Hệ Sinh Thái Optimism: Bản Cập Nhật Bedrock Cận Kề Chuẩn Bị Cho Kịch Bản Tăng Trưởng?

Hệ sinh thái Optimism đang là một trong những Layer2 rất nổi bật. Giúp nâng cao tính mở rộng phắc phục một số hạn chế cho Ethereum. Nhưng hiện tại, Ethereum giống như trung tâm các thành phố lớn rất đông đúc, nhộn nhịp. Còn các Layer2 thì thì đang tranh giành từng người dùng, từng Developer để chiếm miếng bánh béo bỡ này. 

Các Layer2 đang không ngừng phát triển ngay cả lúc thị trường đang gặp khó khăn. Không nằm ngoài xu hướng, Optimism cũng sắp được nâng cấp với bản cập nhật Bedrock. Nó giúp Optimism tiếp tục trở lại đường đua sau khi Airdrop đợt đâu tiên cho người dùng và tung ra các gói Incentive cho hệ sinh thái. 

Thực tế rằng Optimism đang sếp sau Arbitrum ở giai đoạn hiện tại vì hệ sinh thái của Optimism không được phát triển mạnh mẽ như Arbitrum. Và cũng bởi vì Optimism thực hiện chiến lược xác minh danh tính các nhà phát triển trước khi cho họ xây dựng. Điều đó mang lại niềm tin cho người dùng nhưng đang là rào cản cho những nhà phát triển không muốn tiết lộ danh tính đến với hệ sinh thái.

Hệ sinh thái Optimism 

Total Value Locked

Optimism cho thấy sự phát triển mạnh mẽ khi trong 1 tháng vừa rồi TVL tăng trưởng 30%. Đây con số đáng để dự án tự hào. Tuy nhiên, trong khi cùng thời điểm thì Arbitrum lại có mức tăng trưởng 60%. Sự cạnh tranh của các Layer2 trên Ethereum đang diễn ra rất gây cấn, mà chỉ mới có Optimism và Arbitrum tham chiến mạnh mẽ thôi, sắp tới sẽ là cuộc chiến lớn hơn nữa khi có sự gia nhập của Zksync, Starknet, Scroll, Taiko, Base,... 

Trong hệ sinh thái của Optimism thì dự án có TVL tăng trưởng tốt nhất là Veledrome, là một AMM Dex Native trên Optimism. Với TVL hiện tại hơn $290M, so với 1 tháng trước thì đã tăng 120%. Còn với Synthetic và Perpetual Protocol là 2 con ác chủ bài trong hệ sinh thái Optimism nhưng vẫn chưa cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ. Các dự án Multichain như AAve, Curve, Uniswap, Stargate vẫn cho thấy sự ổn định và đang hỗ trợ cho hệ sinh thái Optimism rất nhiều. Hay nói cách khác là Optimism vẫn đang còn phụ thuộc nhiều vào các dự án Multichain. 

Điểm sáng le lói của hệ sinh thái Optimism  đây là dự án Sonne Finance. Là dự án Native thuộc mảng Lending, trong 1 tháng gần nhất đã tăng trưởng gần 90% TVL. Nhờ vào sản phẩm của Sonne rất đa dang như Lending, Borrow, Swap, Porfolio,... cùng giao diện rất thân thiện đã thu hút và giữ chân được người dùng. 

Các chỉ số On-Chain

Số lượng các địa chỉ mới 

Trong khoảng từ đầu năm cho tới nay số địa chỉ ví mới trên Optimism tăng hơnb 15%. Đây là mức tăng trưởng khá tốt khi hơn cả Ethereum, BNB Chain, Polygon. Nhưng cùng thời điểm đó, số địa chỉ ví được tạo mới trên Arbitrum lại tăng gần 27%, mức tăng trưởng tốt nhất trong các nền tảng. Điều này cho thấy Optimism đang hoạt động rất hiệu quả nhưng vẫn còn thua đối thủ cạnh tranh trực tiếp là Arbitrum. 

