Stake To Airdop: Hiểu Rõ Để Có Cách Chơi Đúng

Trong khoảng thời gian từ tháng 11 năm 2023 đến nửa đầu năm 2024 thị trường Crypto chứng kiến được một xu hướng mới đó là Stake các đồng Token để chờ nhận Airdrop. Bắt nguồn cho xu hướng này không ai khác đó là Celestia, khi người dùng Stake TIA thì họ liên tục nhận được những khoản Airdrop lớn nhỏ từ các dự án sử dụng dịch vụ DA của Celestia điển hình như chỉ cần Stake 1 TIA nhận về 150 DYM, hay các khoản Airdrop giá trị khác cho TIA Staker từ ALT, SAGA, YOU. Staker ATOM cũng nhận được những khoản Airdrop giá trị từ các dự án trong hệ sinh thái như TIA. Người dùng Stake RON cũng nhận được Airdrop từ Pixel và có thể là các dự án Gaming khác đang được xây dựng trên Ronnin Network.

Bên cạnh Celestia các dự án khác như Altlayer, Dymension, Saga, Wormhole, Pyth Network, Portal cùng rất nhiều Blockchain khác cũng đang được đồn đoán về việc Airdrop cho những người Stake Native Token của dự án.

Vậy xu hướng Stake to Airdrop có phải là một món hời với các nhà đầu tư hay chỉ là một cái bẫy? Trong bài viết hôm nay hãy cũng mình đi tìm câu trả lời cho câu hỏi trên và cùng thảo luận cách tham gia xu hướng này làm sao cho hiệu quả nhất.

Vì Sao Các Dự Án Lại Airdrop Cho Các Staker?  

Ý nghĩa thực sự của việc Airdrop là gì?

Đầu tiên đến với chủ đề ngày hôm nay chúng ta cần làm rõ việc Airdrop có tác dụng gì và vì sao các dự án lại phải thường xuyên có những sự kiện cho Airdrop. Airdrop ngoài là sự kiện Marketing, thu hút người dùng trong giai đoạn đầu thì thường được biết đến là việc các dự án tri ân cho những người tham gia đóng góp vào hoạt động của nền tảng từ sớm thông qua việc phân bổ một lượng Token. Người dùng có thể đóng góp bằng việc xây dựng cộng đồng, hoạt động sôi nổi trong các trang Discord, tham gia Testnet để tìm ra lỗi, chạy Node, hay trực tiếp trải nghiệm Mainnet của dự án từ đó khiến cho các giao thức có doanh thu, người dùng tạo ra một hệ sinh thái nhộn nhịp.

Câu chuyện về Airdrop vốn đã đẹp như thế khi tạo ra mối quan hệ Win-Win giữa người dùng và dự án. Optimism, Arbitrum, Aptos đều là những cái tên Airdrop lớn và dành được rất nhiều tình cảm từ phía cộng đồng khi các dự án trên đều mạnh tay cho việc Airdrop. 

Sau sự kiện Airdrop của Arbitrum, phòng trào săn Airdrop nổ ra khi người người nhà nhà đổ xô đi Farm Airdrop từ các dự án Raise vốn khủng, điển hình như LayerZero, zkSync, Starknet, Linea. Nó khiến cuộc chơi về Airdrop trở nên khó hơn, khi số lượng người dùng tham gia lớn, các dự án cũng kĩ hơn trong việc Airdrop.

Celestia và phong trào Stake to Airdrop

Cho tới cuối tháng 10/2023, Celestia - Modular Blockchain đầu tiên được niêm yết đã mở ra cuộc chơi mới trong ngách Airdrop. Khi người dùng chỉ cần Stake TIA là đã có thể nhận được Airdrop từ các dự án sử dụng dịch vụ DA của Celestia.

Việc này cũng diễn ra với Pyth Network khi người dùng Stake nhận về Aidrop từ các dự án như ZeroLend, DegenBase, Wormhole và sắp tới có hint về Monad sẽ Airdrop cho Pyth Staker. Cậu chuyện sắp tới có thể đổ bộ qua hệ sinh thái của EigenLayer khi có thể các dự án sử dụng dịch vụ của Eigen sẽ Airdrop cho các Staker.

Thậm chí các Blockchain làm về Game cũng đồng loạt ra các cơ chế Staking khác nhau như Portal, Fusionist, Ronnin... Khi chứng kiến những việc trên mình tự đặt ra câu hỏi liệu đây có phải là chiến lược của các dự án nhằm làm giảm áp lực bán và cung lưu thông ngoài thị trường để thuận tiện cho việc đẩy giá hay đó là sự bắt tay của các dự án cho sự phát triển dài hạn? 

