Tokemak là một trong những dự án dẫn đầu trong xu hướng DeFi 2.0 với hàng loạt những tên tuổi như Olympus DAO, Abracadabra, Ondo Finance,... Trong khi các giao thức dần có những sự chuyển hướng như Olympus DAO bắt đầu xây dựng hệ sinh thái của riêng mình hay Ondo Finance đã chuyển hẳn sang mảng RWA thì Tokemak cũng có những bước tiến tương tự.
Có thể nói rằng Tokemak V2 là một bản nâng cấp mạnh mẽ cho những sản phẩm trong phiên bản V1. Trong bài viết này chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu tổng quan và đánh giá Tokemak V2 này nhé.
Để hiểu hơn về Tokemak V2, mọi người có thể tham khảo một số bài viết dưới đây:
Tổng Quan Về Tokemak
Giới thiệu sơ bộ về Tokemak
Tokemak là một dự án thuộc mảng DeFi 2.0 của thế hệ cũ, Tokemak nổi bật nhờ giới thiệu đến cộng đồng khái niệm Liquidity As a Service (LAaS). Trong năm 2021, Tokemak đã kêu gọi thành công số tiền $4M tại vòng Private Sale với sự dẫn đầu của Framework Ventures bên cạnh đó có sự tham gia của Electric Capital, Coinbase Ventures, North Island Ventures, Delphi Ventures và Consensys.
Vấn đề của các dự án giai đoạn đó chính là vấn đề của mô hình triển khai token và thu hút thanh khoản Liquidity Mining. Mô hình này sẽ gặp vấn đề như sau:
- Bước 1: Người dùng tham gia sử dụng giao thức như Lending & Borrowing, Cung cấp thanh khoản,...
- Bước 2: Giao thức trả lại phần thưởng (Incentive) cho người dùng chính là Native Token của chính dự án.
- Bước 3: Khi Native Token không có nhiều Use Case thì thường các LP sẽ bán phần thưởng của mình là các Native Token.
- Bước 4: Giá Native Token giảm dẫn đến Incentive không còn hấp dẫn
- Bước 5: LP sẽ rời bỏ dự án. Nếu dự án tăng Incentive thì vẫn sẽ làm giá Native Token giảm mạnh hơn.
Một vòng lặp chết người xảy ra với các dự án sử dụng Liquidity Mining thiếu kiến thức. Chính vì vậy, Tokemak ra đời. Với Tokemak, dự án không cần bỏ Native Token hoặc bỏ ít hơn để tìm kiếm các lính đánh thuê (LP) còn phần còn lại sẽ thuê Tokemak để nền tảng này cung cấp thanh khoản cho họ. Điều này giúp các dự án sống sót qua giai đoạn đầu đầy khó khăn.
Những vấn đề tồn đọng với Tokemak
Với mô hình tuyệt vời như vậy, TVL của Tokemak nhanh chóng vượt $1B tuy nhiên kết hợp với những yếu điểm của mô hình này và sự sụp đổ của Terra đã làm TVL của Tokemak giảm nhanh chóng. Một số yếu điểm điển như:
- Không phải dự án nào cũng có tài chính để đi thuê thanh khoản. Các dự án ở giai đoạn đầu nguồn vốn phát triển tương đối hạn hẹp chính vì vậy việc tiếp cận với Tokemak V1 là tương đối khó.
- Khi cung cấp thanh khoản thì đã đáp ứng được nhu cầu của dự án nhưng đôi khi thanh khoản nhiều hơn cần thiết và đây là một sự lãng phí. Ví dụ Volume giao dịch chỉ khoảng $5 - $10K nhưng pool giao dịch nặng đến $700 - $800K. Rõ ràng, đây là điều không cần thiết.
- Phản ứng chậm trễ đôi với những thay đổi về nhu cầu thanh khoản.
- Thiếu linh hoạt đối với đối với những điều chỉnh nằm ngoài các vòng bỏ phiếu trên giao thức.
- Các LP phải đối mặt với nhiều rủi ro trong việc cung cấp thanh khoản và làm sao để tối ưu được lợi nhuận từ lợi suất giữa các nhóm khác nhau.
- Trải nghiệm của người dùng trên giao thức Tokemak vẫn tương đối phức tạp.
Tất cả những nhược điểm của V1 đều được khắc phục với các sản phẩm mới trong phiên bản Tokemak V2.