Số lượng giao dịch hằng ngày (Transaction Daily)

Về số lượng giao dịch mỗi ngày, thời điểm đầu năm 2023 đến khoảng ngày 15 tháng 01 năm 2023 Transaction tăng trưởng từ khoảng 400k/ngày đến khoảng 700k/ngày, mức tăng trưởng 75%. Nhưng sau thời điểm đó cho tới nay số lượng giao dịch hàng ngày đã giảm 40% đến 50%. Nó cho thấy người dùng đang rời bỏ Optimism. Điểm đặc biệt là một vài ngày gần đây Transaction trên Optimism tăng trưởng trở lại, có lẽ người dùng bắt đầu hứng thú với Optimism khi Base, một Layer2 do Coinbase phát triển trên OP Stack. Nó cho thấy chiến lược và tham vọng của không chỉ nằm trong hệ sinh thái mà còn mở rộng và tạo sự phụ cho các nền tảng xây trên OP Stack như Base.

Số lượng địa chỉ hoạt động hằng ngày  (User Active Daily)

Tương tự như số lượng các transaction mỗi ngày thì số lượng các địa chỉ ví hoạt động hàng ngày trên mạng lưới Optimism đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ trong giai đoạn cuối năm 2022 nhưng sau đó đã có sự sụt giảm do lượng incentive đến từ Optimism Foundation giảm. Tuy nhiên, thời gian gần khi mà Optimism Foundation triển khai retroactive đợt 2 thì số lượng địa chỉ ví hoạt động hàng ngày có sự tăng trưởng trở lại.

Optimism Bridge

So với mặt bằng chung của các nền tảng Layer 1 như Polygon, Near Protocol hay Fantom thì TVL của Optimism Bridge chỉ giảm nhẹ khoảng 3% so với Near Rainbow Bridge giảm 10% hay cá biệt là Fantom Anyswap Bridge giảm đến 12%. Có thể nói đây là một tín hiệu cho thấy Optimism vẫn đang làm tương đối tốt trong việc lưu giữ dòng tiền.

Tuy nhiên, so với đối thủ cùng ngành là Arbitrum thì Optimism lại đang ở một vị thế thấp hơn khi mà TVL của Arbitrum Bridge vẫn tăng trưởng đều đặn ở mức 3%.

Cập nhật về Optimism & Optimism Foundation

Giới thiệu về bản cập nhật Bedrock

04/02/2023: Optimism thông báo đã hoàn thành thử nghiệm trên mạng lưới Optimism Goerli Testnet. Và đã gửi một đề xuất nâng cấp cho mạng lưới Optimism Mainnet đến Token House. Đề xuất này sẽ chính thức mở vào 15/02/2023. Khi đó người nắm giữ Token OP có thể tham gia biểu quyết. Nhưng cho đến ngày 17/02/2023, dự án bất ngờ thông báo dời lịch nâng cấp sang giai đoạn tháng 3 đến tháng 4 để khác phục một số lỗi. 

Bedrock là bản nâng cấp về kỹ thuật trên Optimism, giúp nó tương thích hơn với Ethereum và giảm số lượng mã trong OP Stack. Điều này thực sự cần thiết để thu hút các Developer đến với Optimism. Họ chính là tác nhân chính giúp thúc đẩy hệ sinh thái phát triển.   

Sau khi đề xuất được thông qua thì Optimism sẽ thực hiện nâng cấp ngay trong những tuần tiếp theo khi chuẩn bị sẵn sàng về mọi mặt. Để đảm bảo việc nâng cấp được diễn ra thuận lợi và an toàn nhất.

Các tính năng nổi bật của bản cập nhật Bedrock

Giảm số lượng mã

Như đã nói ở trên, nhóm kỹ sư OP Labs ưu tiên hàng đầu cho bản cập nhật Bedrock là giảm số lượng mã trong OP Stack. Mục tiêu này vừa thiết thực vừa mang tính chiến lược. Rất đơn giản, mỗi dòng mã đều tốn chi phí để duy trì và nó cũng tạo cơ hội cho một lỗi xảy ra. Càng ít mã trong hệ thống thì càng ít tốn kém để duy trì và càng an toàn hơn.

Cách OP Labs đạt được cơ sở mã tối thiểu như vậy là nhờ việc sử dụng lại càng nhiều mã từ Ethereum càng tốt. Trên thực tế, điều này cũng làm tăng tính bảo mật cho Optimism. Cơ sở mã Layer2 còn mới chắc chắn sẽ có nhiều lỗi hơn cơ sở mã đã được sản xuất và thử nghiệm trong hơn 8 năm của Ethereum.

Ngoài ra, việc sử dụng lại tối đa cơ sở mã của Ethereum giúp giao thức đạt được sự tương thích lớn với Ethereum Blockchain. Điều này sẽ được trình bày ở phần tiếp theo. 