Rõ ràng các Staker không tham gia trực tiếp vào việc đóng góp cho các dự án Airdrop, và việc các dự án Airdrop trên nền tảng của một dự án trước đó thì giá trị ở đây là gì khi họ Airdrop cho một dự án phía trước đó.

Cơ Hội Và Rủi Ro Nằm Ở Đâu Trong Xu Hướng Này

Rủi ro trong xu hướng Staking

Trước khi nói đến cơ hội, chúng ta hãy bàn về rủi ro trước. Lấy Celestia làm ví dụ trong trường hợp này chúng ta sẽ có những rủi ro như sau:

• Unstake: Đối với Celestia khoảng thời gian để mọi người Unstake TIA nó rơi vào 21 ngày. Đây là một khoảng thời gian tương đối dài và người dùng cần phải cân nhắc thật kĩ trước khi thực hiện việc Unstake. Trong quá trình này số TIA sẽ không thể đem ra để bán hay làm những việc khác mà chúng ta cần phải chờ hết 21 ngày.
• Biến động thị trường: Trong quá trình Staking, nếu như dự án chúng ta mua Token để Stake gặp Fud hay có những điều mà nằm ngoài tưởng tượng của chúng ta khiến giá Token giảm mạnh thì đây sẽ là một rủi ro rất lớn. Người dùng lại phải chờ 21 ngày để có thể mở khóa số Token của mình, tuy nhiên sau 21 ngày giá Token mà giảm sâu thì đó là một rủi ro mà mọi người cần phải cân nhắc khi tham gia Staking.
• Airdrop không còn hấp dẫn: Trong trường hợp mọi người Stake TIA vào lúc sớm thì sẽ là một lợi thế. Tuy nhiên khi những dự án Airdrop cho Staker TIA với quy mô nhỏ lại, thưa dần đi hay thậm chí trong một quãng thời gian dài Staker TIA không nhận được thêm Airdrop thì đây sẽ là một yếu tố khiến cho cả hệ thống Staking sụp đổ. Người dùng đến với dự án vì điều gì thì sẽ rời đi khi điều ấy không còn và điều này đúng trong xu hướng Stake to Airdrop này. Hãy tưởng tượng khi lượng tiền từ việc Airdrop không đủ Cover chi phí cho lượng vốn mà người dùng bỏ ra ban đầu cho việc mua Token để đem đi Staking thì đây có thể là điểm khiến cho xu hướng này quay đầu.
• FOMO: Đối với người mới việc FOMO là không thể tránh khỏi vì ngay cả những người có nhiều năm kinh nghiệm trong thị trường cũng bị FOMO. Với những ai mua TIA ở giá $20 để đem đi Stake thì hiện tại giá Token đã chia 2 và vẫn chưa có thêm bất kì đợt Airdrop nào cho TIA Staker, có những thời điểm TIA còn về đầu $7-$8. Tất nhiên đây là điều chỉnh chung của thị trường và chúng ta cũng đang ở giai đoạn đầu của chu kỳ Uptrend nên cơ hội về bờ là vẫn còn. Tuy nhiên nếu đây là mốc thời gian khác như ở cuối Uptrend thì sẽ là một việc vô cùng nguy hiểm.

Cơ hội của người dùng ở đâu?

Rủi ro là thế vậy cơ hội trong xu thế này nằm ở đâu? Cơ hội luôn đi kèm với rủi ro và không phải vì thế mà chúng ta bỏ qua được xu hướng chung của thị trường như thế này.