Tổng Quan Và Đánh Giá Tokemak V2
Tổng quan về Tokemak V2
Trong phiên bản Tokemak V2, đội ngũ phát triển của Tokenmak vẫn sẽ giữ nguyên sứ mệnh của mình ban đầu là cung cấp thanh khoản cho các DAO. Với việc Ondo Finance đã chuyển hưởng sang mảng RWA và hoạt toàn ngưng sản phẩm LAaS thì có thể nói việc giữ nguyên sứ mệnh là tương đối hợp lý và Tokenmak sẽ không gặp phải sự cạnh tranh từ các giao thức khác.
Để giải quyết được các vấn đề trong phiên bản V1, đội ngũ Tokemak đã giới thiệu một sản phẩm là Liquidity Management Pools viết tắt là LMPs và LMPs được xây dựng từ 2 nền tảng là Autopilot và Liquidity Marketplace. Sản phẩm mà Tokemak V2 tập trung trong thời gian tới chính là thị trường LST của ETH và sau đó là thị trường Stablecoin. Có thể nói rằng Tokemak đang bước vào bức tranh chung trong ngành LSDfi.
Tổng quan về Autopilot
Autopilot đóng vai trò như một công cụ giúp tự động cân bằng thanh khoản giữa các loại tài sản, pool thanh khoản và các DEX khác nhau trong cùng một LMP. Bằng cách phân bổ thanh khoản một cách linh hoạt, Autopilot cải tiến về việc tối ưu hóa lợi nhuận và tự động tích lũy lợi nhuận cho người dùng đồng thời là cải thiện phí gas cho người dùng.
Ví dụ: Người dùng cùng nhau đóng góp 1 pool bao gồm $100M ETH để cho Tokemak đi cho thuê thanh khoản, Tokemak nhận được đề nghị đến từ Lido Finance với stETH, Rocket Pool với rETH, Frax Finance với sfrxETH bên cạnh đó là cbETH hay sETH thì lúc này Autopilot sẽ phân bổ ETH của người dùng tới các stake ETH của các dự án để tạo thành 1 cặp thanh khoản sau đó gửi lên các sàn giao dịch như Curve Finance, Maverick, Balancer,...
Lúc này, Autopilot còn đóng vai trò là cùng 1 cặp giao dịch là stETH - ETH thì sẽ phân bổ lên những AMM nào? Phân bổ với số vốn bao nhiêu? Thì để giải quyết câu hỏi này thì Autopilot dựa vào một số yếu tố như APR, phí giao dịch, tỷ giá giữa 2 loại tài sản, độ trượt giá, ràng buộc thanh khoản, incentive,...
Để có thể tối ưu được Autopilot, thì Tokemak xây dựng một Solver. Solver sẽ là người xây dựng và vận hành chiến lược cho Autopilot. Để có thể phi tập trung được Solver, bằng cách tìm kiếm những chiến lược cho Autopilot ở offchain để tìm ra được một chiến lược tối ưu nhất cho Autopilot.
Tổng quan về DAO Liquidity Marketplace
Với DAO Liquidity Marketplace, (DLM) cho phép những người thuê thanh khoản (DAO, Protocol,...) có thể thuê ngay lập tức từ bất kì LMP nào theo transparent liquidity rate (tỷ lệ minh bạch). Tỷ lệ này được xác định bởi công cụ Autopilot.
Điểm cốt lõi của DLM đó chính là các dự án, DAO có thể thuê trực tiếp thanh khoản từ Tokemak và bỏ qua những giai đoạn như bỏ phiếu, incentives,... Đây là một sự khác biệt so với phiên bản V1 khi mà các dự án phải đưa ra đề xuất, rồi những người nắm giữ TOKE bắt đầu vote tốn rất nhiều thời gian và công sức. Vậy điều gì xảy ra khi có quá nhiều người thuê thanh khoản đó chính là đấu giá. Chính vì vậy, giá thuê thanh khoản sẽ phụ thuộc vào nhu cầu thị trường. Khi nhu cầu lớn thì giá thuê sẽ tăng và ngược lại.
Thay đổi với Tokenomics
Trong phiên bản V2, người dùng có thể stake TOKE như một dạng tài sản thế chấp cho các LMP để bảo hiểm cho các LP trong các LMP chính vì vậy những người này sẽ nhận được một phần lợi nhuận khi LMP hoạt động. Mỗi LMP trong nền tảng sẽ có mức độ rủi ro khác nhau nên đồng nghĩa lợi nhuận từ các LMP cũng sẽ khác nhau. Rủi ro càng cao thì lợi nhuận càng cao và ngược lại.