Tương thích Ethereum hoàn toàn

Để có được sự tương thích Ethereum gần 100% thì phải nhờ vào giảm số lượng mã và tận dụng mã từ mạng chính được đề cập ở phần trên. Điều này rất tốt với các nhà phát triển và hệ sinh thái, giúp số lượng đông đảo các nhà phát triển trên Ethereum có thể chuyển sang Optimism mà không cần phải tìm hiểu thêm một số tinh chỉnh về mã. 

Việc kế thừa các cải tiến từ Layer1 sẽ giúp các nhà phát triển làm việc trên Optimism Protocol ít phải nâng cấp hơn nhiều. Nó cũng làm giảm tải áp lực cho nhóm kỹ thuật OP Labs và giúp họ xây dựng với cộng đồng tốt hơn. Các ứng dụng khách thực thi được sửa đổi ở mức tối thiểu giúp giao thức dễ dàng cập nhật các thay đổi của Ethereum Mainnet khi chúng được triển khai. 

Điều này cũng làm cho các kỹ sư của OP Labs có thể hỗ trợ Ethereum và ngược lại. Không có rào cảng giữa Layer1 và Layer2. 

Tính module

Tính mô đun là điểm nổi bật của bản phát hành Bedrock, giúp việc hoán đổi các thành phần khác nhau trong OP Stack trở nên đơn giản. Nó cũng chuẩn bị cho sự phát triển của Optimism trong tương lai. Cho phép hỗ trợ nhiều máy khách lớp thực thi và cho phép sử dụng Fault Proofs hoặc Validity Proofs (ví dụ: zk-SNARK) làm cơ chế chứng minh. Kiến trúc linh hoạt này cũng có thể thích ứng với sự phát triển của hệ sinh thái Ethereum trong tương lai.

Tính linh hoạt này làm cho việc xây dựng trên Optimism trở nên thực sự thú vị. Bởi vì nó mở ra cánh cửa cho những khả năng vô tận đến từ việc tùy chỉnh các mô-đun cho các mục đích cụ thể. Bằng cách này, Bedrock cho phép thử nghiệm và cập nhật những đổi mới quan trọng trong tương lai trên giao thức của OP Stack.

Optimism Foundation triển khai Retroactive đợt 2

Vào tháng 5 năm 2022, Optimism đã tiến hành Airdrop đợt 1, phân phối hơn 200 triệu mã thông báo OP cho 250.000 người dùng đầu tiên và người dùng đã tương tác. Tuy đợt Airdrop này diễn ra trong lúc thị trường không được tốt nhưng nó vẫn mang lại chiến lược Marketing hiệu quả. Theo kế hoạch và Tokenomics của dự án thì sẽ còn nhiều đợt Airdrop trong tương lai. 

Cho đến ngày 10 tháng 02 năm 2023 dự án án thông báo chính thức Airdrop đợt 2 cho người dùng. Với đợt 2 là 11.7 triệu OP được phân phối cho hơn 300 nghìn địa chỉ đã tham gia quản trị và sử dụng Mainnet của Optimism . 

Coinbase xây dựng Optimistic Rollupchain dựa trên mã nguồn mở của Optimism

Ngày 23 tháng 02 năm 2023, Optimism Foundation thông báo về tầm nhìn và hướng phát triển của Optimism. Họ nhìn thấy được điểm yếu của các Layer2 là sự kết nối với nhau, vì thế họ đã đưa Optimism phát triển theo hướng Superchain. 

Superchain của Optimism sẽ bao gồm các Layer2 xây dựng công nghệ Optimistic Rollup bằng OP Stack. Các Layer2 này sẽ được xem như một Optimistic Rollupchain. Nó sẽ phụ thuộc vào mật mã của của Optimism và cùng phát triển hệ sinh thái trên Ethereum. 

Điểm đáng chú ý nhất là Coinbase, sàn giao dịch top đầu thị trường và có mã chứng khoán được giao dịch trên sàn Nasdaq. Đã xây dựng một Layer2 có tên là Base, là một Optimistic Rollupchain bằng bộ mã OP Stack của Optimism. Thông tin này đã làm mọi người thay đổi góc nhìn về Optimism. 

Vì hệ sinh thái của Optimism cũng đang phát triển tốt trong lúc thị trường khó khăn như thế này. Nhưng vẫn thua đối thủ chính là Arbitrum, với hệ sinh thái rất bùn nổ bất chấp thị trường chung có giảm sâu và Arbitrum vẫn chưa hề ra Token. Mà khi Optimism công bố phát triển Superchain, cùng dự án đầu tiên xây dựng trên đó do chính Coinbase phát triển. Quả thực chiến lược này đã khiến người dùng có góc nhìn khác về Optimism. 

