A16Z bên cạnh đó có sự tham gia của Nascent.
- 21/09/2022: Optmism đã bán 116M OP trong Treasury với mức giá $163M cho 7 quỹ đầu tư khác nhau không được tiết lộ.
Core Team
Theo sau Optimism is Optimism Foundation sẽ đứng ra phát triển, nghiên cứu, thử nghiệm, phát triển hệ sinh thái trong thời gian đầu. Khi đủ thời gian và hệ thống sinh đủ vàng, Optimism Foundation sẽ tan rã giao lại công việc phát triển cho toàn bộ cộng đồng.
- Jinglan từng theo học khoa Nghệ Thuật và Khoa Học máy tính tại trường Cao đẳng Wellesley, nhưng cuối cùng Jinglan đã bỏ học và thành lập công ty riêng của mình có tên Eximchain.
- Sau khi Eximchain ICO thành công, Jinglan rời công ty của mình và làm việc tại NASDAQ với tư cách là người quản lý sản phẩm cho các dự án Blockchain của họ, vì Jinglan là thành viên của học bổng blockchain IDEO, được NASDAQ tài trợ.
- Jinglan Wang bắt đầu tham gia vào Plasma, hiện nay là Optimism , bằng cách tham gia khóa học Cryptoeconomics.Study và có hứng thú với giải pháp Plasma. Năm 2018, Jinglan Wang đồng sáng lập Optimism.
- Ben lấy bằng cử nhân Khoa Học, Vật lý và Toán học tại trường Đại Học Northeastern.
- Ben từng làm Kĩ Sư Phần mềm của tại Quantum Diamond Technologies IncQuantum trong khoảng thời gian tương đối ngắn.
- Sau đó, Ben gia nhập thị trường Crypto với chức danh Blockchain Associate tại Underscore VC.
- Ben bắt đầu khởi nghiệp với Plasma Group và sau đó từ thời điểm tháng 12/2019, Ben bắt đầu xây dựng và phát triển tại Optimism PBC với chức danh Co Founder và Giám Đốc Khoa Học.
- Tháng 5/2022, Ben di chuyển từ Optimism PBC sang làm Giám Đốc tại Optimism Foundation.
- Karl lấy bằng cử nhân Khoc Học, Khoc Học Máy Tính tại trường Đại Học Stony Brook.
- Karl từng làm Kĩ Sư Frontend tại 3Rings Media3Rings và Kĩ Sư Blockchain tại trường Consensys - công ty mẹ của Metamask hay Infura.
- Karl có khoảng thời gian dài gắn bó với Ethereum Foundation với chức danh Research trong vòng 2 năm 5 tháng.
- Từ tháng 1/2020, Karl bắt đầu phụ trách CTO tại OP Labs sau đó là CEO từ thời điểm tháng 5/2023.
Bên cạnh đó, Optimism còn được xây dựng bởi một số thành viên như:
- Eva Beylin là Giám đốc Graph Foundation
- Abbey Titcomb hiện là Radicle nhóm phát triển cộng đồng
- Brian Avello đến từ Maker Foundation
Tokenomics
Thông tin tổng quan về token Optimism
- Tên token: Optimism
- Mã: OP
- Blockchain: Optimism
- Phân loại token: ERC 20
- Contract: 0x4200000000000000000000000000000000000042
- Tổng cung: 4.294.967.296
Token Allocation
- Ecosystem Fund: 25%
- User Airdrop: 19%
- Core Contributors: 19%
- Sugar Xaddies: 17%
- Retroactive Public Goods Funding: 20%
Token Release
Tất cả token của dự án sẽ được trả dần trong 4 năm riêng với nhóm cốt lõi và các nhà đầu tư (A16Z, Paradigm, Nascent) sẽ bị khóa 1 năm sau đó được trả dần trong 3 năm còn lại.
Token Use Case
Gần đây Optimism giới thiệu 1 tổ chức tự trị phi tập trung DAO là Optimism Collective sẽ được xây dựng để thúc đẩy sự phát triển Optimism về mọi mặt như hệ sinh thái, quảng bá, tiếp thị. Về lâu dài, cùng với Optimism Foundation, Optimism Collective sẽ cùng nhau quản lý sự phát triển của Optimism một cách toàn diện.
Optimism Collective được quản lý bởi 2 phần là Citizen's House và Token House.
- Token House : Được thành lập khi đợt airdrop đầu tiên tới tay người dùng nhằm tri ân những cá nhân có những người đóng góp thúc đẩy sự phát triển của Optimism.
- Citizen's House : Được thành lập với mục tiêu quyết định số lượng khuyến khích cho các dự án và các hoạt động có ích cho hệ thống sinh thái. Các nhân ở đây sẽ được nhận NFT không thể chuyển thành mã thông báo soundbond sẽ được hé lộ nhiều hơn trong tương lai.
Có thể nói Optimism đang tạo ra một cuộc chơi có nhiều trường hợp sử dụng nhất có những cá nhân nắm giữ token OP
Sàn Giao Dịch
Bạn có thể giao dịch token của Optimism (OP) tại một số sàn giao dịch như: Binance, MEXC, OKX, Coinbase, BingX, Houbi, ...
Các Kênh Thông Tin Của Optimism
- Twitter: https://twitter.com/optimismFND
- Website: https://www.optimism.io/
- Discord: https://discord.gg/optimism
Tổng kết
Optimism đã có 1 đợt airdrop lớn đầu tiên cộng đồng tuy nhiên dự án vẫn còn rất nhiều đợt airdrop ở phía trước để bạn có thể thoải mái trải nghiệm làn da trong game với hệ sinh thái này
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
- Hemi Network Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Hemi Network - October 10, 2024
- Arcium Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Arcium - October 10, 2024
- Vana Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Vana - October 9, 2024