Sự Khác Biệt Giữa Optimistic Rollup Và Zk Rollup

Optimistic Rollup là giải pháp layer 2 được xây dựng và giải quyết để giải quyết vấn đề mở rộng trên Ethereum. Các giao dịc thay vì được giải quyết trên chuỗi gốc sẽ được mang ra ngoài và xử lý off-chain từ đó gia tăng tốc độ đáng kể và giảm phí giao dịch so với trên chuỗi gốc. Khác với Side Chain, các giải pháp Optimistic Rollup có gửi bản tổng hợp các giao dịch của mình xuống chuỗi gốc nên nhận được sự bảo mật từ chuỗi gốc.

Optimistic Rollup sử dụng bằng chứng giao dịch là Praud Proof (Bằng Chứng Gian Lận).

Hiểu một cách đơn giản về Praud Proof (Bằng Chứng Gian Lận).

Bạn đã có bằng lái xe và bạn đang tham gia giao thông trên đường thì bất ngờ được công an giao thông dừng lại để kiểm tra giấy tờ nhằm xác định bạn đã trên 18 tuổi và có bằng lái xe. Bạn trả lời người công an giao thông rằng: "Tôi sẽ ở đây và nếu trong vòng 7 - 10 ngày không có bất kì thông tin nào chứng minh được tôi dưới 18 tuổi và không có bằng lái xe thì tôi là người đúng nên anh phải cho tôi tiếp tục đi".

Zero-Knowledge Rollup là gì?

Zero-Knowledge Rollup viết tắt là Zk Rollup cũng là một giải pháp layer 2 hướng đến giải quyết các vấn đề mở rộng trên Ethereum mà vẫn nhận được sự bảo mật từ chuỗi gốc. Khác với Validium chỉ gửi một phần thông tin lên chuỗi gốc thì Zk Rollup gửi đầy đủ thông tin lên chuỗi gốc của nó.

Zk Rollup sử dụng một bằng chứng tên là Validity Proof.

Hiểu một cách đơn giản về Validity Proof. 

Bạn đã có bằng lái xe và bạn đang tham gia giao thông trên đường thì bất ngờ được công an giao thông dừng lại để kiểm tra giấy tờ nhằm xác định bạn đã trên 18 tuổi và có bằng lái xe. Bạn trả lời người công an giao thông rằng: "Tôi sẽ chứng minh được tôi trên 18 tuổi và có bằng lái xe nhưng không cần xuất trình các giấy tờ liên quan để đảm bảo quyền riêng tư của tôi".

Phân loại bằng chứng với công nghệ Zero-Knowledge

Các bằng chứng được Layer 2 gửi về Layer 1 kèm các giao dịch sẽ có nhiều loại khác nhau. Mỗi loại bằng chứng giao dịch sẽ có những đặc điểm riêng về thời gian tạo ra, thời gian xác thực và kích thước của bằng chứng. Tất cả những yếu tố ở trên tạo nên những ưu và nhược điểm riêng cho từng loại bằng chứng khác nhau. 

Ưu điểm và nhược điểm của 2 loại Rollup

Thông qua bảng ở trên mọi người có thể thấy ưu điểm và nhược điểm của Optimistic Rollup và Zk Rollup. Ưu điểm của giải pháp này sẽ là nhược điểm của giải pháp kia và ngược lại.

Lợi điểm của các dự án thuộc giải pháp Optimistic Rollup là việc triển khai sớm hơn dễ dàng cho các dự án trong việc xây dựng và phát triển nên họ sẽ có lượng người dùng trước với Zk Rollup. Đã có nhiều bản cập nhật giúp Optimistic Rollup có thể cải thiện được các nhược điểm còn tồn tại của mình

Tổng Kết

Không có giải pháp nào được coi là toàn diện. Tuy vậy tại thời điểm hiện tại chúng ta có thể đưa ra một vài kết luận và dự phóng sau:

• Trong một thời gian dài nghiên cứu thì giải pháp Rollup đã vượt qua nhiều các giải pháp khác như Plasma, Side Chain, State Channel để trở thành giải pháp chính yếu và quan trọng nhất trong công cuộc mở rộng cho Ethereum.
• Đối với Rollup thì các giải pháp Optimistic Rollup sẽ phù hợp cho thị trường trong giai đoạn từ ngắn đến trung hạn. Còn về dài hạn thì các giải pháp Zk Rollup được coi là hoàn hảo hơn so với những gì Optimistic Rollup đang có.
• Bản thân các dự án Optimistic Rollup vẫn liên tục cập nhật, thay đổi, phát triển để cạnh tranh với các giải pháp Zk Rollup.