Chú ý: Khi người dùng đặt cược TOKE cho ETH LMP sẽ nhận về phần thưởng là ETH. ETH có thể tự động chuyển thành TOKE và auto compound trên LMP đó.
Với các tài sản LST thì rủi ro chủ yếu nằm ở việc mức độ an toàn của giao thức và impermanent lost nên rủi ro của các LMP với các tài sản LST là tương đối thấp, rủi ro về impermanent loss đã thấp hơn khi Shanghai Upgrade thành công.
Khi Tokemak ngày càng nhiều các LMP đa dạng về tài sản thì lúc đó người dùng sẽ đa dạng sự lựa chọn hơn. Người dùng cũng có thể tận dụng Autopilot để có thể tự động phân phối TOKE vào các LMP khác nhau để tối ưu lợi nhuận.
Lộ trình ra mắt Tokemak V2
Với 2 sản phẩm là Autopilot và DAO Liquidity Marketplace thì Autopilot sẽ được ra mắt trước để khởi động một nguồn thanh khoản nhất định cho giao thức. Sau khi thanh khoản đạt đủ thì DAO Liquidity Marketplace sẽ được triển khai.
Các loại tài sản mà Tokemak hỗ trợ sẽ theo tiến trình là các LST, sau đó là các Stablecoin và cuối cùng là các altcoin thông thường. Không những vậy, Tokemak dự kiến sẽ triển khai trên những blockchain khác nhau như Arbitrum, Optimism hay zkSync. Tokemak cũng không chỉ hỗ trợ các AMM như Curve, Maverick hay Balancher mà còn là các Native AMM trên các nền tảng mà dự án triển khai.
Đánh Giá Tokemak V2
Tokemak V2 đã giải quyết được những bài toán còn tồn đọng trong câu chuyện của Tokemak V1 như thiếu linh hoạt trong vận hành, chậm chạp trong triển khai và chưa hiệu quả trong kết quả làm việc. Với Autopilot và DAO Liquidity Marketplace thì Tokemak V2 sẽ trở nên linh hoạt hơn.
Tokemak V2 cũng lựa chọn một thị trường đó chính là LSD. Với mình, đây là một nước đi thông minh của đội ngũ phát triển khi mà LSD:
- Là một thị trường lớn và còn mở rộng hơn nữa trong tương lai có thể x5 x10 TVL ở thời điểm hiện tại là tương đối dễ dàng.
- Là một thị trường an toàn. Rủi ro gần như là không có với các cặp stake ETH - ETH, đặc biệt là impermanent loss là cực kì thấp.
Không những thế, Tokemak cũng chọn một lộ trình từ an toàn tới rủi ro để người dùng thích nghi dần (từ LSD -> Stablecoin -> Altcoin). Với một lộ trình như vậy người dùng cũng như người bảo hiểm không bị sốc với những gì mình có thể mất trong tương lai ngắn. Rõ ràng, trong downtrend người dùng quan tâm đến an toàn nhiều hơn là lợi nhuận.
Việc triển khai multichain cũng là thích hợp và đặc biệt triển khai trên các Layer 2 như Arbitrum, Optimism và zkSync. Rõ ràng, dòng tiền thị trường đang ở trên các Layer 2 chứ không ở trên các Layer 1 như Solana, Avalanche hay Fantom. Việc triển khai trên Layer 2 cũng an toàn hơn cho Tokemak về khía cạnh ngôn ngữ.
Tổng Kết
Tokemak V2 là một trong những phiên bản cập nhật nâng cấp toàn bộ giao thức. Với cập nhật này hteo mọi người thì Tokemak có thể lấy lại được vị thế của mình không? Mong rằng qua bài viết này mọi người có thể hiểu thêm về tổng quan và đánh giá Tokemak V2.
💁 Disclaimer: Tất cả bài viết của Hak Research được cung cấp với mục tiêu là chia sẻ kiến thức và không được xem là lời khuyên đầu tư.
- Venice Là Gì? Tổng Quan Về Tiền Điện Tử Venice - February 13, 2025
- RedStone Giới Thiệu Tokenomics Của RED - February 13, 2025
- Hậu Solayer Airdrop, Chúng Ta Nên Phân Bổ SOL Vào Đâu? - February 13, 2025