• Tận dụng Token từ các đợt Airdrop: Đây là một chiến lược khá hay mà mọi người có thể áp dụng với những khoản Airdop được nhận từ các dự án trước. Mình lấy ví dụ các Staker TIA khi nhận được Airdrop từ Dymension - DYM, Altlayer - ALT đều có thể cầm số Token được Airdrop này đi Stake trong hệ thống của các dự án đó để nhận về các khoản Airdrop khác trong tương lai. Với các dự án làm thuộc về mảng Modular như Dymension và ALT thì mình tạm coi các dự án này có một lợi thế với cấu trúc Modular khi sẽ có những dự án, Rollapps, sử dụng dịch vụ của các dự án trên, và hoàn toàn có thể Airdrop cho các Staker. Với cách này thì người dùng đang được coi là "chơi trên lãi" từ đó tạo ra một tâm lý thoải mái. Hay như đợt vừa rồi những ai nhận được Airdrop W từ Wormhole có thể đem đi Staking để nhận được Airdrop từ Monad, đây vẫn chỉ là tin đồn tuy nhiên cơ sở là có khi Wormhole đã thực hiện Airdrop cho những ai có role "Nads" trong discord Monad.
• Đi đầu đối với các dự án mới: Việc Airdrop cho những người tham gia Staking có lẽ cũng là một phần trong chiến lược siết cung, tạo thêm như cầu mua cho Native Token của dự án. Vậy nên để thu hút người dùng tham gia Stake thì những kèo Airdrop đầu tiên cho Staker phải thực sự tạo được tiếng vang. Từ đó tạo ra một vòng trong tăng trường trong mơ cho Token của các dự án khi vừa siết cung, tạo nhu cầu cho người dùng. Việc Airdrop to còn tùy thuộc vào nguồn lực của các dự án, mối quan hệ của họ, sản phẩm, chiến lược tuy nhiên làm gì thì làm vẫn phải có những kèo Airdrop đủ lớn để tạo ra hiệu ứng FOMO đối với cộng đồng. Vì thế đi đầu trong việc Staking với các dự án sẽ giảm thiểu rủi ro rất nhiều và phần thưởng cũng sẽ được đảm bảo hơn. Việc các dự án gọi vốn nhiều, Backer, VC Top Tier cũng sẽ là một điểm cộng để chúng ta lựa chọn dự án đủ lực khi tham gia Staking.
• Timing chu kỳ của thị trường: Tuy cơ hội ăn Airdrop là thế, chúng ta đến một lúc nào đó cũng phải cần phải chốt lời số Token đem đi Staking, điều này càng phải làm khi số Token được đem đi Stake không phải đến từ Airdrop mà mọi người mua để tham gia Stake. Việc Timing này sẽ dựa vào kinh nghiệm của nhà đầu tư vì hầu như để Unstake sẽ mất khoảng thời gian từ 14-21 ngày. Như mình đã đề cập về rủi ro ở trên khi Airdrop không còn hấp dẫn, lượng người dùng Staking bị bão hòa, số tiền bỏ ra để đi Stake quá cao và không được bù đắp bởi Airdrop thì sẽ là một hiệu ứng quay đầu với cả hệ thống và Token của dự án sẽ rớt giá rất nhanh. Vậy nên các nhà đầu tư cũng cần phải Timing về chu kỳ của tình hình chugn của thị trường đang ở giai đoạn nào? Narratives của các dự án mình đang Staking đã qua hay chưa? Để từ có một chiến lược Unstake đúng đắn và kịp thời.

Các Dự Án Tiềm Năng Trong Xu Hướng Này

Celestia - Modular Blockchain đầu tiên

Celestia là nền tảng Modular Blockchain đầu tiên trong thị trường Crypto với việc tách qua trình Thực thi (Execution) và Đồng thuận (Consensus), Data Availability (Tính khả dụng dữ liệu) từ đó hướng tới việc giải quyết vấn đề mở rộng trên Blockchain nền tảng vốn đang là một trong những vấn đề nhức nhối nhất hiện nay. Ngoài ra, Celestia cũng hướng đến mô hình Internet of Blockchain có nhiều nét tương đồng với Cosmos.

Gía của TIA đã tăng từ mốc $2.2 sau khi Mainnet đạt đỉnh ở mốc $20.17. Sự tăng giá này ngoài việc dẫn đầu Narratives Modular nó còn được lí giải bởi những khoản Airdrop cho TIA Staker. Ở thời điểm viết bài, giá của TIA đã chia 2 rơi về mốc $9.5. APR đang rơi vào khoảng 11.27% ngoài việc gia tăng được số lượng TIA, người dũng cũng có cơ hội nhận được Airdrop từ những dự án trong hệ sinh thái của Celestia.

Một số dự án điển hình có trong hệ sinh thái Celestia như Eclipse, Caldera, Vistara, Snapchain trong ngách RaaS, Hyperlane, Axelar, Orb, Polymer thuốc mảng Cross-chain, Radius, Astria, Fair Block trong ngách Shared Sequencer, Cơ sở hạ tầng chúng ta có Manta Network, Noble, Dip Dup, Blockless, Modular Cloud....