Cập Nhật Hệ Sinh thái Optimism

Những dự án nổi bật trên hệ sinh thái Optimism

Velodrome

Velodrome là dự án có TVL cao nhất hệ sinh thái Optimism, tăng trưởng 125% trong 1 tháng vừa qua. Và TVL của dự án cũng đã đạt mức cao gấp đôi so với ATH cũ là $136M. Trong khi TVL của cả hệ sinh thái Optimism lại chưa chạm mốc ATH cũ được lập vào ngày 12 tháng 08 năm 2022.

Thời gian qua, Velodrome đã đạt được một số thành tựu đáng chú ý như: 

• TVL: TVL đã liên tục lập ATH mới trong 1 tháng gần nhất, cho đến hiện tại TVL đã đạt gần $210M. 
• Volume: Tổng khối lượng giao dịch trên Velodrome đã đạt con số $4B, một con số khá lớn.

Cùng với sự tăng trưởng của TVL từ đầu năm cho đến nay, khối lượng giao dịch trên Velodrome cũng tăng theo, mức cao nhất gần đây đạt $75M những cũng chưa vượt được mức cao kỷ lục của ngày 29 tháng 07 năm 2022.

Các cập nhật gần đây của Velodrome, ngày 03 tháng 02 năm 2023, dự án công bố kế hoạch phát triển Velodrome 2.0 trong quý 1 năm 2023. Với cải tiến này, dự án tập trung vào việc xây dựng lại giao diện. Ra mắt VELO FED, trao quyền cho người nắm giữ veVELO quyết định nguồn cung, phát thải VELO. Và tất cả các đặc quyền với mô hình veTokens. 

Gần đây nhất là ngày 20 tháng 02 năm 2023, dự án thông báo tiếp tục chương trình "Tour de OP". Tour de OP là quỹ được trợ cấp bởi Optimism để thúc đẩy sự phát triển của Velodrome. Chương trình này sẽ được Velodrome thực hiện nhằm khuyến khích nắm giữ veVELO và khuyến khích thanh khoản trên Velodrome.

Synthetix

Không phải là dự án Native nhưng Synthetix được sự quan tâm và hỗ trợ rất nhiều từ Optimism. Khi hệ sinh thái của Optimism tăng trưởng rất tốt thì Synthetix lại cho thấy sự hụt hơi, TVL chỉ tăng 4.5% trong 1 tháng gần đây nhất.

Một số thành tựu đáng chú ý của Synthetix từ trước cho tới nay:

• Trader: Tổng số lượng Trader giao dịch trên giao thức đạt 300 nghìn người. 
• Volume: Tổng khối lượng giao dịch trên giao thức đạt $5B.
• Fees: Tổng số phí giao thức thu được là hơn $20M.

Một số cập nhật gần đây của Synthetix: 

• 31/01/2323: Phát hành Mintaka, là bản vá một số lỗi của Synthetix Perps V2. 
• 01/02/2023: Hỗ trợ giao dịch tBTC.
• 15/02/2023: Cập nhật Fees Burn, tức là phí sẽ không còn được phân phối cho người dùng mà sẽ được đốt hàng tuần.
• 23/02/2023: Ra mắt Synthetix V3, là bản nâng cấp cả về cấu trúc và bảo mật của Synthetix.

Sonne Finance

Sonne Finance là dự án Lending Native trên hệ sinh thái Optimism, gần đây có sự tăng trưởng đáng kể. Đặc biệt là về TVL tăng 100% trong 1 tháng gần đây. Dự án là một trong những điểm sáng hiếm hoi của hệ sinh thái Optimism. Và TVL cũng đang tiếp cận với mức ATH cũ tương tự như cả hệ sinh thái Optimism. 

Tuy mức tăng trưởng TVL của Sonne chỉ đạt mức 100% nhưng Token SONNE lại tăng trưởng ở mức gần 20x. Với mức giá tăng khủng gần đây của Sonne, dự án cũng đã thu hút được sự chú ý từ cộng động. 

Một số cập nhật gần đây của dự án:

• 21/02/2023: Token SONNE của dự án được Listing trên sàn giao dịch tập trung Hotbit. 
• 24/01/2023: Mở đề xuất nhận tài trợ 250 nghìn Token OP trên Optimism Governance.