Hệ sinh thái vẫn đang mở rộng từng ngày và với nguồn lực của Celestia thì việc có sự hợp tác của cá dự án hay chỉ là chiến lược của Celestia thì chúng ta vẫn còn rất nhiều cái tên chưa ra Token và hoàn toàn có thể kì vọng về những đợt Airdrop tiếp theo của các dự án trong hệ sinh thái Celestia. 

Tuy nhiên cũng có những rủi ro như mặc dù CEO của Manta Network có nói về việc "Incentive" cho các Staker TIA nhưng tới giờ Staker TIA vẫn chưa nhận được bất kì Token nào tự dự án. Đó cũng là rủi ro mà các Staker khi tham gia phải chấp nhận. Modular vẫn là một Narratives lớn của chu kì này và với một dự án chất lượng như Celestia thì tiềm năng tăng giá vẫn còn rộng mở ở phía trước, bên cạnh cơ hội nhận Airdrop. 

Bên cạnh Celestia chúng ta còn có một dự án cực kỉ nổi bật khác có sản phẩm là DA đó là EigenLayer, Avail cũng là những cái tên rất đáng chú ý trong xu hướng Staking nhận Airdrop. Một điều cần phải nhớ đó là nếu muốn Unstake, người dùng phải mất tới 21 ngày.

AltLayer - Dự án tiềm năng trong mảng RaaS

AltLayer là giao thức Rollup-as-a-Service (RaaS) phi tập trung và linh hoạt dành cho các nhà phát triển ứng dụng để khởi chạy các lớp thực thi phù hợp với ứng dụng có khả năng mở rộng cao (Layer 2).

AltLayer là một nền tảng tiên tiến được thiết kế đặc biệt cho nhà phát triển ứng dụng, nhằm tăng cường và tích hợp các lớp thực thi. Được coi như một lớp tổng hợp độc đáo, AltLayer mang đến nhiều cải tiến mới giúp nhà phát triển tận dụng tối đa tài nguyên. Với thiết kế đa chuỗi và đa máy ảo, AltLayer hỗ trợ cả Máy áo Ethereum (EVM) và WASM.

Với việc giúp cho các nhà phát triển dễ dàng triển khai một Restaked Rollup cho các mục đích cụ thể (Gaming, SocialFi, Perp DEX) từ đó đạt được hiểu xuất cao hơn thì sẽ có rất nhiều dự án được xây dựng trên công nghệ của AltLayer. Mới đây chúng ta đó cái tên đầu tiên đó là Xterio - Nền tảng phát hành Game với tổng số vốn kêu gọi lên đến $80M. 

Hiện tại người dùng có thể Stake các các dạng phái sinh của ETH hoặc Token ALT để tham gia bảo vệ MACH AVS cho Xterio Chain. Xterio cũng công bố hệ thống điểm cho những ai tham gia Staking và rất có thể sẽ có đợt Airdrop cho những người đủ điểu kiện.

Một điểm cần lưu ý đó là hiện tại việc tạo các Chain, RollApp đang có khá nhiều đối thủ, điển hình có thể kể đến Dymension hay các bộ công cụ như OP Stack, Arbitrum Orbit, Zk Stack, Starknet Stack, Polygon CDK đều có thể giúp các dự án xây dựng được một ứng dụng phù hợp riêng với mục đích của mình. Vậy nên việc có những dự án chất lượng xây dựng trên AltLayer hay không còn là một câu hỏi và nếu có thì có đủ nguồn lực để Airdrop to hay không? 

Tuy nhiên Modular như mình đề cập vẫn là một Narrative lớn và hay để có thể Marketing vậy nên mọi người hãy cân nhắc rủi ro dựa trên cơ hội để tham gia.

Tổng Kết

Có thể thấy việc Airdrop cho Staker đang trở thành xu hướng trong thị trường. Việc này sẽ không chỉ dừng ở các dự án bên hệ sinh thái Cosmos mà sắp tới sẽ tới hệ sinh thái Ethereum, đặc biệt là EigenLayer và hệ thống Ponzi Restaking, các Blockchain Gamming, hay các Modular Blockchain với rất nhiều sản phẩm được xây trên chúng. Đây vừa là cơ hội vừa là thách thức khi người dùng không chỉ phải chọn ra những dự án có khả năng Airdrop to, đi đầu với những dự án đó mà còn là việc Timing thời gian cho việc Unstake và chốt lời Token. Nếu làm tốt thì đây sẽ là khoảng thời gian mà các nhà đầu tư có thể "tải tiền trên mạng" về.