Perpetual

Cũng giống như Synthetix, Perpetual không phải là dự án Native trên Optimism nhưng được hỗ trợ và quan tâm rất nhiều trên hệ sinh thái Arbitrum. Trong khi cả hệ sinh thái Optimism tăng trưởng tốt thì Perpeptual cho thấy sự kém phát triển hay thậm chí là dậm chân tại chỗ. 

Cũng dễ hiểu khi mảng này trên Arbitrum đang rất sôi nổi và rất hút người dùng. Nếu để Perpeptual đại diện cho Optimism cạnh tranh với GMX của Arbitrum thì là điều quá khập khiển. Điều đó cũng nói lên khi người dùng muốn sử dụng dịch vụ Perp, họ sẽ nghĩ ngay đến GMX và Arbitrum. 

Cập nhật đáng chú ý gần đây, vào ngày 23 tháng 02 năm 2023 dự án giới thiệu chiến lược Hot Tub. Chiến lược này giúp người dùng kiếm thu nhập tự động từ chênh lệch giá.

Một số dự án khác và những cập nhật nổi bật

Pika là dự án thuộc mảng Derivatives, đây là mảng đang được cộng đồng rất quan tâm. Và dự án cũng có mức tăng trưởng TVL đáng kể là 24% trong tháng gần nhất. TVL hiện tại của Pika đạt $13M, con số vẫn còn khá khiêm tốn. Nhưng mảng này đang rất hút người dùng nên dự án thuộc mảng này đang rất tiềm năng. 

Tarot là dự án hỗ trợ 2 mạng lưới Fantom và Optimism, TVL đạt $28M nhưng TVL trên Optimism thì chỉ được hơn $5M. Trong 1 tháng gần nhất TVL của Tarot đã tăng 136%. Và thuộc mảng Lending nên mức tăng trưởng đó cũng là khá tốt so với các dự án khác trong hệ sinh thái. 

Dự Phóng Cá Nhân 

Dường như Optimism đã nhận ra chiến lược xác minh danh tính các nhà phát triển của mình đã vô tình đánh rơi những con người tài năng vào tay đối thủ là Arbitrum. Nên bản cập nhật Bedrock này đang tập trung vào những tiện ích cho các Developer. Khi sự tương thích Ethereum nâng cao giúp cho số lượng lớn Dev trên Ethereum có thể tương tác trực tiếp với Optimism một cách dễ dàng.

Những điều trên thực sự là thiết yếu để Optimism phát triển. Hệ sinh thái phải xây dựng được những dự án chất lượng thì mới hút được người dùng để làm cho hệ sinh thái bùn nổ. Và như thế thì Optimism mới có thể cạnh tranh sòng phẳng với Arbitrum. Trong khi Arbitrum đang có những con át chủ bài thực sự nổi bật như GMX, Dopex, TreasureDAO. Liệu Optimism có thể làm được như thế không?

Để trả lời cho câu hỏi trên thì chúng ta cần phải theo dõi sau bản cập nhật Optimism có thu hút được Dev hay không. Không chắc rằng có nhiều nhưng mình tin sẽ có phần nào đó nhà phát triển chú ý đến Optimism. Và Dev về không thì chưa đủ, phải quan sát xem họ có những ý tưởng mới hay xây dựng được những dự án chất lượng không. Đó là những điều sẽ giúp Optimism thoát khỏi kiếp người đến sau.  

Nhưng tin chắc rằng, với chiến lược và tầm nhìn Superchain thì Optimism không đơn thuần là một hệ sinh thái nữa, mà nó trở thành một cầu nối và là nền tảng quan trọng để kết nối các Layer2 cũng như mở ra một bước ngoặc mới cho các sự mở rộng của Ethereum.  

Tổng Kết 

Thực ra, Optimism là một trong những Layer2 rất tiềm năng và thiết kế Tokenomics rất thông minh. Nhưng hệ sinh thái vẫn cần nhiều yếu tố để thực sự bùn nổ. Và chúng ta có thể kỳ vọng rằng bản cập nhật Bedrock sẽ là bước đà để Optimism nhảy vọt lên. 

Như vậy mình đã trình bày tổng quan nhất về hệ sinh thái Optimism và bản cập nhật Bedrock sắp tới của Optimism. Hy vọng bài viết sẽ cung cấp cho bạn góc nhìn và nhiều kiến thức hữu ích!